Morgunblaðið - 26.01.1991, Blaðsíða 24

- 24
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 26. JANÚAR 1991
GENGISSKRÁNING
Nr. 17 25. janúar 1991
Kr. Kr. Toll-
Ein. Kl. 09.15 Kaup Sala Gengi
Dollari 54,58000 54,74000 55,88000
Sterlp. 106,82700 107,14000 106,00400
Kan. dollari 47,01700 47,15500 48,10400
Dönsk kr. 9,53280 9,56070 9,52360
Norsk kr. 9,37320 9,40070 9,37580
Sænsk kr. 9,80680 9,83560 9,79920
Fi. mark 15,15480 15,19920 15,22820
Fr. franki 10,79400 10,82570 10,81320
Belg. franki 1,78050 1,78570 1,77910
Sv. franki 43,40530 43,53250 43,07570
Holl. gyllini 32,54520 32,64060 32,59260
Þýskt mark 36,68750 36,79510 36,77530
ít. líra 0,04879 0,04893 0,04874
Austurr. sch. 5,21300 5,22830 5,22660
Port. escudo 0,41350 0,41470 0,41220
Sp. peseti 0,58380 0,58550 0,67600
Jap.yen 0.41270 0,41391 0,41149
írskt pund 97,73400 98,02000 97,74800
SDR (Sérst.) 78,27260 78,50210 78,87740
ECU, evr.m. 75,52510 75,74650 75,38210
Tollgengi fyrir janúar er sölugengi 28. desember. Sjálf- virkur símsvari gengisskránmgar er 62 32 70.
■ NÁ TTÚR UFRÆÐISTOFA
Kópavogs og Náttúruverndarfé-
lag Suðvesturlands standa fyrir
skoðunarferð í skóglendi Skóg-
ræktarfélags Reykjavíkur í Foss-
vogi. Farið verður kl. 13.30 á laug-
ardag frá aðalinngangi Skógrækt-
arstöðvarinnar. í för verður skóg-
fræðingur sem fjalla mun um livað
lesa megi út úr tijágróðri að vetrar-
lagi. Öllum er heimil þátttaka.
■ SIGRÍÐUR Sæmundsdóttir
(Móna) sýnir í Samloku og kart-
öflukjallaranum, Laugavegi 72.
Þetta er önnur einkasýning hennar.
Sýningin er opin daglega frá kl.
10-19, en sérstök opnun verður
sunnudaginn 27. janúar.
Áskriftarsiminn er 83033
ALMANNATRYGGINGAR, helstu bótaflokkar
1.janúar1991 Mánaðargreiðslur
Elli / örorkulífeyrir (grunnlífeyrir) .................. 11.497
’/z hjónalífeyrir ..................................... 10.347
Full tekjutrygging ..................................... 21.154
Heimilisuppbót ......................................... 7.191
Sérstök heimilisuppbót .................................. 4.946
Barnalífeyrir v/1 barns ................................. 7.042
Meðlag v/ 1 barns ....................................... 7.042
Mæðralaun/feðralaun v/1 barns ............................4.412
Mæðralaun/feðralaun v/ 2ja barna ...................... 11.562
Mæðralaun/feðralaunv/3jabarnaeðafleiri ................. 20.507
Ekkjubætur/ekkilsbætur6mánaða .......................... 14.406
Ekkjubætur/ekkilsbætur 12 mánaða ....................... 10.802
% Fullurekkjulífeyrir ...................................... 11.497
Dánarbætur í 8 ár (v/slysa) ........................... 14.406
Fæðingarstyrkur ........................................ 23.398
Vasapeningar vistmanna .................................. 7.089
Vasapeningar v/ sjúkratrygginga ......................... 5.957
Daggreiðslur
Fullirfæðingardagpeningar .............................. 981,00
Sjúkradagpeningareinstaklings ........................ 490,70
Sjúkradagpeningarfyrirhvertbarnáframfæri ............... 133,15
Slysadagpeningareinstaklings ........................... 620,80
Slysadagpeningarfyrirhvertbarnáframfæri ................ 133,15
FISKVERÐ A UPPBOÐSMORKUÐUM - HEIMA
25. janúar.
FISKMARKAÐUR hf. í Hafnarfirði
Hæsta .Lægsta Meðal- Magn Heildar-
verð verð verð' (lestir) verð (kr.)
Þorskur 106,00 97,00 101,18 28,353 2.868.747
Þorskur (ósl.) 100,00 75,00 90,07 6,877 619.511
Smáþorskur(ósl.) 70,00 70,00 70,00 0,335 23.450
Smáþorskur(ósl.) 80,00 80,00 80,00 0,562 44.960
Ýsa 111,00 96,00 98,76 9,674 955.470
Ýsa (ósl.) 83,00 81,00 82,85 0,428 35.460
Karfi 49,00 41,00 46,96 11,772 ' 552.872
Ufsi 53,00 25,00 50,88 17,703 900.729
Ufsi (ósl.) 25,00 25,00 25,00 00,009 225
Steinbítur 79,00 62,00 78,53 1,845 144.917
Steinbítur(ósL) 58,00 58,00 58,00 0,064 3.712
Hlýri 70,00 68,00 69,08 0,291 20.102
Langa 70,00 70,00 70,00 0,990 69.335
Lúða 345,00 310,00 321,99 0,228 73.575
Keila 47,00 47,00 47,00 2,027 95.316
Keila (ósl.) 42,00 15,00 40,51 0,416 16.872
Koli 69,00 50,00 65,58 2,288 150.077
Hrogn 150,00 80,00 125,65 0,490 61.570
Gellur 300,00 280,00 296,92 0,073 21.764
Blandaður 30,00 30,00 30,00 0,042 1.260
Samtals 78,84 84.473 6.659.924
FAXAMARKAÐUR hf. í Reykjavík
Þorskur 101,00 94,00 97,71 27.777 2.714.106
Þorskur (ósl.) 98,00 50,00 92,34 3,058 282.388
Ýsa 111,00 70,00 97,48 5,556 541.575
Ýsa ósl. 95,00 85,00 86,37 '1,529 132.056
Karfi 20,00 20,00 20,00 0,0082 1.640
Steinbítur 78,00 45,00 63,29 1,044 66.078
Ufsi 40,00 40,00 40,00 0,031 1.240
Langa 70,00 68,00 68,06 8,048 547.806
Lúða 330,00 140,00 290,58 0,446 129.600
Skarkoli 65,00 20,00 55,45 0,179 9.925
Keila 44,00 44,00 44,00 0,449 19.756
Rauðmagi 105,00 105,00 105,00 0,024 2.520
Skata 53,00 53,00 53,00 0,007 371
Hrogn 320,00 145,00 175,70 0,524 92.065
Kinnar 140,00 120,00 127,29 0,029 3.806
Gellur 310,00 285,00 292,73 0,101 29.829
Blandað 78,00 35,00 47,70 0,270 12.880
Undirmál 80,00 70,00 79,47 2,596 206.300
Samtals 92,63 51,752 4.793.942
FISKMARKAÐUR SUÐURNESJA hf.
Þorskur (ósl.) 117,00 55,00 105,66 17,886 1.889.746
Þorskur (sl.) 103,00 96,00 100,60 22,987 2.311
Ýsa (ósl.) 102,00 81,00 98,30 3,353 329.746
Ýsa (sl.) 103,00 67,00 96,79 4,661 451.201
Undirmál 76,00 75,00 75,48 0,147 11.095
Síld 9,00 9,00 9,00 2,274 20.466
Koli 74,00 74,00 74,00 0,343 25.382
Ufsi 40,00 30,00 35,45 0,673 23.858
Hrogn 195,00 195,00 195,00 0,077 15.015
Blandað 40,00 40,00 40,00 0,060 2.400
Keila 53,00 10,00 48,89 6,660 325.618
Steinbítur 77,00 58,00 70,80 0,143 10.125
Sólkoli 89,00 89,00 89,00 0,045 4.005
Langa 76,00 54,00 7,00 3,221 225.468
Lúða 445,00 255,00 406,07 0,222 90.350
Lýsa 39,00 39,00 39,00 0,039 1.521
Skarkoli 20,00 20,00 20,0Q 0,189 3.780
Hlýri 65,00 51,00 55,48 0,208 11.540
Karfi 50,00 41,00 47,55 2,806 133.433
Gellur 295,00 295,00 295,00 0,013 3.835
Samtals 89,24 66,001 5.890.263
Selt var úr Búrfelli, Alberti Ólafs, Barðanum og fleirum. Á morgun verður
selt úr dagróðrabátum ef á sjó gefur. .
AF INNLENDUM
VETTVANGI
' ÞÓRHALLUR JÓSEFSSQN
Fasteignaskattar sveitarfélaga og eignarskattar ríkis:
Hækkun milli ára
12% til 40% á meðan
\
laun hækka um 6%
Á SAMA tíma og laun í landinu
hafa hækkað að jafnaði um 6%,
eru fasteignaskattar hækkaðir
talsvert meira. Almenna reglan
er að þeir hækki í samræmi við
hækkun fasteignamats, um 12%,
og eru þá álagningarhlutföll
óbreytt. Þar að auki bætast ný
og/eða hækkuð gjöld við, eins og
* hjá flestum sveitarfélögum á höf-
uðborgarsvæðinu, ,sem leggja á
sorpeyðingargjald. Hjá einstökum
gjaldendum eru dæmi um allt að
40% hækkun fasteignaskatta milli
ára og dæmi eru um að einstök
gjöld önnur en sorpgjöld hækki
um 40%.
Samkvæmt fasteignaskrá er gjald-
stofn fasteignaskatts 817.971 millj-
ón króna. Hækkun frá fyrra ári er
13,4%. Hluti hækkunarinnar skýrist
af fleiri og stærri einingum en árið
áður, en um 12% er matshækkun
milli ára. Sumir þættir, sem ekki
vega mjög þungt í heildinni, hækka
mun meira eins og veiðihlunnindi,
sem hækka um 57%.
í kjarasamningunum í febrúar í
fyrra var samið um þrennar launa-
hækkanir á árinu, tvisvar sinnum
1,5% og einu sinni 2%. Að sögn Ara
Skúlasonar hagfræðings ASÍ er
áætluð jafnaðarlaunahækkun á
síðasta ári um 6%.
Sveitarfélögin leggja á fasteigna-
gjöld, sem eru ákveðið hlutfall af
fasteignamati, helstu gjöldin eru
fasteignaskattur, vatnsskattur, lóð-
arleiga og holræsagjald. Ekki éru öll
gjöldin lögð á í öllum sveitarfélögum
og hlutfallið er mismunandi.
500 milljóna króna
raunhækkun
Vinnuveitendasamband íslands
áætlar að sveitarfélögin hafi nærri
500 milljóna króna tekjuauka á þessu
ári af fasteignagjöldum og aðstöðu-
gjöldum umfram verðlagsbreytingar
vegna óbreytts álagningarhlutfalls.
Þar af séu um 80 milljónir króna af
íbúðum.
í fréttabréfi VSÍ, Af vettvangi, í
desember sl. segir: „Fasteignaskatt-
ar og aðstöðugjöld eru skattar sem
renna til sveitarfélaga og leggjast á
skattstofna síðastliðins árs og hefur
verðbólga því mikil áhrif á raungildi
þeirra."
Þar segir ennfremur: „Miðað við
spá í þjóðhagsáætlun um 7% verð-
lagshækkun milli áranna 1990 og
1991 leiðir þetta til tæplega 4,7%
raunhækkunar fasteignaskatta frá
fyrra ári, ef sveitarfélög haida
óbreyttu álagningarhlutfalli. Raun-
hækkun fasteignaskatta á atvinnulíf-
ið yrðu um 100 milljónir og hvað
einstaklinga varðar þá myndu fast-
eignagjöld hækka á íbúðarhúsnæði
um 80 milljónir að raungildi.“
Þessu til viðbótar reiknar VSÍ með
allt að 300 milljóna króna raunhækk-
un aðstöðugjalda á þessu ári.
Eftir þeim upplýsingum sem borist
höfðu fýrir fáum dögum á skrifstofu
Sambands íslenskra sveitarfélaga er
álagning fasteignagjalda sveitarfé-
laga almennt óbreytt hlutfall frá
fyrra ári.
í febrúarsamningunum, þjóðar-
sáttinni svonefndu, var rík áhersla
lögð á að allir aðilar þjóðfélagsins
legðust á eitt um að halda hvers
kyns verðlagshækkunum í skefjum
og aðilar vinnumarkaðarins hafa
margbrýnt opinbera aðila, ríki og
sveitarfélög, til að leggja sitt af
mörkum, meðal annars með því að
hækka ekki skatta.
Eignarskattar til ríkissjóðs eru
lagðir á í hlutfalli við fasteignamat
og hækka því líka um 12%, það er
að segja þeir eignarskattar sem lagð-
ir eru á fyrirtæki og á þá einstakl-
inga sem eru yfir skattleysismörkum,
þar sem þau mörk voru hækkuð um
12% eins og álagningarstuðullinn.
Tveir helstu talsmenn aðila vinnu-
markaðarins voru spurðir álits á
þessum skattahækkunum, Þórarinn
V. Þórarinsson framkvæmdastjóri
VSÍ og Ásmundur Stefánsson forseti
Alþýðusambandsins.
Þórarinn vitnaði til niðurstaðna
VSÍ, sem birtust í fréttabréfi sam-
bandsins um raunhækkun skattlagn-
ingar sveitarfélaga.
Jafngildar skattahækkanir
„Þetta finnst okkur mjög mikið,“
sagði hann, „sérstaklega þegar við
höfum í huga að þetta kemur til við-
bótar rúmlega 440 milljóna króna
raunhækkun þessara gjalda á síðasta
ári, að við erum núna tvö ár í röð
að fara af hærra verðbólgustigi niður
á lægra.
Það er hægt að hækka skatta sem
eru lagðir á svona gjaldstofna með
tvennu móti. Annars vegar með því
að hækka hlutfallið, hins vegar að
hafa hlutfallið óbreytt í lækkandi
verðbólgu. Það er alveg nákvæmlega
jafngild skattahækkun," sagði Þór-
arinn.
„Launþegar og vinnuveitendur
bundust ekki samtökum um að koma
hér þó þessu skikki á efnahagsmálin,
að ná niður verðbólgunni, til þess að
í því fælist að skapa skilyrði fyrir
skattahækkunum ríkis og sveitarfé-
laga. Því þurfa þessir menn að átta
sig á.“
Þórarinn sagði ríkið undir sömu
sök selt og sveitarfélög. „Þeir sem
eiga eignir í skattleysismörkum, þeir
fá ekki á sig hækkunina, en allar
eignir sem eru umfram skattleysis-
mörk, raungildi eignarskattanna er
aukið á þeim með nákvæmlega sama
hætti og fasteignaskatta sveitarfé-
laga.“
Augljóslega hækkun umfram
verðbólgu
Ásmundur Stefánsson sagði ASI
hafa komið því á framfæri við Sam-
tök íslenskra sveitarfélaga að tveir
skattaliðir virtust augljóslgga sem
hækka núna umfram verðbólgu.
„Annars vegar fasteignagjöldin sem
rökstutt var með einhverri tilvísun
Skatttekjur sveitarfélaga 1980*1990
Tekjur sveitarfélaga meö ffleiri en 3000 íbúa
Skatttekjur á hvern íbúa 1989 Raunhækkun frá 1985 til 1989
Hækkun sorpgjalda á höfuðborgarsvæöinu
fyrir íbúöir
Hækkun
Sorpgj. v. gjalda-
alls hækkana*
HækkUn (millj kr. (millj. kr.
miðaö við miðað við
kr. % íbúöafj.) ibúðafj.)
Reykjavík 38.410 700
Kópavogur 5.604 5.500
Hafnarfjörður 4.701 5.000
Garöabær 1.974 5.000
Mosfellsbær 1.202 5.000
Seltjamarnes 1.199 5.500
* Marglekli Ijðlda IbúOa Ofl sorpgjalds
100 16,7 29 4,1
2.500 83,3 30,8 14,0
5.000 - 23,5 23,5
3.000 150 9,9 5,9
5.000 . - 6,0 6,0
3.400 61,8 6,6 4,1
Samtals: 105,8 57,6