Morgunblaðið - 03.11.1993, Blaðsíða 46
46
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 3. NÓVEMBER 1993
mmátm
„ þetta. er c -fyrséa sfápti tya AóAUnn'
Ef þú getur ekki sungið
ófalskt, reyndu þá að klappa
í takt
*
Ast er...
að bjóðast til að þvo bílinn
hennar.
TM Reg. U.S Pat Otf — ail rights reserved
® 1993 Los Angetes Times Syndicate
BRÉF TIL BLAÐSINS
Kringlan 1 103 Reykjavík - Sími 691100 - Símbréf 691329
Abyrgðartrygging ökutækja
Frá Kristjáni Péturssyni:
í SJÓNVARPSFRÉTTUM nýverið
var upplýst að 1-2 þúsund ökutæki
væru ótryggð í umferðinni þó að
skýr lagaákvæði séu um að öll öku-
tæki skuli hafa ábyrgðar- og slysa-
tryggingu ökumanna samkv. gild-
andi umferðarlögum. Með tilvísun tif
17. gr. reglugerðar nr. 307 frá 15.
júní 1988 um ábyrgðartryggingu
ökutækja o.fl. segir orðrétt: „Þegar
lögreglustjóri fær tilkynningu
samkv. 1. málsgr. 16. gr. og í ljós
kemur að ökutækið hefur ekki verið
afskráð og að ný fullnægjandi vá-
trygging er ekki fyrir hendi skal
hann taka skráningarmerkið af öku-
tækinu. Enda þótt vátrygging sé
fallin úr gildi ber félagið áfram
ábyrgð gagnvart þriðja manni á sér-
hveiju tjóni sem verður þar til fjórar
vikur eru liðnar frá því að vátrygg-
ingin féll úr gildi nema önnur full-
nægjandi vátrygging hafí verið
keypt. Hafi vátrygging fallið úr gildi
áður en lögreglustjóri fær tilkynn-
ingu samkv. 1. mgr. 16 gr. helst
ábyrgð félagsins í fjórar vikur frá
móttöku tilkynningarinnar."
Samkvæmt þessari grein helst
ábyrgð tryggingafélagsins í fjórar
vikur frá því að viðkomandi lögreglu-
stjóri fær tilkynningu um að afskrá
ökutækið. Lögregluyfirvöld hafa
staðfest að þau hafi hvorki mannafla
né möguleika að hafa uppi á öllum
þeim ökutækjum sem afskrá þarf
innan þessa fjögurra vikna tíma-
marka og eru þau ótryggð að þeim
tíma liðnum.
Þetta veldur m.a. því að ökutækin
finnast ekki á því heimilisfangi sem
tilkynnt er af tryggingafélagi og
verulega mun á skorta að lögsagnar-
umdæmin hafi nægjanlega samvinnu
sín á milli.
Óskilvirkt eftirlit
Öllum má vera ljóst að sú verk-
framkvæmd sem nú er viðhöfð í
þessum efnum er afar óskilvirk ef
ekki ónothæf og veldur því að þús-
undir ökutækja eru árlega ótryggð-
ar í umferðinni. Á þessu þarf að
ráða bót og ég er reyndar þess full-
viss að bæði lögregluyfirvöld og
tryggingafélög hafa fullan vilja til
þess, en meira þarf til, hér þarf
skilvirk og breytt vinnubrögð, sem
jafnframt kallar á breytta löggjöf.
Það er með öllu óviðunandi að þeir
sem lenda í árekstrum og slysum
við ótryggð ökutæki skuli þurfa
sjálfir mánuðum og árum saman
að reyna að innheimta tjónið, þó
svo að seint um síðir bæti trygg-
ingafélögin skaðann að hluta til,
þegar fullreynt er talið að tjónsvald-
ur^geti það ekki.
í þessu sambandi vil ég benda á
6. gr. ábyrgðartr. um skyldur og
ábyrgð vátryggingafélaga til
greiðslu þeirra sem rétt eiga á
skaðabótum. Öll ákvæði í vátrygg-
ingaskírteini er takmarka ábyrgð
tryggingafélaga að þessu leyti eru
ógild.
Hvað er til ráða?
Ég tel löngu tímabært að breyta
umræddri löggöf. Sterklega kemur
til greina að starfsmenn trygginga-
félaganna fái lögskipaða heimild
að taka sjálfir skráningarmerki af
vangreiddum ökutækjum og félli
vátryggingin úr gildi um leið og
Frá Steinari Pálssyni:
í LESBÓK Morgunblaðsins 9. októ-
ber er fróðleg grein um höfðingja-
valdið, sem beinlínis barðist gegn
nýjungum á liðnum öldum. Nú mætti
ætla að barátta manna í háum stöð-
um gegn nýjungum þekktist naum-
ast á okkar tímum. En hvað á að
kalla það þegar menn, sem leggja
út í nýjungar í atvinnurekstri en
mistekst að meira eða minna leyti,
fá á bakið látlausar vammir og
skammir frá mönnum sem sjálfir
hafa reyndar ekki vit á neinum at-
vinnurekstri. Þetta er áreiðanlega
ágæt aðferð til að beijast gegn nýj-
ungum. Með þessari Lesbókargrein
er mynd af sláttumönnum. í texta
með myndinni er gefið í skyn, að
fyrir tíma íhaldssemi hafi ljárinn
ekki verið festur í orfið með járn-
hólkum fyrr en á 19. öld. Sagnfræð-
ingar ættu að vita að þetta var fyr-
ir hinn afskaplega járnskort. Tré-
naglar voru notaðir við smíðar, þar
sem því varð við komið. Tré í hús-
grindum voru sett saman með timb-
númer væri klippt af. Slík fram-
kvæmd yrði tilkynnt til lögregluyf-
irvalda og gerð í fullu samráði við
þau. Með þessum hætti ætti að
vera hægt að tryggja að öll öku-
tæki með skráningarnúmer væru í
lögmætri ábyrgðartryggingu í um-
ferðinni og núverandi boðleiðum og
óvissuþáttum yrði fækkað.
Sumum finnst líka óréttmætt að
fjöldi lögreglumanna séu á hveiju
ári langtímum saman bundinn við
afklippingar skráningarnúmera.
Þetta verkefni varði meira fjárhags-
lega hagsmuni vátryggingafélaga
en framkvæmd lögreglu á umferð-
arlögum. En fyrst og síðast verður
að gera þá kröfu til vátryggingafé-
laga að þau sjái til þess að öku-
menn geti treyst því að öll ökutæki
í umferðinni séu með lögmætar
tryggingar. Sýnið nú dug og kjark
og gerið raunhæfar endurbætur á
þessari vanbúnu löggjöf.
KRISTJÁN PÉTURSSON,
fýrrverandi deildarstjóri.
urmannalás, án nokkurs járnnagla.
Járnið varð að sjálfsögðu að nota í
sláttuljáina, torfljáina, pálinn og var
á tréskóflunum og síðast en ekki
síst hestajárnin, því að hesturinn var
eina samgöngutækið á landi.
í sama Lesbókarblaði er líka fróð-
leg grein um nokkra unga áhuga-
menn sem hófu gufuskipasiglingar
milli íslands og Noregs um 1870.
Þetta mun hafa verið fyrsta tilraun
íslendinga til að eignast og reka
gufuskip, en þessi tilraun stóð ekki
lengi. Vonandi héfir þessum mönn-
um ekki verið úthúðað fyrir glópa-
skap, þótt þetta heppnaðist ekki eins
vel og til stóð. Ég efast um, að sagn-
fræðingar átti sig nægilega vel á
því að nútíminn kemur ekki til ís-
lands fyrr en með gufuskipunum.
Þá er hægt að fara að gera hafnir
og byggja brýr. En með.brúnum á
sunnlensku stóránum verður allt
Suðurlandsundirlendið uppland
Reykjavíkur.
STEINAR PÁLSSON,
Hlíð, Gnúpveijahreppi,
Árnessýslu.
Barist gegn nýjungum
HÖGNI HREKKVÍSI
„AMUAtí SIC/LTI SEM HAKIM 8VÓ T|L J'
Yíkveiji skrifar
að er fremur sjaldgæf sjón að
sjá fundarsal Alþingis þétt-
skipaðan, því iðulega eru svo og svo
margir alþingismenn fjarverandi,
eða á ferli um húsakynni þingsins.
í fyrradag brá svo við, við upphaf
þingfundar, að 57 þingmenn voru
mættir og allir í salnum. Einungis
sex þingmenn voru fjarverandi. Það
vakti athygli Víkveija að skvaldrið,
pappírsskijáfið og flissið í þingheimi
var svo mikið, eftir að fundarstörf
hófust, að helst mætti líkja við lítt
agaðan bekk á grunnskólastigi.
Enda fór það svo að forseti Alþing-
is, Salome Þorkelsdóttir, áminnti
þingheim með þessum orðum, um
leið og hún sló í bjölluna góðu: „For-
seti vill gjarnan að það verði svolítið
betra hljóð í salnurn." Við tilmæli
forseta minnkaði hávaðinn i salnum
umtalsvert, en einungis í 15 sekúnd-
ur eða svo, síðan tók við sama pískr-
ið, hvískrið og pappírsskijáfíð. Það
er ótrúlegt að fylgjast með því
hversu óagaðir þingmenn eru, þar
sem þeir sitja hlið við hlið, fylgjast
lítt eða ekki með þingstörfum, held-
ur hvísla í eyra hver annars, senni-
lega lélegum fimmaurabröndurum,
og hlæja síðan ýmist stundarhátt,
eða flissa eins og óþekkir krakkar.
Sannarlega ekki svo virðuleg mynd
af hinu háa Alþingi, eða hvað!
xxx
Gagnrýni á iðulega upp á pall-
borðið hjá okkur íslendingum,
það hefur sagan sýnt okkur. Þeir
sem skera sig úr, hafa sérskoðanir,
sérálit, sérstöðu, og sýna fram á
slíkt með einurð, oft hávaða og ein-
þykkni, ná oft að afla sér vinsælda
út á það eitt, burtséð frá því hvað
þeir eru að gagnrýna, eða í hveiju
andstaða þeirra er fólgin. Hann/hún
þorir; hann/hún hefur þann kjark
sem til þarf; er einatt viðkvæðið
þegar rætt er um gagnrýnandann,
sérstaklega þann sem hæst hefur.
Síðan er framkvæmd skoðanakönn-
un og þá kemur á daginn að hann
eða hún sem hæst buldi í, hefur
aflað sér sérstakra vinsælda út á
„sérstöðu" sína.
annig sýnist Víkvetja sem það
einkenni allt of oft málflutning
hagsmunaaðila, sem hugsa fyrst og
fremst um að skara eld að eigin
köku og standa vörð um eigin hags-
muni, svo og ákveðinna þingmanna,
sem hafa einatt þrönga hagsmuni
eigin kjördæmis að leiðarljósi, en
ekki hagsmuni þjóðarinnar, að rísa
upp og andmæla kröftuglega þegar
breytingar eru á döfinni.eða til um-
ræðu, sem flestir telja að geti verið
þjóðinni til farsældar, þegar til lengri
tíma er litið. Má þar nefna afstöðu
ákveðinna talsmanna Landssam-
bands íslenskra útvegsmanna á ný-
afstöðnum ársfundi sambandsins til
frumvarpa sjávarútvegsráðherra um
stjórnun fiskveiða og Þróunarsjóðs
sjávarútvegsins; afstöðu ákveðinna
þingmanna og sveitarstjórnarmanna
til sameiningar sveitarfélaga, s'bm
virðist einkennast meira af því að
varðveita beri þetta eða hitt „smá-
ríki“ í ríkinu, þar sem sjónarmiðin
um hagræðingu, samvinnu, samnýt-
ingu og sparnað verða að lúta í lægra
haldi fyrir „smákóngasjónarmiðun-
um“.