Morgunblaðið - 03.02.1991, Blaðsíða 17

í&ÖKgMÉÍÆÖÍÐ SÚWíltíDAGM'33rPE6É'0Aft' l 9ðT
m
ar voru sömu skoðunar; þeir Moshe
Dayan, hershöfðingi, og Ariel Shar-
on, hershöfðingi, sem þá stjórnaði
vörnum ísraels í suðri. Sharon áleit
réttast að bera tillögu um slíkan
stuðning undir Aaron Yariv, hers-
höfðingja, yfirmann upplýsinga-
deildar hersins.
Síðan sneru þeir sér þegar í stað
tii utanríkisráðherra Bandaríkj-
anna, sem þá var dr. Henry Kissin-
ger. Golda Meir, forsætisráðherra
Israels, var stödd í New York á
ráðstefnu með forystumönnum gyð-
inga í Bandaríkjunum. Kissinger
varaði hana við. Hún skipaði stað-
gengli sínum heima í ísrael, Yigal
Állon, að setja herinn tafarlaust í
viðbragðsstöðu. Sýrlenzkir stríðs-
vagnar, sem áttu að styðja við up-
reisn Palestínumanna, voru einmitt
að aka inn í Jórdaníu hjá Irbid,
þegar hættan á íhlutun ísraels í
yðar þágu fékk Sýrlandsstjórn til
þess að hugsa sig um og senda síð-
an fyrirmæli til ökumanna hervagn-
anna um að snúa aftur til baka og
heim til herbúða. ísraelar leyfðu,
að Bandaríkjamenn flygju yfir land
þeirra, þegar þeir fóru að senda
aðstoð til hersveita yðar, jórdanska
hersins. Einu sinni enn var yður
borgið. Þér senduð skriðdreka yðar
til búða Palestínumanna. Fimmtíu
þúsund þeirra voru drepin. Frammi
fyrir grimmdarverkum eyðimerkur-
bedúína yðar kusu margir Palest-
ínu-arabar að flýja til Ísraelsríkis.
Aðrir flýðu til Líbanons.
En 27. september 1970 undir-
skrifuðuð þér og Yasir Arafat
samning um sættir í Kaíró. Nasser
forseti sat yfir ykkur á meðan.
Kallast má það kraftaverk, að
þér skylduð bjargast út úr uppreisn-
inni í svarta september. Þetta vitið
þér mætavel sjalfir. Átta árum síð-
ar viðurkennduð þér það heima hjá
dr. Herbert í Lundúnum. Það var
einmitt á heimili hans, þar sem þér
hittuð Moshe Dayan að máli, en
hann var þá utanríkisráðherra í rík-
isstjóm Menachems Begins í ísrael.
Mitt mat er, að ísraelar hafi gert
mistök, þegar þeir ákváðu að
skakka ekki leikinn í þágu Palestín-
umanna, svo að hægt væri að
steypa yður af stóli. Margir hafa
goldið fyrir þessi mistök með lífi
sínu. Enn eru margir að deyja þess
vegna.
Yðar hátign! Ef til vill eruð þér
að hugsa um það, af hverju
ég sé að skrifa yður. þetta bréf, og
af hveiju ég geri það einmitt nú.
Það er vegna þess, að heimurinn
stendur frammi fyrir slíkum vanda-
málum, að mannkynið á framtíð
sína undir því, hvort og hvernig þau
leysast: Þjóðirnar verða að hlíta
alþjóðlegum sambúðarreglum; það
má ekki þolast, að þær séu brotn-
ar. Við verðum að standa gegn
því, að eitt ríki gleypi annað og
innlimi. Við megum ekki leyfa notk-
un gíslatöku í alþjóðlegum stjórn-
málum, eins og lögmæt ríkisstjórn,
viðurkennd af Sameinuðu þjóðun-
um, hefur gert sig seka um. Við
verðum að vernda minnihlutahópa
og smáþjóðir, sem eigin ríkisstjórn-
ir ógna með útþurrkun af spjöldum
sögunnar.
Þér hafið þegar valið, herra kon-
ungur, í hvoru liðinu þér viljið
standa. Það er ekki í liði laga og
réttar. Á þann hátt hyggizt þér og
vonizt til þess að halda völdum í
höndum yðar, en þau renna út um
greipar yðar. Eins og árið 1970 er
nú svo komið, að flestir leiðtogar
Palestínumanna eru þegar komnir
aftur til Ammanborgar.
Til þess að draga úr þrýstingi frá
Palestínumönnunum, hafið þér
neyðzt til að yfirbjóða Yasir Ara-
fat, sem hefur tekið velviljaða af-
stöðu til Saddams Hússeins, og með
þeim hætti hafið þér í fyrsta sinni,
síðan þér komuð til valda, vakið
alvarlega óánægju í yðar garð hjá
Bandaríkjamönnum og ísraelum.
Þér eigið á hættu að verða eitt
fyrsta fórnarlamb hinna miklu um-
byltinga, sem Persaflóastríðið mun
leiða yfir Miðausturlönd.
Yðar konunglega hátign, ég skír-
skota til skilnings yðar á mannkyns-
sögunni og til skoðunar yðar á því
hlutverki, sem þér óskið að leika í
henni. Ég bið yður um að segja af
yður.
Þér yrðuð ekki fyrsti konungur-
inn, sem legði niður kórónuna. En
það finnast tvenns konar konungar:
Þeir, sem stíga niður úr hásæti,
eftir uppreisn þegna eða innrás út-
lendinga; og þeir, sem hafa lagt
niður völdin til þess að bjarga þegn-
um sínum, virða réttinn og manns-
lífín.
Já, yðar hátign, ég held því fram,
að þér séuð helzta hindrun í
vegi friðar milli Ísraelíta og Palest-
inumanna. Því að meðan ísraelar
halda, að þeir geti leyst palestínska
vandamálið með yðar hjálp, munu
þeir aldrei ræða við Palestínu-
araba. Þér hafið ekki vald til þess
að skrifa undir neins konar friðar-
samninga við ríki gyðinga.
Misskiljið mig ekki: Ég óska yður
alls eigi dauða. Þér hafið hvorki
verið ofbeldisfyllri né grimmari í
garð Palestínumanna en sýrlenzki
forsetinn í garð kristinna í Líbanon
eða sá íraski í garð Kúrda í eigin
landi. Það, að ég skuli nú biðja
yður um að láta af völdum, er ekki
aðallega vegna hinna dauðu, heldur
hinna lifandi.
Voruð það annars ekki þér sjálf-
ir, sem stunguð upp á því þegar í
júní árið 1967, að palestínska fólk-
ið í Jórdaníu skyldi öðlast sjálfs-
ákvörðunarrétt? Komuð þér sjálfir
ekki fram með þessa tillögu opin-
berlega 15. marz 1972?
Var það ekki forsætisráðherra
yðar, Moudar Boudran, sem fyrir-
skipaði í júní 1977, að hætt skyldi
við þjóðaratkvæðagreiðslu um
framtíðarfyrirkomulag á sambandi
Palestínumanna við Jórdaníu? Væri
það þá ekki lýðræðisleg ákvörðun
af yðar hendi að afhenda loksins
völdin í hendur meirihluta lands-
manna í ríki yðar?
Leiðtogi PLO er sammála. Yasir
Arafat sagði mér það margsinnis í
Túnis: Framtíðin er sambandsríki
eða eitt, palestínskt-jórdanskt ríki
„með eða án Hússeins". Af hálfu
Israels endurtók Ariel Sharon, bú-
seturáðherra í ríkisstjórn Shamirs,
sömu hugsun við mig í París fyrir
mánuði: „Það er auðveldara að
semja um sameiginleg landamæri
við ríki, sem er til, heldur en við
þjóð, sem hefur ekkert ríki.“
Það yrði yður að þakka, herra
konungur, afsögn yðar að þakka,
yrði hægt að stofna palestínskt eða
jórdanskt-palestínskt ríki í Trans-
jórdaníu og á hluta Vesturbakkans;
ríki, sem lægi við hlið ísraels og í
friði við ísrael innan samnings-
ramma um samstarf í efnahags-
og stjórnmálum á svæðinu. Kæmist
þetta í kring, yrði það allt yður að
þakka. Er þetta ekki þess virði, að
þér hugleiðið það?
Palestínumenn munu samþykkja
þetta, og ég trúi því, að slíkt hið
sama muni ísraelar gera. Ég von-
ast til þess, að Bandaríkjamenn
muni fljótlega gera sér grein fyrir
því, hve margt gott hlytist af þess-
ari lausn mála. Gjörvallt mannkyn,
bæði í austri og vestri, getur ekki
annað en glaðzt yfir því, að unnt
sé að semja frið í Miðausturlöndum
gegn svo vægu gjaldi.
Herra konungur! Ákvörðunin er
í yðar höndum.
Opid bréf til Hússeins
Jórdaniukonungs eftir
ff ranska rithöf undinn
Marek Halter
Ferðafélagsferð á vættaslóðir
9-10. febrúar
Á ferð um ísland er bók Árna Björnssonar ís-
lenskt vættatal kjörin förunautur.
í vætta- og þorrablótsferð Ferðafélagsins um
Suðurland (Eyjafjöll og Mýrdal) helgina 9.-10.
febrúar gefst einstakt tækifæri til að kynnast
efni bókarinnar í fylgd Árna.
Bókin íslenskt vættatal hefur að geyma fróð-
leik um þá íbúa huliðsheima sem birst hafa
alþýðu manna í aldanna rás.
í ferðinni verða heimsóttir ýmsir staðir sem í
alþýðusögum og munnmælum hafa verið álitn-
ir heimkynni nafngreindra drauga, huldufólks,
trölla og annarra kynjavera.
Upplýsingar og farmiðar á skrifstofu Ferðafé-
lagsins Öldugötu 3, símar: 19533 og 11798.
Fræðist um ykkar eigið land, jafnt í góðum ferð-
um sem bókum.
FERÐAFÉLAG
og menning © ÍSIANDS
W ÖLDUGÖTU3S: 11798 19533
■