Morgunblaðið - 16.06.1993, Síða 4

4
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 16. JÚNÍ 1993
Atvinnulífið greiðir 900 millj. í leyfís,- þjónustu- og eftirlitsgjöld
Ársvelta „eftirlitsiðn-
aðarins“ 1.800 milljónir
ATVINNULÍFIÐ í landinu þarf að greiða rúmar 900 milljónir króna
árlega í ýmis lögboðin leyfís-, þjónustu- og eftírlitsgjöld samkvæmt sam-
antekt Óskars Mariussonar efnaverkfræðings sem birt er í nýjasta hefti
Af vettvangi, fréttablaði Vinnuveitendasambands íslands. Þessi „eftirlits-
iðnaður," sem Óskar nefnir svo, veltir árlega rúmlega 1,8 miHjörðum
króna en þá eru með taldar aðrar tekjur sem stofnanimar njóta og
framlög úr ríkissjóði. „Þó ekki sé um tæmandi úttekt að ræða þá má
það vera hveijum manni ijóst að hér er um verulega fjárhagslega byrði
að ræða sem lögð er á atvinnuvegi þjóðarinnar," segir Óskar í grein sinni.
Magnús Gunnarsson, formaður
VSÍ, segir að þessar upplýsingar
veki upp þá spumingu hvort allar
þessar stofnanir séu nauðsynlegar
og hvort ekki megi veita þjónustuna
á hagkvæmari og ódýrari hátt en
gert er í dag og jafnvel hvort hag-
kvæmt sé að fella þessi verkefni
undir eina stjóm.
Magnús segirað þessi umræða
væri nauðsynleg á sama tíma og
fyrirtækin væru að keppast við að
draga úr kostnaði og minnka yfír-
byggingu.
VEÐUR
Á fimmta hundrað starfsmenn
Alls starfa 413 manns hjá þeim
stofnunum sem samantekt Óskars
nær til. Meðal þeirra era Vinnueftir-
lit ríkisins, sem fær árlega 165 millj.
kr. frá atvinnufyrirtækjum, Hollustu-
vemd ríkisins og heilbrigðiseftirlit
sveitarfélaga en álögð eftirlitsgjöld
þessara aðila nema á annað hundrað
milljónum. Fiskistofa fær 106 millj.
frá fyrirtækjum. Gjöld sem renna til
skoðunarstofa nema 175 millj. kr. á
ári en þær era lögaðilar eða fyrirtæki
í eigu einstaklinga sem hlotið hafa
viðurkenningu Fiskistofu og annast
reglulegar skoðanir á búnaði og innra
eftirlit vinnsluleyfíshafa.
Gjöld atvinnufyrirtækja til Raf-
magnseftirlits ríkisins nema árlega
um 47 millj. kr. og til Bifreiðaeftirlits-
ins renna 7Ö millj. kr. vegna öku-
tækja í eigu félaga og fyrirtækja.
í grein sinni mælir Óskar með því,
að lögboðið eftirlit fari að mestu fram
innan fyrirtækjanna sjálfra og að
skoðunarstofur framtíðarinnar hafí
umsjón með því að það sé virkt. Þá
segir hann að það sé greinilegur
ásetningur stjómvalda að láta ekki
hér við sitja, og búast megi við aukn-
um álögum á næstu misseram vegna
þeirrar stefnu að láta þá sem njóta
þjónustunnar greiða fyrir hana. Þá
muni eftirlitsaðilum fjölga með gild-
istöku EES-samningsins sem kalli á
aukið skrifræði bæði innan fyrirtækj-
anna og hjá stjómvöldum.
—
mSíím
IDAG kl. 12.00
Heímild: Veðurstofa laJands
(Byggt é veðurapé kl. 16.15 (gær)
VEÐURHORFUR í DAG, 16. JÚNÍ
YFIRLIT: Austur við Noreg er 1002 mb lægð sem hreyfist lítið en yfir
norðaustur-Grænlandi er-1020 mb hæð.
SPÁ: Norðaustlæg eða breytileg átt, gola eða kaldi. Skýjað með köflum
norðaustaniands en léttskýjað víðast annars staðar. Hlýjast verður um
17 stíga hiti í innsveitum sunnan til en kaldast verður um 4 stig á an-
nesjum norðan- og austanlands.
VEÐURHORFUR NÆSTU DAGA:
HORFUR Á FIMMTUDAG: Hæg breytileg eða norðaustlæg átt. Léttskýj-
að á Suðvestur- og Vesturlandi en annars skýjað með köfium, en þurrt
að mestu. Hlti..6-16 stig.
HORFUR Á FÖSTUDAG: Austan gola eða kaldi og léttskýjað Vestan-
og Norðvestanlands, en annars skýjað að mestu og smáskúrir. Hiti 6-16
stig.
HORFUR Á LAUGARDAG: Norðaustan gola eða kaldi, skýjað og sums-
staðar súld við norðurströndina, en þurrt og víðast léttskýjað syðra.
Hití 4-8 stig norðan lands en 8-18 stig sunnan lands.
Nýir veðurfregnatímar: 1.30. 4.30, 7.30, 10.45, 12.45, 16.30, 19.30,
22. 30.Svarsími Veðurstofu fslands — Veðurfregnir: 990600.
& & &
Heiðskirt Léttskýjað Hálfskýjað Skýjað
❖ ❖
Skúrir Slydduél
r r r # r *
r r * r
r r r r * r
Rigning Slydda
* * *
* *
* * *
Snjókoma
Alskýjað
*
V
Él
Sunnan, 4 vindstig.
Vindörin sýnir vindstefnu
ogfjaðrimarvindstyrk,
heil fjöður er 2 vindstig.^
10° Hitastig
V Súld
= Þoka
ftig..
FÆRÐA VEGUM: (Kl. 17.30 ígær)
Það er yfirleftt góð færð á þjóðvegum landsins. Á Vestfjörðum er Þorska-
fjarðar-, Tröllatungu- og Steinadalsheiðar ófærar, fært er um Steingríms-
fjarðarheiði og Dynjandisheiði. öxarfjarðarheiði á Norðausturlandi er
ófær en fært orðið um Hólssand. Hálendisvegir eru iokaðir vegna snjóa
og aurbleytu. Viðgerðir á klæðingum eru vfða hafnar og eru vegfarend-
ur beðnir eindregið að virða hraðatakmarkanir vegna grjótkasts.
Upplýsingar um færð eru veittar hjá Vegaeftirliti ( síma 91-631500 og
ígrænnilfnu 99-6315. Vegagerðin.

* H /
VEÐUR VIÐA UM HEIM
kl. 12.00 í gær að ísl. tíma
Akureyri hlti 7 vefiur hálfskýjað
Reykjavík 12 hálfskýjað
Bergen 8 skýjaö
Heleinkl 18 léttskýjað
Kaupmannahöfn 17 hálfskýjað
Narssarssuaq 13 léttakýjað
Nuuk 1 þoka
Osló 14 skýjað
Stokkhólmur 14 úrk.fgrennd
Þórshöfn 7 skýjað
Algarve 27 heiðskfrt
Amsterdam 16 léttskýjað
Barcelona 23 léttskýjað
Berlín 13 skýjað
Chlcago 16 helðskfrt
Feneyjar 22 skýjað
Frankfurt 16 skýjað
Glasgow 15 skúrósíð.klst.
Hamborg 16 skýjað
London 18 léttskýjað
LosAngeles 16 þoka
Lúxemborg 14 skúr
Madríd 28 heiðskírt
Malaga 25 heiðskírt
Mallorca 25 lóttskýjað
Montreal 21 skýjað
NewYork 21 alskýjað
Orlando 24 léttskýjað
París 17 skýjað
Madeira 21 skýjað
Róm 22 skýjað
Vín 21 skýjað
Washington 20 þokumóða
Winnipeg 10 léttskýjað
Morgunblaðið/Sigurður Sigmundsson
Skytturnar þrjár
REFASKYTTURNAR Högni Guðnason Laxárdal, Hjalti Gunnars-
son i Fossnesi og Bergur Björnsson Skriðufelli með vopn sín
og refinn sem gekk sem erfiðast að ná.
Dýrbítar vegnir
Syðra-Langholti.
REFIR HAFA nú á síðustu vik-
um verið að leggjast á lömb í
Gnúpverjahreppi síðan fé var
sleppt var húsi og hafa grenja-
skyttur sveitarinnar haft í
nógu að snúast til að vinna á
þessum dýrbítum og unnið
nokkra þeirra.
Á síðustu árum hefur orðið
meira vart við tófu í Gnúpveija-
hreppi en áður var, einkum á
efstu bæjum. í fyrrahaust vant-
aði óeðlilega mikið af lömbum á
heimtur frá bæjunum Laxárdal,
Fossnesi, Steinsholti og Haga
eða um 70-80 lömb. Var bændur
farið að gruna að þessi lamba-
fjöldi hefði orðið tófunni að bráð
í fyrra. Nú á síðustu tveimur vik-
um kvað það mikið að þessu að
refír sáust heima á túni í Haga
bíta lamb. Voru þá kallaðar til
grenjaskyttur sveitarinnar sem
unnu á tveimur dýrum þar á tún-
inu og hófu leit að grenjum.
Meðal annars leitaði hópur björg-
unarsveitarmanna og fundust tvö
greni með yrðlingum og náðust
bæði fulloðnu dýrin af öðru en á
hinu greninu voru dýrin afar vör
um sig og sáust lítið en yrðling-
arnir náðust. Að auki fundust
þá greni þar sem tófa hafði lagt í
í fyrra og mikið af unglamba-
beinum. Það var svo nú á sunnu-
dagskvöld að sást til refsins og
var þá Högni Guðnason í Laxárd-
al fljótur til og náði að vinna á
þessum vargi.
Enn er verið að leita grenja
og er grunur um að þessi ófögn-
uður sé víðar í byggðinni. Síðar
verður farið á afréttinn en árlega
hefur verið farið til grenjavinnslu
á Gnúpveijaafrétti. Refaskytt-
urnar segja að slakað hafi verið
á refaleit á Flóamannaafrétti á
undanförnum árum og þessi
fjölgun stafi að einhveiju leyti
af því. Einnig sé ekki vafi á að
íslenski villirefurinn hafi bland-
ast við refi sem sloppið hafa úr
búum og dýrin séu því fijósam-
ari en áður.
— Sig. Sigm.
Strand Eldhamars GK við Grindavík
Stýrimaður sýknað-
ur í Siglingadómi
STÝRIMAÐURINN á Eldhamri GK var í gær sýknaður í Siglinga-
dómi af ákæru um að hafa sýnt af sér vanrækslu og stórfelldar
yfirsjónir við sljórn skipsins á landsiglingu þann 22. nóvember 1991,
með þeim afleiðingum að skipið strandaði við Hópsnes í Grindavík.
Fimm skipverjar fórust en stýrimaðurinn komst einn lífs af.
í ákæru þeirri sem stýrimaðurinn sjómílur í Hópsnesið og þeirri stefnu
var í gær sýknaður af, var hann
sakaður um að hafa vikið frá fyrir-
mælum skipstjórans um að vekja
hann með góðum fyrirvara áður en
skipið nálgaðist innsiglinguna til
Grindavíkur en í þess stað siglt
skipinu áfram á fullum siglingar-
hraða án þess að gera sér fulla
grein fyrir hvar stefna skipsins lá.
Síðan að hafa í um einnaF sjómílu
fjarlægð frá landi breytt stefnu
skipsins um allt að 90 gráður án
þess að gera sér nákvæmlega grein
fyrir hvar skipið var statt og haldið
óbreyttri stefnu þar til skipið
strandaði. Hann var í ákærunni
talinn brotlegur við sjómannalög,
siglíngalög og sekur um manndráp
af gáleysi samkvæmt almennum
hegningarlögum.
Ekki öruggur
í niðurstöðum dómsins segir að
lýsing stýrimannsins, sem sé einn
til frásagnar, þyki geta staðist og
sé hún lögð til grundvallar. Rakið
er að á heimsiglingunni hafi stefnan
í upphafi verið of vestlæg en stýri-
maðurinn hafí breytt henni nær
réttu lagi þegar ófarnar voru um 2
hafí hann haldið uns skipstjórinn
kom í brúna. Stýrimaðurinn viður-
kenni að hafa ekki verið öruggur
um stöðu skipsins þrátt fyrir þessa
breytingu án þess að gera ráðstaf-
anir til að bæta úr því svo sem með
því að nota radar eða dýptarmæli
til að ákvarða nákvæma stöðu.
Þessi mistök hafi þó ekki leitt til
þess að skipið strandaði. Skipstjór-
inn hafi verið kallaður í brúna og
beri eftir það ábyrgð á siglingunni.
„Ákærði hefur lýst því að skipstjór-
inn hafi að fyrra bragði sagt þá
vera of vestarlega er hann kom upp
í brúna og þá hafí hann breytt stefn-
unni 70-80° á stjórnborða. Sú sigl-
ing sem þá hófst leiddi til þess að
skipið strandaði," segir í dóminum
og jafnframt að þótt stýrimaðurinn
kunni að eiga einhvern þátt i því
að þessi örlagaríka stefnubreyting
var gerð þá nægi það ekki til þess
að sakfella hann að kröfu ákæru-
valdins.
Allur sakarkostnaður var felldur
á ríkissjóð svo og laun Hafsteins
Hafsteinssonar hrl. veijanda stýri-
mannsins.