Morgunblaðið - 10.02.1993, Qupperneq 9
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 10. FEBRÚAR 1993
9
Hjartans þakkir til ykkar allra, sam glödduð
mig á 80 ára afmœli mínu þann 30. janúar
sl. með stórri veislu, gjöfum og skeytum og
gerðu mér daginn ógleymanlegan.
Bestu þakkir og lifið heil.
Ásrún Pálsdóttir
frá Garði,
Skarðshlíð 16A,
Akureyri.
Nú er rétti tíminn til að
hefja reglulegan sparnað með
áskrift að spariskírteinum
ríkissjóðs.
Notaðu símann núna,
hringdu í
62 60 40,
69 96 00
eða 99 66 99
sem er grænt númer.
ÞJÓNUSTUMIÐSTÖÐ
RÍKISVERÐBRÉFA
Hverfisgötu 6, sími 91- 626040
Kringlunni, sími 91- 689797
Kalkofnsvegi 1,
sími 91- 699600
Peningaleg staða stærstu kaupstaða sem hlutfall al rekstrartekjum, 1992 lauslegt mat, 1993 fjárhagsáætlun
4U % | Reykjavík
zu ^
0 — ****-" Hafnarfjörður^55**^^^^
-20 '^5s>
—
-ou nx''v- Akureyri
Kópavogur . ■ ■ i
-ÍUU
IZU -> 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993
Afkomuhalli sveitarfé-
laga og atvinnuleysið
Afkomuhalli fjögurra stærstu sveitarfé-
laganna (rekstrarniðurstaða að frádregn-
um fjárfestingum) stefnir í meira en einn
og hálfan milljarð króna á þessu ári.
Ástæðan er meðal annars sú, að sveitar-
félögin hyggja á miklar framkvæmdir, til
að sporna gegn vaxandi atvinnuleysi,
sem að hluta til verða fjármagnaðar með
lántökum. Skuldasöfnun rýrir á hinn bóg-
inn framkvæmdagetu í framtíðinni. Stak-
steinar staldra í dag við grein í Vísbend-
ingu um þetta efni.
um þegar doði er í efna-
Hvernig bregð-
ast sveitarfé-
lögin við at-
vinnuleysinu?
Vísbending segir m.a.:
„Ahyggjur af atvinnu-
ástandi hafa mótað
reksturinn (hjá sveitarfé-
lögum) að undanförnu,
framk væmdum hefur
verið flýtt og lán tekin
til að draga úr atvinnu-
leysi. Þetta hefur bæði
bein og óbein áhrif á at-
vinnuástandið. Aukin
starfsemi bæjarfélaga
getur bæði aukið umsvif
annar staðar í þjóðfélag-
inu og dregið úr þeim.
Þjóðhagslikan Vísbend-
ingar, sem búið var til í
sumar (Vísbending 21.
ágúst) gefur þá niður-
stöðu að rekstrarhalli
þessara fjögurra stærstu
sveitarfélaga (Akur-
eyrar, Kópavogs, Hafn-
arfjai'ðar og Reykjavík-
ur) 1993 gæti dregið úr
atvinnuleysi hér á landi
um nálega 0,2%. Þetta
eru ríflega 250 ársverk.
Erfiðara er að meta
áhrifin í einstökum sveit-
arfélögum, en ekki kæmi
á óvart að í Reykjavík
lækki hlutfall atvinnu-
lausra um 0,3-0,4% vegna
hallans miðað við það
sem væri ef seglin væru
rifuð og stefnt að því að
reka borgina á sléttu.
Það eykur þensluáhrifin
að hailinn er að mestu
Qármagnaður með er-
lendum lánum, þannig að
vextir hækka ekki vegna
lántökunnar. En þetta
gæti verið skammgóður
vermir, verri fjárhagur
rýrir framkvæmdaget-
una í framtiðinni.
Hættumörk í
fjárhag sveit-
arfélaga
Að vissu marki er
skynsamlegt að sveitar-
félög flýti framkvæmd-
hagslífi eins og nú, þvi
að þá eru líkur á að hægt
sé að gera hagkvæma
verksamninga. Hitt er
umdeilt hvort þau eiga
að halda uppi fram-
kvæmdum til þess eins
að halda uppi vinnu. Ef
samdráttur í atvinnulífi
reynist langvinnur er
hætt við að þau steypi sér
í fjárhagserfiðleika sem
erfitt gæti reynst að ráða
við.“
„Árið 1990 voru pen-
ingalegar eignir Reylqa-
vikurborgar meiri en
skuldir, en horfur eru á
að peningastaðan verði
frádræg um 25-30%
rekstrartekna í árslok
1993 (peningalegar eign-
ir eru sjóður, bankainni-
stæður og verðbréf; pen-
ingastaða er peningaleg-
ar eignir minus skuldir).
Staða Reykjavíkur er þó
enn mun betri en ann-
arra stórra kaupstaða.
Peningastaða Kópavogs-
bæjar er nú frádræg um
sem svarar tæplega árs-
tekjum bæjarins, en fer
heldur batnandi (sjá
mynd). Skuldir Hafnar-
fjarðarbæjar eru aftur á
móti að aukast og horfur
eru á því að í lok árs
verði peningaleg staða
hans frádræg um 50%
árstekna.
í skýrslu um fjárhag
sveitarfélaga, sem nefnd
á vegum félagsmálaráð-
herra tók saman fyrir
þremur árum, er rætt um
viðmiðunartölur fyrir
fjárhag sveitarfélaga.
Segir þar, að þessar
viðmiðanir gætu t.d. ver-
ið að nettóskuldir fari
yfirleitt ekki yfir yfir
50% af tekjum og að
hættumörkum væri náð
þegar hlutfallið væri orð-
ið 80-90%. Vafasamt er
að hættumörk í fjárhag
sveitai-félaga séu í raun
eins lág og þarna er
nefnt. Hitt er annað mál
að svo miklar skuldir
hljóta að leiða til þess að
minna verður úr fram-
kvæmdum en ella...“
Fijálsir ljósvakamiðlar
Hagsmunasamtök stofnuð
STOFNFUNDUR hagsmunasamtaka fijálsra ljósvakamiðla var hald-
inn síðastliðinn laugardag og hlutu samtökin nafnið Félag frjálsra
Ijósvakamiðla, en þeim er ætlað að stuðla að eðlilegri samkeppni
ljósvakamiðla, vinna að sameiginlegum hagsmunamálum þeirra og
að aukinni markaðshlutdeild þeirra á fjölmiðlamarkaðinum.
Stofnfélagar eru Aðalstöðin, maður kjörinn Sverrir Hreiðarsson
FM957, Bylgjan, Útvarp Bros, Stöð útvarpsstjóri FM957, en meðstjóm-
2, Sólin og Sýn. Kjörin var stjórn endur Þormóður Jónsson fram-
fyrir félagið til eins árs og var for- kvæmdastjóri Aðalstöðvarinnar og
Böðvar Jónsson stjórnarmaður Út-
varps Bros.
Aðilar að félaginu geta orðið
allir handhafar útvarpsleyfa, nema
ríkisvald og sveitarfélög, svo og
félög og stofnanir þeirra. Handhaf-
ar útvarpsleyfa, sem njóta sér-
stakra styrkja opinberra aðila eiga
heldur ekki rétt á að vera í félaginu.
RABBFUNDUR I V[B-STOFUNN1
Hvernig næst árangur
í ÚTFLUTNINGI Á ÍSLENSKU HUGVITI
OG FRAMLEIÐSLU?
Á morgun, fimmtudaginn 11. febrúar, verður Geir A.
Gunnlaugsson, framkvæmdastjóri Marels hf. í VIB-
stofunni og ræðir við gesti um árangur fyrirtækisins og
framtíðaráform. Höfum við vannýtt íslenskt hugvit?
Vantar íslenskt fjármagn þolinmæði? Hlutabréf í Marel
hafa hækkað um 40% á einu ári. Hvers vegna?
Fundurinn hefst kl. 17:15 og er öllum opinn.
Armúla 13a, 1. hæð.