Morgunblaðið - 07.02.1992, Page 36

36
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 7. FEBRÚAR 1992

„J/t/áb teturþcð Löttómi&a. Langan
tima ab Leysast upp í mpgasþt-unum f
kem í strætó ...
HÖGNI HREKKVtSI
Höfnum EES undanhald-
inu, varðveitum fullveldið
Mikill meirihluti íslendinga hefir
að undanförnu dregið andann léttar
eftir að skrifræðisbákn Evrópu-
bandalagsins dró samningsdrögin
um EES til baka. „Sigursamningur-
inn“ virðist ekki hafa verið nógu
hallur undir EB-rétt, til þess að hið
verðandi fjölþjóðaríki á meginlandi
Evrópu, gæti haft fullkomið taum-
hald á aukaaðilum og nýlendum
sínum í norðri. Evrópubandalagið
virðist hafa þurft að hagræða mál-
um sínum betur og gera EFTA-rik-
in undirgefnari valdinu í Brussel.
Nú hamast sum EFTA-ríkin við að
„finna lausn“, þótt enn Ijúki af full-
veldi þeirra. Varla mun íslenskum
ráðamönnum flökra, þótt einhveiju
af löggjafar- og dómsvaldi þjóðar-
innar verði í viðbót fleytt yfir álinn,
það gæti sparað þjóðinni fé á niður-
skurðartímum! Flestir íslendingar
munu vera búnir að fá sig fullsadda
af umræðunni um EES og þeim ugg
sem þeir hafa að undanförnu borið
í brjósti vegna augljósrar vantrúar
sumra ráðamanna þjóðarinnar á því
að íslendingar séu lengur færir um
að vera sjálfum sér ráðandi og beri
því að fela skrifstofuveldinu í Brúss-
el forræði í lífshagsmunamálum
sínum. Það er rétt eins og að heims-
endir sé á næsta leyti og verði með
því eina móti afstýrt að Islendingar
skrifi undir EES-samninginn eða
ánetjist EB með öðrum hætti. Svo
heittrúaðir eru sumir landar okkar
í þessu máli og svo illa eru þeir
haldnir af þeirri nauðhyggju að
„vesalings litla ísland" muni verða
þriðja flokks ríki, einangrað og yfir-
gefið langt úti í hafsauga, gerist
það ekki útkjálkabyggð og hjálenda
risans á meginlandinu. Hvernig í
ósköpunum höfum við lifað af tæp-
lega hálfrar aldar fullveldi? Erum
við á vonarvöl í allsnægtum og rík-
ir af auðlindum til lands og sjávar?
Erum við íslendingar orðnir þeir
vesalingar að vera búnir að missa
móðinn, glata trúnni á landið okkar
og þjóðina? Forfeður okkar trúðu á
landið og fólkið sem það byggði,
þeir kunnu að meta hve ríkulega
forsjónin hefir veitt okkur þótt þeir
í fátækt og umkomuleysi þeirra
tíma mættu þola vosbúð hrörlegra
húsakynna og ættu vart til hnífs
og skeiðar í harðærum. En þeir
vissu hvað það var að þurfa að lúta
erlendu valdi, vera ekki sjálfum sér
ráðandi í eigin landi. Frelsi og full-
veldi var þeim heilagt mál, þannig
hafði bitur reynsla erlendrar yfir-
drottnunar mótað hugi þeirra. Þeir
vissu hvað það táknaði „að láta oss
ná friði og íslenskum lögum“, eins
og segir í Gamla sáttmála. Sá nauð-
arsamningur var gerðar í góðri trú
um að hann væri uppsegjanlegur,
„að bestu manna yfirsýn", en þar
skjátlaðist þeim. Það tók þjóðina
hartnær 700 ár að losna úr viðjum
erlendrar áþjánar, það ættu íslend-
ingar að hafa í huga á þessum
hættulegu tímum erlendrar ásælni.
Það er mun auðveldara að játast
undir erlent vald, en undan að kom-
ast, það hefir sagan sannað íslend-
mgum svo eftirminnilega eða eru
íslendingar búnir að gleyma sinni
eigin sjálfstæðisbaráttu og sögu?
Nokkrir stjórnmálamenn okkar
vilja að þjóðin undirgangist fjögur
grunnákvæði Rómarsáttmálans,
venjulega kölluð fjórfrelsi. Þessi
grunnákvæði galopna íslenskt þjóð-
félag fyrir meira en 350 milljónum
sundurleitra Evrópubúa til atvinnu
og búsetu og veita erlendum stór-
fyrirtækjum og auðmönnum greið-
an aðgang til ijárfestinga og kaupa
á íslenskum framleiðslufyrirtækj-
um, jafnvel í höfuð atvinnuvegum
landsmanna í sambandi við sjávar-
útveg og orkumál. Hætturnar blasa
hvarvetna við, ekki síst meðan at-
vinnufyrirtæki landsmanna standa
höllum fæti Ijárhagslega og skipu-
lega er að því unnið að koma ís-
lenskum landbúnaði á kné. Hætt
er við að eyðijarðir, veiðilendur, ár
og vötn verði auðveld bráð og auð-
fengin þegar bændur flýja óðul sín
og neyðast til þess að selja þeim
sem hæst býður til þess að koma
sér fyrir á mölinni. Með leppa-fyrir-
komulaginu munu erlend stórfyrir-
tæki fljótlega ná tangarhaldi á út-
gerðinni og flytja fiskvinnsluna úr
landi. Getur þá hver maður séð
hvert stefnir í atvinnu- og byggða-
málum íslensku þjóðarinnar. Það
er eins og EES- og EB-aðdáendur
vilji ekki horfa til þess vanda, líti
aðeins til áætlaðs hagvaxtar einka-
og hlutafélaga. Atvinnuleysi og
upplausn virðist vera vaxandi í
EB-löndunum. Þar munu vera á
annan tug milljóna manna án at-
vinnu. í sumum löndunum er farið
að bera á ofsóknum á hendur út-
lendingum. Ekki spáir það góðu um
landamæralausa Evrópu. „Garður
er granna sættir,“ segir gamalt
máltæki sem raunar er spakmæli.
Draumsýn manna um sameinaða
og landamæralausa Evrópu ér ekki
nýtt fyrirbæri. Hið landamæralausa
stórveldi í Austur-Evrópu er glöggt
dæmi um hvernig fer þegar þjóðum
með gjörólík trúarbrögð, tungu,
menningu og siði er þröngvað sam-
an í eitt ríki. Þau ijölþjóðaríki á
meginlandi Evrópu sem ekki eru
þegar fallin eru að falli komin og
í upplausn og ófriði. Getum við
ekkert af þessu lært? Það virðist
þurfa meira en lítið pólitískt trúa-
rofstæki til þess að vilja innlima
þjóð sína í nýtt fjölþjóðaríki á meg-
inlandi Evrópu. Ríkjum af því tagi
verður aldrei haldið saman nema
með hcrvaldi, það hefir sagan sann-
að. íslendingar eiga ekki að fórna
fullveldi sínu fyrir „flatsæng" á
meginlandi Evrópu. Við skulum
muna að „garður er granna sætt-
ir“, það segir okkur að farsælast
sé að við búum að okkar í góðri
sátt og friði við granna okkar nær
og fjær.
Jóhannes R. Snorrason
Einhleypir verða útundan
Nú er verið að borga út barnabæt-
ur og eru sumir æfir yfir því að þær
eru skertar frá fyrra ári. Síðan fær
þetta sama fólk barnabætur og er
það mikil upphæð, nokkrir miljarðar
á ári. Að mínu mati er þetta álita
mál. Einn er sá hópur í þjóðfélaginu
sem fær ekkert. Það eru þeir sem
eru einhleypir. En öll borgum við til
samfélagsins og samfélagið borgar
þegnum ' sínum barnabætur og
barnabótaauka. Þetta er gift fólk
og einstæðar mæður sem fær þessar
bætur. En einhleypingur fær ekki
eyri til baka hinir fá það, einhleyp-
ingurinn ekkert. Eg vil gjarnan
spyija löglærða menn. Stenst þetta
fyrir lögum, að einn hópur í þjóðfé-
laginu sé svona útundan? Eða eiga
einhleypingar inni háar upphæðir
hjá ríkinu?
Einhleypingur
Víkveiji skrifar
Síðastliðinn fimmtudag fjallaði
Víkverji lítillega um jeppakerr-
ur á almennum bílastæðum og
beindi spurningu þar að lútandi til
borgarinnar. Eftirfarandi hefur nú
borist frá Ólafi Jónssyni, upplýs-
ingafulltrúa borgarinnar:
„Svar við fyrirspurn Víkverja 30.
janúar s.l. þar sem spurt er hvort
heimilt «é að geyma jeppakerrur á
almennum bílastæðum borgarinnar:
Eins og Víkveija, sem og borg-
arbúum flestum er eflaust kunnugt
um, eru almenn bílastæði borgar-
innar einungis ætluð til notkunar
fyrir bíla. Það hlýtur þó að ráðast
af nýtingu bílastæða á hveijum stað
hvort íbúar geti komið sér saman
um tilhliðrun hvað þetta varðar. Séu
almenn bílastæði á vegum borgar-
innar fullnýtt vegna bifreiða verður
það að teljast misnotkun ef t.d.
jeppakerrur taka upp bílastæði
langtímum saman, enda segir í 19.
gr. lögreglusamþ. Reykjavíkur:
„Lögreglustjóri getur bannað stöð-
ur hjólhýsa, báta, hestaflutninga-
vagna og þess háttar tækja á götum
og almennum bifreiðastæðum, sem
þykja valda íbúum ónæði“. Til úr-
lausnar vandamáli því er Víkveiji
stendur frammi fyrir getur hann
snúið sér til hverfisstöðvar gatna-
málastjóra í sínu hverfi og/eða til
lögreglunnar í Reykjavík, með vísan
til áðurnefndrar greinar í lögreglu-
samþykkt.“
Svo mörg voru þau orð upplýs-
ingafulltrúans og þá er ekki annað
en að fletta upp í símaskránni og
hringja í hverfisstöðina því bévítans
kerrurnar eru enn í bílastæðinu.
xxx
Hvað sem annars má segja um
kvikmyndir sem sýndar eru
á Stöð 2, þá er skilmerkilega tekið
fram hvort þær eru fyrir alla fjöl-
skylduna, bannaðar börnum eða
stranglega bannaðar. Munurinn á
þessu tvennu ku miðast við annars
vegar 12 ára aldurinn og hins veg-
ar 16 ár. Stöð 2 kemur þessum
upplýsingum til skila í dagblöðum,
sjónvarpsvísi og síðan við upphaf
hverrar myndar. A ríkisstöðinni er
yfirleitt ekki tekið fram í kynningu
dagblaða hvort myndir þar eru
bannaðar eða ekki og er við Ríkis-
sjónvarpið að sakast en ekki dag-
blöðin. Sýningartími kvikmynda
segir reyndar mikið um hvort mynd-
ir eru ætlaðar börnum eða ekki, en
skrifara fmnst það alls ekki til of
mikils mælst þó þessar upplýsingar
fylgi almennri kynningu á myndun-
um. Kynningum sem báðar stöðv-
arnar hlaða orðum án þess að segja,
í mörgum tilvikum, nokkurn skap-
aðan hlut um efni myndanna.
xxx
Síðasta laugardagsmorgun var á
dagskrá Stöðvar 2 fyrsti hluti
framhaldsþáttar um skólalíf í Öpun-
um. Víkveiji sá eki þennan þátt,
en hringt var í Morgunblaðið og
kvartað yfir nektar- og ástalífssen-
um í myndinni. Tekið skal fram að
þátturinn var á dagskrá klukkan
11.10 fyrir hádegi og fannst við-
komandi að efni þessa framhalds-
þáttar væri alls ekki við hæfi barna,
sem á þessum tíma „ættu“ sjón-
varpið.