Morgunblaðið - 02.02.1991, Blaðsíða 2

reei HAuaaa'i .2 huoaqíiaouaj' öig.vj8M'johok
"MOKGUNBLABIÐ LAUGARDÆGUR '27 FEBRÚAR 1991
Húsbréf:
Avöxtunarkrafa
hækkaði 1 gær
LANDSBRÉF hf., viðskiptavaki húsbréfa, hækkaði í gær ávöxtunar-
kröfu á Verðbréfaþingi Islands við kaup bréfanna úr 7,30% í 7,40%.
Gunnar Helgi Hálfdánarson forstjóri Landsbréfa segir skýringuna
einkum vera vaxandi framboð húsbréfa og minnkandi eftirspurn
kaupenda síðari hluta janúarmánaðar.
Við slíkar aðstæður sagði Gunnar
Helgi að eðlilegt hlyti að vera að
vextir hækkuðu. Hann sagði minnk-
andi eftirspurti eftir húsbréfum
einkum mótast af því, að lífeyris-
Stj órnmálasam-
band við Litháen:
Málið er
í höndum
Litháa
-segir Jón Baldvin
ÚTVARPIÐ í Vilnius í Lit-
háen greindi frá því í gær
að þess væri að vænta að
íslenski utanríkisráðherr-
ann, Jón Baldvin Hannibals-
son myndi lýsa yfir á Al-
þingi sama dag sljórnmála-
sambandi íslands við Lithá-
en. Jón Baldvin vísaði þess-
um fréttum á bug og sagði
að málið væri enn í vinnslu.
„Ég kann enga skýringu á
því hvemig þessi misskilning-
ur er tilkominn. Hvort koma
sendinefndarinnar er túlkuð á
þennan veg kann ég ekki að
skýra. Málið er einfaldlega í
vinnslu og það er í höndum
stjómarinnar í Vilnius að und-
irbúa það eins og okkur kom
saman um að gera á fundum
okkar 18. og 19. janúar,“
sagði Jón Baldvin.
Hann sagði að frekari vinna
af hálfu litháískra stjómvalda
þyrfti að koma til áður en
hægt yrði að koma á stjórn-
málasambandi þjóðanna.
sjóðirnir héldu að sér höndum við
húsbréfakaup síðari hluta janúar-
mánaðar.
Viðræður eru í gangi um að
lífeyrissjóðimir létti undir með
Byggingarsjóði ríkisins og sagði
Gunnar Helgi það líklegustu skýr-
inguna á minnkandi húsbréfakaup-
um þeirra.
Ávöxtunarkrafa húsbréfa fór
hæst í 7,45% um miðjan nóvember
síðastliðinn, en lækkaði síðan í
7,30% í desember og í janúar var
sú ávöxtunarkrafa gerð á öllum
verðbréfamörkuðunum. í gær var
ávöxtunarkrafan 7,40% hjá Kaup-
þingi, en Verðbréfaviðskipti Sam-
vinnubankans keyptu miðað við
7,35% ávöxtunarkröfu.
Morgunblaðið/KGA
Birgir Isleifur Seðlabankastjóri
BIRGIR ísleifur Gunnarsson
tók í gær við starfi Seðlabanka-
stjóra , en aðrir bankastjórar
Seðlabankans eru Jóhannes
Nordal __ og Tómas Árnason.
Birgir Isleifur var um árabil
borgarstjóri í Reykjavík. Hann
sat á Alþingi fyrir Sjálfstæðis-
flokkinn í Reykjavík frá 1979
og var um skeið menntamála-
ráðherra.
Jóhannes Nordal og Tómas
Árnason, Seðlabankastjórar, buðu
Birgi ísleif velkominn til starfa.
Myndin var tekin af bankastjórun-
um þremur í Seðlabankanum í
gær.
Bankaráð Landsbankans:
Lúðvík og Krístinn sættu
sig við 1% vaxtahækkun
Greiddu atkvæði gegn 1,5% hækkun útlánsvaxta
LÚÐVÍK Jósepsson og Kristinn Finnbogason, fulltrúar Alþýðubanda-
lags og Framsóknarflokks í bankaráði Landsbankans, voru tilbúnir
að samþykkja 1% hækkun útlánsvaxta um mánaðarmótin. Þeir greiddu
síðan atkvæði á bankaráðsfundi 30. janúar gegn tillögu bankasljórnar
um 1,5% vaxtahækkun. Sú tillaga var samþykkt með atkvæðum Eyj-
ólfs K. Siguijónssonar formanns bankaráðsins og fulltrúa Alþýðu-
flokksins, Friðriks Sophussonar fulltrúa Sjálfstæðisflokks og Kristínar
Sigurðardóttur.fulltrúa Kvennalistans. •-
Eyjólfur K. Siguijðnsson sagði við
Morgunblaðið, að bankastjórar
Landsbankans hefðu lagt til fyrir
hálfum mánuði, að útlánsvextir
hækkuðu nú um 1,5%, enda sé reikn-
að með að núverandi vextir geti stað-
ið óbreyttir vel fram á þetta ár. Ella
hefði frekari vaxtahækkun þurft að
koma fljótlega vegna þess að láns-
kjaravísitala sé nú hærri en síðustu
mánuði-síðasta árs.
Lúðvík Jósepsson hefur sent frá
sér greinargerð, þar sem hann gagn-
rýnir harðiega það vaxtaokur, sem
hann segir eiga sér stað hjá Lands-
bankanum. Bendir hann m.a. á, að
rekstrarleg afkoma Landsbankans
hafi verið betri á árinu 1990 en um
langt árabil áður. Segist Lúðvík eiga
þar við tekjur og gjöld en meirihátt-
Þormóður rammi:
Skrifstofusij ór anum sagt
upp störfum án fyrirvara
ar útlánatöp og afföll verði að skoð-
ast sérstaklega.
Lúðvík vitnar síðan í greinargerð
í Vísbendingu, þar sem segir að
raunvextir óverðtryggðra skulda-
bréfa hafi verið 9,3% að meðaltali á
síðasta ári, 1,3% hærri en ársvextir
vísitölubundinna lána, og segir því
gersamlega tilefnislausan fyrirslátt
að halda því fram að nauðsynlegt
sé nú að hækka vexti af óVerð-
tryggðum lánum tíl samræmis við
vexti verðtryggra lána.
Eyjólfur K. Siguijónsson sagði að
ekki væru komar endanlegar niður-
stöður um afkomu Landsbankans,
heldur bráðabirgðatölur þar sem
ætti eftir að taka ýmislegt með í
reikninginn, svo sem skatta, lífeyris-
skuldbindingar, og töpuð útlán. Það
væri misskilningur að hægt sé að
skilja þama á milli þegar meta eigi
afkomu bankans.
Aðspurður um þörf bankans til
að hækka óvertryggða vexti, vísaði
Eyjólfur í bréf frá Seðlabankanum,
dagsett 29. janúar, sem legið hefði
fyrir bankaráðssfundinum 30. jan-
úar. Bréfið hefði verið undirritað af
seðlabankaastjórunum Jóhannesi
Nordal og Tómasi Árnasyni, og þar
hefði þeirri skoðun verið lýst að
Landsbankinn þyrfti að hækka út-
lánsvexti óverðtryggra lána um
1-1,5% til að ná jafnvægi milli verð-
og óverðtryggðra útlána. Ennfremur
hefði Seðlabankinn talið æskilegt að .
kjörvextir bankans yrðu lækkaðir,
og við því hefði verið orðið.
Lúðvík Jósepsson gagnrýnir einn-
ig í greinargerð sinni mikinn vaxta-
mun bankans, sem sé að meðaltali
8,4-8,7%. Eyjólfur sagði um þetta,
að Lúðvík miðaði þarna aðeins við
hluta útlánanna, en þegar miðað sé
við heildarútlánin, svo sem inneignir
í Seðlabankanum og erlend lán, þá
sé vaxtamunurinn um 5%.
Sjá greinargerð Lúðvíks Jós-
epssonar bls. 14.
RUNÓLFI Birgissyni, skrifstofustjóra hjá Þormóði ramma á Siglu-
firði, var í gær sagt upp störfum. Runólfur sagði í samtali við Morg-
unblaðið að sér hefði borist uppsagnarbréf sl. fimmtudag og var
óskað eftir því að hann ynni ekki út lögbundinn uppsagnarfrest.
Engar ástæður voru gefnar fyrir uppsögninni, að sögn Runólfs.
Miklar deilur hafa verið um sölu
á hlut ríkisins í fiskvinnslufyrirtæk-
inu Þormóði ramma. Runólfur sem
hefur unnið í sjö ár hjá fyrirtækinu
var einn úr hópi heimamanna á
Siglufirði sem gerðu tilboð í hlut
ríkisins, en auk þeirra buðu í fyrir-
tækið Ólafur Marteinsson fram-
kvæmdastjóri rækjuvinnslunnar
Drafnars og Róbert Guðfinnsson,
framkvæmdastjóri Egilssíldar. Þeir
eignuðust síðan hlut ríkisins í Þor-
móði ramma og Róbert gegnir nú
framkvæmdastjórastöðu þar.
„Ólafur Marteinsson afhenti mér
uppsagnarbréfið en engar ástæður
eru gefnar fyrir uppsögninni," sagði
Runólfur. Hann kveðst hafa skrifað
forsvarsmönnum fyrirtækisins bréf
og óskað eftir skýringum varðandi
uppsögnina. „Mér finnst ekki eðli-
legt að menn fái ekki að vinna út
uppsagnarfrestinn, það er eins og
það sé eitthvað að. Ég hef unnið
hérna í sjö ár og ég held að ég
hafi unnið af trúmennsku þennan
tíma. Það sem málið snýst um er
að þeir eru í vondu máli og eru að
vinna skemmdarverk á Þormóði
ramma. Þeir eru sjálfir með tvö
fyrirtæki sem þeir eru að sameina
Þormóði ramma, smáfyrirtæki hér
sem eru peningalega illa stödd og
á að fara meta ofurverði inn í Þor-
móð ramma. Það er talað um að
salan á Þormóði ramma sé hneyksli.
Hún er ekkert hneyksli miðað við
sameiningu þessara fyrirtækja.
Vinnubrögðin eru öll forkastanleg
í þessu máli og ég vildi ekki sjálfur
starfa við þetta. Ég veit ekki hvaða
trúnaðarbrest getur verið um að
ræða, ég hef aðeins sagt sannleik-
ann. Ég hef verið forsvarsmaður
fyrirtækisins í sambandi við pen-
ingamál og ég hef getað leyft mér
að gefa upplýsingar úr reikningum
fyrirtækisins og get ekki séð að það
hafi breyst neitt við söluna. Þeir
reikningar hafa alltaf verið opnir
og ég hef ekki gefið neinar upplýs-
ingar sem ekki standast. Þarna er
bara verið að losa sig við óæskileg-
an mann. Ætli maður verði ekki
að forða sér úr bænum,“ sagði
Runólfur.
Róbert Guðfinnsson, fram-
kvæmdastjóri Þormóðs ramma,
sagði að í kjölfar þessa máls hefði
myndast svo djúp gjá á milli manna
að ekki hafi verið ljóst hvernig eigi
að brúa hana. „Menn ná ekki sam-
an og það þýðir að einhverjir verða
að víkja og í þessu tilfelli lá það
fyrir að það yrði Runólfur Birgis-
son,“ sagði Róbert. Hann sagði að
gagnrýni Runólfs á sameiningu
Drafnars og Egilssíldar og Þormóðs
ramma vera yfirklór hjá örvænting-
arfullum manni. „Jafnvel Ríkisend-
urskoðun segir að þetta séu lítil og
góð fyrirtæki og það þýðir ekki
mikið að taka mark á mönnum í
þessum ham,“ sagði Róbert.
Félagsmálaráðherra um vanda
Húsnæðisstofnunar:
Skoðað hvort og hvem-
ig ríkissjóður aðstoði
Nýr flokkur húsbréfa ákveðinn 1 gær
JÓHANNA Sigurðardóttir félagsmálaráðherra sagði í samtali við Morg-
unblaðið í gær, að til skoðunar væri hvort og með hvaða hætti ríkis-
sjóður kæmi til aðstoðar vegna vanda Byggingarsjóðs ríkisins. Hún gaf
í gær út reglugerð um útgáfu nýs húsbréfaflokks að upphæð 5 milljarð-
Jóhanna sagði að vandamál Bygg-
ingarsjóðsins muni leysast og að lán
verði greidd út samkvæmt lánslof-
orðum. Hún sagði að á undanförnum
dögum hafi verið unnið að samhing-
um við lífeyrissjóðina um flýtingu
skuldabréfakaupa af Húsnæðisstofn-
un og að viðbrögð sjóðanna hefðu
yfirleitt verið jákvæð. Þó gætu liðið
ein til tvær vikur þar til endanleg
svör þeirra bærust, þar sem stjórnir
þeirra þyrftu að fjalla um slíkar
ákvarðanir.
Jóhanna sagði það rangt, sem
Ólafur Ragnar Grímsson fjármála-
ráðherra hefur haldið fram að Hús-
næðisstofnun og félagsmálaráðu-
neyti hafi ekki unnið verkefni sín að
þessum samningum. Fjármálaráð-
herra mætti vita að slíkir samningar
taki tíma, þar sem hann hafi sjálfur
átt þátt í hliðstæðri samningagerð.
Ákveðið var á ríkisstjórnarfundi í
gær, að gefa út 1. flokk húsbréfa
1991, að upphæð 5 milljarðar króna.
Ráðherra gekk frá reglugerð þar að
lútandi síðdegis. Bréfin bera 6% vexti
eins og síðasti flokkur.
Jóhanna sagði ennfremur að vandi
Húsnæðisstofnunar væri tímabund-
inn og fyrst og fremst um að ræða
tilfærslu innan ársins, þar sem út-
greiðslum lána samkvæmt lánslof-
orðum ljúki 1. september.
Sjá grein á bls 21.