Morgunblaðið - 26.06.1992, Qupperneq 21

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 26. JÚNÍ 1992
21
Ágást Fjelclsted hæsta-
réttarlögmaður látinn
Þorgeir Þorgeirsson kveðst vonast til að 108. grein al-
mennra hegningarlaga verði breytt:
Sýnist Hæstiréttur þurfa að
fara varlegar í framtíðinni
„MÉR finnst þetta vera góður dómur,“ sagði Þorgeir Þorgeirsson
rithöfundur þegar Morgunblaðið leitaði viðbragða hans við dómi
Mannréttindadómstólsins. Hann kvaðst vonast til að þessi niður-
staða leiddi til þess að 108. grein almennra hegningarlaga yrði
breytt eða hún felld niður. „Mín ósk hefur lengi verið sú, því ég
tel þessa grein óeðlilega. En jafnvel þótt svo verði ekki gert, þá
sýnist mér að Hæstiréttur muni þurfa í framtíðinni að fara varleg-
ar en hingað til í að túlka hana; að þetta sé áminning um það að
almenn mannréttindi eigi sinn rétt líka gagnvart þessari grein.
Ef þetta er einhver áminning til Hæstaréttar þá er það áminning
um það að þeir hafi túlkað þessa lagagrein of þröngt gagnvart
Ijáningarfrelsisákvæðum mannréttindasáttmála og stjórnarskrár."
Þorgeir kvaðst fyrir sitt leyti
ekki fallast á þau rök sem færð séu
í dóminum fyrir því að sýkna is-
lenska ríkið af sakargiftum um brot
gegn 6. grein mannréttindasáttmál-
ans þar sem réttarhöld fyrir saka-
dómi hafí ekki verið óvilhöll því
dómara hafi verið gert að gæta
hagsmuna fjarstadds ákæruvalds.
„Mér hefur mistekist að sanna að
þarna hafi verið brotið. Á hinn bóg-
inn er ég fyllilega sáttur við að
koma því atriði ekki í gegn. Mér
fínnst alveg nóg fyrir svona byrj-
anda í mannréttindabrotum á al-
þjóðavettvangi að fá eitt brot — það
hefur þeim sjálfsagt fundist líka —
og í annan stað eru að koma ný lög
um meðferð opinberra mála, sem
ganga í gildi 1. júlí og í þeim lögum
er leiðrétting á öllum þeim atriðum
sem ég fann að í dómskerfinu. Þetta
veit líka mannréttindadómstóllinn
því þetta kom fram við málflutning-
inn í janúar. Þannig að með ein-
hveijum hætti vona ég að mitt mál
hafí orðið til að flýta fyrir þessari
réttarbót," sagði Þorgeir.
Mannréttindadómstóllinn dæmdi
Þorgeiri Þorgeirssyni 530 þúsund
krónur úr ríkissjóði vegna kostnað-
ar hans við rekstur málsins, þar á
meðal 250 þúsund krónur til með-
flutningsmanns hans Tómasar
Gunnarssonar hrl. Hafnað var kröfu
um 2 milljóna bætur vegna tekju-
missis sem Þorgeir taldi hafa leitt
af breyttri stöðu sinni sem rithöf-
undar gagnvart útgefendum og
markaðinum hér á landi í kjölfar
málsins. „Mín staða sem nokkurs
konar uppreisnarmanns gegn kerf-
inu gerði það að verkum að mínar
bækur urðu lélegri söluvara sem
endaði með því að ég stóð uppi án
útgefanda," sagði Þorgeir. Hann
sagði að hinar tildæmdu 530 þús-
und krónur væru um það bil sjö-
undi partur af þeim kostnaði sem
hann hefði í raun borið vegna máls-
ins. „En ég læt mér það alveg
nægja. Mér fínnst þetta líka góð
útkoma og raunverulega gleðiefni
að þetta skuli ekki vera peninga-
mál. Það nýr mér því enginn um
nasir að ég hafi verið að gera þetta
til þess að græða á því. Mér finnst
hitt skipta miklu meira máli, undir-
stöðuatriðin, en peningamir miklu
minna.“
Þorgeir sagðist ekki þora að hafa
mörg orð um hugsanleg áhrif þessa
dóms. „Satt að segja hafa viðbrögð-
in í dag verið miklu öflugri og sterk-
ari en ég átti von á og ég hef eigin-
lega alveg nóg með þá undrun sem
fyllir minn hug yfír því. Á þessari
stund hef ég þá tilfinningu að þetta
muni kannski hafa einhver áhrif og
þá vonandi til góðs,“ sagði hann.
Þorgeir flutti mál sitt sjálfur fyr-
ir Mannréttindadómstólnum eins og
fyrir mannréttindanefndinni áður
en meðflutningsmaður hans og ráð-
gjafi var Tómas Gunnarsson hrl.
Fulltrúi Svíþjóðar hjá Mannrétt-
indanefndinni, Danelius að nafni,
flutti málið af hálfu Mannréttinda-
nefndarinnar en sá háttur er hafður
á í málum sem Mannréttindanefnd-
in leggur fýrir Mannréttindadóm-
stólinn „Ef það er einhverri persónu
að þakka að þetta mál vannst þá
er það Tómas Gunnarsson,“ sagði
Þorgeir Þorgeirsson. „Hann vann
feykilega vel í þessu máli alveg frá
upphafí."
Ágúst Fjeldsted hæstaréttar-
lögmaður Iést á Borgarspítalan-
um 21. júní síðastliðinn, 75 ára
að aldri.
Ágúst fæddist 19. nóvember
1916 í Reykjavík, sonur hjónanna
Lovísu og Lárusar Fjeldsted hrl.
Hann lauk stúdentsprófi frá
Menntaskólanum í Reykjavík 1936
og embættisprófí í lögfræði frá
Háskóla íslands 1941. Hann varð
héraðsdómslögmaður árið 1944 og
hæstaréttarlögmaður árið 1956.
Hann réðst fulltrúi í málflutnings-
skrifstofu föður síns 1941 og rak
hana síðan í félagi við hann og
Theódór B. Líndal hrl. til 1955, en
síðan í félagi við Benedikt Sigur-
jónsson hrl. til 1966. Frá 1966 rak
hann skrifstofuna með Benedikt
Blöndal hrl. og síðar einnig Hákoni
Ámasyni hrl., en frá 1988 og allt
til dauðadags rak hann skrifstofuna
í félagi við son sinn, Skúla Th.
Fjeldsted hrl., og Harald Blöndal
hrl.
Ágúst var í stjórn Lögmannafé-
lags íslands 1945 til 1966, og var
hann formaður frá 1960 til 1966.
Hann átti sæti í stjóm Sjóvátrygg-
ingafélags íslands hf. 1964 til 1969,
og í stjórn Sjóvár-Almennra trygg-
inga hf. frá árinu 1989 til dauða-
dags, og einnig í stjóm Líftrygg-
ingafélags Sjóvár og síðar Sjóvár-
Almennra trygginga hf. Hann sat
í stjóm Almenna byggingafélagsins
hf. 1947 til 1975 og var formaður
frá 1970 til 1975 er félagið var
sameinað Almennu verkfræðistof-
unni hf. Hann var stjórnarformaður
í Nýja bíói hf. frá 1965 til 1987
og stjórnarformaður í Vermi hf. frá
1969 til 1980. Þá sat hann í stjórn
Ness hf. frá 1956 tíl 1972 og var
hann formaður frá 1967 til 1972.
Ágúst var lögfræðilegur ráðu-
nautur breska og danska sendiráðs-
ins á íslandi frá 1964. Var hann
sæmdur riddarakrossi Dannebrog
árið 1973 og gerður Commander
of the Order of the British Empire
(CBE) 1967. Hann var heiðursfé-
lagi í Lögmannafélagi íslands.
Ágúst var þrígiftur. Fyrsta kona
hans var Jónína Skúladóttir Thorar-
ensen, f. 22. nóvember 1916, d. 12.
desember 1958, og eignuðust þau
fímm böm: Vigdísi, húsmóður,
Andrés, cand.jur., stórkaupmann í
Glucksborg, Skúla Thorarensen
hrl., Láms og Ágúst, sem lést 1973.
Önnur kona Ágústar var Hjördís
Þorleifsdóttir, f. 20. apríl 1916, d.
12. mars 1976. Eftirlifandi kona
hans er Guðrún Jónsdóttir hjúkrun-
arfræðingur.
KRAKKAR...! HÚN ER KOMIN
ICERAVE
Ný íslensk „hardcore", „softcore"
og „rave" danstónlist með
splunkunýjum og spennandi
flytjendum. Stórgott sýnishorn
af því besta sem íslensk
tónlistarflóra er að gefa
af sér þessa dagana.
Þetta er plata sem kitlar
danstærnar gífurlega.