Morgunblaðið - 13.11.1992, Qupperneq 1

88 SIÐUR B/C
260 tbl. 80. árg.
FÖSTUDAGUR 13. NÓVEMBER 1992
Prentsmiðja Morgunblaðsins
Breska stjórnin kynnir nýja hagvaxtarstefnu
Vaxtalækkun og
auknar opinber-
ar framkvæmdir
London. Reuter.
BRESKA stjórnin kynnti í gær aðgerðir til að hleypa lífi í breskan
efnahag. Forvextir voru lækkaðir úr 8% í 7%, framlög til opin-
berra framkvæmda verða aukin og hömlur settar á launahækkan-
ir opinberra starfsmanna.
Norman Lamont fjármálaráð-
herra kynnti efnahagsaðgerðirnar
í gær í hinni árlegu ræðu um rík-
isútgjöld. Vaxtalækkunin tekur
gildi í dag, föstudag. Vextir hafa
ekki verið lægri í Bretlandi í fímmt-
án ár. Efnahagsstefnan að öðru
leyti tekur til fjárlagaársins sem
hefst 5. apríl næstkomandi.
Lamont sagði að laun opinberra
starfsmanna myndu ekki hækka
um meira en 1,5% á næsta ári.
Þau munu því ekki halda í við verð-
bólgu sem er um 3,6%.
Lamont tilkynnti enga nýja
skatta og ellilífeyrir og félagslegar
bætur verða áfram verðtryggðar.
Flugskeyta-
árás á her-
menn Israels
Marjayoun í Líbanon. Reuter.
SKÆRULIÐAR Hizbollah í Líb-
Sagði hann að þessi hófsama
stefna sýndi að ríkisstjórnin hefði
skýra stefnu og hefði ekki misst
sjónar á takmarki sínu sem væri
hagvöxtur án aukinnar verðbólgu.
„Ég hef ekki trú á því að ríkið
geti komist úr kreppu með eyðslu,"
sagði ráðherrann. „Það eru ein-
staklingar og einkafyrirtæki sem
eru aflvél hagvaxtarins." Þrátt
fyrir þessi orð sögðu hagfræðingar
og stjómmálaskýrendur í gær að
breska stjórnin hefði greinilega
leitað í smiðju breska hagfræðings-
ins Johns Keynes sem mælti með
auknum ríkisútgjöldum á kreppu-
tímum. Aðgerðir, sem Lamont
kynnti, til að styrkja bílaiðnað,
byggingariðnað og framlög til
vegagerðar og járnbrautafram-
kvæmda eru taldar í þessum anda.
Vextir voru einnig lækkaðir á
Ítalíu og í Frakklandi í gær. For-
vextir fara úr 15% í 14% á Ítalíu
og lækkuðu um fjórðung úr pró-
sentustig í Frakklandi, úr 9,35 í
9,1%.
S&kborningar heilsast
Einhver sögulegustu réttarhöld Þýskalands hófust í gær. Ákærðu eru sex af valdamestu mönnum Austur-
Þýskalands fram til hruns kommúnismans árið 1989. Var þinghaldi frestað í gær eftir skamma stund
vegna veikinda eins þeirra, Willy Stophs, fyrrverandi forsætisráðherra. Hér sjást þeir Erich Honecker
flokksleiðtogi (t.v.) og Erich Mielke, yfirmaður öryggislögreglunnar Stasi, heilsast í réttarsalnum í gær.
Sjá „Dómarinn frestaði...“ á bls. 24.
Clinton heldur sinn fyrsta fréttamannafund eftir forsetakosningarnar
Vandiim er langviimur, bú-
ist ekki við kraftaverkum
Stefnir að meiri hagvexti í Bandaríkjunum áður en tekið verði á fjárlagahallanum
Littlc Rock, Arkansas. Rcuter.
anon gerðu í gær harðar árásir
á her Israels syðst í landinu og
skutu m.a. einu flugskeyti. Féll
einn ísraelskur hermaður og
tveir særðust. Einnig féll starfs-
maður friðargæsluliðs Samein-
uðu þjóðanna.
Flugskeyti af Katyusha-gerð
lenti á öryggissvæði þvi sem Isra-
elar hafa komið upp syðst í Líban-
on. ísraelar svöruðu með því að
beita skriðdrekabyssum og stór-
skotaliði. Voru skotmörkin þorp
skæruliða í norðurátt. Skipst var
á skotum í tvo tíma fyrripart dags
í gær. Ekki er vitað um mannfall
meðal liðsmanna Hizbollah.
ísraelar hafa ekki haft meira lið
við landamæri Líbanons í sjö ár.
Ástæðuna segja þeir flugskeyta-
árásir skæruliða á mánudag og
þriðjudag.
BILL Clinton, verðandi forseti
Bandaríkjanna, hét í gær bæði
langtíma- og skammtímaaðgerð-
um til að rétta bandarískan efna-
hag við. Efnahagsvandinn hefði
forgang en hann væri langvinnur.
Bandaríkjamenn sem hefðu kosið
hann gætu ekki búist við krafta-
verkum. Hann itrekaði kosninga-
loforð um að lækka skatta mið-
stéttarfólks og lagði áherslu á
jafnvægi milli aðgerða nú til að
fjölga störfum hratt og síðari
leiða til að draga úr fjárlagahall-
anum. Sagðist hann hafa komist
að þeirri niðurstöðu eftir að hafa
ráðfært sig við marga hagfræð-
inga að ekki væri hægt að draga
úr fjárlagahallanum nema auka
hagvöxt fyrst. Kom þetta fram á
fyrsta fréttamannafundi Clintons
eftir kosningarnar 3. nóvember
síðastliðinn.
Clinton hét því í gær að hann
myndi velja fjölbreytt ráðherralið í
ríkisstjórn sína sem endurspeglaði
litaauðgi bandarísks samfélags.
Clinton sagðist ekki einungis vera
að leita að ráðherraefnum af mis-
munandi kynþáttum og með ólíkan
hörundslit heldur hefði hann einnig
einsett sér að velja fólk með ólíkan
pólitískan bakgrunn. Hann sagði að
settar yrðu siðareglur fyrir embætt-
ismenn sem m.a. myndu útiloka að
menn gætu horfið fyrirvaralaust úr
stjómsýslunni og rakað saman fé
með því að selja hæstbjóðanda þekk-
ingu sína á innviðum kerfisins.
Clinton sagðist óska þess að sér
tækist að ijúfa múrinn milli forseta-
embættisins og almennings. Við hlið
hans stóð A1 Gore verðandi varafor-
seti en Clinton sagði að samband
þeirra væri svo gott að það væri
e.t.v. einsdæmi í sögu Bandaríkj-
anna. „Ég skemmti mér konung-
lega,“ sagði Clinton þegar hann var
spurður hvort það væri ekki þjak-
andi að eiga eftir að taka við valda-
mesta embætti heims.
Clinton sagðist ætla að leggja
róttæka efnahagsáætlun fyrir
Bandaríkjaþing. Áður ætlaði að
hann að safna saman heimsúrvali
hagfræðinga til ráðgjafar og hrinda
því í framkvæmd sem hægt væri án
atbeina löggjafarvaldsins. „Banda-
ríkjamenn skilja að þessi vandamál
eru til lengri tíma og að umskiptin-
verða ekki á einni nóttu. En ég tel
að þeir búist við róttækum og snögg-
um aðgerðum og það ætla ég að
standa við,“ sagði Clinton.
I gær var tilkynnt um nokkra
menn sem taka sæti í nefnd þeirri
sem stjómar valdatöku demókrata í
Hvíta húsinu fram til 20. janúar.
Robert Reich hagfræðingur við Har-
vard-háskóla mun hafa umsjón með
efnahagsmálunum og Samuel Ber-
ger, fyrrverandi háttsettur starfs-
maður utanrikisráðuneytisins i for-
setatíð Jimmys Carters, sér um utan-
ríkismál.
Clinton hampað í fréttum
Norwalk. Reuter.
Fréttaflutningur í kosningabaráttunni í Bandaríkjunum á dögun-
um var oft mjög vilhallur og dró gjarna hlut Bills Clintons á kostn-
að George Bush forseta. Er þetta meginniðurstaða óháðrar könnun-
ar, sem fram hefur farið á fréttum og fyrirsögnum í dagblöðum
og frá fréttastofum.
Fréttir, sem skrifaðar voru fyrir
og eftir sjónvarpsumræðurnar
þijár, voru í 48,4% tilfella hliðholl-
ar Clinton, 29,7% Ross Perot og
21,9% Bush. í 71,9% tilfella var
umfjöllunin hins vegar neikvæð um
Bush, 15,3% um Clinton og 12,8%
um Perot.
Könnunina annaðist Nexis, deild
í Meade Data Central, sem safnar
saman fréttum og greinum úr dag-
blöðum og tímaritum, og PR Data
Systems en það fylgist með því
hvaða áhrif auglýsingar eða önnur
kynning hafa. Við athugunina
unnu fimm menn og gáfu þeir
fréttum og fyrirsögnum einkunn-
imar „hliðhoil, hlutlaus og nei-
kvæð“. „Það kom okkur mjög á
óvart hve mikið var um beina hlut-
drægni og dylgjur í venjulegum
fréttum," sagði Jack Schoonover,
talsmaður PR Data. „Tökum sem
dæmi fyrirsögnina „Bush fellst á
sjónvarpsumræður með Clinton",
sem segir allt, sem segja þarf, og
hallar.á engan en sé orðinu „loks-
ins“ bætt við, „Bush fellst loksins
á sjónvarpsumræður með Clinton",
er þar með verið að gefa eitthvað
í skyn.“
Við könnunina voru skoðaðar
fréttir í ýmsum kunnustu og víð-
lesnustu blöðum og tímaritum í
Bandaríkjunum.