Morgunblaðið - 24.04.1993, Blaðsíða 45

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 24. APRÍL 1993
45
í senn framúrskarandi ræðumaður
með mikla og fágaða orðsnilld og
um leið mikill húmoristi.
Margar góðar og skemmtilegar
stundir áttum við saman með þeim
Elínu og Knúti upp í sumabústað
þeirra við Meðalfellsvatn, en þar
kom einnig fram hans einstaka
gestrisni og einmitt þarna á þessum
stað naut sín vel hin mikla vinnu-
semi Knúts og voru ófáar helgam-
ar, er hann eyddi þarna uppfrá,
enda var hann náttúrubam mikið
og mat útiveru mjög mikils.
Við kveðjum nú þennan góðhjart-
aða og glaðlynda vin okkar og þökk-
um fyrir þau forréttindi, að fá að
hafa verið honum samferða og
fengið að kynnast hans sterka og
fágaða persónuleika.
í morgun saztu hér
undir meiði sólarinnar
og hlustaðir á fuglana
hátt uppí geislunum
minn gamli vinur
en veist nú, í kvöld
hvemig vegimir enda
hvemig orðin nema staðar
og stjömumar slokkna.
(Hannes Pétursson)
Við vottum konu hans, börnum,
fósturbömum og barnabörnum okk-
ar dýpstu samúð og vonum að með
tíð og tíma megi góður Guð græða
þau sár er fráfall Knúts skilur eftir.
Saumaklúbburinn og makar.
í dag verður jarðsunginn elsku-
legur faðir okkar Knútur Hoiriis.
Það er svo margs að minnast að
minningin lifir að eilífu um þennan
mæta mann.
Okkur langar til þess að þakka
þér, elsku pabbi, fyrir frábæra
umhyggju og ást í gegnum súrt og
sætt. Þú varst okkur innblástur í
því að kenna okkur mannleg sam-
skipti. Að elska lífið og náttúruna
og vera ávallt sáttur við tilveruna.
Án þín hefði líf okkar verið fábrot-
ið og snautt, en þess í stað varð
það margbrotið og ríkt að fróðleik.
Af þeim brunni gafst þú ríkulega.
Við munum heiðra minningu þína
með virðingu og söknuði, núna ertu
kominn til elsku ömmu og afa. Já,
það hlýtur að vera glatt á hjalla
núna, þú manst hvað þú sagðir allt-
af: „Gerum daginn í dag betri en
gærdaginn, þá getum við litið björt-
um augum á morgundaginn."
Við munum lifa í þínum anda,
hafðu þökk fýrir, bless elsku faðir.
María, Tómas, Björn og
Margrét Knútsbörn.
Knútur er látinn um aldur fram,
tæplega 71 árs. Andlát hans kom
engan veginn á óvart. Banvænn sjúk-
dómur gerði vart við sig fyrir 3-4
misserum og lagði hann smátt og
smátt að velli. Knútur vildi ekki
bogna fyrir örlögum sínum. Hann
stóð á meðan stætt var og gekk til
starfa sinna til hinstu stundar.
Móðir Knúts var Margrét Elísabet
Höiriis, fædd og uppalin á Jótlandi.
Svo hagaði til að fjölskylda Margrét-
ar rak fyrirtæki og íslandi, Sápuhús-
ið, lengi við Hafnarstræti í Reykja-
vík og einnig á Akureyri. Var Mar-
grét fengin til þess að standa fyrir
þessum rekstri. Fluttu þau Knútur
alfarin til íslands árið 1927, þegar
Knútur var 5 ára gamall. I Reykja-
vík kynntist Margrét miklum sóma-
manni, Birni Skúlasyni, verslunar-
manni hjá Heildverslun Ásgeirs Sig-
urðssonar um 5Ó ára skeið. Gekk
Björn Knúti í föðurstað. Var alla tíð
mjög kært með þeim. Margrét lést
árið 1970 en Bjöm 1977.
Knútur gekk í bamaskóla hjá
nunnunum á Landakoti og minntist
þeirra stunda með mikilli ánægju.
Knútur heillaðist snemma af bíl-
um, sem voru ekki aldeilis á hveijum
bæ á þeim árum. Hann réðist því í
það stórvirki að halda til Kaup-
mannahafnar árið 1939, aðeins 17
ára gamall, þar sem hann lauk námi
í bifvélavirkjun með ágætum. Knútur
varð innlyksa í Danmörku í heims-
styijöldinni síðari vegna hemáms
Þjóðveija. Þetta var óneitanlega mik-
il lífsreynsla fyrir Knút um tvítugs-
aldurinn, fjarri foreldrum sínum. Það
var strangur skóli að kynnast herná-
minu, ekki síst skortinum sem því
fylgdi. Það voru ekki hlaðin matar-
borð. Knútur sagði frá því að á stund-
um var matur hans einvörðungu
bleytt haframjöl (ekki einu sinni
grautur) frá morgni og fram að
kvöldverði. Það er sagt að menn
þroskist í erfiðleikum, „enginn verður
óbarinn biskup". Árið 1944 komst
Knútur við illan leik á árabáti í skjóli
myrkurs og framhjá varðbátum Þjóð-
veija yfír Sundið til Svíþjóðar, þar
sem hann var í heimavarnarliðinu til
stríðsloka.
Heimkominn hóf Knútur störf hjá
Páli Stefánssyni, sem þá rak myndar-
legt bifreiðaverkstæði í Reykjavík.
Það var eðlilega hans óskastarf.
Með fyrri eiginkonu sinni, Önnu
Nikulásdóttur, eignaðist Knútur þijú
böm:
Maríu Bengtson, húsfreyju í Al-
stad hjá Trelleborg í Svíþjóð, gift
Alf Bengtson. Börn hennar eru fjög-
ur. Tómas Júlían, vélvirkja í Kefla-
vík. Dætur hans em tvær. Bjöm
Inga, stöðvarstjóra hjá Samskipum,
búsettur í Reykjavík, kvæntur Önnu
Magnúsdóttur. Börn þeirra eru tvö.
Knútur var félagi í Rotayklúbbi
Keflavíkur í yfír 30 ár og þar verð-
ur skarð fyrir skildi við fráfall hans.
Knútur hafði ríka kímnigáfu og var
orðheppinn og snjall í tilsvörum.
Mörg hnyttin orðtæki hans í ræðum
vöktu almenna ánægju og urðu
fleyg meðal félaganna. Knútur var
einn af stofnendum Björgunarsveit-
arinnar Stakks í Keflavík og Njarð-
vík. Hann sat í stjórn Krabbameins-
félags Suðurnesja og í stjóm
Hjartaverndar um árabil. Hann var
virkur þátttakandi í félögunum því
hann var maður framtaks og dáða.
Er ég hitti Knút síðast var hann
kominn inn á sjúkrahús. Hann bjó
yfír sama lífskrafti sem fyrr en
ekki duldist að hveiju stefndi. Hann
vissi það einnig en hann hélt sinni
fyrri stefnu og skipulagði allt. Þeg-
ar ég kom, sat hann við borð frammi
á gangi, umvafinn ástúð eiginkonu
og barna. Við settumst inn á sjúkra-
stofuna hans og ræddum saman
litla stund. Þegar ég kvaddi hann
fannst mér ég myndi ekki sjá hann
oftar. Tveim dögum síðar frétti ég
lát þessa elskulega vinar.
Knútur var trúaður drengskapar-
maður sem vildi hvers manns böl
bæta. Hann var orðheldinn og vand-
aður svo sem mest má vera. Þótt
Knútur Höiriis sé horfínn yfír á
æðra lífssvið hefur lífsstarf hans
gefíð öðrum fordæmi til eftir-
breytni. Ég votta eiginkonu og af-
| komendum einlæga samúð.
Karvel Ögmundsson.
Glaður og reifur
skyli gumna hver
uns sinn bíður bana.
(Ör Hávamálum)
Alltaf skal andlát góðs vinar
koma jafnmikið á óvart, þrátt fyrir
að vitað sé að hveiju stefnir. Okkur
datt ósjálfrátt í hug þessar hending-
ar úr Hávamálum í hug, er við frétt-
um lát Knúts Hoiriis, því hann vissi
manna best að hveiju stefndi, en
hann hafði þá persónu til að bera,
að fram á síðasta dag gat hann
j slegið á létta strengi og gerði okkur
hinum auðveldara með að heim-
sækja hann þegar draga tók nær
lokastundinni.
Knútur skilur eftir sig í vitund
okkar margar ánægjulegastu
i stundir lífs okkar, þar fór drengur
góður, sem ekkert aumt mátti sjá
og var höfðingi og heimsmaður
heim að sækja. Við minnumst fyrst
að í kringum 1971, stuttu eftir að
þau kynntust Knútur og Elín seinni
kona hans, mættu þau í hið árlega
þorrablót saumaklúbbsins. Þar
kynntumst við því fyrst, að þar fór
að mestu vann hann ýmis önnur
störf, svo sem við viðgerðir á fjar-
skiptatækjum, vélum o.fl. Auk þess
setti hann upp tölvubókhald og
annaðist fyrir fjölda fyrirtækja, ein-
staklinga og félagasamtaka og sá
um skattauppgjör. Einnig tók Einar
i þátt í félagsstörfum og valdist til
trúnaðarstarfa.
Undirritaður hefði kosið að vera
meira í samvistum við Einar, en
fjarlægð kom í veg fyrir það og
urðu þvi stuttar heimsóknir að duga
j sem hefðu þó mátt vera fleiri. Þakka
vil ég fyrir hönd dætra okkar, Jónu
og Sólborgar, þá ánægju og reynslu
sem þær fengu af því að dveljast
hjá Einari og Önnu á sauðburði í
fyrra og hitteðfyrra, en áður hafði
elsta dóttir okkar, Gerður, dvalist
hjá þeim um sumartíma.
Elsku bróðir, nú þakka ég sam-
verustundirnar fyrir mig og fjöl-
skyldu mína. Við biðjum algóðan
Guð að gæta þín.
Elsku Anna, Siggi, Valur, Hrafn-
hildur, Drífa og Einar Már. Orð
mega sín lítils á slíkri stundu, en
þið eigið samúð okkar allra. Algóð-
ur Guð gefí ykkur styrk á þessari
erfíðu stund.
I Bjarni, Elín, Gerður,
Jóna og Sólborg.
Nú er tregt tungu að hræra, og
þá ekki síður að koma viðeigandi
orðum í form hins ritaða máls, þeg-
4 ar jafn hörmuleg tíðindi berast, að
vinur og samstarfsmaður í blóma
lífsins er fyrirvaralaust burt kallað-
ur úr faðmi fjölskyldu, vina og
vandamanna.
Orðin á þessu blaði varða því
varla mörg og skapast fyrst og
fremst af þörf til að koma á fram-
færi þakklæti til Einars á Brú og
fjölskyldu hans fyrir ánægjuleg
samskipti og vináttu, einkum síðan
Einar réðst í það af miklum áhuga
og hugrekki að vera í fararbroddi
þátttakenda úr röðum bænda að
taka þátt í vatnableikjuverkefni því
á Austurlandi sem nú er farið að
skila raunverulegum árangri. Það
er kaldhæðnislegt að á sama tíma
og að verulega vænleg þáttaskil eru
að eiga sér stað á þeim vettvangi
sem óhætt er að segja að ýmsir
hafi haft mismikla trú á, að þá
hrífi örlögin svo mikinn máttar-
stólpa, sem Einar var, af sjónarsvið-
inu. Minnst var á hugrekki hér að
framan í sambandi við þátttöku í
téðu verkefni, sem felst meðal ann-
ars í því að veiða smáfísk úr Þrí-
hyrningsvatni og gera tilraun ti að
ala hann upp í sláturstærð og selja.
Engum var það ljósara en Einari
að ýmsir yrðu til að líta svo óvenju-
legt þróunarverkefni gagnrýnis-
augum. Þrátt fyrir það, og ýmsa
byijunarörðugleika, varð Einari þó
fljótlega ljóst að hér var um raun-
hæfan kost að ræða, og hann hafði
hugrekki til að fylgja því ótrauður
eftir. í stað þess að leggja árar í
bát bætti hann sífellt aðstöðuna til
eldis og slátrunar heima fyrir.
Síðasta samtalið sem ég átti við
Einar, aðeins degi áður en hann
mætti örlögum sínum, einkenndist
af athafnaþrá hans og tilhlökkun
til að hefja veiðar og eldi allra
næstu daga, enda lá nú fyrir að
gott verð fengist fyrir sumaralda
villibleikju á erlendum markaði. Er
nokkur furða þótt mannskepnan í
vanmætti sínum eigi stundum erfítt
með að skilja rök lífsins og spyrji,
í þessu tilfelli, hvers vegna við fáum
ekki að deila þessum árangri með
svo vandfundnum samferðamanni
og vinna áfram að því verki, sem
Einar áttí svo dijúgan þátt 1 að
hefja og auðvelda með áhuga sínum
og atorku.
Þær eru orðnar ófáar ferðirnar,
sem við sonur minn, Jón Helgi, og
aðrir sem verkefninu tengjast, höf-
um farið upp að Brú og notið vin-
semdar og gestrisni þeirra hjóna
Seinni eiginkona Knúts er Elín
Guðmannsdóttir og eignuðust þau
eina dóttur, Margrétu Elísabetu.
Unnusti hennar er Ingvar Jónsson.
Börn Elínar af fyrra hjónabandi eru
þijú. Aðdáunarvert var að sjá, hve
vel þeim hjónunum tókst að halda
fjölskyldunni saman.
Árið 1947 urðu þáttaskil í lífí
Knúts með óvenjulegum hætti. Það
er lítil en skemmtileg saga á bak við
það, hvemig það atvikaðist að Knút-
ur hóf störf hjá Hinu íslenska olíufé-
lagi, síðar ESSO, á Keflavíkurflug-
velli. Knútur var eitt sinn að aka um
götur Reykjavíkur. Þá vom götur
ekki eins góðar og í dag, pollar hér
og þar. Þar kom akstri hans, að
hann sletti vatni á vegfaranda. Hann
var fljótur til að vanda og bað þann
hinn sama afsökunar. Tóku þeir tal
saman, en þetta var þá Bandaríkja-
maður sunnan af Keflavíkurflugvelli.
Þróaðist upp úr þessu góður vinskap-
ur, sem leiddi síðar til þess að þessi
vinur hans bauð honum starf á flug-
vellinum við að afgreiða eldsneyti,
sem íslenskir aðilar voru um þær
mundir að taka við. Starfaði Knútur
síðan óslitið sem stöðvarstjóri hjá
ESSO á Keflavíkurflugvelli allt til
dauðadags. Gjaman var hann nefnd-
ur Knútur hjá ESSO, enda má segja
að hann hafi verið ímynd félagsins
hér syðra.
Eins og að líkum lætur er það
ekkert smáverkefni að sjá varnarlið-
inu fyrir eldsneyti, ekki aðeins á
tæki og vélar, þ.m.t. flugvélar þess,
heldur einnig fyrir tilkomu Hitaveitu
Suðurnesja 1978 til upphitunar húsa
þess og ennfremur fyrir almennt far-
þegaflug áður en Flugstöð Leifs Ei-
ríkssonar reis. Vitaskuld hefur þessi
starfsemi skilað þjóðarbúinu dijúg-
um tekjum á ýmsan hátt.
Það er ekki ofsögum sagt að starf
Knúts fyrir ESSO var honum köllun.
Hann var alltaf tilbúinn, eða á bak-
vakt eins og kalla mætti það. Þar
var ekkert talið eftir. Hann var
stjómsamur í bestu merkingu þess
orðs. Þar segir sína sögu að menn
vora ekkert að skipta um vinnu, ef
þeir voru einu sinni byijaðir hjá
ESSO. Það var æviráðning og starfs-
aldur hár.
Knútur hafði flölbreyttar gáfur,
m.ö.o. hann var einstaklega ijölhæf-
ur. Verklagni og útsjónarsemi við
hvers konar störf var honum í blóð
borin, ekki síst þau er lutu að vélum
og bílum, en þar var hann í essinu
sínu. Erlend tungumál voru honum
einkar töm á tungu. Hann hafði af-
burðatök á ensku og norðurlanda-
málum. Þó naut hann sín augljóslega
best við að ræða við danska vini sína.
Þrátt fyrir annasamt starf tók
Knútur virkan þátt í ýmsum félags-
störfum í Keflavík, svo sem Rotary-
Einars og Önnu, jafnvel dögum
saman. Þær samverustundir verða
seint fullþakkaðar né fullmetnar,
en þeim mun sárar saknað nú, þeg-
ar svo stórt skarð er fyrir skildi.
Þótt kynni okkar Einars hafi
ekki verið ýkja löng, kynntist ég
mörgum mannkostum hans. Hann
kom mér ætíð fyrir sjónir sem dag-
farsprúður, vel gefinn maður, fum-
laus og með afbrigðum verklaginn
og úrræðagóður þegar á reyndi.
Mér leið ætíð vel í návist Einars,
ekki síst þegar haldið var til fjalla,
þar sem hjarta hans sló hraðar af
þeirri gleði sem ætíð fylgir náttúru-
bömum og auðveldlega hrífur sam-
ferðamenn. Skemmst er að minnast
síðustu ferðar okkar saman, ásamt
Jóni Helga, þegar við sóttum fund
á Akureyri fyrir aðeins þrem vikum.
Leiðinda færð hafði gert fyrir heim-
ferðina, sem reyndist þó næsta létt-
væg þar sem Einar var sjálfkjörinn
bílstjóri á verstu köflunum og öku-
færni hans kom okkur farsællega
yfír allar hindranir.
Ekki ætla ég mér þá dul að halda
því fram að aldrei hafi hlaupið
snurða á þráðinn hjá okkur frekar
en öðrum mönnum í ófullkomleika
sínum. Hitt vil ég þó fullyrða að
slíkt var fátítt og gleymdist fljótt
þegar málin voru rædd og varð í
raun ekki til annars en að styrkja
vináttuböndin og gagnkvæma virð-
ingu þegar frá leið.
Þessum fátæklegu og vanmátt-
ugu orðum fer nú að fækka og mun
ljúka án þess að rekja sögu, ætt
né uppruna þessara ágætu hjóna,
Einars Gunnars Jónssonar og eftir-
klúbbnum, var einn af stofnendum
Björgunarsveitarinnar Stakks, enn
fremur starfaði hann í Krabbameins-
félaginu og Hjartavernd. Ugglaust
kom hann víðar við. Dró hann ekki
af sér í þessum störfum og var hvar-
vetna í forystu, enda vel látinn og
samvinnuþýður.
Með okkur Knúti tókust góð kynni
og vinátta, er hann kvæntist Elínuf
mágkonu minni. Er fjölmargra
ánægjulegra samverastunda að
minnast, t,d, í sumarhúsi þeirra við
Meðalfellsvatn. Knútur naut þess að
taka á móti gestum. Þá var tíminn
fljótur að líða, enda húsbóndinn fróð-
ur og vel lesinn. Samræðulist var
honum einkar lagin og ræðumaður
var hann góður ef svo bar undir.
Orðheppinn og spaugsamur var hann
og kímnigáfa var honum meðfædd.
Hann kunni svo sannarlega að gleðj-
ast með glöðum. Hann var hrifnæm-
ur og naut þess að vera til.
Ferðalög og útivist voru Knúti
mikið yndi. Á ferðalögum um landið
og óbyggðir þess eignaðist hann
marga sína bestu vini. Einn þeirra,
Kristinn Reyr, kastaði fram þessari
vísu:
Vertu okkur vin og skjól,
vapinn góður „Heims um ból“.
Áfram snúast öll þín hjól
eins og klukka í regni og sól.“
Knútur átti nefnilega stóran og
mikinn fjallajeppa. Ö-82, eða með
sama númeri og jólasálmurinn góði
„Heims og ból“.
Knútur var mikill göngugarpur,
og mátti maður hafa sig allan við
að fylgja honum eftir. Það var gam-
an að njóta með honum náttúrannar
við Meðalfellsvatn, hvort heldur á
gönguferð með vatninu eða alla leið
upp á Sandsfjall. Það rifjastupp löng
og skemmtileg gönguferð í glaða
sólskini á sl. sumri um Brekkuskóg
í Biskupstungum. Naut hann þess í
ríkum mæli þótt heilsan væri tekin
að bila.
Fyrst og fremst var það umhyggja
fyrir fjölskyldunni, sem skipti Knút
höfuðmáli. Hann gladdist innilega,
þegar vel gekk og stappaði stáli í
börnin, þegar uppörvunar var þörf.
Hann var alltaf einhvers staðar ná-
lægur með útbreidda hjálparhönd.
Knútur var kirkjurækinn og trú-
aður maður. Trúin á Guð og hand-
leiðslu hans létti honum sárar og
erfiðar sjúkdómsþrautir.
Við kveðjum Knút hinstu kveðju
og þökkum samfylgdina. Guð blessi
hann.
Útför Knúts fer fram á Keflavík-
urkirkju kl. 13.30 í dag, laugardag-
inn 24. apríl.
Vilhjálmur Þórhallsson.
lifandi konu hans Önnu Guðnýjar
Halldórsdóttur. Nefna vil ég þó
börn þeirra, hvert öðra mannvæn-
legra, en þau eru í aldursröð: Elstur
er Sigvarður Örn, þá Halldór Val-
ur, Hrafnhildur Unnur og yngst
tvíburarnir Einar Már og Drífa
Dröfn, en þau tvö eiga að fermast
nú í vor.
Forsjóninni vil ég, fyrir mína
hönd og fjölskyldu minnar, þakka
að hafa fengið að njóta samfylgdar
Einars á Brú. Þá verður Önnu og
börnunum seint fullþökkuð ánægju-
leg samskipti og vinátta, sem af
heilum huga er vænst til að megi
haldast og dafna enn frekar í fram-
tíðinni. Ég veit að í þessum efnum
tala ég einnig fyrir munn allra sem
að bleikjuverkefninu standa. Sér-
stakar samúðarkveðjur var ég beð-
inn fyrir til ykkar frá Per Grotnes
og einnig frá þeim Lis Hammer og
Thomas Aræbo frá Færeyjum, með
kærri þökk fyrir ógleymanlega
heimsókn að Brú sumarið 1991.
Við þig, Anna mín, vil ég segja
þetta: Ég þykist vita að þú sért lít-
ið gefín fyrir að menn beri tilfinn-
ingar sínar á torg. Þú verður samt
að þola mér og fjölskyldu minni það
að láta í ljós þá heitu bæn að þú
og börnin megið með guðs hjálp
og góðra manna, Öðlast þann styrk
sem þarf til að sigla lífsins fleyi
með þeirri reisn, sem ykkur • er í
blóð borin, í gegnum öldufalda sorg-
arinnar.
Megi blessun fylgja ykkur og
öðrum, sem um sárt eiga að binda,
og blessuð sé minning Einars á Brú.
Þórarinn Lárusson.