Morgunblaðið - 20.11.1993, Blaðsíða 48
48
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 20. NÓVEMBER 1993
// /Qfhi/egu ókylcli fólt l&iýjcu n 'nj
htrbt/gja. /jús fyrir /5"fx/i• d máruíi ?"
01986 Untvorsal Pras* Syndicale
Ættum við ekki bara að hafa það
notalegt heima og sleppa þessari
asnalegu veislu?
HÖGNI HREKKVÍSI
Jltofgttiililafrifc
BRÉF TIL BLAÐSINS
Kringlan 1 103 Reykjavík - Sími 691100 - Símbréf 691329
Lofgrein ritstjórans
Frá Krístjáni Péturssyni:
RITSTJÓRI Alþýðublaðsins, Sigurð-
ur T. Björgvinsson, skrifar lofgrein
í leiðara blaðsins 9. nóv. sl. um
ábyrga afstöðu launanefndar ASÍ í
samningamálum við VSÍ og rikis-
stjómina. Hann telur að ASÍ undir
forystu Ásmundar Stefánssonar hafí
breyst úr pólitísku apparati í afl-
mikla kjarahreyfingu með hagsmuni
þjóðarheildarinnar að leiðarljósi. Sig-
urður lofsyngur Ásmund og nú Bene-
dikt Davíðsson fyrir að hafa skapað
forsendur fyrir góðum kjarasamn-
ingum, velferð launþega og stöðug-
leika, góðu efnahagsástandi og
sterkum atvinnufyrirtækjum. Svona
lofrollubull hefði betur átt heima í
leiðara Morgunblaðsins.
Vanmáttur ASÍ-forustunnar
Það þarf varla að fara mörgum
orðum um vanmátt og veikleika for-
ustumanna verkalýðshreyfingarinn-
ar undanfarin ár. Við gerð kjara-
samninga hafa þessir menn alltaf
látið að því liggja að bæta kaup lág-
launafólks og annarra sem búa við
kröpp kjör. Raunin hefur hins vegar
orðið sú, að launabilið milli lág- og
hálaunastétta hefur sífellt verið að
breikka. Hér er fyrst og síðast við
stjóm ASÍ að sakast, hún hefur aldr-
ei borið gæfu til að einskorða launa-
hækkanir við lægstu launataxta.
Lýsa svona starfshættir ábyrgri for-
ustu launanefndar ASÍ, em þetta
jákvæð vinnubrögð að mati ritstjóra
Alþýðublaðsins? Nei, það er megn
fijálshyggjufyla af þessum leiðara.
Enn á ný staðfestir launanefnd ASI
vanmátt og getuleysi í samskiptum
við rikisstjómina. í nýafstöðnum við-
ræðum átti launanefndin kost á að
rétta hlut láglaunafólks með svo-
nefndri B-leið ríkisstjómarinnar m.a.
með hækkun skattleysismarka, lág-
launabóta o.fl. Hins vegar velur
nefndin lækkun á virðisaukaskatti á
nokkmm vörutegundum, sem kemur
öllum til góða og því ekki sérhæfð
aðgerð fyrir láglaunafólk. Fæstir
treysta þvi að hriplekt eftirlit ríkisins
með skilum á virðisaukaskatti skili
sér í lækkuðu vömverði, heldur muni
þessi breyting kalla á enn frekari
undandrátt á virðisaukaskatti.
Ríkisstjómin hefur þegar tilkynnt
sínar aðgerðir, þ.e. hækkun á bfla-
og tekjuskatti, hver er þá ávinningur-
inn? Náttúrlega enginn, bara til-
færsla fjármuna.
Allir viðurkenna í orði að enginn
geti framfleytt sér af 50-60 þúsund
kr. mánaðarlaunum, en samt em
þessar tölur orðnar að hagfræðileg-
um viðmiðunartölum stjómmála-
manna og aðila vinnumarkaðarins.
Menn ættu að leiða hugann að þeirri
fjárhagslegu stöðu sem þetta lág-
launafólk býr við, kvíðinn og óvissan
særir þó oft dýpra en sjálfur pening-
askorturinn. Mannleg reisn og sið-
ferðisstyrkur brestur undan ofur-
þunga mótlætisins. Láglaunafólkið
hefur sýnt mikla þolinmæði og hóf-
semi til að skapa þann stöðugleika
sem ríkt hefur á vinnumarkaði und-
anfarin ár, en hversu lengi á þetta
sama fólk að bíða betri kjara, sem
hefur 'h eða jafnvel ‘Ao af launum
Frá Einari Ingva Magnússyni:
NYLEGA átti ég uppbyggilegt samtal
við prest í Reykjavík, sem vakti hjá
mér þá hugleiðingu sem hér birtist.
Við sátum saman yfir eplasafa og
Adamsöli, en svo kallaði prestur hið
tæra vatn, sem hann hafði óskað sér
yfir umræðum okkar. Ræddum við
um marga athyglisverða hluti og var
presti tíðrætt um frelsi það, sem
menn og englar hafa til athafna, þó
sjaldnast sé það af mönnum notað á
þann veg að það sé Guði velþóknan-
legt. En Guð skapaði bæði menn og
engla með fijálsan vilja og fullkomið
frelsi til athafna.
Mér var tíðrætt um boð og bönn,
og leiðbeiningar Guðs, manninum til
handa, sem vissulega hljóta að koma
að einhveiju gagni og geta vísað
mönnum hinn rétta veg. Maðurinn
verður þó að öðlast skilning, til þess
að hann sjái, að Guð hefur ávallt á
réttu að standa.
Þá fór prestur að tala um gyðinga-
þjóðina og hvemig strangtrúaðir
gyðingamir fóru í einu og öllu eftir
boðum og bönnum Ritningarinnar.
Út af engu mátti bregða í Lögmál-
inu. En þessi Guðs útvalda þjóð,
strangtrúaðir og bókstafstrúar, af-
neitaði þó syni Guðs, þegar hann kom
í heiminn og krossfesti hann. Hvem-
ig gat slíkt gerst? Undarleg stað-
reynd, sem hlýtur að vekja kristna
menn til umhugsunar. Hann kom til
eignar sinnar, eins og Jóhannesar-
guðspjall greinir frá í fyrsta kafla,
en hans eigið fólk afneitaði honum!!?
Hans eigið fólk!? Skelfileg tilhugsun.
Skyldi þessu vera farið svo enn í
dag? Þetta er vissulega umhugsunar-
„yfirstéttanna“. Það er trú mín að
þolgæði þessa fólks láti undan ofur-
fargi mót- og ranglætis og kikni
undan fátæktinni og láti gerða samn-
inga lönd og leið. Þá nægja ekki
föðurlegar útskýringar ASI-forset-
ans á slæmri stöðu atvinnurekenda,
hinir skattlausu skrauthallareigend-
ur á fimm milljóna torfærutröllunum
eru engin augnayndi skódamannsins
á 50 þúsund kr. mánaðarlaunum.
Ekki veit ég í hvaða smiðju for-
seti ASI leitar fyrirmynda við gerð
kjarasamninga, en fánýtur er sá vís-
dómur sem þaðan kemur.
KRISTJÁN PÉTURSSON,
fyrrverandi deildarstjóri.
verð áminning til allra kristinna
manna, í Ijósi spádóma Biblíunnar,
þegar við væntum endurkomu Krists
og vitum að hún er eigi langt undan.
Það er sú aðventa, sem alltaf stend-
ur fyrir dyrum, þó í kirkjuárinu sé
hún aðeins fjóra fyrstu sunnudaga
fyrir jól.
Kristur sagði fyrir, að við endur-
komu sína myndu margir koma til
hans og segja: Herra, Herra, en þá
sagðist hann myndi svara þeim: Aldr-
ei þekkti ég yður, farið burt frá mér.
Með þetta í huga og minnugir
þess að þröngur er vegurinn, sem
liggur til lífsins, þurfa kristnir menn
að endurmeta stöðu sína, því greini-
legt er að fáir hljóta að ganga hinn
þrönga veg. Ef nú hinn trúaði svo
rétt naumlega frelsast, hvað þá með
hina vantrúuðu? Þurfum við ekki að
líta upp úr okkar daglega veraldar-
vafstri og fara okkur hægar í stund-
legum heimi, iðka okkar trú og færa
Guði þakkir sérhvem dag? Guði vel-
þóknanlegir hafa alla eilífðina fyrir
sér.
Þurfum við ekki að staldra við og
huga að hvert við stefnum og á hvor-
um veginum við erum stödd, vegi
glötunarinnar, sem við sjálf ákveðum
að ganga í eigin stórbokkahætti, eða
vegi hins eilífa lífs, sem við göngum
með djörfung, fijálsir og í fullu
trausti á Guð okkar og frelsarann
Jesús Krist? Minnumst því orða Jó-
hannesar áður en aðventa kirkjuárs-
ins fer í hönd á þessu ári sem senn
fer að renna skeið sitt á enda.
EINAR INGVI MAGNÚSSON,
Heiðargerði 35,
Reykjavík.
Undarleg staðreynd
Víkverji skrifar
Víkveiji er einn af þeim sem
stundum notfæra sér ókeypis
heimsendingarþjónustu pizzastað-
anna. Það hefur gengið snurðulaust
og Víkveiji hefur undantekningar-
laust fengið sínar umbeðnu pizzur á
réttum tíma. Hins vegar hefur hann
látið það fara í taugamar á sér að
í tvö síðustu skipti sem sendill frá
Domino’s pizza mætti á staðinn með
sendinguna átti hann ekki skipti-
mynt. Þar sem pizzunnar hafði verið
beðið með eftirvæntingu hafði Vík-
veiji ekki þolinmæði til annars en
að gefa afganginn eftir, í fyrra skipt-
ið eitt hundrað krónur og það síðara
fímmtíu krónur. í síðara skiptið gekk
það svo langt að sendillinn sagði
pizzuna kosta eitt þúsund þó svo að
starfsstúlka Domino’s hefði sagt
Víkveija þegar hann hringdi til að
panta að verðið væri níu hundmð
og fímmtíu krónur. Þegar Víkvetji
sagði sendlipnm það ygx .svarið: „Jfá,
en ég á ekki skiptimynt." Það skyldi
þó aldrei vera að sendlamir frá Dom-
ino’s pizza nældu sér í álagningu
aukalega með því passa að „gleyma“
skiptimyntinni?
xxx
Greiðslukortafyrirtækin hafa um
skeið boðið korthöfum að
skipta greiðslum í tvennt eða þrennt
þegar þeir hafa átt í erfíðleikum
með að standa í skilum. Þetta er
hægt að gera tvisvar á ári og heitir
fyrirbærið á bankamáli „greiðslu-
dreifíng“ eða „fjölgreiðslur". Full-
yrða má að hér er um að ræða ákaf-
lega þægilega þjónustu fyrir þá sem
lenda í tímabundnum greiðsluvand-
ræðum. Korthafar ættu hins vegar
að hugsa sig tvisvar um að nýta sér
þjónustuna því hér sýnast vera á
ferðinni mjög dýr lán. Um síðustu
mánaðamót voru vextir af þeim á
bijinu 18,5-19,75% meðan meðal-
vextir yfirdráttarlána voru 17,3%.
Þá er nauðsynlegt að hafa í huga
að þetta em fastir vextir þannig að
þeir sem sömdu um að dreifa greiðsl-
um um mánaðamótin njóta ekki
vaxtalækkana að undanfömu.
xxx
Ymsar kenningar hafa verið á
lofti um hvers vegna ríkis-
stjórninni tókst með aðgerðum sín-
um að lækka vexti í landinu. Þannig
hafa sérfræðingar á peningamarkaði
lýst hvemig margslungin skilyrði á
markaðnum gerðu þetta kleift en
aðrir telja þetta hreina handaflsað-
gerð. Ein kenning til viðbótar heyrð-
ist á opnum fundi hjá Verðbréfa- '
markaði Islandsbanka í síðustu viku.
Kenninging var sett fram sem gáta:
Vitið þið hvers vegna vextimir lækk-
uðu? Svar: Þeir vom að forða sér
undan fráfarandi heilbrigðisráð-
herra!