Morgunblaðið - 09.12.1994, Síða 42

Morgunblaðið - 09.12.1994, Síða 42
42 FÖSTUDAGUR 9. DESEMBER 1994 MORGUNBLAÐIÐ SÓLEY EIRÍKSDÓTTIR + Sóley Eiríksdóttir mynd- listarmaður fæddist í Hafnarfirði 14. júní 1957. Hún lést á Borgarspítalanum 29. nóvember síðastliðinn. For- eldrar hennar voru Eiríkur Smith listmálari og Bryndís Sigurðardóttir. Yngri bróðir hennar er Smári Eiríksson. Eftirlifandi eiginmaður Sóleyj- ar er Jón Axel Björnsson myndlistarmaður og eignuðust þau eina dóttur, Brynju, sem fæddist 4. mars 1990. Sóley stundaði nám í Myndlista- og handíðaskóla íslands 1975-82. Hún hélt einkasýningar á Kjarvalsstöðum 1987, í Gallerí Svart á hvítu 1988 og aftur á Kveðja frá tengdaforeldrum Eg minnist þín við margan gleðifund, eg man þig vel á beiskri reynslustund, hve stððst þú tigin, stór í þungri sorg, hve stór þú varst - en barst ei harm á torg. Ó, vina kær, eg sáran sakna þín, en samt eg veit að ávallt hjá mér skín þín minning fógur, göfug, hrein og góð, sem gimsteinn lögð í minninganna sjóð. (Margrét Jónsdóttir.) Að liðnum öllum þessum þrautum þessum þrotlausu erfiðleikum þessum endurteknu vonbrigðum þessum hverfulu gleðistundum spyijum við þrátt fyrir allt þegar því er skyndilega lokið: Hversvegna ekki einn dag enn aðeins einn dag? (Halldóra B. Bjömsd.) Það er sárara en tárum taki að vera neyddur til að horfast í augu við að ungri, hæfileikaríkri, skap- andi konu og yndislegri móður skuli kippt burt úr tilveru manns. Þá veigrar maður sér við að horfast í augu við sára staðreynd; færist undan sársaukanum í afneitun. Sóley var eins og nafnið sem hún bar; björt og hrein. Hún kom eins og hressandi gustur inn í líf fjöl- skyldunnar með eldri bróður okkar og hafði oft önnur sjónarhorn á til- veruna en við. Sóley hafði ákveðnar skoðanir á hlutunum og var trú sannfæringu sinni án þess að fest- ast í klafa þröngsýninnar. Hún var náttúrubam og fannst fátt dýrmætara en að veija tíma sínum í fallegri fjöm eða ljúfri laut með Jóni Axel og Brynju sinni. Vin- Kjarvalsstöðum 1990. Hún tók einnig þátt í samsýningum á Islandi og hinum Norðurlönd- unum, i Þýskalandi, Lúx- emborg, á Ítalíu, í New York, Bandaríkjunum, og síðast í Kanada 1993. Sóley stundaði myndlistarkennslu frá náms- lokum til þessa árs við barna- deild Myndlista- og handíða- skóla Islands og við skúlptúr- og keramikdeild sama skóla, auk þess sem hún kenndi við Myndlistaskólann í Reykjavík. Þá hafði hún ennfremur notið starfslauna sem myndlistar- maður. Útför Sóleyjar fer fram frá Þjóðkirkjunni í Hafn- arfirði í dag. áttan var Sóleyju líka dýrmæt og það huggar okkur nú, á erfiðum stundum, að hafa átt hana að vini og finna þann styrk sem vináttan gefur. Erfiðast er að sætta sig við að Sóley fær ekki að fylgja Brynju lengur því það fannst henni mikil- vægasta hlutverkið sem henni hafði verið falið. Það er huggun harmi gegn fyrir bróður okkar og alla þá sem þótti vænt um Sóleyju og syrgja hana, að hún skilur eftir hjá okkur þann gimstein sem litla Biynja er. Þegar við í dag kveðjum Sóleyju er það okkar heitasta ósk að Jón Axel, Brynja, foreldrar Sóleyjar og bróðir, tengdaforeldrar og fjölskyld- an öll finni þann styrk sem þarf til að standast þessa raun og þola þennan missi. Minningin lifir. Tengdafjölskylda. Þegar sorgartíðindi berast manni af nátengdu fólki, fer maður ósjálf- rátt að velta fyrir sér tilgangi með þessu lífí okkar og miskunnarleysi þess. Ekki hvað síst þegar svo ung manneskja fellur frá í blóma lífsins eins og hún Sóley svilkona mín sem mig langar að minnast með nokkr- um orðum. Hetjuleg barátta hennar við hinn illvíga sjúkdóm var aðdáun- arverð og mun ég ætíð minnast hennar fyrir kjark hennar og æðru- leysi á meðan á veikindunum stóð. Leiðir okkar lágu saman þegar Jón Axel mágur minn og Sóley byij- uðu tilhugalífíð fyrir um 18 árum. Það er Iangur tími á stuttri ævi og ótrúlegt að svo langur tími skuli vera liðinn þegar litið er til baka og ég rifja upp fyrstu búskaparárin þeirra í kjallaraíbúð í Karfavogi hjá t Móðir okkar, tengdamóðir, amma og langamma, ÞURÍÐUR JÓNSDÓTTIR, Hrafnistu, Hafnarfirði, áður Suðurgötu 10, Sandgerði, verður jarðsungin frá Hvalsneskirkju laugardaginn 10. desember kl. 14.00. Ásdfs G. Ólafsdóttir, Arthúr Guðmannsson, Rúnar J. Ólafsson, Margrét Guðmundsdóttir, Vilhjálmur Þ. Ólafsson, Sigriður Gísladóttir, Gottskálk Ólafsson, Guðlaug J. Sigtryggsdóttir, barnabörn og barnabarnabörn. t Bróðir okkar, fóstri og vinur, HANNES ÁGÚSTSSON fornsali, frá Sauðholti, Grettisgötu 31, lést 21. nóvember. Jarðarförin hefur farið fram í kyrrþey að ósk hins látna. Óskar Ágústsson, Jónína Ágústsdóttir, Sigurjón Ágústsson, Nanna K. Sigurðardóttir, Smári S. Sigurðsson. MINNIIMGAR foreldrum Jóns Axels. Ég man enn eftir því hvernig Sóley fór að raða inní þessa íbúð og var ég undrandi þegar gamlar flíkur voru notaðar sem skraut. Það kom í ljós að hér var dálítið sérstök manneskja með sérstakan stíl. Sóley var listhneigð mjög enda átti hún ekki langt að sækja það. Sóley kaus að fara listabrautina og valdi sér leirinn sem tjáningar- form sem seinna þróaðist upp í skúlptúra úr öðrum efnum. Fljótlega hlutu verk hennar athygli fólks og gerði hún alls konar fígúrur sem hún sýndi bæði á einkasýningum og á samsýningum bæði í Finnlandi og á Ítalíu og ennfremur sýndi hún með manni sínum m.a. á Kjarvals- stöðum og hlutu þau mjög góða dóma, hann fyrir málverk en hún fyrir skúlptúra. Það geislaði ætíð glaðværð af Sóleyju og var gott að vera í návist hennar. Hún fór út í að innrétta vinnustofu ásamt vinkonum sínum á Lindargötunni og var það mikil uppörvun fyrir hana á þessum tíma þegar hún gat verið að skapa sín hugarverk. Dugnaðurinn og ósér- hlífnin voru með eindæmum og ekki voru listaverkin af minnstu gerð og man ég þegar ég var að reyna að burðast ásamt svilum mínum og mágum með listaverk hennar til og frá sýningum og henti hún oft gam- an að því. Eftirfarandi viðtal sem tekið var við Sóleyju um verkin hennar lýsir þeim kannski best: „Verk mín eru einföld viðbrögð og næstum ósjálf- ráð við umhverfí mínu. En ég þarf að vera trú hugmyndinni og færa hana í það efni sem ég vinn í hverju sinni. Þar koma ótal tæknilegir og formrænir þættir inn. Ég vildi stundum að ég gæti galdrað þessar hugmyndir mínar í endanlegt form án þess að þurfa að snerta efnið.“ Það var því erfítt fyrir hana að þurfa að lokum að selja húsnæðið og leggja listsköpun sína til hliðar í bili enda frumburðurinn að koma í heiminn. Það er líka margs að minnast þegar fjölskyldurnar úr Karfavogin- um hittust upp við Meðalfellsvatn hjá tengdaforeldrum okkar í sumar- bústaðnum og var Sóley oftast hrók- ur alls fagnaðar, hress og kát og alltaf stutt í glettnina, tilbúin í hvað sem var. Hinn 4. mars 1990 fædd- ist þeim dóttir sem nefnd var Brynja og man ég enn eftir því þegar Sóley gaf henni nafn við hátíðlegt tæki- færi heima á Bræðraborgarstígnum og man ég eftir því hvað Sóley geisl- aði af gleði þegar hún tilkynnti hvað barnið ætti að heita. Þarna kom fram hvað Sóley var órög að fara nýjar leiðir. Það er sorglegt að Sóley skuli ekki fá að vera með okkur lengur því hún átti eftir að gera svo margt. Þrátt fyrir veikindi sín og lífsbar- áttu vildi hún að Jón Axel héldi fyrirhugaða sýningu sem ákveðin var fyrir ári. Sóley andaðist viku áður en sýningin var opnuð og er hún nú í minningu Sóleyjar. Jón Axel átti eðlilega erfitt með að und- irbúa sýninguna í veikindum hennar og var hann henni mikill stuðningur og í raun aðdáunarvert hversu vel hann studdi við bak hennar allan þennan tíma, því að það hlýtur að hafa verið erfítt hlut- skipti oft á tíðum. Um leið og ég þakka Sóleyju fyrir samfylgd- ina votta ég Jóni mági mínum og Brynju litlu ásamt foreldrum Sóleyj- ar, bróður og tengdafor- eldrum dýpstu samúð mína og vil ég ljúka þessum orðum á ljóði Tómasar Guðmundsson- ar, Lestin mikla: Engum er ljóst, hvaðan lagt var af stað né hver lestinni miklu ræður. Við sláumst í förina fyrir það, jafnt fúsir sem nauðugir, bræður. Og hægt hún fer, en hún færist um set, þessi fylgd yfir veginn auðan, kynslóð af kynslóð og fet fyrir fet. Og ferðinni er heitið I dauðann. Sigurður Ágúst Sigurðsson. Með Sóley Eiríksdóttur er geng- inn einn okkar traustustu félaga langt um aldur fram. Hún vann af áhuga í félagsskap myndhöggvara, m.a. við flutninga Myndhöggvara- félagsins í Reykjavík frá Korpúlfs- stöðum í húsnæðið á Nýlendugötu 15 á síðastliðnu ári. Henni fylgdi glaðværð og birta. Þess vegna urðu vandamálin smávaxnari í návist hennar en þau höfðu áður virst. Sárt er að sjá nú á eftir Sóley úr hópnum okkar þar sem enn bíða mörg óleyst verkefni. En margar góðar minningar rifjum við upp í þögn. Við flytjum ástvinum Sóleyjar, sem nú eru harmi slegnir, innilegar samúðarkveðjur. Myndhöggvarafélagið í Reykjavík. Sóley Eiríksdóttir tók þátt í fé- lagsstarfi myndlistarmanna og var félagi í Leirlistarfélaginu og síðar Myndhöggvarafélaginu í Reykjavík og Sambandi íslenskra myndlistar- manna. Myndlistarmenn kveðja góðan félaga og senda Jóni Axel, Brynju og öðrum aðstandendum innilegar samúðarkveðjur. Fyrir hönd stjómar Sambands íslenskra myndlistarmanna, Sólveig Eggertsdóttir. Sóley Eiríksdóttir innritaðist- í fomámsdeild Myndlista- og hand- íðaskóla íslands árið 1975. Haustið 1977 hóf hún nám við teiknikenn- aradeild skólans og lauk prófí vorið 1979. Hugur Sóleyjar stóð til frek- ara náms því haustið 1979 innritað- ist hún í leirlistarskor skólans sem þá hét Keramikdeild og lauk þaðan prófi vorið 1981. Tengsl Sóleyjar við Myndlistar- og handíðaskólann áttu ekki eftir að rofna því haustið 1981 var hún ráðin til kennslu við þáverandi bamadeild skólans og síðar við leir- listarskor þar sem hún átti eftir að starfa allt fram til hinstu stundar. Líf, uppspretta, sköpun. Erfítt er að kveðja vinkonu og samferðamann sem fyrir ekki svo löngu var full af lífsorku og sköpun- argleði. En allt í einu er dregið fyr- ir og lífshlaupinu lokið. Sóley var litríkur persónuleiki. Það gustaði af henni hvar sem hún fór. Hún hafði lag á að draga fram það listræna hjá nemendum og var einnig óspör á að hvetja þá. Hún var einlæg, glöð og snör í tilsvörum o g sagði hiklaust sína meiningu. Það var skemmtilegt að rökræða við hana um listir því hún gekk alltaf út frá eigin tilfinningu, ekki gefnum forsendum, en þá kom persónuleiki hennar best í ljós, kímnin, lífsgleðin, óstýrilætið. Fegurð er sú mynd sem kemur til okkar þegar við hugsum til sam- verastundanna með henni. Hryggð er aftur sú tilfinning sem ríkir hjá okkur nú. Orð verða fátæk- leg þegar reynt er að tjá innri tilfínn- ingar, en þakklæti er efst í huga okkar sem áttumþess kost að starfa með henni í MHI. Við sendum Jóni Axel, Bi-ynju litlu, foreldram, hennar, vinum og vandamönnum okkar innilegustu samúðarkveðjur. Samstarfsfólk í Myndlista- og handíðaskóla Islands. Sóley Eiríksdóttir hóf störf hjá Myndlistarskólanum í Reykjavík árið 1985. Ég var skólastjóri á þess- um tíma og fékk Sóleyju, sem þá þegar hafði getið sér gott orð sem myndlistarmaður, til að kenna í skúlptúrdeild. Það gerði hún um tveggja ára skeið með góðum árangri. Sérsvið Sóleyjar var leir- mótun. Auk þess hafði hún lagt fyrir sig málmsmíði sem eins konar grann að þrívíddinni og andsvar við mýkt leirsins. Hún fjallaði í verkum sínum um mannlegt viðfang með öllum þeim hliðum í forgranni, form- ið stundum hvöss og vógu salt við fyrirhafnarlausa gleði og léttleika frásagnarinnar. Gleði og frískleiki fylgdu enda nærvera Sóleyjar og einkenndu fas hennar svo eftirtekt- arvert var. Til marks um það var einnig vinna hennar við skólann þar sem hún kenndi síðan lengst af í barnadeildum. Miðlaði hún börn- unum af hugmyndaauðgi og frum- leika sköpunar sinnar með ótrúlega skemmtilegum árangri. Hreyfíngin heldur áfram og stað- setningar á sviðinu breytast. Ég er skólastjóri á nýjan leik og kveð Sóleyju fyrir hönd skólans. Eg kveð hana fyrir hönd þeirra sem voru samferðafólk og kynntust hennar bjarta viðmóti. Hún hvarf frá kennslu síðastliðið haust. Það var trú allra að hún myndi sigrast á veikindum sínum og snúa aftur til starfa. Viðbrögð samkennara og nem- enda við fráfalli Sóleyjar sýndu þann hug sem borinn var til hennar, lýstu söknuði sem fylgir andlátsfregn og eftirsjá að þeirri gleði sem fylgdu upphaflegum kynnum. Við vottum fjölskyldu Sóleyjar Eiríksdóttur okkar dýpstu samúð. Valgerður Bergsdóttir. Kæra Sóley. Okkur langar að þakka þér þann stutta tíma sem við áttum með þér. Þeir era fáir sem fara í fötin þín hvað lífsgleði og fjör snertir og synd væri að segja að kennslutíma þína hafí einkennt lognmolla, því engir tímar vora jafn fjörugir og aldrei meira hlegið. Þú varst alltaf full af lífsgleði, enda hinn mesti æringi. Okkur var það mikils virði að fá þig til að leiða okkur fyrstu skrefín í deildinni. Þú kenndir okkur að nota dansspor við hnoðborðið svo að erf- iðið við hnoðunina yrði minna og um leið skemmtilegra. Með lífsgleði þinni tókst þér að hrífa alla með þér, það þýddi ekkert fyrir okkur að vera þungar á brúnina nálægt þér. Oft varst þú eins og skemmti- kraftur og sagðir sögur sem voru lyginni Iíkastar því frásagnargleðin var ómæld og hrífandi. Kæra Sóley eða „spóaleggur" eins og þú kallaðir sjálfa þig, við „draslurnar" þínar þökkum samver- una, þann fróðleik sem þú gafst okkur og síðast en ekki síst þá gleði sem þú færðir okkur. Blessuð sé minning þín. Nemendur í Leirlista- deild Myndlista- og handíðaskóla íslands. Fyrir réttum tuttugu árum stik- aði Sóley Eiríksdóttir inn í kennslu- stofuna hjá mér í Myndlista- og handíðaskólanum, skellibjalla með drengjakoll, skelmislegt bros á fríðu andliti og ógurlegar rosabullur á fótunum. Kennslustundirnar voru fljótar að líða þegar Sóley mátti vera að því að mæta, til að túlka með undirrituðum listasöguna með skarplegum jafnt sem fyndnum at- hugasemdum. Milli kennslustunda kynntist ég öðrum mannkostum þessarar geðþekku listspíru, ósér- hlífni hénnar, örlæti, ríkri réttlætis- kennd og andúð á öllum óheilindum. Þar féll eplið ekki langt frá eikinni, foreldrum hennar og síðar hollvinum

x

Morgunblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.