Morgunblaðið - 08.02.1991, Page 40

40
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 8. FEBRÚAR 1991
Fyrstu 7 árin eru erfiðust
sagði amma.
Með
morgimkaffínu
Ég vona að þú sért auðmjúkur
maður. Því okkur vantar sam-
viskusaman frímerkjasleikj-
ara?
Stórbætt fréttaþjónusta
Til Velvakanda.
Ég vil þakka ríkissjónvarpinu
fyrir þá stóbættu fréttaþjónustu
sem tilkoma útsendingana frá SKY
eru. Það er mikill munur að geta
fyigst með á þennan hátt um leið
og atburðirnir gerast. Okkur varðar
vissulega um hvað er að gerast í
heiminum því það sem gerist fyrir
botni Persaflóa getur haft áhrif hér
fyrr en varir. Þessar útsendingar
eru því mikilvæg viðbót við fréttir
Sjónvarpsins sem alla jafna eru ítar-
legar og vel unnar.
Sumir virðast hafa áhyggjur af
því að þessar útsendingar setji ís-
lenskt mál í hættu. Ég tel að svo
sé ekki. Samskipti okkar við hinn
enskumælandi heim hafa verið afar
mikil á undanfömum áratugum en
þess sér hvergi stað að ensk orð
hafi náð fótfestu í íslensku máli,
til þess eru þessi tvö tungumál lík-
lega of ólík. Sjálfsagt er að hafa
vaðið fyrir neðan sig en það er of
langt gengið að ætla að reisa hér
eins konar Kínamúr gagnvart sjón-
varpsútsendingum annarra þjóða.
Hvernig væri að taka upp beinar
útsendingar frá fleiri þjóðum svo
enskan verði ekki of einráð? Gæti
það ekki stuðlað að meiri málakunn-
áttu og víðsýni?
Anægður áhorfandi
Vilja bæta
skaðann
Vegna lesendabréfs sem birtist
í Velvakanda þriðjudaginn 5. fe-
brúar vil ég koma eftirfarndi á
framfæri: Þegar viðkomandi pip-
arkökuhús brotnaði var búið að
dæma í keppninni, þannig að þetta
óhapp hafði ekki áhrif á niðurstöð-
una. Reyndar brotnuðu tvö pipar-
kökuhús þegar sýningarborð gaf
sig og fóru þau svo illa að ekki
þótti fært að hirða hluta af þeim
upp af gólfinu til að skila eigend-
unum.
Mér þykir ákaflega leitt ef þjón-
ustufólk hefur ekki gefið sér tíma
til að sinna bréfritara eins og vera
bar. Bökunarplöturnar er hér enn
í geymslu og má vitja þeirra hve-
nær sem er.
Eftir umrætt atvik hafði ég
sjálfur samband við þær fjölskyld-
ur sem komið höfðu með pipar-
kökuhúsin og bauð þeim sárabæt-
ur; þjónustu, gistingu eða mat sem
við höfum uppá að bjóða, en sjálf-
sagt hef ég ekki talað við bréfrit-
ara. Ég vil taka fram að þetta til-
boð stendur að sjálfsögðu enn.
Wilhelm Wessman hótelsljóri,
Holiday inn
Öryggisleysi heyrnalausra
Til Velvakanda.
Nú þegar óveðrið hefur geisað
yfir landsmenn um helgina, langar
mig til að segja eina sögu, sem
ætti ef til vill að vekja tjölmiðla,
þ.e.a.s. útvarpið og sjónvarpið, til
umhugsunar, einnig ætti þetta að
ná til Almannavarna ríkisins.
Bréfritari er heyrnarlaus ein-
staklingur sem býr einn, fjölskylda
býr öll úti á landi. Á sunnudags-
morgun vaknaði ég og tók eftir að
óveðrið var mjög slæmt, ég fylltist
mikilli öryggisleysistilfinningu og
kveikti á sjónvarpinu í von um að
einhver tilkynning væri á skjánum
eins og myndi eflaust vera í út-
varpi, svo reyndist ekki vera, þrátt
fyrir að hafa kveikt mörgum sinn-
um á sjónvarpinu, þangað til raf-
magnið fór af.
Undirrituð vonaði að það stæði
stutt yfir og fór því til nágranna
síns til að spyijast frétta en þar sem
ég er ekki málkunnug nágranna
mínum fékkst ekki mikið úr þeirri
ferð. Ég gat bara ekki verið þarna
ein í íbúðinni þannig að ég fór til
vinafólks míns til að afla mér frétta,
og var þá sagt að Almannavarnir
hefðu komið tilkynningu í útvarpið
um að allir ættu að halda sig innan
dyra. Ekki náði þessi tilkynning til
mín eða annarra heyrnarlausra sem
ekki geta nýtt sér útvarpið sem
upplýsingamiðil og reyna þá að
treysta á nágranna eða aðra sem
heyra. En það er erfitt fyrir fólk
að ímynda sér þvílíka öryggisleysis-
tilfinningu sem upplýsingaleysið
veldur. Sérstaklega var mér hugsað
til annarra heyrnarlausra, þ.e. gam-
als fólks og svo fólks með lítil börn,
það hefur örugglega staðið í sömu
sporum og ég sjálf, hvað öryggis-
leysi varðar. Mig langar með þessu
bréfi að beina þeim tilmælum á
góðan hátt til Almannavarna ríkis-
ins og svo þeirra fjölmiðla sem miðla
tilkynningum Almannavarna ríkis-
ins til almennings að birta allar til-
kynningar sínar á skjá sjónvarps-
ins, allavega á meðan rafmagnið
er enn á, með sömu orðum og eru
sögð á öldum Ijósvakans. Þannig
mætti minnka það öryggisleysi sem
heyrnarlausir búa við þegar svona
hættuástand skapast eins og nú
gerði um helgina. Slíkt ætti að hafa
verið búið að sjá fyrir áður að heyrn-
arlausir búa einnig á þessu landi
og landið er mjög óveðrasamt. Því
skal gera ráð fyrir að tilkynning
Almannavarna ríkisins eigi að ná
til allra landsmanna.
S.
Yíkveiji skrifar
Gífurlegt tjón landsmanna í veð-
urhamnum, sem gengið hefur
yfir landið, vekur ýmsar spurning-
ar. Víkverji telur að ekki hafi verið
nægilega brýnt fyrir fólki, að við-
lagatrygging, sem allir fasteigna-
eigendur greiða í, nái ekki til fok-
tjóna. Margir kunna að hafa litið á
viðlagatrygginguna sem almenna
náttúruhamfaratryggingu og vissu-
lega eru slík ofsaveður náttúruham-
farir. Hins vegar er það auðvitað
skýlda hvers og eins húseiganda
að ganga úr skugga um, hvort
tryggingar á eignum hans séu full-
nægjandi og í því verða menn að
velja og hafna, hvort þeir vilja firra
sig tjóni eða taka áhættuna sjálfir.
Ríkisvaldið hefur ákveðið að taka
áhættuna sjálft. Það tryggir ekki
eigur sínar. Menn segja að áhættan
sé ekki mikil, því að slíkt veður, sem
nú hefur orðið, komi aðeins á 10
ára fresti. Samt eru ekki nema
nokkrar vikur frá því er stórtjón
varð á síma- og rafmagnsstaurum
á Norðurlandi og nú endurtekur
sagan sig. Tjónið skiptir milijörðum
króna. Þá er og minnisstæður ný-
legur stórbruni í Landsímahúsinu í
Reykjavík, þar sem allur sá dýri
tækjabúnaður sem þar er til húsa
var ótryggður. Og þótt ríkisfyrir-
tækin losni við miklar iðgjalda-
greiðslur af tryggingum, standa
þau ávallt jafnblönk uppi þegar að
tjónum kemur og forsætisráðherra
kemur fram í fjölmiðlum og segir
án þess að blikna framan við al-
þjóð, að hækka verði gjaldskrár
fyrirtækjanna til þess að unnt sé
að lagfæra skemmdirnar.
xxx
Nú, þegar fólk hefur orðið fyrir
tjóni, Roma upp raddir um
að ríkisvaldið eigi að aðstoða fólk
við að greiða tjón þeirra sem
ótryggðir eru. Það er kannski ekki
skrítið að þessar raddir komi upp,
þegar ríkisvaldið gengur á undan
með það fordæmi, sem áður er
minnst á. En hvað þýðir þessi krafa?
Hún þýðir í raun að hinir forsjálu,
sem keypt hafa sér tryggingar, eigi
að greiða tjónið fyrir skussana, sem
ekki hafa tryggt, eða þá, sem kosið
hafa að taka áhættuna sjálfir.
Ríkisvaldið er ekki tryggingafé-
lag, þótt það hafi á undanfömum
árum ákveðið að taka eigin áhættu
af tjónum. í raun er ríkið aðeins
eitt af skussunum í þessu efni. Það
er og eðli trygginga, að þeim mun
fleiri sem tryggja, þeim mun meiri
tekjur fá tryggingafélögin og þeim
mun hæfari verða þau til að taka
þeim skakkaföllum, sem þau verða
fyrir.
XXX
Lítil vinkona Víkveija var að
horfa á barnatímann í sjón-
varpinu, þegar útsending féll niður
vegna óveðursins og rafmagnsbil-
ana. Hún fór þá að horfa út um
gluggann á óveðrið, sem geisaði
fyrir utan. Hún lýsti því sem fyrir
augu bar og var mikið niðri fyrir:
„Ég sá mann, sem fjúkti upp í loft
og datt á bossann í drullupoll. Svo
sá ég öskutunnu, sem ætlaði að
fara inn um glugga, en hitti ekki
og fór í vegg.“