Morgunblaðið - 23.05.1993, Side 18

Morgunblaðið - 23.05.1993, Side 18
18 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 23. MAÍ 1993 Haust. — VERULEIKIMÓÐUR eftir Súsönnu Svavarsdóttur ÞEGAR við horfum á landslag er nokkuð al- gengt að við sjáum fjöll og dali og steina, þar sem hin fíngerða litadýrð rennur saman í einn tón; blá fjöll, græna dali og gráa steina. Það er svo auðvelt að horfa á þessa stóru fleti og sjá ekki lífið í landinu; liti í lyngi, smá- blóm hjá mosa, kristalla, völur, puntstrá og fífur, flugur og smáfugla. Alla þessa fíngerðu dýrð sem augu af malbiki þurfa tíma til að venjast, eins og þegar komið er utan úr myrkri inn í skæra birtu. Svo eru aðrir, sem lifa öðru- vísi lífí, hirða lítt um hallir og tuma o g malbikuð stræti, þar sem hægt er að flýta sér. Þessir aðrir komast aldrei nógu hægt til að njóta hvers augnabliks í fínlegu umhverfí sínu og auðga jafnvel líf okkar hinna með því að skrá reynslu sína. Eitt af þessum náttúrubörnum er Soffía Þorkelsdóttir, sem sýnir teikningar, vatnslitamyndir, olíu-, krítar- og akrýlverk í félagsmiðstöð Geðhjálpar við Öldugötu 15. Soffía segir þetta vera „smámyndir" af þeirri auðmýkt sem einkennir hana mjög svo. Hún er fínleg kona, hæg og geislar af hamingju. Á meðan við tölum saman, velti ég því fyrir mér hvort hún sé almennilega jarð- nesk, eða hvort hún ætlar að fljúga burtu á hvítum vængjum í miðju samtali, hlæjandi þessum seiðandi, kyrra hlátri um leið og hún segir: Allt í plati. Af teikningunum er ljóst að Soff- ía kann vel til verka, litaskynið er í senn agað og ævintýralegt og því er mjög auðvelt að ganga inn í v'eröld hennar. Gott ef sú veröld er ekki áifakyns, þegar öllu er á botn- inn hvolft. Soffía hóf nám í Handíða- og myndlistaskólanum í kringum tví- tugt, ásamt Hring Jóhannessyni og fleiri ágætis listamönnum. Hún stundaði kvöldskóla í tvo vetur og hóf síðan nám í dagskólanum. Þar Ástin - Hvemig var þitt mótlæti? „Það var nú hvorki stórt né mik- ið. Gæfan þeim mun meiri,“ segir Soffía brosandi. Hún hefur greini- lega vegið og metið andstæðurnar í lífi sínu, gert þær upp og gæfan vegur þyngra. „Ég átti ákaflega góðan mann og sjö yndisleg börn — og ekkert þeirra hefur leiðst út í óreglu.“ - Hvað gerði maðurinn þinn? „Hann var menntaður stýrimað- ur, en fékk aldrei vinnu til sjós. Hann stóð nefnilega verkfallsvakt þegar allur gauragangurinn var hér í Reykjavík á árunum. Hann var í hópi þeirra sem vildu styttri vinnu- tími; þeirra sem vildu fá smáhvíld eins og aðrir og lenti á svörtum lista hjá öllum útgerðarmönnum. Hann gerðist vitavörður, fyrst í Höskulds- ey á Breiðafírði og á Svörtu loftum. En þetta var allt áður en ég giftist honum. Hann var þijátíu árum eldri en ég og ekkjumaður.“ - Og þú rúmlega tvítug! „Já,“ segir hún af sömu hægð- inni. - Hvar kynntistu honum? „í þvottahúsi Landspítalans. Ég var að vinna þar. Og ég var í ástar- sorg. Ég hafði orðið ástfangin af manni í fýrsta sinn. Það var svo fallegt. Ástin blossaði upp; svo dá- samleg og óeigingjörn tilfinning. Ef hann hefði sagt mér að kasta mér fyrir björg, hefði ég gert það. Þegar hann fór, varð veröldin öll grá. Það var eins og allt slokknaði. Það eina sem huggaði mig var, að kannski yrði hann hamingjusamur. Það hélt í mér lífínu — skítt með mig. Svona var maður fallega barna- legur. Ég hafði verið í eitt ár í þessari ástarsorg, sem gaf mér líka heil- mikið. Það fæðist eitthvað dásam- legt í sorginni. Hún eykur manni þroska, sem verður ekki frá manni tekinn. En þarna hitti ég manninn minn. Hann vann við vélarnar. Ég hafði þekkt hann í þijú ár, svo samdrátt- urinn var langur. Mér fannst hann svo skemmtilegur. Hann hafði svo ríkulega frásagnargáfu og mér leiddist aldrei í návist hans. Það flykktust allir að honum og húsið okkar var alltaf fullt af fólki. Þegar hann bar upp bónorðið, fylgdi því boð um að búa úti á landi. Og eins og þessi maður væri ekki nóg, svo góður, var sveitin rneira en ég gat staðist. Ég gat aldrei hugsað mér að búa í bæ eða borg.“ - Hvað með myndlistina? Soffía Þorkelsdóttir var hún aðeins í eitt ár. Seinna meir hélt Soffía til Árósa í Dan- mörku þar sem hún stúderaði myndlist í eitt og hálft ár, eða „þangað til peningamir voru bún- ir,“ eins og hún segir. Eftir það var hún í Myndlistarskólanum í einn vetur. „Ég hafði alltaf haft löngun til að fara í myndlistarnám,“ segir Soffía og horfír blíðlega aftur í óra- langa fjarlægð. „Mig langaði að verða myndhöggvari, en það var mér of erfitt. Axlirnar og handlegg- irnir þoldu það ekki, svo ég varð að gefa þann draum upp á bátinn." - Ekki hættirðu þess vegna eftir einn vetur í dagskólanum? „Nei. Ég varð ólétt. En ég gat aldrei hætt að mála. Ég bjó á Bjargi á Arnarstapa í litlu húsi og ól þar upp mín sjö böm og heimilið var stundum dálitið hlægilegt þegar ég Sofffia ffrá Bjargi ræóir um mynd- list sina og liffssýn var búin að raða upp húsgögnunum til að búa mér til hom þar sem krakkarnir komust ekki í málning- una.“ - Það er langur vegur milli draumsins um að vera myndhöggv- ari og þess veruleika að ala upp sjö börn. „Nei, f rauninni ekki. Börnin em mestu listaverk sem hugsast getur. Þau búa yfir svo mikilli fegurð. Ég hef oft heyrt listamenn segja að það sé skylda listamannsins að tjá heiminn eins og hann er og að hann sé vondur og ljótur. Þetta hef ég aldrei skilið. Mér hefur alltaf hentað betur að horfa á það sem fallegt er og tjá það. Guð lætur blómin spretta ár eftir ár og þau verða fallegri með hverju árinu sem líður. Mér finnst það eigi að vera eins með listina. Hún á að verða fallegri með ámn- um. Kannski er það tóm vitleysa í mér. Kannski á að túlka mótlætið og ljótleikann í listinni, en mér fínnst það samt sóun á pappír. Mótlætið er Guðs gjöf, engu síður en gleði og hamingja, til að við megum þroskast og skilja tilgang lífs okkar betur. Það fá allir sinn skammt af mótlæti. Allir. Ef við viljum skilja samhengið í lífi okkar, tökum við mótlætmu fagnandi og hlökkum til að skynja þann þroska eða þá dýpt sem það færir okkur."

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.