Morgunblaðið - 05.02.1995, Blaðsíða 14

MORGUNBLAÐIÐ
14 SUNNUDAGUR 5. FEBRÚAR 1995
Gœða húsgögn á
góðu verði
Dicoletti B Salotti Nalu//i
Frábært úrval af nýjum sófasettum,
homsófum og stökum sófum
í leðri frá ítahu.
Litir í miklu úrvali.
Verð við allra hœfi. i
E Valltúscögn b
raðgfeiðslui , , , O O [Éitðslii
ARMULA 8, SIMAR 812275, 685375
Landsbanki íslands auglýsir nú sjötta árið í röð eftir
uinsóknuin um NÁMU-styrki. Veittir verða 7 styrkir.
■
■
a:
Einungis aðilar að NÁMUNNI, námsmannaþjónustu
Landsbanka íslands, eiga rétt á að sækja um þessa styrki.
Allir þeir sem gerst hafa félagar í NÁMUNNI fyrir 15- mars
1995 eiga rétt á að sækja um styrk vegna þessa námsárs.
Hver styrkur er að upphæð 150 þúsund krónur.
Þeir verða afhentir í apríl 1995 og veittir NÁMU-félögum
skv. eftirfarandi flokkun:
2 styrkir til háskólanáms á íslandi,
2 styrkir til náms við framhaldsskóla hérlendis,
2 styrkir til framhaldsnáms erlendis,
1 styrkur til listnáms.
Umsóknum er tilgreini námsferil, námsárangur, heimilishagi
og framtíðaráform, skal skilað til Landsbanka íslands eigi
síðar en 15. mars næstkomandi.
Umsóknir sendist til:
Landsbanki fslands, Markaðssvið
b.t. Berglindar Þórhallsdóttur
Bankastræti 7, 155 Reykjavík
L
Landsbanki
íslands
Bankl allra landsmanna
Samvinna við
Islendinga
mjög mikilvæg
Veiðiheimildir Færeyinga við ísland skipta þá miklu máli. Útgerðir
um 40 báta og mikill fjöldi fólks hefur haft lífsviðurværi sitt af
þessum veiðum. Kvóti þeirra hér við land var eitt sinn 17.000 tonn,
en er nú kominn niður í 5.000. Staða fískistofna við eyjamar hef-
ur lengi verið slæm og atvinnulífíð er vart svipur hjá sjón. H]örtur
Gíslason ræddi þessi mál við Ivan Johannesen, sjávarútvegsráð-
herra Færeyja. Hann segist hafa vonazt til að fá meiri kvóta, en
sé sáttur við niðurstöðuna, enda sé í raun um hreina gjöf að ræða
þar sem ekkert raunhæft komi á móti frá Færeyingum.
EG GET ekki sagt að ég sé ánægð-
ur, því við bjuggumst við að fá
sama kvóta í ár og í fyrra. í raun
og veru fá íslendingar ekkert frá
okkur. Við höfðum boðið þeim tvö þúsund
tonn af síld og þúsund tonn af makríl á
síðasta ári, en þeir veiddu ekkert af því.
Því má kannski segja að 6.000 tonnin sem
við fengum_ frá íslandi í fyrra hafi verið
hrein gjöf. Á hinn bóginn eiga Færeyingar
söguleg réttindi til veiða á Islandsmiðum.
Þar höfum við fiskað síðustu aldirnar. Veið-
amar við ísland hafa mikla þýðingu fyrir
Færeyjar, því staða okkar í efnahagsmálum
er afar bág um þessar mundir.“
„Mjög margir bátar hafa stundað þessar
veiðar. Við skiptum heildar-kvótanum milli
handfærabáta og línubáta og síðan hafa
verið sérstakir lúðubátar, sem hafa mátt
veiða um 400 tonn alls. Línubátarnir hafa
verið 17 alls, færabátar 20 og átta lúðubát-
ar. Kvótaárið hjá okkur hefst í september
og þá stunda línubátarnir veiðar við Færeyj-
ar fram á þorra. Þá halda þeir til Lófóten
í Noregi og eru þar fram á vor. Síðan fara
þeir á íslandsmið og eru þar fram eftir
sumri þar til kvótinn er búinn. Loks ljúka
þeir kvótaárinu á veiðum á djúpu vatni
umhverfis Færeyjar,“
segir Johannesen.
Hvers má vænta í
framhaldi þess að lúðuk-
vótinn var skorinn nið-
ur? Menn hafa haldið því
fram að hann hafi verið
hækkaður á sínum tíma
til að fá Færeyinga til
að hætta laxveiðum í
sjó?
„Því hefur verið hald-
ið fram, að þegar lúðuk-
vóti okkar við Island var
aukinn úr 200 tonnum
í 400 tonn, hafí það ver-
ið í tengslum við sölu okkar á laxakvótan-
um. Það er hins vegar ekki rétt. í samning-
unum milli íslands og Færeyja um veiðar
okkar við ísland, hefur laxveiðinni alltaf
verið haldið þar fyrir utan. Því er ekkert
samhengi milli lúðukvóta okkar við ísland
og þess hvort við veiðum lax í sjó eða selj-
um þau réttindi öðrum. Nú er staðan hins
vegar sú, að við getum aðeins heimilað fjór-
um bátum lúðuveiðar við ísland. Því er
Veiðarnar við
ísland hafa
mikla þýðingu
fyrir Færeyj-
ar, því staða
okkarí efna-
hagsmálum er
afar bág um
þessar mundir
spurningin um það, hvort við leyfum þeim
sem ekki komast til íslands, að hefja lax-
veiðar á ný. Um það hefur engin ákvörðun
verið tekin enn, svo verður á allra næstu
dögum. Við seldum laxakvóta okkar í fyrra,
en svo hefur ekki verið gert í ár.“
Allur fiskur Færeyinga af
íslandsmiðum unninn í Færeyjum
„Allur fískur af íslandsmiðum kemur
ferskur á land til vinnslu í Færeyjum og
það eykur enn meira þýðingu þessara afla-
heimilda. Það skapar mikla vinnu í frysti-
húsunum og skapar mörgu fólki vinnu.
Flestir bátarnir eru gerðir út frá Austurey
og Norðureyjum, en í raun eru þeir frá flest-
um eyjunum allt til Suðureyjar. Oft er um
litlar byggðir að ræða og þar skiptir ís-
landskvótinn enn meira máli. Fyrir nokkr-
um árum höfðum yið heimildir til að veiða
17.000 tonn við ísland, en nú erum við
komnir niður í 5.000 tonn. Það er því lítið
eftir, en ég skil afstöðu íslendinga vel, því
þeir hafa þurft að skera aflaheimildir sínar
mikið niður. Þá hefur verið mikill þrýsting-
ur frá ýmsum aðilum, einkum LÍÚ um að
svipa okkur öllum veiðiheimildum. Ég skil
vel að erfitt sé fyrir stjórnmálamennina að
standast slíkan þrýsting.“
Rætt um rækju- og síldveiðar
„Við hreyfðum því einnig^ hvort við
gætum fengið rækjukvóta við Island í ljósi
þess, hve rækjuveiði ykkar hefur vaxið gíf-
urlega, úr nánast engu í 60.000 tonn á
fáum árum. Við höfum ekki fengið svar
við því enn. Við höfum einnig hreyft öðru
máli, sem varðar norsk-íslenzku síldina.
Við reiknum með því að hún fari að hefja
göngur sínar út á Atlantshafið á ný. Þá
er það spurningin hvort hún muni halda
sig inni í færeysku lögsögunni eða þeirri
íslenzku. í fyrra kom hún fyrst rétt inn
fyrir landhelgi íslands, en hélt svo kyrru
fyrir rétt utan markanna í Síldarsmugunni
svokölluðu. Nú getur það hvort tveggja
gerzt í sumar að síldin verði innan íslenzkr-
ar eða færeyskrar lögsögu. Því höfum við
beðið um samvinnu milli íslands og Fær-
eyja, þess eðlis að íslenzkum skipum verði
heimilt að stunda síldveiðar innan lögsögu
okkar, haldi síldin sig þar, og færeyskum
skipum heimilt að veiða innan íslenskrar
lögsögu, verði síldin þeim megin. Við þessu
fengum við heldur ekki svar.
Síðan er enn önnur hlið á því máli, sem
bæði íslendingar og Færeyingar hafa hafið