Morgunblaðið - 17.02.1991, Blaðsíða 1
íeei HAÚÍIÍLTI .VI HUOAaUMMUB flíl/IDI3T2Al GIGAJaMUOHOM
a m
SETJa TRAUST
SITTÁ £T 12
SKRIBDREKAHA
SUNNUDAGUR
SUNNUDAGUR
17. FEBRÚAR 1991
flfoiflittiMtaftfft BLAD C
i n
■
^rrrr
.... .»*K->«v%«i:S*ssiSWí
eftir Svein Guðjónsson
MESÓPÓTAMÍ A, „Landið miili
fljótanna“, þar sem nú heitir Irak
á sér langa og merka sögu. Þar
hafa stórveldi risið og hnigið og
þar telja menn að fyrsti neisti
hámenningarinnar hafi tendrast.
Þar hafa ríkt afburðamenn og
örlagavaldar, harðstjórar og
heiðursmenn, allt frá Hamm-
úrabí til Saddams Husseins, hvar
svo sem í flokk menn vilja selja
þann síðarnefnda.
Þeir sem vilja trúa sköp-
unarsögu Biblíunnar
geta með nokkurri
sannfæringu rakið
upphaf alls mann-
kyns til Mesópótam-
íu því að í hinni
helgu bók er gefið í
skyn að einmitt þar
hafi aldingarðurinn Eden verið:
„Fljót rann frá Eden til að vökva
aldingarðinn, og þaðan kvíslaðist
það og varð að fjórum stórám," -
og síðan greinir Biblían frá nöfnum
þeirra: Píson, Gíhon, Kíddekel. „Hún
fellur fyrir vestan Assýríu. Fjórða
stóráin er Efrat.“ (Fyrsta bók Móse
2:10.) En hvað sem aldingarðinum
Eden líður er hitt víst, að í Mesópót-
amíu stóð Babýlon hin forna, sem
miklum ljóma stafaði af fyrr á öld-
um. Babelsborg var einnig nátengd
harmkvælasögu ísraelslýðs frá dög-
um herleiðingarinnar og kannski er
það kaldhæðni örlaganna, að í þessu
landi var Úr, borg Abrahams, ætt-
föður Gyðinga.
Norður í landi stóð borgin Níníve,
sem einnig er getið í Biblíunni. Þar
sat Senakerib og ríkti yfir stórveldi
Assýríumanna á uppgangsárum
þess. Babýlon var hins vegar sunn-
ar, skammt frá þar sem nú stendur
Bagdad, höfuðborg íraks, en þar lét
Nebukadnesar gera svifgarðana
frægu, er taldir voru eitt af sjö undr-
um veraldar. Samkvæmt grískri frá-
sögn lét konungur gera þá til að
hugga eina af konum sínum sem
þjáðist af óyndi. í Babýlon setti
Hammúrabí hin merku lög sín um
að menn skyldu gjalda með „auga
fyrir auga og tönn fyrir tönn“ og
það var í Babýlon sem hin ósýnilega
hönd skráði „Mene, tekel, ufarsin"
á hallarvegg Belsasars konungs, og
Daníel spámaður réð hið óskiljanlega
letur. í Biblíunni er Mesópótamía
annars nefnd Kaldea, lesendum til
nánari glöggvunar.