Morgunblaðið - 04.01.1994, Blaðsíða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 4. JANÚAR 1994
eftir Þórhall
Hjartarson
Barátta íslensks launafólks fyrir
kjörum sínum hefur löngum verið
í hávegum höfð. Barist var fyrir
launahækkunum og öðrum réttind-
um með kjafti og klóm og þegar
litið er til baka var árangurinn oft
ótrúlega góður. Að vísu hurfu
margar þessar kjarabætur í miklu
verðbólgubáli er þá ríkti en þrátt
fyrir það var aukning kaupmáttar
slík að annað eins þekktist varla.
Þetta var sá tími þegar hvert stétt-
arfélag fyrir sig barðist eins og
það best gat fyrir sína félaga að
miklu leyti óháð því hvernig öðrum
stéttarfélögum gekk til.
Nú síðustu ár hafa stéttarfélög-
in hins vegar gefist upp á hefð-
bundnum baráttuaðferðum sem þó
þegar á heildina er litið skiluðu
góðum árangri til launþeganna.
Nú eru aðferðirnar aðrar. Hluti af
stéttar- og verkalýðsfélögum hefur
í gegnum heildarsamtök sín nýtt
sér það að vera stærstu samtök
launþega í landinu og knúið fram
kjarasamninga sem gilda ekki ein-
ungis fyrir þeirra umbjóðendur
heldur alla aðra launþega í landinu
líka. Þetta er náttúrlega algjör
misnotkun á sterkri aðstöðu og er
andstætt öllum þeim hugsjónum
sem gilda í lýðræðisríkjum hins
vestræna heims. í gegnum styrk
sinn sem er óumdeilanlegur og
með samkrulli við samtök vinnu-
veitendur, sem taka svona samn-
ingum fegins hendi, hefur tekist
að mynda slíkan gífurþrýsting á
stjórnvold að þau geta varla annað
en látið undan nokkurn veginn öilu
sem að þeim er beitt. Þá er ekki

fitubrennslu
ÁTTA VIKNA NÁMSKEIÐ
Elísabet:
Það er ekki langt síðan ég byrjaði í Hress en ég
er strax búin að missa nokkur kíló. Sjálfstraustið
hefur aukist og ég veit að ég á eftir að missa
fleiri kíló. Það gladdi mig mest að geta aftur
notað fótin sem ég hafði ekki passað í lengi.
einungis verið að tala um þau at-
riði er snúa að kjaramálum, heldur
jafnvel efnahagsmálum og skatta-
málum.
Knúnar eru fram fáránlegar
breytingar á skattkerfinu með
miklu offorsi eins og virðisauka-
skattslækkunin á matvælum ber
vott um en á sama tíma er látið í
léttu rúmi liggja þótt frestað sé
framkvæmd tekjuskatts á fjár-
magnstekjur. Þrýst er á bætt lífs-
skilyrði og bætta afkomu heimila
í landinu en þrátt fyrir að það eru
þau sem skulda mest í þjóðfélaginu
í dag, er unnið leynt og ljóst gegn
vaxtalækkunum sem þó myndu
skila sér fyrst og fremst til þeirra
og þar af leiðandi til launþeganna.
Er þetta ekki þvert á markmið og
tilgang stéttarfélaganna? Jú, en
nú skal athuga að styrkur stéttar-
félaganna í 'dag liggur í lífeyris-
sjóðum, sjúkrasjóðum, orlofssjóð-
um og fleiri sjóðum sem eru
stærstu fjármagnseigendur í þjóð-
félaginu og það eru hagsmunir
þessara sjóða að vextir séu -sem
hæstir og tekjuskattur af Ijár-
magnstekjum sé enginn. Að vísu
eru þetta mikil skammtímasjónar-
mið þvi með þessu er verið að
veikja stöðu þeirra sem byggja upp
þessa sjóði, nefnilega launþeg-
anna. Háir vextir þýða versnandi
afkomu launþega, slæma afkomu
fyrirtækja, sem þýðir minni ný-
sköpun og færri ný atvinnutæki-
færi, sem aftur þýðir aukið at-
vinnuleysi launþega. Enginn tekju-
skattur af fjármagnsskatti þýðir
hins vegar aukna skatta á aðra,
þar á meðal launþega.
Kaupmáttur almennings hefur
minnkað síðustu árin, þessi sömu
ár og svokallaðar þjóðarsáttir hafa
ríkt, eða uppgjafasáttir eins og
frekar mætti kalla þær. Samtök
aunþega létu heildarsamtök sín
•áða ferðinni í kjarabaráttu í stað
)ess að beijast sjálf eins og áður.
?etta voru í raun alröng viðbrögð
dð fyrirsjáanlegum þrengingum
)g í raun uppgjöf í kjarabaráttunni
)ar sem fyrirséð voru verkföll og
iðrar aðgerðir sem litlu eða engu
lefðu skilað. En það var og það
)r önnur leið sem í raun gengur í
pveröfuga átt, aðferð sem stuðlar
að nýsköpun og virkni launþega í
myndun eigin kjara. Þetta er svo-
kölluð vinnustaðaleið eða svokall-
aðir vinnustaðasamningar. Þá eru
gerðir sérsamningar á hvetjum
vinnustað sem launþegar taka þátt
í sjálfir með aðstoð stéttarfélags.
Þá gildir að launakjör ráðast af
stöðu fyrirtækisins og engu öðru.
Hagur launþegans er bætt staða
fyrirtækisins og hann gerir sitt
Þórhallur Hjartarson
„Knúnar eru fram fár-
ánlegar breytingar á
skattkerfinu með miklu
offorsi eins og virðis-
aukaskattslækkunin á
matvælum ber vott um
en á sama tíma er látið
í léttu rúmi liggja þótt
frestað sé framkvæmd
tekjuskatts á fjár-
magnstekjur.“
besta til að slíkt náist og er þá
umbunað fyrir. í dag eru launakjör
ákveðin út frá fiskverði hér og
þar, hjá öllum launþegum í land-
inu, sem er í raun alveg fáránlegt
og kemur í veg fyrir nánast alla
nýsköpun í þjóðfélaginu.
Stéttarfélag verkfræðinga hefur
haft vinnustaðasamninga efst á
stefnuskrá sinni síðustu ár og
reynt að koma slíku kerfi á hjá
sínum launþegum. En hér er rekist
á vegg sem og í öðru sem hefur
ekki komið frá ASÍ og VSÍ og
svörin eru: „Nei, þetta má ekki,
þjóðarsáttin leyfir ekki neitt svona,
en mikið er þetta annars sniðugt.“
M.ö.o. þjóðarsáttin leyfir ekki ný-
sköpun og þar af leiðandi leyfir
hún ekki bætt kjör launþega. Þetta
er því engin þjóðarsátt, þetta er
uppgjöf andspænis erfiðleikatím-
um.
Höfundur er formaður
Stéttíirfchigs verkfræðinga.
Við bjóðum einnig upp á
k | LOKAÁTAK |
m Fitubrennsla
,11 Síðustu 5 kílóin
t'U Styrkjandi og megrandi
8 vikna námskeið
undir árangursríkri leiðsögn
Æ Sigríðar Guðmundsdóttur
LÍKAMSRÆKT OG LJÓS
BÆJARHRAUNI 4/VIÐ KEFLAVlKURVEGINN/SlMI 65 22 12
Klassíski listdansskólinn hefur starfsemi sína
mánudaginn 17. janúar.
Kennsla verður bæði fyrir byrjendur
(8 ára og eldri ) og þá sem lengra eru komnir.
Kennari er Quðbjörg Skúladóttir, sem hefur að bakí
langan feril erlendis sem klassískur listdansarí.
Innritun hefst þriðjudaginn 4. janúar
í síma 879030 og 879040
UPPGJÖF í FORMI
ÞJÓÐARSÁTTAR
KLASSÍSKI
LISTDANSSKÓLINN
Álfabakka 14a - Slmar: 879030 -879040
NÝR VALKOSTUR
í BALLETTNÁMI!
Verð aðeins 8.900 kr.
tveggja mánaða námskeið
Morguntímar, dagtímar
eða kvöldtímar 3-5
sinnum í viku. Barna-
gæsla innifalin í verði
Skráning í síma 65 2212.
Rósa Björg Karlsdóttir
(Didda) fþróttakennari
HRESS
GRIPTU TÆKIFÆRIÐ
■Lokaðurhópur
Fitumæling i byrjun
og lok námskeiðs
Vigtun og mæling
Matarlisti
2 STRAX
%
Persónuleg framfarabók
Stuðningsviðtöl
Grindabotnsæfingar
Fræðsla og fyrirlestrar