Morgunblaðið - 04.11.1993, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 4. NÓVEMBER 1993
11
Hundur í sorpsneplum
eftir Ólaf E.
Jóhannsson
Undanfamar vikur hefur fátt
verið vinsælli kjaftasaga í hópum
veiðimanna en sorglegur atburður
sem átti sér stað í veiðiferð þar sem
undirritaður var einn fjögurra þátt-
takenda. Reyndar breiddist sagan
út eins og eldur í sinu og sagðar
voru „fréttir" af atburðinum í
nokkrum prentmiðlum, fyrst í DV,
síðan, í þessari röð, í eftirfarandi
sorpsneplum: I hinni „trúverðugu"
Pressu, þá greindi hinn misvitri
Garri í Tímanum frá málinu eins
og honum einum er lagið, svo ein-
hver snepill sem heitir Sviðsljós, og
loks, síðast að vanda, birti Alþýðu:
blaðið skáldsögu um atburðinn. í
Alþýðublaðinu stendur að „fréttin“
sé höfð eftir „áreiðanlegum upplýs-
ingum“ og er þar skemmtilega að
orði komist, því það eina sem rétt
er í Alþýðublaðinu er að hundur
hafi farist af slysförum. Annað er
lygi, rógur og illmælgi, enda varla
annars von úr þeim ranni. Það er
hins vegar fróðlegt fýrir hina örfáu
lesendur Alþýðublaðsins að kynnast
með þessum hætti mati þessarar
blaðsnefnu á því hvað eru áreiðan-
legar upplýsingar. En hvað um það.
Nánar verður vikið að þætti fjöl-
miðla hér á éftir, en fyrst skal skýrt
frá staðreyndum málsins.
Fyrir nokkrum vikum var undir-
ritaður á gæsaveiðum í Húnavatns-
sýslu ásamt þeim Páli Magnússyni,
forstjóra íslenska útvarpsfélagsins,
og Asgeiri Heiðari, landskunnum
veiðimanni og veiðihundaþjálfara.
Þannig vildi til að veiðitík undirrit-
aðs átti ekki heimangengt sökum
lóðarís en veiðitík Ásgeirs var veik.
Af þeim sökum fékk Ásgeir léða
labradortíkina Össu hjá kunningja
okkar allra, Einari Páli Garðarssyni
verslunarmanni. Hinn örlagaríka
dag ákváðum við félagarnir, ásamt
Hermanni Ingasyni, bónda á Þing-
eyrum, að fara í kvöldflug, sem
kallað er. Það merkir að ætlun okk-
ar var að liggja fyrir gæsum á stað
þar sem við hugðum að þær myndu
nátta sig, líkt og þær höfðu gert
kvöldið áður. Téður staður var í og
neðan við Hólma nokkra sem eru í
Húnavatni, neðanvert við bæinn
Þingeyrar. Þegar kom að því að
taka ákvörðun um staðsetningu
okkar, lýsti Ásgeir Heiðar yfir þeim
vilja sínum að vera aðskilinn frá
okkur hinum. Kaus hann sér fylgsni
í hólma, nokkru neðan við okkur.
Má áætla að fjarlægðin á milli stað-
anna hafi verið hátt í kílómetri.
Labradortíkin fylgdi Ásgeiri, enda
hafði hann yfir henni að segja, ekki
við. Áður en við skildum var ákveð-
ið, að ef við þremenningarnir þyrft-
um á tíkinni að halda, myndum við
kalla eftir henni, með því að senda
Ásgeiri fyrirfram ákveðið hljóð-
merki. Þess má geta að Ásgeir er
að margra mati besti veiðihunda-
þjálfari landsins, enda bera veiði-
hundar hans, labradortíkin Nóra og
írskri setterinn Rex, þess glöggan
vott.
Segir nú ekki meira af Ásgeiri,
en þegar við komum út í hólmann
komum við okkur fyrir, stilltum upp
tálfuglum, gerðum okkur fylgsi og
biðum. Brátt tók að skyggja, en
einmitt þá flytur gæsin sig úr beit-
arhaga á náttstað og svo var einnig
í þetta sinn. Hins vegar brá svo við
að fuglinn kom ekki til okkar, held-
ur leitaði á annan stað, ofar með
ánni. Gerðist nú kvöldsett, en þó
skímaði vel til norðvesturs, svo
skotbjart var og vel mátti sjá fugla,
flygju þeir þar um. Nú heyrðum við
í gæsum úr suðri, en ekki treystust
undirritaður eða félagar hans til að
skjóta á þær, þar sem gæsirnar bar
í fjall. Þó heyrðum við svo greini-
lega í þeim að líklega voru þær við
það að koma í skotfæri. Sama átti
við um eina gæs sem bar að
skömmu seinna, en hana létum við
óáreitta af sömu sökum.
Vorum við nú að því komnir að
hætta veiðum, en þá heyrðum við
og sáum nokkurra fugla hóp koma
í skotfæri og bar þá vel í birtuna.
Sendum við þessum fuglum kveðju
með þeim afleiðingum að tveir féllu
til jarðar og lentu í vatninu nokkuð
neðan við eyrartaglið, austur af
hólmanum þar sem við vorum. Hljóp
undirritaður þegar af stað til að
sækja fuglana, fann strax annan,
en ekki hinn og fór með þann ný-
skotna til baka þar sem við félag-
arnir réðum ráðum okkar um það
hvernig finna mætti hinn særða
fugl sem fyrst. Rétt í þann mund
sem við vorum að velta þessu fyrir
okkur, urðum við varir við smá-
skvettu skammt frá þeim stað þar
sem fyrri fuglinn hafði fundist, rétt
eins og særður fugl væri þar að
baksa með vængjunum, nokkuð
sem allir gæsaveiðimenn kannast
við. Allir vorum við sammála um
að þarna væri hinn fuglinn Ijominn,
sá sem undirrituðum hafi yfírsést,
og til að binda enda á líf hans var
skotið á hann. En illu heilli var þar
komin hundríkin Assa.
Auðvitað var okkur öllum mjög
brugðið, enginn okkar hafði áður
lent í neinu þvíumlíku. Engan okkar
hafði heldur grunað að þarna væri
tíkin komin, enda vissum við ekki
betur en hún væri í fylgd með fé-
laga okkar, Ásgeiri Heiðari, a.m.k.
700 metrum neðan og vestan við
okkur. Ekki höfðum við óskað eftir
því að fá senda tíkina, ekki höfðum
við gefið fyrirfram ákveðið hljóð-
merki í því skyni að leita eftir að-
stoð þeirra og ekki hvarflaði að
„Það vekur nokkra
furðu mína og reyndar
okkar allra sem að
þessu máli komum, að
nokkrir fjölmiðlar
skyldu telja það frétt
að hundur hefði orðið
fyrir skoti. Mér er t.d.
kunnugt um að hundur
hafi orðið fyrir skoti
gæsaveiðimanna í
Þykkvabænum í fyrra-
haust o g drepist og þrjá
menn kannast ég við
sem orðið hafa fyrir því
að skjóta hund. I engu
þessara tilvika var sögð
frétt af atburðinum.
Þess vegna er eðlilegt
að.draga þá ályktun að
Pressan, Tíminn, Sviðs-
ljós og Alþýðublaðið
hafi talið fréttina felast
í því, hverjir hlut áttu
að máli, ekki í því hvað
var gert.“
okkur að tíkin kæmi til okkar óum-
beðið og síst _úr gagnstæðri átt.
Að sögn Ásgeirs Heiðars, sem
heyrði skotin frá okkur þremenn-
ingum eins og tíkin, varð hún ólm
við hvellina þegar við skutum að
fyrrgreindum fuglahópi og rauk af
stað í átt til okkar og skeytti engu
um öskur, hróp og köll hundaþjálf-
arans sem skipaði henni að stansa
og koma til baka. Ekki urðu hrópin
heldur til að vara okkur við, því að
fjarlægðin var slík á milli okkar.
Sem sagt: Engan okkar grunaði að
þarna gæti verið um annað að ræða
en nýskotinn fugl sem bar í árbakk-
ann á móti og engra ferða var þarna
von, hvorki af dýra hálfu né manna.
Eftir þennan hörmulega atburð
sem okkur féll öllum mjög þungt,
var ákveðið að láta það liggja á
milli hluta, hver það var sem var
svo ólánsamur að taka í gikkinn.
Enda vorum við sammála um það,
og þar efaðist enginn, að þarna
væri fugl á ferð. Töldum við að
allir ættum við hlut að þessu máli
og bæri hver um sig þar nokkra
ábyrgð. Enda munum við allir taka
þátt í því að bæta eiganda tíkurinn-
ar tjón hans. Á þessari stundu grun-
aði engan okkar hvað fylgja myndi
í kjölfarið í kjaftasögum, slúðri,
Sjálfvirkur vatnsstýri-
búnaður á markaðinn
KOMINN er á markað hér á
landi nýr sjálfvirkur vatns-
stýribúnaður á krana sem
virkar þannig að hátíðnihljóð-
skynjari skynjar hreyfingu
undir honum og opnar þá fyr-
ir vatnið en lokar svo aftur
jafnskjótt og ekkert hreyfist
undir honum. Búnaður þessi
heitir SmartFaucet, og hefur
hann verið kallaður Töfra-
kraninn á Islensku. Hann er
m.a. notaður á heimilum, veit-
ingastöðum, læknastofum,
tannlæknastofum, sjúkrahús-
um og í frystihúsum, og getur
hann sparað allt að 16 tonnum
af heitu vatni á hverju heimili
á ári.
Töfrakraninn festist auðveld-
Töfrakraninn er talinn geta
sparað allt að 16 tonnum af
heitu vatni á hverju heimili á
ári.
lega á allar gerðir blöndunar-
tækja og fylgja honum sérstök
skrúfuð millistykki sem gera það
mögulegt. Kraninn er tölvustýrð-
ur og gengur fyrir 9 volta raf-
hlöðu sem endist um það bil eitt
ár, en á krananum er hnappur
þar sem valið er á milii þess að
vatn renni frítt í gegnum hann
og að hann stjórni vatnsrennsl-
inu sjálfur. I Bandaríkjunum
hefur búnaður þessi notið mikilla
vinsælda og hefur hann hlotið
verðlaun frá American Council
for an Energy Efficient Economy
fyrir að auðvelda verndun nátt-
úruauðlinda.
Umboðsaðili Töfrakranans er
Medic hf.-STG International
Snorrabraut 60 í Reykjavík, en
Vatnsvirkinn er söluaðili í
Reykjavík.
Ólafur E. Jóhannsson
rógi og lygum í óvönduðum fjölmiðl-
um. Nú er hins vegajj svo komið
að undirrituðum þykir nóg um
kjaftaganginn og upplýsist það hér
með að það var sá sem þetta skrif-
ar sem var svo ólánsamur að taka
í gikkinn kvöldið umrædda við
Húnavatn.
Ekki verður svo skilið við þetta
leiðindamál án þess að víkja nokkr-
um orðum að þætti fjölmiðla. Það
vekur nokkra furðu mína og reynd-
ar okkar allra sem að þessu máli
komum, að nokkrir fjölmiðlar
skyldu telja það frétt að hundur
hefði orðið fyrir skoti. Mér er t.d.
kunnugt um að hundur hafi orðið
fyrir skoti gæsaveiðimanna í
Þykkvabænum í fyrrahaust og
drepist og þrjá menn kannast ég
við sem orðið hafa fyrir því að skjóta
hund. í engu þessara tilvika var
sögð frétt af atburðinum. Þess
vegna er eðlilegt að draga þá álykt-
un að Pressan, Tíminn, Sviðsljós
og Alþýðublaðið hafí talið fréttina
felast í því, hverjir hlut áttu. að
máli, ekki í því hvað var gert. Enda
staðfesta fyrirsagnir Pressunnar og
Alþýðublaðsins þá skoðun.
í Pressunni, sem reið á vaðið í
birtingu kjaftasagna, eru allmargar
villur, rangar ályktanir og dylgjur
sem rétt er að leiðrétta.
í fyrsta lagi vorum við Páll ekki
með tíkina í láni, eins og Pressan
segir.
I öðru lagi átti atburðurinn sér
ekki stað í myrkri. Rokkið var, ekki
myrkur.
í þriðja lagi segir í Pressunni:
„Var tíkin talin einn besti veiði-
hundur landsins og mjög vel þjálf-
uð, svo vel að hún hlýddi ávallt
þeim sem hún gekk með úr húsi,
hver sem það var.“ Ekki hef ég
vilja til þess að núa salti í sár eig-
andans og fjölskyldu hans eða kasta
rýrð á dýrið með neinum hætti.
Hins vegar verður ekki hjá því kom-
ist að spyrja hvort lýsing Ásgeirs
Heiðars á viðbrögðum tíkurinnar,
þegar hún rauk frá honum, geti átt
við um hundinn sem Pressan talar
um?
í fjórða lagi dylgjar Pressan um
að „góðir“ veiðimenn skjóti ekki út
í loftið í niðamyrkri og að slíkt voða-
skot hjá vönum veiðimanni eigi sér
engin fordæmi. Hið sanna er að
ekki var niðamyrkur þegar þetta
gerðist og slysaskot af þessum toga
eiga sér því miður mörg fordæmi
hér á landi sem annars staðar.
í fimmta lagi hefur Pressan það
eftir einhveijum Þór Gunnlaugs-
syni, lögregluvarðstjóra á Blöndu-
ósi, sem þó viðurkennir að hafa
aldrei heyrt neitt um málið, að það
sé „bara hrein og bein glæpastarf-
semi“ að „dandalast með skotvopn
um nótt í bikamyrkri“. Ekki veit
ég hvaðan honum berast upplýs-
ingar um að við höfum verið að
„dandalast með skotvopn um nótt
í bikamyrkri", en þó telur hann sig
þess umkominn að hafa skoðun á
málinu. Virðist þarna laganna vörð-
ur draga ályktanir sínar af frásögn
blaðamanns Pressunnar sem hefur
„vit“ sitt úr kjaftatífum bæjarins.
Þykja mér litlar kröfur vera gerðar
til heimilda og heimildarmanna af
lögreglunni í Húnaþingi í þessu
máli. Loks getur lögregluþjónninn
sér þess til að við höfum verið á
selveiðum! Er sú ályktun hans í
stíl við önnur ummæli hans í grein-
inni.
Fleiri fullyrðingar Pressunnar
má gera athugasemdir við, en hér
verður þó látið staðar numið. Þó
virðist mat blaðamanns Pressunnar
og ónafngreindra viðmælenda hans
á verðmæti nefnds veiðihunds vera
all glæfralegt.
I sömu gryfju fellur sá sem skrif-
ar í dagskrárkynningarsnepilinn
Sviðsljós sem virðist éta upp hráa
grein Pressunnar um málið.
Garri Tímans er að vanda illyrtur
og argur og nenni ég ekki að eltast
við allar dylgjur hans um okkur
félaga. Hins vegar talar hann um
drykkjuskap samhliða meðferð
skotvopna í pistli sínum og af því
tilefni er sjálfsagt að taka það fram
að ómögulega getum við tekið þær
dylgjur til okkar, enda eiga þær
ekki við, hvorki í umræddu tilviki
né öðrum.
Blaðamaður Alþýðublaðsins
gengur þó sýnu lengst í hálfvita-
skapnum með því að fullyrða sam-
kvæmt „áreiðanlegum upplýsing-
um“ að félagi minn Páll hafí skotið
nefndan hund. Af framansögðu sjá
menn auðvitað að það er lygi, eins
og reyndar flest það sem fram kem-
ur í „frétt“ blaðsins. Virðist Alþýðu-
blaðið þarna hafa náð áður óþekktu
lágmarki í trúverðugleika, sem var
þó ekki mikill fyrir.
Að síðustu nokkur orð um kjafta-
sögur: Undirritaður hefur heyrt all-
margar útgáfur af umræddri sögu.
í öllum tilvikum var sagan krydduð
óskaplega, í engu tilviki var at-
burðarás lýst á réttan hátt. Hins
vegar er okkur félögum kennt um
fjölmargt það sem miður hefur far-
ið í veiðiferðum einhverra annarra.
Við höfum til dæmis aldrei breytt
ijúpnaveiðiferð í skógarþrasta-
skytterí, við erum aldrei drukknir
á ferð með skotvopn, við skutum
heldur ekki á bóndann í Grímsnes-
inu og svo mætti áfram telja. Hvað
kemur næst? Skutum við Kennedy?
Við gjöldum þess hins vegar að
vera mörgum kunnir vegna eðlis
starfa okkar og því miður virðast
margir, jafnvel „kollegar" okkar á
öðrum fjölmiðlum, hafa skemmtun
af því að kasta i okkur skít. Verði
þeim að góðu, en rétt er að minna
þá og aðra á að sjaldan verður
hönd höggi fegin.
Höfundur er fréttamaður.
Nýtt prestakall aug-
lýst til umsóknar
BISKUP íslands hefur auglýst Ingjaldshólsprestakall í Snæfellsnes-
og Dalaprófastsdæmi laust til umsóknar. Ingjaldshólsprestakall er
nýtt prestakall sem byggir á lögum um skipan prestakalla og próf-
astsdæma frá 1990. Hið nýja prestakall nær yfir Ingjaldshóls-, Búða-
og Hellnasóknir; prestssetur verður á Hellissandi.
Ingjaldshólssókn heyrði áður prestakall og Söðulshólsprestakall
undir Ólafsvíkurprestakall en Búða-
og Hellnasóknir undir Staðastaðar-
prestakall. Samhliða þessum breyt-
ingum sameinast nú Staðastaðar-
og helst því fjöldi embætta í próf-
astsdæminu óbreyttur, segir í
fréttatilkynningu.