Morgunblaðið - 22.10.1991, Blaðsíða 2
2
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 22. OKTÓBER 1991
Tillögur framkva^mdastjórnar
EB í sjávarútvegsmálum:
1997 myndutollar
á íslenskar fiskaf-
urðir lækka um 85%
TOLLAR af íslenskum sjávarafurðum á markaði Evrópubandalagsins
myndu lækka um 85% árið 1997 frá því sem nú er, og tollgreiðslur
lækka úr 2 milljörðum á ári í 300 milljónir, samkvæmt 'þeim tillögum,
sem framkvæmdastjórn Evrópubandalagsins lagði fyrir fastafulltrúa
aðildarríkja bandalagsins til lausnar samningunum um evrópskt efna-
hagssvæði. Þessar hugmyndir voru ræddar á ráðherrafundi EFTA og
EB í Lúxemborg í gærkvöldi.
I tillögum framkvæmdastjómar
Evrópubandalagsins fólst, að tollur
félli niður af ísuðum, flökuðum og
heilfrystum þorski, ýsu, ufsa, grá-
lúðu og lúðu við gildistöku samninga
um evrópskt efnahagssvæði í árs-
bytjun 1993. Einnigyrði blautsaltað-
ur þorskur, og önnur söltuð flök toll-
ftjáls, þó að undanskildum lax- og
grálúðuflökum, og tollar féllu niður
af skreið.
Þá var gert ráð fyrir að tollar af
flestum öðrum sjávarafurðum, sem
heyra undir bókun 6 og hafa ekki
verið tollftjálsar, lækki um 60% á
tímabilinu 1993 til 1997. Þetta á
aðallega við um toll af karfa-, löngu-,
keilu- og kolaflökum. Loks lækki
tollar af söltuðum þunnildum, gellum
og þurrkuðum saltfiski um 60%.
Ekki var hins vegar gert ráð fyrir
að tollar á laxi, síld, makríl, humar,
hörpudiski, og rækju lækki. Tollur á
saltsíld er nú 12%, og 8-20% á
humri, en enginn á rækju og enginn
á ferskri eða frystri síld á vertíðar-
bundnum útflutningstíma íslend-
inga.
Til viðbótar þessu var í tillögunum
gert ráð fyrir að tilboð íslendinga frá
í sumar stæði, um sjávarútvegssamn-
ing sem innifæli m.a. að floti EB fái
að veiða sem svari 3.000 tonnum af
karfa í íslenskri lögsögu, gegn því
að íslendingar fái að veiða jafngildi
af loðnu og rækju í lögsögu EB við
Grænland. Miðað hefur verið við af
íslands hálfu, að EB veiði 900 tonn
af karfa að hámarki og afgangurinn
verði langhali, en frá EB hafa komið
innar að samningi yrði markaður
fyrir íslenska saltsíld í Evrópu líklega
úr sögunni, þar sem verð á síldaraf-
urðunum yrði of hátt vegna tollanna.
Yfír 90% af saltsíldarafurðum íslend-
inga hafa farið til Rússlands, Pól-
lands, Finnlands og Svíþjóðar. Nú
hefur Rússlandsmarkaður lokast.
Pólveijar hafa ákveðið að taka upp
tollskrá EB frá næstu áramótum, og
margt bendir til þess að Svíar og
Finnar gangi í EB.
Einar Benediktsson framkvæmda-
stjóri Síldarútvegsnefndar sagði við
Morgunblaðið, að innan Evrópu-
bandalagsins væru mjög þýðingar-
miklir markaðir fyrir saltsíldarafurð-
ir, einkum í Danmörku, Hollandi og
Þýskalandi. Þannig væri talið að
heildarsíldameysla Þjóðveija næmi
um 280 þúsund tonnum árlega. ís-
lendingar hefðu undanfarin ár veitt
90-100 þúsund tonn árlega og fram-
leitt um 25 þúsund tonn af saltsíld
árlega.
Frá slysstað á Hverfisgötu.
Morgunblaðið/Ingvar
Gangandi vegfarandi
varð fyrir bifhjóli
GANGANDI vegfarandi slasaðist mikið en var þó ekki talinn í
lífshættu eftir að hann varð fyrir bifhjóli á Hverfisgötu aðfara-
nótt sunnudagsins. Alls komu bifhjól við sögu í þremur umferðar-
slysum um helgina.
Maðurinn var á gangi á Hverf-
isgötu skammt austan Vitastígs
er hann varð fyrir bifhjóli sem
ekið var austur Hverfisgötu. Öku-
maður hjólsins var einnig fluttur
á slysadeild en meiðsli hans voru
ekki talin alvarleg, að sögn lög-
reg|u.
Ókumaður bifhjóls og farþegi
hans voru fluttir á slysadeild eftir
árekstur við bifreið á mótum Vest-
urlandsvegar og Þverholts.
Meiðsli þeirra voru ekki talin lífs-
hættuleg. Þá varð ökumaður
skellinöðru fyrir minniháttar
meiðslum, að sögn lögreglu, er
hann varð fyrir bíl á mótum
Skúlagötu og Rauðarárstígs í
gærmorgun. Pilturinn var að aka
framúr á Skúlagötu þegar bíl var
beygt af Rauðarárstíg í veg fyrir
hann.
Erlendur maður kærð-
ur fyrir fjársvik:
Látinn laus
að úrskurði
Hæstaréttar
MAÐUR, sem ber islenskt nafn
og namibískt vegabréf og var
kærður fyrir fjársvik gagnvart
tveimur aðilum í Reykjavík eftir
að hafa orðið margsaga um störf
sín og uppruna, hefur verið lát-
inn laus úr gæsluvarðhaldi að
boði Hæstaréttar, sem hnekkti
gæsluvarðhaldsúrskurði saka-
dómara.
Eftir að maðurinn var látinn laus
úr haldi úrskurðaði sakadómur
Rætt um að herða inntökuskilyrði í Háskóla íslands:
gangist undir inntökupróf
kröfur um að stærri hluti aflans verði
karfí.
Verði tilboð framkvæmdastjórnar-
Farmannadeilan:
Fundað verð-
HÁSKÓLARÁÐ hefur rætt hugmyndir um að komið verði á inn-
tökuprófi í Háskóla íslands til að ýta undir betri undirbúning stúd-
enta fyrir háskólanám. Að sögn Þorsteins Vilhjálmssonar, for-
manns kennslumálanefndar HÍ, eru háskólayfirvöld að ræða fleiri
hugmyndir um hert inntökuskilyrði í háskólann til þess að fækka
þeim fjölmörgu stúdentum, sem falla á fyrstu misserum háskóla-
náms.
ur a morgun
KJARADEILA farmanna og við-
semjenda þeirra er á borði Ríkis-
sáttasemjara. Formlegur samn-
ingafundur er boðaður á morgun.
Guðlaugur Þorvaldsson ríkissátta-
semjari segir að lítil hreyfing sé i
málinu eftir fyrsta fund hjá honum
í gær. „Það eina sem gerðist á þess-
um fyrsta fundi var að menn ræddu
möguleikana í stöðunni en engin nið-
urstaða fékkst,” sagði Guðlaugur.
Þorsteinn Vilhjálmsson sagði í
samtali við Morgunblaðið að það
ylli erfíðleikum hversu illa undir-
búnir margir nemendur kæmu til
háskólanáms. Sumir ættu einfald-
lega ekki erindi í háskóla af þeirri
tegund, sem HÍ væri, og væru á
réttri hillu annars staðar, til dæm-
is í annars konar námi á háskóla-
stigi. Bæði þýddi það aukinn kostn-
að að fólk eyddi fleiri árum í nám-
ið en ætlazt væri til, og eins ylli
það ákveðnum vandkvæðum í
Húsavík:
Beið bana í
4)
Þorvalds-
staðará
Húsavík.
ÞAÐ sviplega slys vildi til á
Húsavík síðastliðinn laugardag
að ungur maður, Höskuldur
Goði Þráinsson, féll í Þorvalds-
staðará og beið bana.
Hann fór að heiman frá sér
síðia laugardags og ætlaði í
göngutúr en slíkt va.r hann vanur
að gera.
Þegar hann kom ekki heim á
tilsettum tíma var farið að svipast
um eftir honum og við leit fannst
hann á einni sinni venjulegu
gönguleið ofan golfvallarins í Þor-
valdsstaðará, sem er mjög grunnt
vatnsfall. Talið er að hann hafí
ætlað að stikla yfír ána en fallið
Höskuldur Goði Þráinsson
með þeim afleiðingum sem fyrr
getur.
Höskuldur Goði var 29 ára,
fæddur 29. mars 1962, ókvæntur
og barnlaus en lætur eftir sig aldr-
aðan föður, Þráin Kristjánsson.
kennslu að nemendahópurinn væri
óþarflega ósamstæður og með mis-
góðan undirbúning.
Þorsteinn sagðist vonast til þess
að inntökupróf í Háskólann gæti
haft áhrif til breytinga í framhalds-
skólunum, þannig að námið þar
yrði markvissara. „Við erum með
þessum hugmyndum ekki að gagn-
rýna framhaldsskólana,” sagði
hann. „Námið þar hefur orðið fjöl-
breyttara og þeir hafa brugðizt við
vaxandi ásókn í menntun. Það má
segja að það sé eðlilegt næsta skref
að skilgreina betur undirbúning
fýrir þessa tegund af háskóla, sem
Háskóli íslands er. Stúdentspróf
er ekki endilega fullnægjandi und-
irbúningur fyrir nám í Háskóla
íslands, en það getur verið undir-
búningur fyrir margt annað; ann-
ars konar háskóla eða lífið.”
eða vinnuveitendum.
Þorsteinn Vilhjálmsson sagði að
ekki væri ákveðið hvenær inntöku-
prófum yrði hrint í framkvæmd,
en það krefðist mikils undirbún-
ings. Hann sagði að varlega yrði
fárið í sakimar til að byija með
og árangur á inntökuprófi ekki
látinn vega þungt er metið yrði
hvort menn fengju skólavist. Einn-
ig væri líklegt að aukið tillit yrði
tekið til einkunna á stúdentsprófi,
en ómögulegt væri að láta ein-
kunnirnar ráða eingöngu, þar sem
stúdentsprófið væri mjög sundur-
leitt eftir framhaldsskólum.
Hann sagði að um efnisatriði
inntökuprófsins væri einkum horft
til Bandaríkjanna og Svíþjóðar.
Markmiðið væri að prófa nemend-
ur í ýmiss konar færni, sem menn
áynnu sér á löngum tíma, en ekki
beinum þekkingaratriðum, sem
hægt væri að innbyrða á einni viku.
Hann sagði líklegt að prófað yrði
í kunnáttu í íslenzku, færni í lestri,
orðaforða, rökhugsun og vissri
meðferð á gögnum. Prófíð kæmi
ekki í stað stúdentsprófs sem
mælikvarði á hæfni manna til að
heija háskólanám, heldur sem við-
bót við það. I kennslumálanefnd
eru einnig uppi hugmyndir um að
nemendur gætu styrkt umsóknir
sínar um skólavist í HÍ með með-
mælabréfum eða umsögnum, til
dæmis frá fyrrverandi kennurum
HJÁLMAR Vilhjálmsson fyrrver-
andi ráðuneytissljóri er látinn
87 ára að aldri. Hann fæddist að
Hánefsstöðum í Seyðisfirði þann
16. júlí 1904, sonur hjónanna
Vilhjálms Árnasonar bónda þar
og Bjargar Sigurðardóttur.
Hjálmar lauk stúdentsprófí í
Reykjavík 1925 og embættisprófí í
lögfræði frá Háskóla íslands árið
1929. Hann var fulltrúi sýslumanns
í N-Múlasýslu og bæjarfógeta á
Seyðisfirði frá 1930 til 1936 er
hann var skipaður sýslumaður í
Rangárvallasýslu.
1. júlí 1937 var Hjálmar skipaður
sýslumaður N-Múlasýslu og bæjar-
fógeti á Seyðisfirði. Jafnframt var
hann bæjarstjóri á Seyðisfirði frá
1938 til 1939. 1953 gerðist Hjálm-
ar skrifstofustjóri félagsmálaráðu-
neytisins. Ráðuneytisstjóri varð
hann 1970 og lét af störfum 1. júlí
1973.
Hjálmar sat á embættisferli sín-
um í ijölmörgum nefndum sem fjöll-
uðu um og undirbjuggu lagasetn-
Hjálmar Vilhjálmsson
hann í farbann til 30. þessa mánað-
ar að kröfu RLR og einnig hefur
verið kveðinn upp dómsúrskurður
um að maðurinn skuli láta lögreglu
í té fíngraför og láta taka af sér
mynd. Hvoru tveggja hafði maður-
inn neitað og hefur Ragnar Aðal-
steinsson lögmaður hans einnig
kært úrskurðina til Hæstaréttar.
Samkvæmt upplýsingum Morg-
unblaðsins hafa ekki fengist svör
erlendis frá um hvort maður þessi
sé eftirlýstur erlendis eða hvort
hann eigi sér sakaferil, meðal ann-
ars vegna þess að fingraför og ljós-
myndir hafa ekki fengist. Með far-
bannsúrskurðinum var manninum
gert að sæta ákveðnum skilmálum
um mætingu hjá lögreglu og hefur
hann staðið við þá eins og til var
ætlast, samkvæmt upplýsingum
Morgunblaðsins.
Hugmyndir um að stúdentar
Þorsteinn vildi taka fram að
hugmyndir þessar væru enn á
umræðustigi og ákvarðanir hefðu
ekki verið teknar. „Próf af þessu
tagi eru við Iangflesta háskóla í
nágrannalöndum okkar. Ég veit
varla um neinn háskóla í heimin-
um, sem er jafnopinn og Háskóli
íslands,” sagði hann. „Með prófinu
yrði tryggt að allir, sem hæfu nám
í HI, væru nægilega undirbúnir.
Þeir, sem kæmu að lokuðum dyrum
vegna ófullnægjandi árangurs á
prófinu, væru nokkurn veginn
sama fólkið og nú flosnar upp á
fyrsta ári.”
Hjálmar Vilhjálmsson fv.
ráðuneytissijóri látinn
sveitarstjórnarmála.
Hjálmar Vilhjálmsson kvæntist
árið 1930 Gyðríði Sigrúnu Helga-
ingu é sviði almannatrygginga-og -dóttur og eignuðust þau 4 börn.