Morgunblaðið - 15.12.1991, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 15. DESEMBER 1991
C 13
Skipið var borið í smáhlutum að Tanganyika-vatni árið 1913 og sett
saman á frumstæðum bakkastokkum í Kigoma. Myndin er úr bók-
inni „Steam in East Africa” eftir Kevin Patience.
í þriðju tilraun tókst Englendingum árið 1924 að ná „Graf von Götz-
en” upp af botni Tanganyika-vatns, og skipið var síðan gert upp á
bakkastokkum, sem danskir verkfræðingar geta hugsanlega nýtt
sér. Myndin er úr bókinni „Steam in East Africa” eftir Kevin Patience.
„greifans”. Englendingar yfirtóku
þýzku nýlenduna, og óvart skipti
skipið um eigendur meðan það lá á
vatnsbotninum.
Englendingar gátu ekki gleymt
ölium töpuðu sjóorustunum, og árið
1924 ákváðu þeir að reyna að ná
þessum fyrri ógnvaldi Tanganyika-
vatnsins ypp. Þegar björguninni var
giftusamlega lokið komu Bretarnir
sér upp frumstæðum bakkastokk-
um í Kigoma þar sem þeir gerðu
skipið upp. Árið 1927 hóf það á
ný siglingar sem farþega- og flutn-
ingaskip með núverandi nafni, „Li-
emba”.
Samkvæmt beztu ensku nýlendu-
hefðum var skipið búið þremur far-
rýmum. Fyrsta farrými fyrir hvítu
landnemana, lakara farrými fyrir
efnaða blökkumenn, og þriðja far-
rými í lestinni fyrir venjulega blökk-
umenn.
í dag geta farþegar enn keypt
farseðla á öllum þremur farrýmum
þegar skipið leggur út frá Kigoma,
sem er eitt af aðeins þremur byggð-
arlögum við Tanganyika-vatn þar
sem hafnaraðstaða er fyrir hendi.
Annarsstaðar leggst „Liemba” við
akkeri, og síðan verða íbúarnir að
róa á eintrjáningum sínum út að
skipinu til að sækja farþega og
vörur.
Á rúmlega 1.600 kílómetra sigl-
ingu sinni fram og til baka eftir
endilöngu vatninu kemur „Liemba”
við í þremur öðrum löndum, Zamb-
íu, Zaire og Burundi. Komi „Li-
emba” ekki við vikulega, skemmast
landbúnaðarafurðirnar, og sam-
bandið við umheiminn verður mjög
takmarkað.
Stolt Tanzaníu
Það er erfitt hlutverk að vera líf-
taug í daglegum rekstri. Engu að
síður hefur „Liemba” haldið uppi
stöðugum ferðum gegnum rólegu
og órólegu árin, þar sem árið 1961
markaði tímamót þegar þjóðin losn-
aði undan yfirráðum Englendinga.
Þremur árum síðar sameinaðist
landið Zanzibar með stofnun lýð-
veldisins Tanzaníu, svo í dag er
skipið eign Tanzania Railway Corp-
oration, sem metur það mikils.
Þrátt fyrir allsheijar viðgerð
Englendinga á skipinu, sem lauk
árið 1977, þarfnast „Liemba” nú
gagngerðrar endurnýjunar. Dísil-
vélarnar tvær, hvor um sig 400
hestöfl, sem Englendingar settu í
skipið, eru aflvana.
Andstætt fyrri gufuvélum skips-
ins ráða dísilvélarnar ekki við þraut-
ir þessa risastóra hitabeltisvatns.
Eftir 40.000 tíma keyrslu eru þær
útslitnar.
í staðinn fær „Liemba” tvær
nýjar vélar með samtals 1.400 hest-
öfl. Jafnframt verða gerðar breyt-
ingar á setsölum, farrýmum og
búnaði þannig að unnt verði, að
fjölga farþegum úr 480 í 600. Eftir
breytingarnar á skipið áfram að
geta flutt 200 tonn af varningi.
Verkefnið krefst bæði fjármagns
og þekkingar erlendis frá. Þess-
vegna hefur danska ríkið, sem áður
hefur aðstoðað Tanzaníu við breyt-
ingar á skipum, lagt fram 30 millj-
ónir danskra króna upp í kostnaðinn
við lagfæringuna.
Nýtt skip á hálfvirði
Það getur virzt sem yfirdrifið
dálæti á fortíðinni að leggja svo
mikið fé í skip frá árinu 1911, en
Peder Nors verkfræðingur hjá ráð-
gjafarfyrirtækinu Ole Steen Knud-
sen A.S. getur gefið skýringu á
hversvegna þetta verkefni er skyn-
samlegt:
„Það yrði ekki aðeins ótrúlega
erfitt að koma með nýtt skip á vatn-
ið. Nýtt skip af svipaðri stærð og
„Liemba” kostar í það minnsta
60-70 milljónir danskra króna, svo
með þessu fáum við „nýtt” skip á
hálfvirði.”
„Svo er „Liemba” ekki eins og
hvert annað skip. Þetta er stolt
Tanzaníu, og má líkja því við
dönsku konungssnekkjuna
„Dannebrog”. Svoleiðis skip send-
um við ekki í niðurrif,” segir Reder
Nors, sem bætir því við að „þrátt
fyrir sprengjuregn í tveimur heims-
styijöldum liggja þeir sem smíðuðu
„Liemba” í upphafi, Meyers skipa-
smíðastöðin í Papenburg, enn með
frumteikningarnár að skipinu”.
Peder Nors reiknar með að end-
ursmíði á „Liemba” geti hafizt á
64 ára gömlum bakkastokkum
Englendinganna í Kigoma 1. ágúst
á næsta ári.
Þegar nýuppgert „Liemba” legg-
ur úr höfn ári síðar mun þetta fræga
skip á leið sinni suður á bóginn sigla
framhjá mangótrénu í Ujiji þar sem
Henry Morton Stanley mælti þessi
fleygu orð 10. nóvember 1871:
„Dr. Livingstone, býst ég við?” En
það er allt önnur og alveg jafn
undarleg saga.
TOPPMYNDIR FYRIR ALLA ALDURSHÓPA:
MYNDARLEGUR
JÓLAGJAFALISTI
TILAÐ
STYÐJAST VIÐ!
Því ekki að gefa myndband í jólagjöff
Þú getur valið úrfjölda toppmynda með helstu kvikmyndastjömum
undanfarinna ára. Þú færð eitthvað fyrir alla á sérstöku
jólatilboðsverði í helstu stórmörkuðum og verslunum um land allt.
Verð frá 2090 kr. >
<
D
□ Airport 77.....................
□ An American Tail...............
□ Back to the Future.............
□ Back to the Future II..........
□ Beverly Hills Cóp..............
□ Beverly Hills Cop II...........
□ Breakfast Club.................
□ CatPeople......................
□ Chinatown......................
□ Earthquake.....................
□ E.T.............................
□ Fatal Attraction...............
□ Ghost..........................
□ Godfather......................
□ Godfatherll....................
□ Grease.........................
□ Hunt for Red October...........
O Jaws.............................
Q Jaws II..........................
□ K-9............................
□ Land before Time...............
□ LoveStory......................
□ Mask.............................
□ Naked Gun......................
□ Nighthawks.......................
□ Officer and a Gentleman........
□ PetSemetary....................
□ Raiders of the Lost Ark........
□ IndianaJones&theLastCrusade....
□ Indiana Jones & the Temple of Doom
□ Saturday Night Fever...........
□ Scarface.......................
□ Shirley Valentine..............
□ Staying Alive..................
□ Ten Commandments...............
□ Thing..........................
□ TopGun.........................
□ Twins..........................
□ UncleBuck......................
□ Witness........................
□ Xanadu.........................
---------------j-------------------
2.190.-
2.190.-
2.190.-
2.490.-
2.190.-
2.190.-
2.190.-
2.190.-
2.190.-
2.190. -
2.190, -
2.490.-
2.490.-
ð * e
MYNDBÖND
Dreifing:
mimmw
BERG m
y
Sími 91-677966
2.190.-
2.490.-