Morgunblaðið - 10.03.1992, Blaðsíða 1

64 SIÐUR B
58. tbl. 80. árg.
ÞRIÐJUDAGUR 10. MARZ 1992
Prentsmiðja Morgunblaðsins
V opnahlésbrotum
fjölgar í Króatíu
Reuter
Frá mótmælafundi stjórnarandstæðinga í Belgrað í gær. Fundarmenn kröfðust afsagnar Slobodans
Milosevics Serbíuforseta og hvöttu til allsherjarverkfalla til þess að koma honum á kné.
Belgrað, Brussel. Reuter.
HARÐIR bardagar brutust út milli sveita júgóslavneska sambands-
hersins og króatískra þjóðvarðliða í Króatíu í gær og fyrradag.
Jose Salgueiro, leiðtogi eftirlitsmanna Evrópubandalagsins (EB),
sagði í gær að brot á vopnahléssamkomulaginu frá í ársbyrjun yrðu
æ algengari. Varpa skotbardagarnir í gær og fyrradag skugga á
komu yfirmanns 14.000 manna friðargæslusveita Sameinuðu þjóð-
anna (SÞ) til Júgóslavíu. Gert er ráð fyrir að fyrstu friðargæsluliðarn-
ir komi í næstu viku til Króatíu en aukin vopnahlésbrot gætu tafið það.
Rúmlega 10.000 manns efndu til
mótmæla í Belgrað og kröfðust af-
sagnar Slobodans Milosevics,
Serbíuforseta. Vuk Drascovik,
helsti leiðtogi serbnesku stjórn-
arandstöðunnar, sagði kreppuna í
Júgóslavíu, þar á meðal átökin í
Króatíu þar sem rúmlega 6.000
manns hefðu fallið, vera beina af-
leiðingu bolsévískra stjórnarhátta
Milosevics. Hvatti hann til þess að
Milosevic yrði knúinn til afsagnar
með allsheijarverkfalli. Mannfjöld-
Hörð átök veikja vonir um
frið 1 Nagomo-Karabakh
inn hrópaði slagorð gegn Milosevic
pg líkti honum við Saddam Hussein
íraksforseta. Þess á milli krafðist
fólkið að konungdæmi yrði komið á
í Serbíu og Alexander Karadjordj-
evic krónprins, sem býr í London,
settist að völdum.
Carrington lávarður, milligöngu-
maður Evrópubandalagsins á frið-
arráðstefnu EB, skoraði á Serba í
Bosníu-Herzegóvínu að samþykkja
friðartillögu sem leggja myndi
grunn að stofnun sjálfstæðs ríkis í
Bosníu. Fulltrúar Króata og músl-
ima samþykktu tillöguna sem gerir
ráð fyrir stofnun nokkurs konar
sambandsríkis, en Radovna Kar-
adzic, fulltrúi Serba, sagðist þurfa
bera saman bækur sínar við aðra
serbneska leiðtoga áður en hann
gæfi svar. Kvaðst hann út af fyrir
sig geta samþykkt stofnun sam-
bandsríkis innan núverandi landa-
mæra Bosníu. Verður friðarviðræð-
unum haldið áfram í Sarajevo þegar
afstaða Serba liggur fyrir.
Óttast er að átökin kunni að spilla stöðugleika á Kákasussvæðinu
Jerevan, Tbilisi, Moskvu. Reuter.
TIL harðra bardaga kom í gær í héraðinu Nagorno-Karabakh í
Azerbajdzhan og við það dvínuðu vonir um að deiluaðilar settust
að samningaborði. Ottast er að átökin kunni að spilla stöðugleika
á Kákasussvæðinu og breiðast út og af þeirri ástæðu hvöttu t.d.
Tyrkir Bandaríkjamenn til þess á sunnudag að láta deiluna til sín
taka og beita sér fyrir friðsamlegri lausn hennar. Levon Ter-Petro-
sjan forseti Armeníu ítrekaði í gær friðarvilja Armena og sagði
þá tilbúna að lýsa yfir skilyrðislausu vopnahléi og hefja friðarsamn-
inga. Yagub Mamedov, starfandi forseti Azerbajdzhans, sagðist
vonast til að geta náð samningum við Armena um Nagorno-Karab-
akh en hvorugur forsetanna sýndi þó merki þess að þeir væru
tilbúnir að slá af kröfum sínum.
Bardagamir í Nagomo-Karab-
akh í gær vora þeir hörðustu frá
því vopnuð átök um yfírráð brut-
ust út fyrir um fjórum áram, en
þar var beitt árásarþyrlum, skrið-
drekum og stórskotavopnum.
Átökin áttu sér stað víða um hérað-
ið og bæði azerskir og armenskir
embættismenn sögðu þau raunar
hafa breiðst út fyrir það. Þannig
sökuðu deiluaðilar hvorir aðra um
tilefnislausar árásir á þorp og bæi
utan Nagorno-Karabakh.
Mannfall varð á báða bóga í
átökunum en áreiðanlegar tölur
um fjölda fallinna lágu þó ekki
fyrir. Hins vegar féllu þrír arm-
enskir þjóðernissinnar og einn her-
maður í átökum, sem hófust í
fyrrakvöld við loftvarnarstöð sam-
veldishersins í Artik. Armenskir
þjóðernissinnar umkringdu stöðina
og hugðust ná vopnum hersins en
eftir sólarhrings umsátur og átök
hörfuðu þeir.
Þjóðfylkingin í Azerbajdzhan,
öflug samtök stjómarandstæð-
inga, krafðist þess í gær að efnt
yrði til nýrra kosninga og að þegar
í stað yrðu gerðar nauðsynlegar
ráðstafanir til að treysta yfírráð
Bakú-stjórnarinnar yfir Nagorno-
Karabakh.
Sprengjutilræði var framið í gær
í borginni Zugdidi í vesturhluta
Georgíu og sökuðu embættismenn
í höfuðborginni Tbilisi stuðnings-
menn Zviads Gamsakhurdias, fyrr-
um forseta, um verknaðinn. Þrír
lögreglumenn biðu bana í spreng-
ingunni og fjöldi særðist.
------».♦.♦....
Gripnir með
úraníum
MUnchen. Reuter.
TVEIR fyrrverandi Sovétborg-
ara eru í haldi í Þýskalandi grun-
aðir um tilraun til að smygla inn
í landið 1,2 kílóum af úraníum.
Hið geisiavirka úraníum, sem
notað er við framleiðslu kjamorku-
vopna, var geymt í blýumbúðum í
farangursgeymslu bifreiðar mann-
anna. Þeir voru handteknir á bif-
reiðastæði í nágrenni Augsborgar.
Forkosningar í ellefu ríkjum Bandaríkjanna í dag:
Uppgjöf Harkins talin
styrkja framboð Clintons
TOM Harkin, öldungadeildarþingmaður frá Iowa, skýrði í gær
frá því að hann sæktist ekki lengur eftir útnefningu sem forseta-
efni Demókrataflokksins. Harkin hafði ekki gengið ny'ög vel í
forkosningum flokksins og vann til dæmis ekki sigur í neinum
forkosningum um helgina, en þá var kosið í Suður-Karólínu,
Arizona og Wyoming.
Bob Kerrey, öldungadeildar-
þingmaður frá Nebraska, dró
framboð sitt til baka í síðustu viku
og era nú einungis þrír menn eftir
í baráttunni um útnefningu Demó-
krataflokksins, Bill Clinton, ríkis-
stjóri Arkansas, Paul Tsongas,
fyrram öldungadeildarþingmaður
frá Massachusetts, og Jerry
Brown, fyrrum ríkisstjóri Kalifor-
níu. Harkin sótti fylgi sitt að miklu
leyti til verkalýðshreyfingarinnar
og er talið að Clinton sé sá sem
helst muni hagnast á því að hann
hafi dregið sig úr slagnum.
I dag er hinn svokallaði „stóri
þriðjudagur" þegar forkosningar
fara fram samtímis í ellefu ríkjum,
þar af sjö suðurríkjum. Skoðana-
kannanir benda til að Clinton
muni fara með sigur af hólmi i
flestum ríkjum, þar á meðal Tex-
as, sem er mikilvægast þeirra ell-
efu ríkja sem kosið er í. í næst-
stærsta ríkinu, Flórída, benda hins
vegar kannanir til að mjög mjótt
kunni að verða á mununum milli
Ciintons og Tsongas.
Sjá „Clinton vann sigur í
Suður-Karólínu og Wyoming"
á bls. 26.
Reuter
Látlaus útför fyrrum leiðtoga
Menachem Begin fyrrum forsætisráðherra ísraels var borinn til graf-
ar á Ólífuhæðinni í Jerúsalem í gær og í samræmi við óskir hins
látna var útförin afar látlaus.
Sjá „Umdeildur harðlínumaður sem gerði...“ á bls. 27.