Morgunblaðið - 23.07.1993, Page 13
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 23. JÚLÍ 1993
13
Nefnd dómsmálaráðuneytis um Mannréttindasáttmála Evrópu
Deilt uni hvort lögfesta
eigi allan sáttmálann
RAGNAR Aðalsteinsson hæstaréttarlögmaður er þeirrar skoðunar
að ekki sé rétt að lögfesta Mannréttindasáttmála Evrópu í heild
heldur sé hyggilegra að lögfesta einungis efnisákvæði hans. Skilaði
Ragnar, sem er í nefnd á vegum dómsmálaráðherra sem fjallað
hefur um lögfestingu sáttmálans, séráliti þessa efnis. Telur hann
hugsanlegt að frumvarpið sem meirihlutinn leggur til hafi þær afleið-
ingar að eðli og réttaráhrif úrskurða Mannréttindadómstóls Evrópu
kunni að breytast svo ekki samrýmist íslenskum stjómskipunarregl-
um. Eiríkur Tómasson, hæstaréttarlögmaður, einn nefndarmanna,
segist hins vegar ekki sjá neinar hættur sem fylgi þeirri leið sem
meirihlutinn mælir með.
Mannréttindasáttmáli Evrópu
skiptist í fimm kafla og við hann
hafa bæst nokkrir viðaukar í gegn-
um tíðina. Meirihluti nefndar-
manna, fjórir af fímm, leggur til
að allur sáttmálinn með viðaukum
verði lögfestur.
Einungis efnisákvæðin
í séráliti Ragnars Aðalsteinsson-
ar er þessari leið hafnað og lagt til
að einungis efnisákvæði mannrétt-
indasáttmálans og viðauka við hann
verði lögfest, þ.e. hinn svokallaði
réttindakafli. Um rök fyrir þessu
segir Ragnar í áliti sínu: „Undirrit-
aður telur að engin rök hafí verið
færð að því að lögfesting II., III.,
IV. og V. kafla sáttmálans um
mannréttindanefndina, mannrétt-
indadómstólinn, hlutverk ráðherra-
nefndarinnar, kostnað, fullgildingu,
uppsögn o.fl. hafí þýðingu um auk-
ið réttaröryggi borgaranna eða ann-
að sem hér skiptir máli. Hins vegar
er hugsanlegt að eðli og réttaráhrif
dóma Mannréttindadómstólsins í
málum á hendur íslandi kunni að
breytast við lögfestinguna á þann
veg að ekki samræmist íslenskum
stjórnskipunarreglum. Að lokum
mælir með lögfestingu efnisákvæð-
anna einna að athyglin beinist að
þeim ákvæðum einum sem máli
skipta um aukið réttaröryggi.“
Guðmundur Alfreðsson þjóðrétt-
arfræðingur tekur undir þetta við-
horf Ragnars í viðtali við Tímann
17. júlí síðastliðinn: „Þetta er þjóð-
réttarsamningur og engin ástæða
til að láta reglur hans um mannrétt-
indanefnd, mannréttindadómstól og
ráðherranefnd Evrópuráðsins inn í
íslensk lög. Það vantar til þess rök
og getur skapað fleiri spurningar
en það býður upp á svör.“
Þarf rök fyrir að sleppa
tilteknum hlutum
Sturla Böðvarsson um atvínnuframlag
Eftír er að úthluta rúm-
lega hálfum milljarði
STURLA Böðvarsson 1. þingmaður Vesturlands segir full snemmt
að lýsa yfir óánægju með að ekkert hafi komið í hlut Akranesbæjar
af þeim milljarði sem ákveðið hefur verið að veita til atvinnuuppbygg-
inar. Úthlutun sé ekki lokið enn hafi ekki verið tekin ákvörðun um
rúmar 500 milljónir.
Ingvar Ingvarssón bæjarfulltrúi
á Akranesi, segir að atvinnuleysi
þar sé 6% og að bæjaryfirvöld séu
óánægð með að fá ekki ákveðinn
skerf af þeim milljarði sem deila á
út.
Sérstök ánægja
Sturla bendir á að forusta Al-
þýðusambandsins hafí lýst sérstakri
ánægju með úthlutun til atvinnu-
uppbyggingar. „Það var uppi krafa
frá fulltrúum Alþýðusambandsins
um að úthlutunin kæmi fyrst og
fremst á höfuðborgarsvæðið," sagði
hann. „í ljósi þess verður að skoða
þessa úthlutun en henni er ekki
lokið. Hluti er bundinn af verkefn-
um sem unnið er að og fé var veitt
til á síðasta ári án þess að ljúka
þeim. Ég tel eðlilegt að veita fjár-
magni til þeirra verka en síðan eru
eftir rúmar 500 milljónir sem ekki
hefur verið úthlutað."
Eiríkur Tómasson hæstaréttar-
lögmaður segist hafa mælt með
lögfestingu sáttmálans í heild af
þremur ástæðum. í fyrsta lagi þurfi
fremur rök fyrir því að sleppa til-
teknum hlutum mannréttindasátt-
málans heldur en fyrir því að lög-
taka hann í heild og þau hafi ekki
komið fram. í öðru lagi hafi flestar
þjóðir farið þá leið að lögtaka allan
sáttmálann, m.a. Danir. í þriðja
lagi veiti lögfesting réttarfarskafl-
anna einstaklingum á íslandi aukna
vernd. Stjórnvöld hér geti þá ekki
einhliða komið í veg fyrir að menn
njóti ýmiss konar hagræðis sem þar
er tryggt og erfiðara verði að aftur-
kalla lögsögu dómstólsins en ella.
Eiríkur segist ekki sjá neinar hætt-
ur fólgnar í því að lögfesta allan
sáttmálann og í raun sé þessi
ágreiningur veigalítið mál í saman-
burði við aðrar hliðar á lögfestingu
sáttmálans.
Yfir 1.000 laxar úr Norðurá
VEIÐIN í Norðurá hefur gengið
mjög vel það sem af er sumari
og nú eru komnir yfir 1.000 laxar
úr ánni. Stærsta laxinn hingað
til, 17 punda hæng, fékk breskur
veiðimaður á flugu „Portlands
bragð“. Var það að sögn leiðsögu-
mannsins skemmtileg 40 mínútna
viðureign á svokölluðu broti í ánni.
20 pundari úr
Laugardalsánni
Að sögn Sigurjóns Samúelsson-
ar á Hrafnabjörgum eru nú komn-
ir um 90 laxar á land úr Laugar-
dalsánni á Vestfjörðum. Þar af
fékk Árni Jón Baldursson einn
20 punda hæng á maðk í Brúar-
fljótinu. Siguijón segir að veiðin
í ár sé um 30 löxum minni en á
sama tíma í fyrra. „Það hefur
verið mikið vatn í ánni sökum
leysinga og aðstæður því erfiðar
fyrir veiðimenn," segir Siguijón.
„En þessir vatnavextir eru í rénun
nú og kannski tekur veiðin kipp
í framhaldi af því.“
Stórlaxar í Selá
Hollið sem yfirgaf Selá í
Vopnafírði í gærdag fékk 62 laxa
á fjórum dögum og þykir það all-
sæmileg veiði. Mikið er af stórum
og vænum löxum í ánni og þann-
ig hafa veiðst fjórir 18 punda lax-
ar af þeim 200 sem komnir eru
á land. Samkvæmt upplýsingum
úr veiðihúsinu er einnig mikið af
15-17 punda fiski sem veiðst hef-
ur.
Þetta er mun betri veiði en var
í Selá á sama tíma í fyrra en samt
hafa veiðimenn lent í vandræðum
með hversu vatnsmikil áin hefur
verið. Og ef hlýnar meir má bú-
ast við að þau vandræði aukist
að mun þar sem mikill snjór er
enn í fjöllum fyrir austan.'
ítalir í Miðfjarðará
Veiðin í Miðfjarðará hefur
gengið mjög þokkalega það sem
af er sumri en þar dvelur nú hóp-
ur ítalskra veiðimanna eins og
síðustu sumur. Á land eru komnir
207 laxar og þar af hafa ítalarn-
ir fengið 75 laxa á 10 stangir síð-
ustu tvær vikur. Stærsti laxinn
er 19 pund en að sögn leiðsögu-
manns ítalana er mikil ganga í
ánni nú og mikið líf í henni sér-
staklega neðri hluta hennar.
Yfir 500 úr Elliðaánum
Nú eru komnir yfir 500 laxar
á land úr Elliðánum og er þetta
betri veiði en á sama tíma í fyrra
einkum þegar mið er tekið af að
í ár ognaði áin fimm dögum
seinna. í gegnum teljarann hafa
Fimm pundari úr
Leirvogsá
Hér sést Gunnar Þorláksson
hampa einum sprækum fimm
pundara sem hann fékk í Leir-
vogsá á dögunum.
farið tæplega 1.700 laxar.
Veiðin í öðrum ám á vegum
SVFR hefur gengið upp og ofan
en samkvæmt upplýsingu frá
skrifstofunni höfðu 138 laxar
komið á land úr Stóru Laxá og
fregnir um að þar væri nú lax
um alla á. Sognið hefur gefið 72
laxa, þar af 47 í Ásgarði, 19 á
Bíldsfelli og 8 á Syðri Brú.
Auk þess má nefna að Brynju-
dalsá er farin að gefa físk eftir
mjög lélega byrjun þar en nú eru
komnir 11 laxar á land úr ánni
og töluvert hefur sést af laxi í
henni. Miðáin er einnig í upp-
sveiflu nú en þar eru komnir á
land 28 laxar og yfir 200 bleikjur.
Beðið til guðs
AÐALPERSÓNUR myndarinnar biðja til guðs að bjarga málunum.
„ Allt gott“ seld til
Norðurlandanna
SJÓNVARPSMYNDIN Allt gott sem gerð er eftir handriti Dav-
íðs Oddsonar var kynnt á sameiginlegum fundi barna og ungl-
ingadeilda norrænu sjónvarpsstöðvanna sem haldinn var á Got-
landi í vor. Allar norrænu sjónvarpsstöðvarnar hafa falast eftir
að fá myndina til sýningar. Myndin verður sýnd um jólaleytið
í danska, sænska, norska og finnska sjónvarpinu. Myndin var
frumsýnd í íslenska sjónvarpinu 19. apríl 1992.
í frétt frá Ríkissjónvarpinu
segir m.a.: „Myndin gerist í litlum
bæ, Selfossi, á þeim tíma er
ávextir og erlent sælgæti var
munaðarvara sem sást ekki á
hvers manns borði og eplalyktin
tilheyrði eingöngu jólum.
Tveir sjö ára drengir ákveða
að ná sambandi við guð til að
bjarga þessum málum og fá
tyggjó af himnum ofan. Annar
þeirra er viss um að þetta gangi
upp þar sem amma hans segir
að allt gott komi frá guði og
ekki skrökvar hún. Myndin lýsir
þvi síðan á ljúfan og skemmtileg-
an hátt hvernig þeir taka á þessu
máli af fullri ábyrgð og alvöru."
Handritið byggir á bernsku-
minningum Davíðs Oddssonar,
kvikmyndastjórn annast Hrafn
Gunnlaugsson, kvikmyndatöku
stjórnaði Ari Kristinsson, Karl
Júlíusson er hönnuður búninga,
tónlist er eftir Hilmar Öm Hilm-
arsson. í aðalhlutverkum eru
Ragnar _ Nikulásson, Guðlaugur
Hrafn Ólafsson, Hólmfríður Ól-
afsdóttir, Már Magnússon, The-
ódór Kr. Þórðarson, Jón Tryggva-
son og Þórunn Pálsdóttir. Fram-
leiðandi myndarinnar er FILM.
Starfsmenn ríkisstofnana
Erfitt að fylgjast
með aukastörfum
LAUNAKERFI ríkisins fylgist ekki sérstaklega með því hvort menn
sem ráðnir eru hjá hinu opinbera séu í starfi annars staðar. Birgir
Guðjónsson skrifstofustjóri á starfsmannaskrifstofu fjármálaráðu-
neytisins segir það vera á valdi ráðherra og forstöðumanna stofnana
að stjórna sínum starfsmannamálum.
Sighvatur Björgvinsson iðnaðar-
og viðskiptaráðherra hefur sent for-
stöðumönnum ríkisstofnana sem
undir hans ráðuneyti heyra tilmæli
um að ekki verði fólk ráðið í störf,
hvorki tímabundið né til lengri tíma,
sem þiggi full laun annars staðar.
Ráðherrann telur töluverð brögð
vera að því að menn þiggi laun fyr-
ir fullt starf hjá ákveðinni stofnun
en tækju svo að sér tímabundið eða
til lengri tíma störf hjá annarri
stofnun. Iðnaðar- og viðskiptaráð-
herra vill stuðla að því að þau störf
sem eru laus gangi til atvinnulausra.
Morgunblaðið leitaði til starfs-
mannaskrifstofu fjármálaráðuneytis
eftir tölulegum upplýsingum um
fjölda einstaklinga í meira en einu
starfi. Birgir Guðjónsson skrifstofu-
stjóri sagði launakerfi ríkisins ékki
fylgjast sérstaklega með því hvort
menn ynnu önnur störf á öðrum
stöðum og öðrum tímum, þ.e.a.s.
ekki væri mögulegt að keyra út
heildarupplýsingar um hve algengt
þetta væri, þótt unnt væri að kalla
fram upplýsingar um störf og launa-
greiðslur til einstakra starfsmanna.
Spurning um stefnu
Birgir sagði það vera spurningu
um stefnu stjórnvalda í atvinnumál-
um hvort atvinnulausir hefðu for-
gang með ráðningu í þau störf sem
losnuðu hjá ríkinu og ríkisstofnun-
um. Það væri á valdsviði ráðherra
eða ríkisstjórnarinnar í heild að gefa
fyrirmæli um slíkt. Birgir benti á
að það hlyti að vera íhugunarefni
fyrir sérhvern atvinnurekenda hve
vel honum nýttist starfsmaður sem
léti hjá líða að taka sér frí og end-
urnýja starfskraftana.
Birgir var inntur eftir upplýsing-
um um hve algengt það væri að
ríkisstarfsmenn þægju laun fyrir
aukastörf sem unnin væru á vana-
legum vinnutíma. Birgir sagði ekki
mögulegt að fylgast með slíku í
gegnum launakerfi starfsmanna-
skrifstofunnar. Það væri vafalaust
tölvert um það, t.d. nefndarstörf.
Það væri stjórnunaratriði að hafa
reiður á slíku.
BORÐAPANTANIR í SÍMA25700
ALLA DAGA