Morgunblaðið - 05.02.1995, Blaðsíða 32
32 SUNNUDAGUR 5. FEBRÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
Fylgstu með í
Kaupmannahöfn
Morgunblabib
fæst á Kastrupflugvelli
og Rábhústorginu
■kjarni málsins!
TÓNLEIKAR
málmblásara og slagverksmanna
Sinfóníuhljómsveitar Islands
og félaga
í Langholtskirkju sunnudaginn 5. febrúarkl. 17.00.
Einleikari: Raija Kerppo.
Stjómandi: Osmo Vdnska.
Tilkynning til þeirra, sem
eiga að skila skattafram-
taii til Bandaríkjanna
Fulltrúi frá bandarískum skattayfirvöldum (Internal
Revenue Service), Davis Morris, verður til við-
tals í Sendiráði Bandaríkjanna, Laufásvegi 21,
13. og 14. febrúar 1995.
Fulltrúinn mun veita svör við spurningum varð-
andi bandarísku skattalöggjöfina. Ef óskað er við-
tals, þá vinsamlega pantið tíma í sfma 91-629100.
Notice tol U.S. citizens
and resident aliens
To provide assistance in matters to U.S. Federal
tax laws, the U.S. Internal Revenue Service will
send to Reykjavík Mr. David Morris, Taxpayer
Assistance Specialist. Mr. Morris will be availaþle
to answer questions regarding U.S. Federal
Income Taxes on 13th and 14th of February,
1995 at the American Embassy, Laufásvegur 21,
Reykjavík. Please call 91-629100 to make an
appointment for assistance.
BrúðkaupC
Höfnm sali
fyrir minni og
stœrri brúðkaup.
Látíð okkur sjá um
brúðkaupsveisluna
HÚTEL j/jsLAND
sími 687111
„Grennri fyrir kvöldið“
INSTRUCTOR'S
choice
SOKKABUXURNAR
SEM GERA
'FÆTURNA
SVO FALLEGA.
STÆRÐIR
S-M-L-XL-XXL
ÆFINGASTUDEO
SÍMI 92-14828.
SENDUM íPÓSTKRÖFU
HEILDSALA - SMÁSALA
Helstu útsölustaðir:
Plexiglas, Borgarkringlunni
Mondó, Laugavegi
Ræktin, Frostaskjóli
Kóda, Keflavík
Nína, Akranesi
Toppmenn og sport, Akureyri
Flamingo, Vestmannaeyjum
Sirrý, Grindavík
Esar, Húsavfk
Skóbúðin Borg, Borgarnesi
ÍDAG
VELVAKANDI
Svarað í síma 569 1100 frá 10-12 og 14-16 frá mánudegi til föstudags
Erfiðar götur í
Kópavogi
REIÐ kona í Kópavogi
hringdi og sagðist vera
orðin langþreytt á ástandi
gatna í Kópavogi. Hún býr
við Hjallabrekku og segir
að gatan sé allt að því ófær
og mikil slysahætta sé á
þessum stað. Ekki flnnst
henni starfsmenn bæjarins
standa sig í stykkinu þrátt
fyrir ítrekaðar beiðnir þar
að Jútandi.
A mörgum svæðum er
illfært vegna klakabúkka
og hálku og bæjaryfirvöld
virðast ekkert aðhafast í
málinu.
Gleymum ekki
drengskap
Færeyinga
FÆREYINGAR 'og sókn
þeirra á íslensk fískimið
eru nú á dagskrá þjóð-
málaumræðu. Ég vonast
til þess að íslendingar
muni þátttöku Færeyinga
í því að færa afla af ís-
lenskum fiskimiðum á
land. Þeir komu hingað
hundruðum saman þegar
íslenskur verkalýður var
önnum kafínn í hermangs-
vinnu og þótti ekki fýsilegt
að sækja sjóinn. Þá brugð-
ust færeyskir sjómenn
drengilega við, þeir flykkt-
ust hingað hundruðum
saman og reyndust hinir
vöskustu drengir á íslen-
skumskipum, hvort sem
það voru mótorbátar eða
togarar. Heill sé þeim og
þökk fyrir dengskap þeirra
og erfiði á þessum árum.
Þeir hafa unnið sér sið-
ferðilegan rétt sem er ótví-
ræður og má ekki gleym-
ast.
Pétur Pétursson
Óánægður með
Póst og síma
SIGTRYGGUR Helgason í
Brimborg hringdi til að
lýsa óánægju sinni með
þjónustu Pósts og síma.
Beðið hafði verið um að
símum þeirra yrði lokað á
númer sem byrja á 99 þar
sem skera átti niður kostn-
að. Á símareikningum
koma fram yfir 2000 skref
yfír svokallað símatorg.
Símanum var ekki lokað
vegna þess að þeir eru með
eigin símstöð og þar þarf
að loka fýrir en því var
ekki sinnt. Einnig þykir
honum furðulegt að hver
sem er skuli geta sett upp
símanúmer fýrir eitthvert
forvitnilegt efni sem byija
á 99 og allir skuli hafa
aðgang að því. Réttara
væri að fólk óskaði eftir
að fá aðgang að þeim svo
það þyrfti ekki að kaupa
lokun á símann.
Tapað/fundið
Veski tapaðist
LÍTIL svört budda með
axlaról tapaðist föstudags-
kvöldið 13. janúar sl. í
miðbænum. Innihaldið var
eingöngu skilríki eiganda
og lyklar. Skilvís finnandi
er beðinn að hringja í síma
512557 eða 620118. Einn-
ig getur finnandi komið
skilríkjunum til óskila-
munadeildar lögreglunnar.
„Flugmannshúfa“
tapaðist
BRÚN flugmannahúfa úr
lambsskinni var tekin í
misgripum úr fatahengi
Tónmenntaskólans við
Lindargötu fímmtudaginn
2. febrúar. Sá sem veit um
húfuna er vinsamleg beð-
inn að hringja í síma
10563.
Trygg vantar
heimili
NÍU mánaða gamall góður
collie-hundur af góðu
smalahundakyni, vantar
gott heimili. Uppl. í síma
78422.
Köttur í heimilisleit
TÆPLEGA tveggja ára
svartur fressköttur fæst
gefíns vegna óvæntra að-
stæðna. Hann er geldur,
eyrnamerktur og spraut-
aður. Einstaklega ljúfur og
fallegur köttur. Upplýs-
ingar í síma 625061.
SKÁK
Umsjðn Margcir
Pétursson
EINN efnilegasti skákmaður
Englendinga um þessar
mundir er 16 ára gömul
stúlka, Harriet Hunt að
nafni. Hún náði áfanga að
alþjóðlegum meistaratitli
karla í Hastings um áramót-
in. Hér hefur Harriet Hunt
(2.265) hvítt og á leik gegn
landa sínum Tyson A.
Mordue (2.230) á móti í
Bridgend í Englandi í janúar.
stöðumynd
16. Hxf6! - gxf6, 17. Rd5
- Dxc2 (Engu betra var 17.
- Dd8, 18. Bb6 - Dd7, 19.
Rxf6 - De6, 20. Dh4 og
vinnur) 18. Dh4 - Dxe2,
19. Dxf6+ - Kg8, 20. Bh6
- Dg4, 21. Dxd6 og svartur
gafst upp. Auk þess sem
hvítur hótar máti með 22.
Dxf8 er önnur hótun að
vinna svörtu drottninguna
með 22, Rxf6+.
Hraðskákmót Reykja-
víkur 1995 fer fram í félags-
heimili Taflfélags Reykjavík-
ur, Faxafeni 12, kl. 14 í
dag, sunnudaginn 5. febrúar.
Öllum er heimi! þátttaka.
COSPER
C05PER,
Hann verður að taka þátt í þessu blessaður, til að eiga
fyrir sköttum af lífeyrinum.
Víkveiji
>
UTGJÖLD heilbrigðis- og
tryggingaráðuneytisins námu
48 milljörðum króna árið 1993.
Lang stærstu gjaldaliðir þess eru
tTyggingakerfið 28,5 milljarður
króna og heilbrigðiskerfið,
sjúkrahús tæpir 17 milljarðar og
heilsugæzlan tæpir 2 milljarðar.
Ríkisspítalar spanna rúmlega 7
milljarða króna útgjöld árið 1993.
Rekstrargjöld umfram sértekjur
hækkuðu um 5% á árinu. Það verð-
ur að teljast vel sloppið með hlið-
sjón af því að launagjöld stofnunar-
innar hækkuðu um 4% milli ára,
önnur rekstrargjöld um 7,1% og
mikil hækkun varð einnig á Iækn-
ingavörum og rannsóknarstofu-
efni.
Aðrir liðir lækkuðu, eins og
matvæli og vaxtakostnaður. í um-
sögn Ríkisendurskoðunar segir:
„Ríkisspítalar hafa með útboðum
náð góðum árangri við að lækka
útgjöid vegna ýmissa kostnaðarl-
iða.“ Þetta á ekki sízt við um eld-
hús Ríkisspítala.
Víkveija er kunnugt um að
ströngu útgjaldaaðhaldi var beitt
í rekstri Ríkispítala, sem m.a. hef-
ur komið fram í tímabundnum, og
á stundum umdeildum lokunum
deilda, og því miður, einnig ónógu
viðhaldi tækjakosts.
„Þar sem Ríkisspítalar velta jafn
stórum fjárhæðum og raun ber
vitni er sérstök ástæða til að bók-
hald og eftirlit með fjármálum sé
skrifar...
í föstum skorðum," segir Ríkis-
endurskoðun. „Sú er einnig raunin.
Þannig uppfylla fylgiskjöl í bók-
haldi yfirleitt allar formkröfur."
Skýrsla Ríkisendurskoður.ar
geymir góða umsögn um Ríkisspít-
ala.
xxx
VILÍKUR fólks eru trúlega
bezti mælikvarðinn á gæði
hvers samfélags. Engin þjóð skák-
ar íslendingum í ævilengd. Á þann
mælikvarða metið telzt íslenzkt
þjóðfélag í hæsta gæðaflokki.
En það er önnur hlið á þessu
gæðaeinkenni, „fjölgun" hinna
öldruðu, sem Víkveiji hyggur að
ekki sé nægur gaumur gefinn.
Gjörbreytt samfélag að þessu leyti
kallar á ört vaxandi öldrunarþjón-
ustu, einkum félagslega og heilsuf-
arslega. Ýmsir telja að samfélagið
hafi ekki aðlagað sig nægilega að
þessu breytta aldursmunstri
þjóðarinnar.
Víkveiji minnir á orð þess virta
frömuðar á svið öldrunarmála,
Ásgeirs Jóhannessonar:
„Aldraðir eru viðskiptamenn en
ekki hráefni fyrir stofnanir. Þeir
eiga rétt á og sækjast eftir þjón-
ustu við hæfi, líkt og maður sem
kemur inn í verzlun og velur sér
vöru og þarf að vera ánægður með
hana, og í framtíðinni munu
aldraðir þurfa að greiða fyrir þjón-
ustuna, ýmist með fyrirfram-
greiðslu, í formi skattgreiðslu til
samfélagsins á starfsárum, eða
þegar þjónustan er veitt eftir eðli
og aðstæðum...“
xxx
ASGEIR segir í grein um mál-
efni aldraðra að trúlega náizt
beztur árangur „með því að hinir
öldruðu taki í einhveijum mæli
beinan þátt í greiðslu kostnaðar
við þegna þjónustu. Það gjald á
þó að vera svo hóflegt að flestir
eða allir hafi efni á að veita sér
þá þjónustu sem þeim hentar og
vilja fá, „það er svo misjafnt sem
mennirnir leita að og misjafn til-
gangurinn sem fyrir þeim vakir“,
eins og þjóðskáldið Tómas Guð-
mundsson hefur orðað svo ágæt-
lega.“
Ásgeir segir að enginn megi
skilja orð sín svo að fjárhagur aldr-
aðra eigi að ráða því, hvaða þjón-
usta er veitt. Öðru nær. Hugmynd-
ir hans „auki á jöfnuð manna og
aðgengi að þjónustu sem virkilega
skiptir hina öldruðu verulegu máli
og þeir velji hana sjálfir". Ef ein-
hver þjónusta er hins vegar í boði,
„sem hinir öldruðu telja það þýð-
ingarlitla fyrir sig að fáir eða eng-
ir vilji greiða henni atkvæði með
eigin fjárframlagi — litlu lág-
marksgjaldi — þá hlýtur sú þjón-
usta að mega hverfa.“