Morgunblaðið - 08.04.1992, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 8. APRIL 1992
13
Riddari tára-
taumanna
eftir Margréti
Guttormsdóttur
Leikfélag Fljótsdalshéraðs:
Söngleikurinn „Man of La
Mancha“, eða „Ævintýrariddar-
inn Don Kíkóti“.
Höfundar: Dale Wasserman og
Joe Darlon.
Tónlist: Mitch Leigh.
Þýðing: Óskar Ingimarsson.
Leikstjóri: Einar Þorbergsson.
Hljómsveitastjórn og æfing
söngva: Róbert Birchall.
Hönnun Leikmyndar: Einar Þor-
bergsson.
Leikfélag Fljótdalshéraðs frum-
sýndi hinn 27. marz söngleikinn,
Ævintýrariddarann Don Kíkóta.
Leikritið byggir á sögu M. Cervant-
es, Don Kíkóti frá Mancha; sem er
talin fyrsta skáldsagan í nútíma-
skilningi. Sagan gerist á Spáni í lok
16. aldar og segir frá aðalsmannin-
um Alonso Quijana sem hélt út í
heim sem riddarinn Don Kíkóti,
ásamt þjóni sínum Sancho, til að
berjast fyrir réttlætinu. í glettnum
tón er sagt frá átökum á milli hug-
sjónar ogVeruleika og ádeila sú sem
birtist í sögunni á ekki síður við í
dag. Höfundar leikritsins hafa
fundið sögunni ramma í dýflissu á
Spáni þar sem Cervantes er fyrst
dreginn fyrir rétt samfanga til að
taka sér hlutverk eftir þörfum sög-
unnar. Söngleikurinn vakti verð-
skuldaða athygli á Broadway þar
sem það var sýnt 2.328 sinnum.
Hann fékk á sínum tíma verðlaun
leiklistargagnrýnenda í New York
sem besti söngleikurinn 1966.
Dýflissa Einars Þorbergssonar
sómir sér vel á sviðinu í Valaskjálf
og tötrum klæddir fangar eigra um
þegar vindustigi sígur niður og
Cervantes (Guðmundur Steingríms-
son) og þjónn hans Sancho (Alfreð
Alfreðsson) eru leiddir niður af höf-
uðsmanni rannsóknarréttarins
(Einari Rafni Haraldssyni). Fang-
arnir ráðast að aðkomumönnum og
rýja þá inn að skinni, en fangelsis-
stjórinn (Guðmundur Guðlaugsson)
ákveður að setja á svið réttarhöld
til að dæma'þá seka. Dr. Carrasco
(Guðlaugur Gunnarsson) sjálfskip-
aður sækjandi í málinu reynir ítrek-
að að koma í veg fyrir að Cervant-
es fái að veija sig. Málsvörn Cerv-
antes, sem er skáld og leikari felst
í að segja sögu ævintýrariddarans
Don Kíkóta. Cervantes og þjónn
hans taka að sér aðalhlutverk sög-
unnar, ásamt Aldonzu (Ragnhildur
Rós Indriðadóttir) þjónustu. Megin-
áhersla uppfærslunnar er á þessu
tríói og kemst sá þáttur leikritsins
vel til skila. Mest mæðir á Guð-
mundi Steingrímssyni og stendur
hann sig prýðilega, hann er ævin-
týrariddarinn holdi klæddur. Hann
er hryggur, en á sér lífsspeki og
hugsjónaeldur brennur úr augun-
um. Líkaminn kiknar undan óförum
í baráttu við hið illa. Snúið sverðið
vitnar spaugilega um baráttuna við
vindmyllur. Búningur hans, sem
Cervantes, þótti mér heldur kauða-
legur. Alfreð Alfreðsson fer oft á
flug í hlutverki Sanchos en vantar
úthald til að fullkomna verkið.
Ragnhildur Rós er trúverðug undir-
málskona sem reynir með bein-
skeyttri framkomu sinni að þrauka
í ribbaldasamfélagi. Þeim skilum,
sem verða á persónu hennar, er vel
fylgt eftir. Önnur hlutverk eru öll
mun smærri og mörgum gerð góð
skil.
Heildarmynd sýningarinnar
gengur ekki fyllilega upp. Fangarn-
ir eru settir í hlutverk sumir hveij-
ir en hinir eru látnir hverfa á braut,
það er væhtanlega við leikstjórn að
sakast. En þar sem ramrni verksins
er sá að spinna söguna fyrir fang-
ana, hefði ég viljað sjá þá fylgjast
með leiknum. Hópsenur eru nokkuð
daufar og skiptingar ekki nógu þjál-
ar. Tónlistin er mjög skemmtileg,
en nýtur sín þó ekki til fulls. Það
gæti verið skemmtileg lausn að
setja hljómsveitina á sviðið sem
hluta af fangaumgjörð verksins.
Eng'u að síður eru sterkir kaflar
í sýningunni, og boðskapurinn
kemst til skila. Don Kíkóti er með
þá kenningu að menn eigi að sjá
heiminn eins og hann ætti að vera,
þ.e. góðan, en ekki eins og hann
er, þ.e. illan. Þjónustan Aldonza,
sem Don Kíóti sér sem hefðarkon-
una Dúlsíneu, hrífst andartak af
speki hans og ætlar að láta gott
af sér leiða, en mætir þá mestu
ógæfu ævi sinnar.
Leikfélag Fljótdalshéraðs hóf
starfsemi sína 1966 og hefur starf-
að nær óslitið síðan við góðan orðs-
tír. Félagsmenn hafa kjark til að
takast á við erfið verkefni, og geta
verið stoltir af leiksýningu sinni um
ævintýrariddarann Don Kíkóta.
Lófatak leikhúsgesta verður þeim
vonandi gott veganesti til að halda
ótrauðir áfram.
Höfundur er leiklistarfræðingur
og kennuri við grunnskólnnn og
meimtaskólann á Egilstöðum.
-----♦ ♦ ♦----
Sveigjan-
legur eftir-
launaaldur
Á AÐALFUNDI Rauða kross-
deildar Kópavogs sem haldinn
verður annað kvöld, mun Ólafur
Ólafsson landlæknir flytja er-
indi um sveigjanlegan eftii’la-
unaaldur.
Fundurinn verður haldinn í
þjónustukjarna Sunnuhlíðar. Hann
hefst kl. 20.30 og er öllum opinn.
Vinnuverndarár
Avarp forseta Islands í sjónvarpi 31. mars 1991
Góðir landsmenn.
í löndum Evrópubandalagsins
er hafið vinnuverndarár, sem
haldið er frá marsmánuði 1992
til marsmánaðar 1993. íslend-
ingar og aðrar EFTA-þjóðir hafa
> hyggju að láta ekki sitt eftir
liggja og halda vinnuverndarár
um sömu mundir en hver með
sínum hætti.
Markmið vinnuverndarársins
á íslandi er, að alls staðar í stór-
um og smáum fyrirtækjum sé
hugað að því, að aðbúnaður sé
góður, að hvaðeina sé gert til
að koma megi í veg fyrir vinnu-
slys og atvinnusjúkdóma og að
stuðlað verði að vellíðan hins
vinnandi manns.
Nú má spyija hvort rétti
tíminn sé til að huga að vinnu-
vernd, þegar atvinnuleysi hefur
gert vart við sig og sviptir þá,
sem fyrir því verða, öryggi og
gleði? En einmitt við slíkar að-
stæður er mikilvægt að leggja
áherslu á góðan aðbúnað á vinn-
ustöðum fyrir hvort tveggja í
senn, líkama og sál. Það eru aldr-
ei þeir tímar að slaka megi á
kröfum um öryggi á vinnustöð-
um. Það eru aldrei þeir tímar að
Vigdís Finnbogadóttir
það borgi sig að-selja heilsuna.
Á vinnuverndarárinu verður
sérstök áhersla lögð á fjögur
atriði: Hreint loft á vinnustað —
öryggi — hávaðavarnir — og líð-
an fólks í vinnunni.
Um langan aldur hefur verið
vitað að mengun efna og hávaða
er hættuleg heilsu manna. Mikil-
vægi slysavarna er flestum ljóst,
en vellíðan í vinnunni er nýlegt
umhugsunarefni í vinnuvernd.
Atvinnusjúkdómar og vinnuslys
eru dýr fyrir þjóðfélagið og ein-
att óbætanleg fyrir einstakling-
inn.
Starf hvers og eins er ekki
aðeins leið til að afla tekna, held-
ur hluti af sjálfsmynd einstakl-
ingsins. Að sjá árangur af starfi
sínu, að geta notið frumkvæðis
síns og að eiga góða starfsfélaga
er öllum mikils virði. Og ánægt
starfsfólk er líklegt til að skila
góðu starfi.
Vinnuveitendur og launþegar
eiga því sameiginlegra hags-
muna að gæta, því sá sem ann
starfi sínu og ber virðingu fyrir
því er líklegur til að inna það
vel af hendi. Sé aðbúnaður góður
og starfsgleði ríkir á vinnustað
— göfgar vinnan manninn.
Á vorin er sáð fræjum þess
sem koma skal. í dag hefst
vinnuverndarár á íslandi. Ætl-
unin er að sá fræjum aukins
skilnings á því hve mikilvæg
vinnuvernd er. Uppskeran mið-
ast ekki við eitt ár — heldur alla
framtíð.
MetsöluUaö á hverjum degi!