Morgunblaðið - 22.11.1991, Qupperneq 42

Morgunblaðið - 22.11.1991, Qupperneq 42
42 MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 22. NÓVEMBER 1991 Ása Sigurðardóttír, Flateyri — Minning Fædd 15. desember 1899 Dáin 15. nóvember 1991 Nú er elskuleg amma mín búin að kveðja. Ótal minningar sóttu á huga minn er ég sat við sjúkrarúm hennar á sjúkrahúsi ísafjarðar síð- astliðna viku. Ekki bara minningar um hana, heldur líka Kristján afa sem látinn er fyrir rúmum tuttugu árum. Þau voru samhent og mynd- arleg hjón og er mér sérstaklega minnisstætt hve oft þau fóru í göngutúr, leiddust hönd í hönd, hæglát en yfir þeim var virðuleg reisn. Ég var svo heppin sem barn að fjölskylda mín bjó á efri hæðinni á Grundarstíg 12 og amma og afí á neðri hæðinni. Við barnabörnin eig- um ógleymanlegar minningar frá þeim árum. Alltaf átti amma eitt- hvað til að gleðja okkur með. Yfir heimili þeirra sat snyrtimennskan í fyrirrúmi og alltaf tími til að spjalla við okkur barnabömin. Ég má til að minnast skemmti- legra minninga sem við elstu barna- bömin eigum um bílinn sem afi átti. Þeir vom ekki margir bílamir á Flateyri í þá daga. Þetta var gul- ur bíll með svartri blæju. Ömmu er best lýst sem brosmildri, hlýrri og veitulli með afbrigðum eins og stórhuga folki er gjarnt. Amma var afar frændrækin og þótti mjög vænt um heimsóknir skyldmenna sinna. Hún naut þess í ríkum mæli að gleðja aðra og láta öðrum líða vel. Öllum öðrum fremur gladdist hún yfír velgengni barna sinna og bamabama. Það vom ófáar peys- urnar, sokkarnir og vettlingarnir sem yljað hafa okkur afkomendum hennar og ýmsum öðmm. Amma var af þeirri kynslóð sem ekki kunni að hlífa sér. Alltaf var hún föst fyrir og trú var hún sann- færingu sinni hvort sem um kristin- dóm eða stjómmál var að ræða. Ekki var lífíð alltaf dans á rósum hjá henni, hún fór ekki varhluta af sorginni. Ung að áram lenti hún í snjóflóði í Skálavík ásamt fjölskyldu sinni. Móður hennar ásamt fjómm börnum var bjargað eftir 40 klukku- stundir. Þá fórst faðir hennar og yngsti bróðir. Einnig hefur hún þurft að horfa eftir hinum systkin- um sínum, þremur dætrum sínum og maka. En aldrei brast henni kjarkur né glaðværð þrátt fyrir allan mótbyr. Amma hefur verið heilsuhraust nema síðustu ár, sérstaklega síð- ustu mánuðina. Alveg fannst mér ótrúlegt hvað guð gat lagt á svona litla og fallega konu síðustu daga hennar. Ég veit að hún var hvíldinni feg- in, það var einlæg trú hennar að handan við móðuna miklu væri ann- að og betra líf. Þar mun hún hitta ástvini sína sem á undan eru farnir og ég veit að vel hefur verið tekið á móti henni. Við sem eftir stöndum kveðjum hana með þakklátum huga og ósk- um henni góðrar heimkomu. Ég og fjölskylda mín þökkum elsku ömmu fyrir allt. Blessuð sé minning hennar. Adda sonardóttir. Amma okkar er dáin nærri 92 ára. Hún bar aldurinn vel og var heilsuhraust fram á mitt þetta ár og 15. nóvember andaðist hún á Sjúkrahúsi ísafjarðar. Við viljum þakka ömmu fyrir allar góðu stund- imar sem við höfum átt með henni. Blessuð sé minning hennar. Far þú í friði, friður Guðs þig blessi, hafðu þökk fyiir allt og allt. (V. Briem) Alla, Astliildur og María. Hún langamma mín Ása Sigurð- ardóttir andaðist á Sjúkrahúsi ísa- fjarðar 15. nóvember sl. og verður jarðsungin í dag, föstudag, í Flat- eyrarkirkju. Hún hefði orðið 92 ára eftir einn mánuð, hún var alveg hress þar til fyrir tíu dögum að hún lagðist í rúmið. Þær voru margar heimsóknirnar sem ég fór til hennar og sat hjá henni og rabbaði við hana og hún prjónaði á fullu á meðan og sýndi alltaf því áhuga sem ég var að gera eða tala um. Hún hvatti mig mikið þegar ég var að æfa sund fyrir nokkrum árum og lagði áherslu á hversu gott þetta yrði fyrir mig seinna meir. Það verður skrítið að koma heim í jólafrí og engin langamma til að heimsækja út á Elliheimili og rabba við í jólaboðum fjölskyldunnar. Hún var hress og kát og bar aldurinn vel. Mig langar til að kveðja elsku langömmu mína því ég gat ekki verið hjá henni síðustu dagana sem hún lifði, það hefði ég svo gjarnan viljað en ég hugsaði alltaf til henn- ar. Ég þakka henni fyrir allar góðu stundirnar sem við höfum átt saman og alla sokkana hlýju og vettlingana sem hún pijónaði fyrir mig. Kristur minn ég kalla á þig komdu að rúmi mínu gjörðu svo vel að geyma mig guð í skauti þínu. Gurrý Mig langar til að minnast elsku ömmu minnar Ásu Sigurðardóttur með nokkrum orðum. Hún var ein af þeim seih varð alltaf að hafa eitthvað að gera, hún pijónaði mikið af sokkum og vettl- ingum. Ég minnist þess að hún sagði við mig, að hún væri ekki búin að pijóna fyrir mig daginn sem hún veiktist en sagðist myndi gera það strax og sér batnaði, því amma vildi ljúka við allt sem fyrst, en svo var ekki í þetta skiptið því kallið kom sem hún hafði lengi beðið eftir. Hún var svo létt á fæti þrátt fyrir hinn háa aldur, hún var alltaf til í að koma út í göngutúr þótt hún væri ekki hress og lægi fyrir að mestu síðasta hálfa árið. Amma var mjög trúuð og vil ég enda þessa kveðju á bæn sem hún kenndi mér þegar ég var lítil. Hafði elsku amma mín þökk fyr- ir allt. Blessuð sé minning hennar. Kristur minn ég kalla á þig komdu að rúmi mínu gjörðu svo vel og geymdu mig guð í skauti þínu. Jóhanna Gunnlaugsdóttir Föstudaginn 15. nóvember lést á sjúkrahúsinu á ísafírði Ása Sigurð- ardóttir. Þessi sómakona sem var að verða 92 ára var amma mín í móðurætt. Mínar fyrstu bernskuminningar á Flateyri era tengdar ömmu og afa, því alltaf átti lítill snáði skjól hjá þeim. Eftir að ég flutti frá Flateyri með foreldrum mínum átti ég mín bestu sumur þar. Auðvitað hafði ég mest af ömmu að segja og voru margar stundirnar sem við áttum saman í eldhúsinu, þar sem hún sagði mér sögur af lífinu í gamla daga. Hún var fædd í Skálavík, dóttir Jóhönnu Hálfdánsdóttur og Sigurðar Guðmundssonar og var hún elst barna þeirra. 1. mars 1910 gerðist sá hörmu- legi atburður, sem ég held að hafi mótað hana mest. Þá féll snjóflóð á bæinn og grófst allt heimilisfólkið í fönn. Þegar því var náð upp 40 tímum síðar vom faðir hennar og ungur bróðir látinn. Eftir þetta tvístraðist fjölskyldan. Amma var unglingsárin í Búð í Hnífsdal hjá móðurbróður sínum Hálfdáni Hálf- dánssyni. Árið 1921 giftist hún afa mínum, Kristjáni Sigurðssyni, fæddum 24. janúar 1898. Hann dó í febrúar 1970. Þau áttu saman Qögur börn, einn son og þijár dæt- ur. Dætumar eru nú allar látnar, en ein þeirra, Guðmunda, var móð- ir mín. Hún lést 1974 eftir langvinn- an sjúkdóm. Amma lagði mikið á sig til að halda heimili móður skiptum voru hnýtt vinabönd, sem haldið hafa fram á þennan dag. Ég veit líka að það er stór hópur og sundurleitur, sem núna stendur í fjöruborðinu þegar Einar vinur minn er farinn í sinn hinsta róður. Því þannig sé ég hann núna, bóndann á Kálfaströnd, svo samof- inn er hann í mínum huga þeirri sveit, sem ól hann og sem hann bar fyrir bijósti öllu öðru framar uns yfír lauk — vatnið, hraunið, gróður- inn á bökkum og í eyjum þessa vatns, sem fyrir honum var lífsins lind. — Sem fullorðin manneskja átti ég því láni að fagna að kynnast Einari á nýjan hátt, þegar við störfuðum saman í Samtökum um verndun Mývatns. Þar var hann traustur og athugull liðsmaður, sem leitaðist við að kynna sér sem best þau mál, sem um var að ræða. Öll hans afstaða var mótuð af þeirri þekk- ingu, sem hann best gat aflað sér, en ætíð, fyrst og seinast, af djúpri, eðlislægri virðingu fyrir þeirri jörð sem við byggjum. í þeirri afstöðu hvikaði hann aldrei, heldur stóð af fullri einurð og festu á sinni sann- færingu, oft gegn þrýstingi sem margir aðrir hafa gugnað fyrir. í þessu samstarfi lærði ég að meta Einar í nýju ljósi, og hógvær stefnu- festa hans var ómetanlegur styrkur okkar sem með honum störfuðum. En nú er vík milli vina. Einhvern tímann verður hún róin, og ég veit að þá munu umhyggjusamar raddir bernskudaganna létta mér áratakið. Ég sendi Kálfastrandarfjölskyld- unni dýpstu samúðarkveðjur mínar og fjölskyldu minnar. Einari ná- granna mínum þakka ég samfyld- ina. Stefanía Þorgrímsdóttir frá Garði. minnar gangandi í veikindum henn- ar og stöndum við systkinin í þakk- arskuld við hana fyrir það. Nú síðustu árin var amma á öldr- unarstofnun á Flateyri. Vil ég þakka öllu starfsfólkinu þar fyrir góða umönnun við hana. Eins vil ég þakka starfsfólki sjúkrahússins á ísafirði allt sem það gerði til að létta henni síðustu ævidagana. En sá sem á mestar þakkir skilið er Þrúða tengdadóttir hennar, kona Gunnlaugs sonar hennar, fyrir þá natni og hlýhug, sem hún sýndi tengdamóður sinni. Eg veit að góður Guð hefur nú tekið á móti henni ömmu minni hlýjum örmum ásamt öllum ástvin- um hennar sem á undan eru gengn- ir. Ég vil þegar leiðir skilja þakka henni fyrir alla þá ást og hlýju sem hún gaf mér, systrum mínum og fjölskyldum okkar. Siggi Palli Hún amma mín, Ása Sigurðar- dóttir, hefur fengið hvíldina eftir tíu daga legu, fyrst á Öldrunar- stofnun Flateyrar síðan á Sjúkra- húsi ísafjarðar þar sem hún andað- ist, það er gott til þess að hugsa að hún þjáist ekki lengur. Hún amma fæddist 15. desember 1899 í Skálavík, dóttir hjónanna Jóhönnu Hálfdánardóttir og Sigurðar Guð- mundssonar. Þau áttu 6 börn, en eitt þeirra dó ungbarn. Þegar amma var 11 ára, þann 1. mars 1910, kom snjóflóð á bæinn í Skálavík og missti amma þá pabba sinn og bróð- ur. Þá stóð móðir hennar ein eftir með fjögur ung börn, hún varð að tvístra fjölskyldunni og fara í kaupavinnu með yngsta barnið með sér. Amma var fyrstu tvö árin í Minni Hlíð í Bolungarvík, síðan árið 1913 fór hún til móðurbróður síns Hálfdáns í Búð í Hnífsdal og konu hans Ingibjargar. Amma og afí, Kristján Sigurðsson, fæddur 24. janúar 1898, dáinn í febrúar 1970, giftu sig 1921. Frá Hnífsdal fluttu þau til Flateyrar 6. september 1922. Þau eignuðust einn son sem er hann pabbi, Gunnlaugur Pétur, fæddur 13. janúar 1923, hann er einn eftir af þeirra bömum, því dæturnar þijár eru dánar, óskírð stúlka dó ungbarn, Albertína dó um tvítugt og hún Guðmunda, eða Mumma eins og við kölluðum hana, dó 1974 frá íjórum ungum börnum aðeins 44 ára. Móðir ömmu var hjá henni og afa í mörg ár, hún dó 1973. Ég veit að heimkoman í hinn nýja heim guðsríkis hefur verið ánægjuleg því ég veit að hann afi og dæturnar þijár og langamma hafa tekið vel á móti henni ömmu og leitt hana yfír. Þær voru ófáar stundirnar sem ég sat niðri hjá þeim afa og ömmu og langömmu, en þau bjuggu á neðri hæðinni þar sem við áttum heima í mörg ár á Grundarstíg 12 hér á Flateyri. Amma kendi mér ungri að pijóna. Hún pijónaði mik- ið, alveg þar til hún lagðist í rúm- ið, þeir em orðnir margir vettling- arnir og sokkarnir sem hún amma pijónaði fyrir okkur systurnar sex og hin barnabörnin fjögur, okkar börn og fyrir marga úti í bæ, þús- und þakkir fyrir alla hlýju sokkana og vettlingana. Amma var fyrst vistuð á Öldr- unarstofnun Flateyrar árið 1979 og þar bjó hún síðustu 12 árin, þar var vel hugsað um hana. Ég vil færa starfsstúlkum sem vinna þar núna og hafa unnið þar bestu þakk- ir fyrir allt sem þær hafa verið henni ömmu. Guð launi ykkur þeg- ar þið þurfið með, en þessa setningu sagði hún oft við mig þótt ég bara kæmi í heimsókn eða færi með hana í smá göngutúr eða bíltúr. Hún fór oft í göngutúra og þá var hún alltaf á sprettinum og við sem yngri erum máttum hafa okkur all- ar við til að halda í við hana. Ég kveð elsku ömmu með þökk fyrir allt. Friður sé með henni. Hin langa þraut er liðin, - nú loksins hlauztu friðinn, og allt er orðið rótt, nú sæll er sipr unninn og sólin björt upp runnin á bak við dimma dauðans nótt. (V. Briejn) Stína || Minning: Einar Isfeldsson frá Kálfaströnd í dag verður borinn til moldar bóndinn á Kálfaströnd; borinn til þeirrar moldar, sem hann unni og yrkti allt sitt Iíf. I dag langar mig að senda vini mínum og granna hinstu kveðju, líta um öxl minnug þeirrar moldar, sem ól okkur bæði. Einar Isfeldsson fæddist 16. júní 1918 á Kálfaströnd í Mývatnssveit. Foreldrar hans voru Isfeld Einars- son frá Reykjahlíð og kona hans Eh'n Halldórsdóttir bónda á Kálfa- strönd. Eins og margir aðrir íslenskir bændasynir gekk Einar slóð for- feðra sinna og tók í fyllingu tímans við búsforráðum á jörð foreldra sinna, ásamt konu sinni, Hólmfríði Stefánsdóttur frá Neðstabæ í Vind- hælishreppr. Ásamt þeim sat jörðina systir Einars, Auður. Þau Einar og Hólmfríður eignuðust eina dóttur, Elínu Helgu, f. 1954, og þegar fram liðu stundir gekk hún inn í búskap- inn með foreldrum sínum og frænku, jafnframt því sem hún hef- ur stundað önnur störf utan heima- byggðar. A Kálfaströnd var lengi vel tví- býli, en móðurbróðir Einars, Valdi- mar Halldórsson, sat hálfa jörðina til dauðadags árið 1966. Á það sam- býli hygg ég að aldei hafí borið skugga. Samlyndi og samheldni þessa fplks yari með þeim haatti að orðálagið „Kálfastrandarfólk” hafði góða og hlýja merkingu. Einar tók jafnhliða búskapnum fullan þátt í félagslegu starfi og uppbyggingu í sínu sveitarfélagi, enda var hann félagshyggjumaður í bestu merkingu þess orðs. Grun hefi ég um að á unga aldri hafi hugur hans snúið að öðru en bú- skap, þótt búskapur yrði hans ævi- starf, sem hann sinnti af þeirri natni og snyrtimennsku, sem ein- kenndi öll hans störf. Um þessi atr- iði mun ég þó ekki fjölyrða, til þess skorti mig þekkingu og aðrir mér færari þar um að fjalla. Heilli mansævi er lokið. Sjötíu og þijú ár tíunduð í örfáum línum, nöfnum, dagsetningum, ártölum. Bak við það leynist vemleikinn, maðurinn sjálfur, sagan. Söguna segir hver fyrir sig, ást- vinir, grannar, samstarfsmenn. Mín útgáfa af sögu Einars á Kálfaströnd mótast af þeirri staðreynd, að Kálf- astrandarfjölskyldan og Kálfa- strandarheimilið bæði voru stór hluti þess ramma sem umlukti og mótaði bernskuveröld mína og sá hluti var þess eðlis, sem hlýjar hjart- anu ævina á enda. Sumu fólki er nefnilega sú náð gefín að geta miðlað öðrum, vermt og gefíð án þess einu sinni að hug- leiða hvað þá telja saman hvort eða hversu mikið, og er sér trúlegast algjörlega - óvitandi gjafa sinna. í bernsku minni þornaði margt tárið í hjartahlýjunni á Kálfaströnd. Á þungbærustu stundum fullorðins- ævi minnar sótti ég styrk í þann sjóð, sem lítilli stúlku var gefinn í veganesti í fjömborðinu við Kálfa- strönd — veganesti, sem á ytra borði var súkkulaðimoli, kveðja frá pabba og mömmu og áminning um að fara nú varlega á heimleiðinni yfír sundið og passa upp á áralagið. Og þær voru margar, ferðirnar yfír sundið milli Garðs og Kálfa- strandar. Það kom m.a. til af því að Ása afasystir mín var bústýra hjá Valdimar frænda og mótbýlis- manns Einars. I barnsminni mínu var ævinlega fjölmenni á Kálfa- strönd og hygg ég það rétt munað hjá mér. Á heimili Einars var auk konu hans og dóttur, Auður systir hans og félagi, faðir þeirra meðan hann lifði, gömul kona, Friðrikka að nafni, og síðan hinir og þessir sem dvöldu þar lengri tíma eða skemmri ýmissa erinda. Og enda- Iaust virtist Kálfastrandarfólkið hafa húspláss og hjartarými fyrir börn og unglinga til sumardvala, og væri fróðlegt að vita, hve marg- ir nýtir einstaklingar komust til manns undir hlýrri handleiðslu þessa heimilis. Að sumrinu hefðu margur hótel- eigandinn horft öfundaraugum á fjölda gistinátta á þessum bæ. Kálf- aströnd er að mínu áliti fegurst í sveit sett allra bújarða við Mývatn. Áður en ferðamennskan varð iðnað- ur fóru innlendir sem erlendir ferða- menn meira eftir hyggjuviti en ferðabæklingum — og á Kálfa- strönd slógu margir tjöldum, nutu náttúrufegurðarinnar og gestrisni ábúendanna, sem ætíð áttu stund aflögu frá bústörfum og gestanauð um mikilvægi til mannlegra samskipta. Og það ' .íí'm.o MÍliP-

x

Morgunblaðið

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.