Morgunblaðið - 30.04.1992, Page 2

2
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 30. APRÍL 1992
ísafjörður:
Komu norsks togara fagnað
HAFNARSTJÓRN á ísafirði sló upp veislu í gærniorgnn þegar norski
rækjutogarinn Remöy frá Álasundi kom til ísafjarðar með 110 tonn
af rækju til löndunar. Erlendir togarar hafa ekki landað hér út-
flutningsvörum síðustu tvö árin, þótt nokkrir hafi landað hér rækju
til vinnslu á staðnum.
Síðastliðinn föstudag gaf sjávar-
útvegsráðuneytið út yfirlýsingu um
að erlend fiskiskip mættu landa í
íslenskum höfnum samkvæmt ný-
settum lögum um þau efni. Fyrst
eftir að lögin voru sett bannaði
ráðuneytið löndun úr skipum sem
veiddu úr sameiginlegum stofnum,
en það varð til að þrengja enn
möguleika erlendra skipa til lönd-
unar á íslandi frá því sem áður var
á meðan lög bönnuðu alla slíka
löndun nema með sérstöku leyfi í
hvert sinn.
Remöy hefur verið á veiðum við
Grænland síðan 3. janúar og hefur
aðeins tvisvar komið til hafnar á
þeim tíma, en 16. mars kom skipið
hingað til áhafnarskipta og birgða-
kaupa. Að sögn útgerðarmannsins
gekk það með eindæmum vel og
var skipið farið hálfum sólarhring
eftir að búnaður og vélar höfðu
verið þjónustuð.
Þegar togarinn hafði lagst að
bryggju í gærmorgun hélt hafnar-
stjórnin um borð með skreyttar
tertur í tilefni komu skipsins og
hélt áhöfninni veislu.
Þjónusta við erlend fiskiskip hef-
ur oft verið mikilvægur þáttur í
starfsemi hafnarinnar.
- Úlfar.
Togarinn Remöy í ísafjarðarhöfn í gær. Stórvirkir gámalyftarar unnu að því að koma fyrir 40
feta gámum undir 50 tonn af stórri rækju sem fer á Japansmarkað. Auk þess var landað 20 tonnum
af rækju til verksmiðju á ísafirði.
Hlutabréf fyrir
5 mUIjónir seld
Samskip:
HLUTABRÉF í Samskipum seld-
ust fyrir 5 milljónir í gærdag,
fyrsta daginn sem þau voru boð-
in til sölu. Um var að ræða litla
fjárfesta sem keyptu mest fyrir
nokkur hundruð þúsund krónur
en kynningarfundur með stórum
fjárfestum var haldinn síðdegis
í gær.
Mikið var hinsvegar spurst fyrir
um bréfin í gær og segir Sigurbjörn
Gunnarsson deildarstjóri hjá Lands-
bréfum að miðað við ástand mark-
aðarins séu viðbrögðin þokkaleg.
Sigurbjörn segir að Landsbréf
hafi ekki átt von á neinni sölu bréf-
anna að ráði fyrr en eftir að kynn-
ingarfundurinn með stóru fjárfest-
unum hafði verið haldinn. A mark-
aðinn í gær fóru hlutabréf fyrir 100
milljónir króna í Samskipum en alls
er ætlunin að selja bréf fyrir 400
milljónir króna.
Sjá nánar á bls. 2B.
Nýr flokkur húsbréfa:
Útgáfa fyr-
ir 4 milljarða
HÚSNÆÐISSTOFNUN ríkisins er
að hefja útgáfu á nýjum flokki
húsbréfa að upphæð fjórir millj-
arðar króna en verið er að ljúka
afgreiðslu vegna siðasta flokks
húsbréfa, sem byijað var að gefa
út 15 janúar sl. fyrir samtals fjóra
milljarða kr. Er reiknað með að
þessi nýjasti flokkur húsbréfaút-
gáfu endist fram á haust.
Þetta er í samræmi við áætlanir
húsbréfadeildarinnar, að sögn Sig-
urðar Geirssonar, deildarstjóra hús-
bréfadeildar Húsnæðisstofnunar.
„Ég á ekki von á að þetta hafi nein
áhrif á ávöxtunarkröfu húsbréfa,
vegna þess að ekki eru um neina
aukningu að ræða, heldur er ein-
göngu verið að afgreiða umsóknir
eins og áætlanir fr'á áramótum gerðu
ráð fyrir,“ sagði Sigurður.
Morgunblaðið/J úlíus
Viðræður íslands og EB um veiðiheimildir:
Stefnt að því að ljúka sanm-
ing'um á Islandi í lok maí
Brussel. Frá Kristófer M. Kristinssyni fréttaritara Morgunblaðsins.
FYRSTA samningafundi íslendinga með embættismönnum Evrópu-
bandalagsins (EB) lauk í Brussel á þriðjudag. Á fundinum var far-
ið yfir samningsatriðin eins og þau koma fyrir í samningsdrögum
sem báðir aðilar hafa staðfest sem samningsgrundvöll.
Ráðherra
íhjólastól
Jóhanna Sigurðardóttir félags-
málaráðherra kynnti sér af eig-
in raun ferðamöguleika fatlaðra
í hjólastól í gær. „Þetta var
reynsla sem var mér mjög mikil-
væg og sýnir mér hvað það er
mikilvægt að þjóðin hafi skiln-
ing á því sem Sjálfsbjörg er að
berjast fyrir, það er „Þjóðfélag
án þröskulda“,“ sagði Jóhanna.
í dag ávarpar Jóhanna ráð-
stefnu Sjálfsbjargar um ferli-
mál sem haldin er í Hafnarborg
í Hafnarfírði.
Að sögn Þórarins V. Þórarinsson-
ar, framkvæmdastjóra VSÍ, og Láru
V. Júlíusdóttur, framkvæmdastjóra
ASÍ, er óhjákvæmilegt að ríkisstjóm-
in lögfesti þessar tillögur vegna yfir-
lýsingar sem hún hefur gefið um að
hún muni beita sér fyrir að réttur
til greiðslu launa og lífeyris við gjald-
þrot verði færður til samræmis við
hugmyndir aðila vinnumarkaðarins.
Gert er ráð fyrir að tekin verði
aftur upp ábyrgð á kröfum lífeyris-
Það þykja ekki fréttir í Brussel
að íslendingar séu erfiðir viðfangs
og standa fast á sínu í samningum
og samkvæmt heimildum af
fundinum var hann engin undan-
tekning þar á. Ljóst þykir að þegar
sé búið að afgreiða erfiðustu þætti
sjóða auk þess sem réttindi launþega
vegna vaxtaábyrgðar og lögmanns-
kostnaðar verði endurheimt. Þá er
það skilningur aðila vinnumarkaðar-
ins að ef ábyrgðarsjóðurinn stendur
ekki undir þeim skuldbindingum sem
á hann eru lagðar muni ríkissjóður
ábyrgjast það sem upp á vantar, að
sögn Láru.
Jóhanna sagði að í gildandi lögum
væri heimild til að setja á ákveðið
aukagjald ef sjóðurinn stæði ekki
þessa samnings og einungis ósam-
ið um útfærslu og framkvæmda-
atriði. Reynslan af samningunum
um Evrópska efnahagssvæðið
(EES) þykir þó sýna fram á að
slík atriði geti þvælst ótrúlega fyr-
ir.
undir þeim kröfum sem til hans
bærust. Ríkisstjórnin hefði heimild
til að brúa bilið með lántöku í slíkum
tilfellum en sú upphæð yrði síðan
greidd aftur í formi aukagjalds á
næsta almanaksári.
„Það er ekki í samræmi við okkar
tillögur og yfirlýsing ríkisstjórnar-
innar er alveg skýr,“ sagði Lára.
„Það þarf löggjöf vegna ríkisábyrgð-
arinnar, vegna lífeyrissjóðsiðgjald-
anna og vegna vaxtaákvæða og
kostnaðar. Það er öruggt að það
þarf ný lög vegna að minnsta kosti
fjögurra atriða."
Ný lög um ábyrgðarsjóð launa
tóku gildi 1. mars 8.1. en með þeim
var ríkisábyrgð afnumin og voru
ýmis réttindi þrengd verulega. Sjóð-
urinn er nú fjármagnaður af gjaldi
sem atvinnurekendur, ríki og sveitar-
félög greiða í stað ríkisábyrgðar og
er gert ráð fyrir að gjaldstofninn á
þessu ári nemi að hámarki 374 millj.
Á fundinum, sem hófst um há-
degisbilið á mánudag, kynntu ís-
lendingar fyrir samningamönnum
EB drög að rammasamningi ann-
ars vegar um framkvæmd skipta
á gagnkvæmum veiðiheimildum og
hins vegar samstarf og samvinnu
um hafrannsóknir og sameiginleg
hagsmunamál á sviði sjávarútvegs.
Á þriðjudag lögðu samningamenn
EB fram eigin hugmyndir um sama
kr. Á síðasta ári þurfti ríkið að greiða
um 500 millj. kr. vegna ríkisábyrgð-
ar við gjaldþrot. Það sem af er hafa
þegar verið greiddar a.m.k. 200 millj.
kr. út úr sjóðnum.
Þórarinn sagði að breytingamar
gerðu ráð fyrir að ábyrgð sjóðsins
væri aukin á suraum sviðum en
þrengd á öðrum. Auk þess yrðu líf-
eyrissjóðimir að fullnægja mun harð-
ari skilyrðum vegna krafna þeirra
en skv. gömlu lögunum. Jóhanna
sagði að auk þess að viðhalda ábyrgð
á kröfum lífeyrissjóða væri gert ráð
fyrir að innheimtuaðgerðir lífeyris-
sjóðanna verði hertar.
Aðilar vinnumarkaðarins hafa enn
ekki tilnefnt fulltrúa sína í stjórn
sjóðsins en að sögn Berglindar Ás-
geirsdóttur, ráðuneytisstjóra í fé-
lagsmálaráðuneytinu, sér sjóðsstjóm
um að móta reglur um hvaða kröf-
ur, aðrar en lögin til'greina, njóta
ábyrgðar hjá sjóðnum, en það verði
ekki gert fyrr en stjórnin verði full-
skipuð.
efni. Gert er ráð fyrir að halda
annan samningafund á Islandi í lok
maí sem yrði að öllum líkindum
síðasti samningafundur aðilanna.
Semja þarf m.a. um leyfilegan
hámarksfjölda fiskiskipa frá EB
sem stunda veiðar innan íslenskrar
fiskveiðilögsögu hverju sinni. í því
sambandi hefur verið minnst á
þtjá togara af hálfu íslendinga.
EB mun væntanlega kynna hug-
myndir sínar á samningafundinum
í maí. Þá skiptir og máli hvort
skipin stundi íslandsveiðarnar ein-
göngu eða hvort þær verða ígripa-
veiðar í tengslum við lengri veiði-
ferðir. Mikilvægt atriði í samningn-
um verður fyrirkomulag eftirlits
með veiðum EB-flotans en sam-
komulag er um að eftirlitsmaður
verði um borð í hveiju veiðiskipi.
Hins vegar er ósamið um það hvar
og hvemig koma eigi eftirlits-
manninum um borð í skipið og
hver eigi að bera kostnaðinn af
eftirlitinu en flest bendir til þess
að það verði EB.
Keflavíkurflugvöllur:
13 ón af völd-
um eldsvoða
Vogum.
MIKIÐ TJÓN vard varð í gær
vegna elds í fjölbýlishúsi sem
er í smíðum við Ásenda á
Keflavíkurflugvelli.
Slökkvilið Keflavíkurflugvallar
var kvatt út tíu mínútur fyrir
klukkan ellefu í gærmorgun og
slökkti eldinn. Eidurinn var í íbúð
á þriðju hæð og urðu skemmdir
á einangruðum útveggjum,
gluggum, forsteyptum lofteining-
um og vinnupalli utan á húsinu.
Þegar eldurinn kom upp var ver-
ið að sjóða saman forsteyptar
lofteiningar yfir þriðju hæðinni.
E.G.
Framkvæmdastjórar ASI og VSI:
Ohjákvæmilegt að selja ný lög
um ábyrgð laima við gjaldþrot
Réttindin rúmast innan gildandi laga, segir félagsmálaráðherra
FULLTRÚAR ASÍ og VSÍ afhentu stjórnvöldum sameiginlega fullbúið
frumvarp til laga um breytingar á lögum um ábyrgðarsjóð launa við
gjaldþrot, i tengslum við gerð kjarasamninga, þar sem réttindi til
greiðslu launa og lífeyris eru aukin og gert er ráð fyrir ríkisábyrgð
ef gjaldstofn sjóðsins nægir ekki fyrir kröfum sem á hann falla. Jó-
hanna Sigurðardóttir félagsmálaráðherra segir hins vegar að engar
breytingar verði gerðar á fjármögnun sjóðsins frá því sem ákveðið var
með lögum í tengslum við ráðstafanir í ríkisfjármálum, þótt ríkisstjórn-
in hafi fallist á að færa réttindi til samræmis við hugmyndir aðila vinnu-
markaðarins. Hún sagði einnig að réttindin rúmuðust innan gildandi
laga og því nægði að setja reglugerð.