Morgunblaðið - 24.01.1993, Blaðsíða 28

24. JANUAR 1993
tiaawt ■■ 11' ‘ i—t— i .■»>■■ t'T
M.
MORGUNBLAÐIÐ
Ágúst Pálsson
- Minningarorð
Fæddur 18. september
1959
Dáinn 17. janúar 1993
Sá voveiflegi atburður varð í
skipasmíðastöðinni í Fredericia á
Jótlandi síðstliðinn sunnudag, að
Ágúst Pálsson, sem var að viðgerð-
arstörfum í stórri feiju, varð fyrir
lestarhlera sem féll niður þegar lyfti-
búnaður hans bilaði. Ágúst lést sam-
stundis af völdum höggsins en
vinnufélagi hans slapp með tiltölu-
lega litla áverka.
Ágúst fæddist á Akureyri hinn
18. september 1959, sonur hjónanna
Gunnþórunnar Oddsdóttur og Páls
Jónssonar vélstjóra. Var hann hinn
fjórði í röðinni af sjö bömum þeirra
hjóna. Gunnþórunn er dóttir hjón-
anna Rannveigar Magnúsdóttur og
Odds Ágústssonar fyrrverandi kaup-
manns á Akureyri, sem bjuggu áður
í Ystabæ í Hrísey, en dvelja nú í
Hlíð á Akureyri. Páll er sonur hjón-
anna Bjarneyjar Guðbjartsdóttur og
Jóns Þorgeirs Gunnlaugssonar, sem
bjuggu á Akureyri, en eru nú bæði
látin.
Eftir gagnfræðapróf á Akureyri
fór Ágúst í járnsmíðanám, fyrst hjá
Slippstöðinni á Akureyri, en síðar
hjá Bátalóni í Hafnarfirði. Eftir
meistarapróf í skipasmíði starfaði
hann áfram hjá Bátalóni, síðast sem
verkstjóri, og átti jafnframt sæti í
stjóm fyrirtækisins.
Ágúst var við enskunám í Dyfl-
inni sumarið 1978, og kynntist þar
Elínu Mörtu Pétursdóttur. Lágu leið-
ir þeirra saman alla tíð eftir það,
en þau giftust árið 1987. Þau eign-
uðust soninn Pétur Þór hinn 15.
nóvember 1991.
Vorið 1989 fluttust þau til Dan-
merkur þar sem Ágústi var boðið
starf hjá Fredericia Skibsværft, en
þar hafði hann starfað um eins árs
skeið, 1984. Hjá því fyrirtæki starf-
aði hann síðan til hinstu stundar.
Hugur þeirra hjóna stóð þó jafnan
til Islands, þótt erfiðar aðstæður í
íslenskum skipasmíðaiðnaði væru á
þann veg að lítt hefði Ágúst nýst
hin mikla þekking og reynsla sem
hann hafði aflað sér, bæði hér heima
og í Danmörku.
Ágúst var hugljúfi allra þeirra
sem honum kynntust vegna glað-
lyndis síns og jákvæðs hugarfars.
Hann var þó einbeittur og var fastur
fyrir, þegar því var að skipta. Hann
var frábær heimilisfaðir og einstak-
lega bamgóður. Á vinnustöðum þótti
hann mjög góður félagi. Hann var
eftirsóttur til starfa, enda var hann
með afbrigðum ötull og fjölhæfur
verkmaður.
Djúpur harmur er nú kveðinn að
ástvinum hans, starfsfélögum og
öðmm er þekktu hann. Við hjón
kveðjum ástkæran tengdason með
sámm trega og hugsum með þökk
til ánægjulegra kynna sem aldrei
bar hinn minnsta skugga á allan
þann tíma sem hann var tengdur
fjölskyldu okkar.
Pétur Guðfinnsson.
Það vom hryllilegar fréttir sem
biðu okkar er við komum heim
síðastliðið sunnudagskvöld. Gústi
vinur okkar var látinn af slysfömm
aðeins 33 ára að aldri. þetta gat
ekki verið satt, við trúðum þessu
ekki og vildum einfaldlega ekki trúa
því. Var Gústi látinn? Þessi nötur-
lega staðreynd er vart orðin raun-
veruleg ennþá. Hversu ósanngjöm
getur tilveran verið að hrífa mann
í blóma lífsins burt frá fjölskyldu
og vinum.
Minningamar um þennan góða
og glaða dreng rifjast upp hver á
fætur annarri. Leiðir okkar lágu
fyrst saman fyrir tólf ámm, en þá
bjuggum við í Reykjavík og tókst
fljótlega gott vináttusamband við
Gústa og Elínu konu hans. Gústi
starfaði þá sem skipasmiður, en það
starf átti hug hans allan. Hann var
með eindæmum atorkusamur og
duglegur í öllu því sem hann tók sér
fyrir hendur. Við sáum fljótlega að
Gústi var meira en hagleikssmiður,
hann hafði einnig góða hæfileika til
að hanna hluti úr stáli, hvort sem
það vom hrein listaverk eða aðrir
nytsamlegir hlutir, og allir eru þeir
einstaklega vel gerðir og bera vott
um vandvirkni hans.
Fljótlega eftir að við kynntumst
Gústa og Elínu héldu þau til Dan-
merkur til vinnu og að kynnast öðr-
um siðum, en þar dvöldust þau í
eitt ár.
Við komum oft á heimili þeirra,
fyrst í Hamraborginni og seinna á
Hallveigarstíg þar sem þau festu
kaup á glæsilegri íbúð. Það kom
best í ljós hversu fjölhæfur hand-
verksmaður Gústi var þegar hann
gerði upp og endurbyggði hluta íbúð-
arinnar á Hallveigarstíg á vandaðan
og skemmtilegan hátt.
Árið 1989 fluttust þau aftur til
Danmerkur þar sem Gústa bauðst
starf á þeim vinnustað sem hann
hafði starfað á mörgum ámm áður,
skipasmíðastöð í Fredericia. Þau
bjuggu sér fallegt heimili í Vejle,
þar sem við áttum eftir að eiga
margar góðar stundir saman. Hálfu
ári seinna fluttum við undirrituð í
nágrenni þeirra í Vejle og átti sam-
gangur og vinskapur eftir að aukast
mikið við það og munum við aldrei
gleyma þeim stuðningi og þeirri
hjálpsemi er við fengum frá Gústa
og Elínu eiginkonu hans.
í nóvember 1991 gerðist sá stóri
atburður í lífi hans að litli drengur-
inn hans Pétur Þór kom í heiminn
og ennþá er okkur skýrt í huga
hversu stoltur hann var þegar hann
tilkynnti okkur fæðingu hans.
Gústi var þannig gerður að hann
gat aldrei verið aðgerðalaus. Þess
bar hús hans og sérstaklega garður
gott vitni. Það kom líka á daginn
að hann var orðinn fróður og vel að
sér um margt í sambandi við garð-
yrkju.
Vegna dugnaðar var hann alltaf
reiðubúinn til að leggja hart að sér
í vinnu og það var eins þennan
sunnudag, að Gústi fór til vinnu, en
kom aldrei til baka. Minningar okkar
um Gústa em margar og allar eru
þær góðar. Við kveðjum Ágúst Páls-
son með trega, ungan mann sem
átti ekkert annað skilið en bjarta
og gæfuríka framtíð. Það er sárt að
sjá á eftir slíkum mannkostamanni,
duglegum, hlýjum og glöðum.
Innilegar samúðarkveðjur sendum
við eiginkonu hans, syni og fjöl-
skyldu sem sjá nú á bak yndislegum
dreng.
Karl Ásbjörn Hjartarson,
Elísabet S. Valdimarsdóttir.
Þegar litla systir kynnir besta vin
sinn fyrir fólki sínu er hætt við því
að eldri og að eigin mati vitrari syst-
umar hvessi á hann gagnrýnisaug-
un. Slíkri prófraun mætti Gústi með
jafnaðargeði, og stóðst hana með
prýði og sóma, og það þótt prófdóm-
endur væm hvorki hlutlausir né
sanngjamir. Hann heillaði þegar í
stað tortryggnu, stóm systumar
með lífsgleði sinni og einlægni og
sló alla varnagla úr höndum þeirra.
Traust vinátta tókst með okkur
systkinunum og Gústa, þótt leiðir
lægju til mismunandi átta. Þar kom
að þau Elín giftu sig, og á liðnu ári
komu þau til landsins að skíra son-
inn Pétur Þór. En nú er komið að
kveðjustund, fyrr en nokkurn óraði.
Ólík hnattstaða og tímans rás
varpa engum skugga á vináttu, enda
verður hún ekki mæld í lengd og
magni orðaskipta á ársgrundvelli.
Nú hefur yndislegur vinur kvatt
jarðneskt leiksvið tilvemnnar, og
orðaskipti okkar við hann verða ekki
fleiri að sinni. Eftir lifir heiðrík minn-
ing sem við erum þakklát fyrir og
vildum síst vera án.
Gústi var gleðimaður í bestu hugs-
anlegu merkingu þess orðs. Hann
var gæfumaður og eigin gæfu smið-
ur. Allt virtist leika í höndum hans,
átakalaust eins og af fingrum fram.
Að baki léttleikanum bjó dugnaður,
þrautseigja og heillindi, að baki gá-
skanum alvara og einurð. Það er
ekki síst vegna þessara eiginleika
Gústa, að hugurinn leitast við að
hafna staðreyndinni sem blasir við.
Það er fyrir þessa eiginleika sem
vinir hans_ munu minnast hans.
Ólöf Kr. Pétursdóttir.
Kallið er komið,
komin er nú stundin,
vinaskilnaðar viðkvæm stund.
Vinimir kveðja
vininn sinn látna,
er sefur hér hinn síðsta blund.
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin strið.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og alit.
Svava Ólafsdóttir
Pjeturss - Minning
Það var mér þung raun á þessum
jólum að sjá ömmu mína þjást í stríði
við illvígan, vægðarlausan sjúkdóm.
Og þá varð mér ljósara en nokkru
sinni fyrr, að ekki eru alltaf gleðileg
jólin þrátt fyrir allar óskimar og
bænimar. En svo streymdu til mín
yndislegar minningar frá bernskujól-
um mínum, þegar við pabbi og
mamma og bróðir minn áttum að-
fangadagskvöld um langt árabil hjá
ömmu og afa. Það var þar sem jóla-
hátíðin mín gekk í garð, og með allri
virðingu fyrir öllum öðrum, sem þá
áttu hlut að máli, var amma mikil-
vægasta manneskjan á þessu heilaga
kvöldi, miðdepill þess, en þó ekki í
þeirri merkingu, að allt snerist um
hana, heldur öllu frekar af því, að
hún snerist í kringum alla aðra.
Matreiðslan og framreiðslan var
hennar verk. Hún var hin fullkomna
Blómastofa
Friöfinns
Suðuiiandsbraut 10
108 Reykjavík. Slmi 31099
Opiö öll kvöld
tiltó.22,-einnigumhelgar,
Skreytingar viö öii tiiefni.
húsmóðir, henni var heimilið allt. Og
smekkvísi og myndarbragur ein-
kenndu það. Með ömmu hverfur enn
ein úr hópi slíkra kvenna, sem helg-
uðu heimilinu alla krafta sína og
hæfileika af fórnfýsi og metnaði í
senn.
Ég dáði og dýrkaði ömmu mína
fyrir margra hluta sakir. Hún var
svo vel af Guði gerð andlega og lík-
amlega. Hún var orðin 78 ára, en
varð þó aldrei gömul kona, hvorki
hið ytra né innra. Hún var fíngerð
kona, vel vaxin og lagleg og svo
sviphýr, að með nærveru sinni einni
kom hún fólki jafnan í gott skap.
Geðprýði var hennar aðall og henni
fylgdi birta og gleði hvar sem hún
fór.
Þegar ég var tólf ára skildu for-
eldrar mínir, og faðir minn fluttist
af landi brott. Þá greip mig sá ótti
í bamaskap mínum, að samband
mitt við föðurfólk mitt myndi minnka
og jafnvel rofna. En sá ótti reyndist
með öllu ástæðulaus. Skilnaðurinn
breytti þar engu um. Og alla tíð
hefur samband móður minnar og
fyrrverandi tengdaforeldra hennar
verið jafngott. Þannig getur það
gengið hjá góðu fólki. Og hjá ömmu
og afa var alltaf sama viðmótið, hlýj-
an og velvildin. Ég kveð ömmu mína
með sárum söknuði og innilegu þakk-
læti fyrir allt og allt og bið afa mín-
um guðs blessunar.
Helena Helgadóttir.
BLboihLFaRjnn
Vesturgötu 4
Blóm, kransar,
skreytingar
sími 622707.
Á morgun, mánudaginn 25. jan-
úar, verður í Fossvogskapellu bálför
tengdamóður minnar Svövu Ólafs-
dóttur Fjeturss, er lést aðfaranótt
laugardagsins 16. janúar eftir hetju-
lega baráttu við krabbamein er hún
öðru sinni á sex árum veiktist af og
lagði hana að lokum að velli. Aldrei
æðraðist hún né kvartaði í veikindum
sínum, heldur tók því sem að hönd-
um bar með ótrúlegri stillingu. Eftir-
lifandi eiginmaður hennar, aldraður
tengdafaðir minn, Þórarinn Pjeturss,
annaðist hana og umvafði ást og
umhyggju svo til fyrirmyndar var.
Ég vil með þessum orðum votta
þessari mætu konu virðingu mína
og þakka henni samfylgdina í tutt-
ugu ár, ástúð hennar, vináttu og
styrk í minn garð og ekki síður þann
sess sem hún skipar í hugum dætra
okkar hjóna. Nú er skarð fyrir skildi.
Ekki verður lengur sagt með eftir-
væntingu í röddinni: „Amma, segðu
okkur frá þegar þú varst lítil."
Svava var fínleg kona og mjög
lagleg, greind og minnug með af-
brigðum, eins og hún á ætt til. Jafn-
lyndari manneskju hef ég ekki
kynnst um ævina og eftir því sem
árin líða hef ég metið kosti hennar
meir. Samviskusemi, iðni og hollusta
voru henni í blóð borin og stórátök
ekki að skapi. Hún gat verið
skemmtileg og fjörug í frásögnum
og viðmóti sem stjómaðist fremur
af skynsemi en tilfinningum.
Svava var fædd í Reykjavík 24.
september 1914. Hún var af alþýðu-
fólki komin austan úr Rangárvalla-
og Ámessýslum. Foreldrar hennar
voru Óiafur ísleifsson skipstjóri, f.
1881 að Vettisholtsparti í Holtum í
Rangárvallasýslu, og Stefanía Páls-
dóttir frá Neðra-Dal í Biskupstung-
um. Bæði höfðu Stefanía og Ólafur
misst feður sína í blóma lífsins og
mæður þeirra beggja flust búferlum.
Stefanía ólst upp í Hvassahrauni á
Vatnsleysuströnd og síðar í Reykja-
vík, tekin í fóstur af föðurbróður
sínum Stefáni Stefánssyni og Guð-
ríði konu hans frá Hvassahrauni
ásamt Lovísu Bjargmundardóttur
sem þau hjónin fóstmðu einnig.
Ólafur ólst upp í Garðinum með
móður sinni sem vann kaupavinnu
þar eftir að hafa misst mann sinn
úr lungnabólgu austur á landi þar
sem hann hafði atvinnu við sfldveið-
ar sem þar vom stundaðar fyrir og
um aldamót. Fundum þeirra Stefan-
íu og Ólafs bar svo saman þar sem
bæði bjuggu í svokölluðu Péturshúsi
á Vesturgötu í Reykjavík. Hann bjó
þar með móður sinni og stundaði
skútuveiðar og seglasaum á haustin.
I tómstundum á haustin las hann á
Landsbókasafninu sér til skemmtun-
ar og fróðleiks en hann var einn af
þeim mörgu sem fysti til frekari
mennta, en hafði ekki tækifæri til
langskólanáms. Hann fór svo í Stýri-
mannaskólann og útskrifaðist 1904.
Stefanía vann iðnaðarstörf á þessum
tíma við vindlagerð hjá Carli Kvist
í Glascow-húsi. Þau giftu sig svo
1906 og stofnuðu heimili á Nýlendu-
götu 21. Fyrsta bam þeirra hjóna,
Stefán Svanur, dó í vöggu; annar í
röðinni ísleifur, f. 1909; þá Vilborg,
f. 1912, nú látin; Svava, f. 1914;
Guðríður, f. 1918 og dó ung úr berkl-
um; Ólafur ísleifs, f. 1924, nú lát-
inn; og Guðmundur Steinar, f. 1920
og dó ungur af slysförum.
Æskuslóðir tengdamóður minnar
voru í kringum Grettisgötu 22, en
það hús höfðu foreldrar hennar
keypt árið 1918. Á Grettisgötunni
var fyrsti tilbúni leikvöllur bæjarins
og stolt íbúanna. Þær eru margar
sögumar sem sagðar hafa verið frá
æskudögum ömmu á þessum slóðum
og úr skólanum hennar, Miðbæjar-
bamaskólanum. Jafnan geisluðu
þessar sögur af angurværð og
glettni. Þarna stofnaði hún til vin-
áttu við stúlkur sem hafa verið henn-
ar bestu vinkonur alla tíð síðan og
munu sakna hennar nú. Móðir henn-
ar hafði metnað fyrir hönd dætra
sinna og fengu þær að læra á hljóð-
færi og æfa sig í söng sem kostur
var.
Ekki var eintóm sól og heiðríkja
yfir æskuminningum Svövu, því að
1924, þegar hún var á tíunda ári,
féll Ólafur faðir hennar fyrir borð á
togaranum Skúla fógeta og dmkkn-
aði. Hann hafði þá ráðið sig á danska
hafrannsóknaskipið Dönu sem leið-
sögumaður og var að bíða eftir að
það kæmi til landsins er hann fór
einn túr enn með Skúla sem endaði
með svo voveiflegum hætti. Á sama
tíma er elsti sonur hans, ísleifur, að
heQa sjómennskuferil sinn, þá aðeins
á fimmtánda ári, á togaranum Jóni
fógeta og fréttir ekki af slysinu fyrr
en mánuði seinna er hann kemur í,
land. Þó vom skipin að veiðum á
sömu slóðum. Stefanía stóð nú ein
uppi með Qögur böm og ísleif,
fímmtán ára unglinginn, sem tók
að sér fyrirvinnuhlutverkið og studdi
móður sína og systkini af því dreng-
lyndi sem hann er kunnur fyrir. ;
Árið 1928 fæðist svo yngsti bróð-:
ir Svövu, Guðmundur Kristinn Jóns-
son, augastejnn allra, eftir að Stef-
anía og Jón Ólafsson rafvirkjameist-
ari, ekkjumaður með tvö börn, tóku
saman.
Það er kunnara en frá þurfi að
segja að á þeim árum sem Svava
var að alast upp vom aðstæður til
menntunar eða starfsmöguleikar
ekki upp á marga fiska þótt um vel
gefið og harðduglegt fólk væri að
ræða. Sem ung stúlka varð hún þó
þeirrar gæfu aðnjótandi að kynnast
og starfa hjá góðu og vönduðu fólki,
Trausta Ólafssyni verkfræðingi og