Morgunblaðið - 27.02.1992, Blaðsíða 38

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 27. FEBRUAR 1992
38
ttCfc/IAIIfi
Engan æsing. Mér tókst
þó að vinna húsið og þig
aftur...
Ast er...
"t-2
. .. a ðgefa sértíma
til að slaka á saman.
TM Reg. U.S Pat Off — all rights reserved
® 1992 Los Angeles Times Syndicate
20f KA<«-J
Tengdamamma þín vill
tala við þig...
BRÉF TIL BLAÐSINS
Aðalstræti 6 101 Reykjavík - Sími 691100 - Símbréf 691222
Framtíð Fæðingar-
heimilis Reykjavíkur
Frá Ingibjörgu S. Einisdóttur:
Málefni Fæðingarheimilis
Reykjavíkur hafa nokkuð verið til
umfjöllunar undanfarið. Stjórnvöld
hafa ákveðið að færa rekstur þess
frá Borgarspítalanum og setja hann
undir hatt Ríkisspítala. Þessi
ákvörðun var tekin án nokkurs sam-
ráðs við ljósmæður og lækna Fæð-
ingarheimilisins. Hæstvirtur heil-
brigðisráðherra, Sighvatur Björg-
vinsson, lét þau orð falla í umræðu
á Alþingi, að hann hafi falið læknum
Landspítalans að ákvarða hvernig
þessi starfsemi yrði í framtíðinni.
Hann tók það sérstaklega fram að
hann treysti þeim fullkomlega að
ákveða þetta. Þessi ummæli ráð-
herra eru lýsandi um hvernig tekið
er á málefnum kvenna, en Fæðing-
arheimilið er málefni kvenna, þau
eru sett í hendur karki!
Heilbrigðisráðherra veit ef til vill
ekki að ljósmæður taka á móti börn-
um á íslandi og bera ábyrgð á öllum
eðlilegum fæðingum. Það hefði því
verið eðlilegt að hann leitaði ráða
hjá ljósmæðrum en ekki bara lækn-
um, þegar ákvarða ber framtíð
fæðingarhjálpar fyrir meirihluta ís-
lenskra kvenna.
Það er líklega erfitt fyrir Sighvat
og aðra karlmenn að gera sér grein
fyrir hversu mikilvægur atburður
fæðing er í lífi hverrar konu. Fæð-
ing er ekki eins og skurðaðgerð, sem
heppilegast er að fari fram á sjúkra-
húsi. Fæðing er mjög persónulegur
atburður og andleg líðan móðurinn-
ar í fæðingu getur haft úrslitaáhrif
á gang hennar. Það hentar ekki öll-
um konum að fæða á hátækni-
sjúkrahúsi og það eru mannréttindi
að konur hafi val um hvar þær
fæða börn sín.
Meirihluti kvenna á Stór-Reykja-
víkursvæðinu kýs að fæða á Land-
spítalanum og sýnir það hversu vel
hefur tekist að skapa konum gott
fæðingarumhverfi á hátæknisjúkra-
húsi. En tæplega 500 konur á ári
kjósa að fæða á Fæðingarheimilinu,
sem er önnur stærsta fæðingar-
stofnun landsins. Er Landspítalinn
í stakk búinn að taka við þessum
fæðingum? Verður þá unnt að
tryggja konum áfram gott fæðinga-
rumhverfi og tryggja öryggi kvenna
í áhættufæðingum?
Aðgerðir ríkisstjómarinnar hafa
sparnað að leiðarljósi. Hins vegar á
ég erfítt með að skilja að það leiði
til spamaðar að láta allar fæðingar
fara fram á hátæknisjúkrahúsi. í
þeim löndum, sem við berum okkur
saman við, hefur undanfarin ár ver-
ið stefnt að því að fjölga litlum
fæðingarstofnunum og fækka fæð-
ingum á hátæknisjúkrahúsum.
Varla er það gert í þeim tilgangi
að auka kostnaðinn! Fæðingarheim-
ili Reykjavíkur var langt á undan
sinni samtíð og loks þegar aðrar
þjóðir eru að uppgötva gildi slíkra
fæðingarheimila, þá virðist stefnt
að því að leggja Fæðingarheimilið
hér niður.
Nú hefur verið tryggt að Fæðing-
arheimilið verður rekið áfram til
áramóta, m.a. með því að nota fé
sem átti að fara í endurbætur á
kvennadeild Landspítalans. Með
þessu er ákvörðun um framtíð Fæð-
ingarheimilisins slegið á frest, en
brauðfótum er tyllt undir rekstur
þess til bráðabirgða.
Ég skora á hæstvirtan heilbrigð-
isráðherra að endurskoða afstöðu
sína til Fæðingarheimilisins. Ég
skora á hann að efla Fæðingarheim-
ilið í núverandi mynd, tryggja því
varanlegan rekstrargrundvöll og
tryggja vaxtarmöguleika til þess að
stuðla að sem hagkvæmustum
rekstri þess. Og ég skora einnig á
heilbrigðisráðherra að hafa ljós-
mæður með í ráðum þegar ákvarð-
anir er varða fæðingarhjálp eru
teknar, þó að við séum bara konur.
INGIBJÖRG S. EINISDÓTTIR
Eskihlíð 12b Reykjavík
Hvað má vitleysan fljúga hátt?
Frá Jens í Kaldalóni:
Einhvers staðar sá ég eða las um
daginn að skattstjórinn í Vestur-
landsumdæmi hefði ekki getað sent
út skattagögnin fyrir því að ekki
voru til peningar fyrir undirborgun-
inni í póstinum, og hálfa milljón
hefði kostað að senda þau út. Ekki
skal ég rengja þá sögu að rétt sé,
en ef að meðaltal væri nú tekið af
skattaumdæmunum átta, þá gæti
nú þetta lítilræði kostað bara 4-5
milljónir króna, nema að meira gæti
verið. En ekki ætti nú að verða mik-
ið ódýrara að senda þau aftur til
baka, og er þá burðargjaldið komið
í 8-9 milljónir. En hvað skyldi þá
allur pappírinn og prentunin á klabb-
inu öllu kosta?
Ég er hér atvinnurekandi auðvitað
með nokkrar kýr í fjósi, og á að
skila mánaðarlega kaupgjalds- og
tryggingaskýrslu. Þessar skýrslur
eru í þremur eintökum, og verða því
36 eintök á ári. Hvert eintak í fjór-
riti, eða 144 blöð. Hvert eintak kem-
ur í þremur umslögum, sent til báka
í þrem umslögum, og kvittun til
baka í þrem umslögum, eða níu
sendingar á mánuði akkúrat 108
sendingar á ári — sinnum 30 kr. á
hvert bréf, eða kr. 3.240 burðar-
gjald á ögnina þá ama bara af þessu
eina atriði á búskapnum hjá kot-
bóndanum á Kirkjubæ.
Var einhver að tala um að það
þyrfti að spara á íslandi og mér er
nær að halda, að þó maður taki að
sér að skila öllum framtalsgögnum
í Vesturlandsskattaumdæmi, þá
hefði sá maður nokkuð góðar tekjur
að fá hálfa milljón fyrir það, jafnvel
þótt hann færi gangandi um hérað-
ið. Og mér dettur í hug: af hveiju
er ekki boðið út á verktakamarkaði
að koma skattaskránum til viðtak-
enda á öllu landinu.
Ja, mínir elskulegu. Getur nokkur
lifandi maður látið sér detta í hug
að innleiða þá andsk. vitleysu á öllum
sviðum sem viðgengst hér í landi,
sem dælt er útí þjóðarlíkamann á
hinum ótrúlegustu hlutum. Eða hvað
má vitleysa fljúga hátt í allar áttir,
svo tekið sé eftir því, hvað hún er
vitlaus.
JENS GUÐMUNDSSON
Kirkjubæ ísafirði
HÖGNI HREKKVf SI
Víkverji skrifar
að eru ánægjulegar fréttir sem
landsmenn fá nú mánuð eftir
mánuð af þróun verðlags. Nýjustu
tölur sýna að lánskjaravísitala
marsmánaðar er lægri en vísitalan
sem gilti í nóvember á síðasta ári
og hækkunin síðustu sex mánuði
hefur verið innan við 1%. Bygging-
arvísitalan lækkar annan mánuðinn
í röð og framfærsluvísitalan nú er
litlu hærri en sú sem gilti í nóvem-
ber þrátt fyrir að opinberar hækk-
anir og gjöld fyrir ýmsa opinbera
þjónustu séu komin inn í vísitöluna.
Þetta eru ótrúlegar tölur hvort
sem litið er lengra eða skemmra
aftur í tímann og takist að halda
verðbólgu á svipuðum nótum í
framtíðinni á það örugglega eftir
hafa djúptæk áhrif á íslenskt sam-
félag.
xxx
Abyrgðarleysi í efnahags- og
fjármálum hefur þrifist í
skjóli verðbólgu undangenginna ára
og áratuga, eins og Víkveija fínnst
að hafi æ betur komið í ljós. Það á
bæði við um fjármál opinberra að-
ila, ýmsar fjárfestingar einkafyrir-
tækja og fjármál einstaklinga. Það
endurspeglast í að opinberar stofn-
anir hafa ítrekað farið fram úr fjár-
veitingum án þess að það hafi þótt
tiltökumál til skamms tíma, oft virð-
ist skorta á að nægilegt tillit sé
tekið til arðsemissjónarmiða við
margar fjárfestingar einkafyrir-
tækja og almenningur hefur átt í
erfiðleikum með að halda áttum í
verðlagi sem hefur tekið stöðugum
hækkunum.
xxx
að er trú Víkveija að íslending-
ar séu rétt að byija að njóta
ávaxtanna af stöðugu verðlagi. Það
sýna meðal annars þær lækkanir
sem hafa orðið á framfærslu- og
byggingarvísitölu á síðustu mánuð-
um. Þrátt fyrir hækkanir á ýmsum
liðum vísitalnanna hafa lækkanir á
öðrum liðum þeirra orðið til að vega
þar fyllilega upp á móti og það
þótt kjarasamningar hafí verið laus-
ir, óvissa í efnahagsmálum og vext-
ir verið mjög háir. Gott dæmi eru
verðbreytingar á matvöru á síðasta
ári. Verðlag á þeim hefur nánast
staðið í stað að meðaltali og marg-
ar þeirra hafa Iækkað í verði. Mik-
il.samkeppni og betra verðskyn al-
mennings hafa væntanlega séð til
þess. A sama tíma hækkaði ýmis
þjónusta talsvert umfram verðlags-
hækkanir, eins og kom fram í könn-
un sem birt var nýlega.
Almenningur eyðir stærstum
hluta tekna sinna í nauðsynjar og
því er eðlilegt að aukið verðskyn
vegna stöðugs verðlags komi fyrst
fram þar. Þegar lengra líður fer það
að í auknum mæli að hafa áhrif á
önnur nauðsynleg útgjöld fjöl-
skyldna, ef við berum gæfu til að
varðveita þennan til þess að gera
nýfengna stöðugleika. í huga Vík-
veija er það engum vafa undirorpið
að þannig verður hag almennings
best borgið og yfirgnæfandi vilji er
til þess.