Morgunblaðið - 04.05.1995, Qupperneq 45

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 4. MAÍ1995 45. _
BRÉF TIL BLAÐSINS
Hvað hefur mest áhrif
á árangur af fræðslu?
Frá Birni Dagbjartssyni:
í KENNARAVERKFALLINU á
dögunum féllu mörg þung orð frá
kennurum í garð ráðamanna
menntamála og núverandi þingmeiri-
hluta vegna skilningsleysis þeirra á
gildi peningaútláta til skólamála.
Mikið var vitnað til útlanda í þessum
efnum og valin dæmi tekin.
Nýlega er komin út skýrsla frá
Alþjóðabankanum: „Priorities and
Strategies for Education" (For-
gangsröð og stefnumið í menntamál-
um) sem er árangur mjög ítarlegrar
könnunar á öllum þáttum sem snerta
málefnið. Vitnað er til yfir 200 fræði-
greina í skýrslunni. íslands er getið
eins og vera ber í hópi þjóða með
hæsta menntunargráðu og bestu
nýtingu fjármagns til menntunar.
Eitt af mörgum athyglisverðum
súluritum í skýrslunni er Morgun-
blaðið beðið að birta en þar er fjallað
um árangur af „menntunarviðleitni"
(fræðslu) m.t.t. ýmissa áhrifaþátta.
I trausti þess að áhugamenn um
þessi mál séu vel að sér í ensku er
ekki hirt um að þýða textann en
aðeins skal vakin athygli á því að
af þeim áhrifaþáttum sem rannsak-
aðir voru skiptir minnstu máli upp á
árangur fræðslu að hækka laun
kennara og fækka í bekkjardeildum.
BJÖRN DAGBJARTSSON.
Hugleiðingar 1 tilefni
1. maí göngunnar
Frá Maijöttu Isberg:
1. MAÍ bernsku minnar stendur
upp úr í huga mínum sem sérstakur
hátíðisdagur, janfvel meiri hátíð en
jólin voru. 1. maí var dagur gleðinn-
ar og samstöðu manna. Þá klæddu
allir sig í bestu fötin sin, fengu jafn-
vel gjarnan ný föt í tilefni dagsins.
Svo fylktu þeir liði kringum rauðu
fánana. Hvert iðnaðarmannafélag
hafði sinn eigin fána, og að sjá
þessa fánaborg var í huga okkar
barnanna eins og að mega líta inn
I paradís. Svo lengi sem ég gat
munað, hafði ég alltaf mætt í þessi
hátíðarhöld með foreldrum mínum.
Á fullorðinsárum mínum hefi ég
ekki tilheyrt félögum sem taka
formlega þátt í 1. maí göngunni,
en mér hefur fundist það sjálfsagt
að mæta á staðinn sem áhorfandi.
í nærri öld eftir að flest þessara
félaga voru stofnuð, virðist breyting
hafa orðið á hátíðarhöldunum. Frá
heimalandi mínu, Finnlandi, berast
þær fréttir, að jafnaðarmenn (Sós-
íaldemokratíski flokkurinn) og
Vinstrabandalag taka ekki þátt í
kröfugöngunni í Helsinki. Ástæðan
ku vera sú, að nú eru þessir flokk-
ar komnir í ríkisstjórn og geta þess
vegna ekki stillt kröfur á sama
hátt og þegar þeir voru í stjórnar-
andstöðu. Enda virðist ríkisstjórn
Paavo Lipponens vera með ná-
kvæmlega sömu stefnu og ríkis-
stjórn Daviðs Oddssonar, sem mað-
ur hefur þó ímyndað sér að hafi
frekar hægri en vinstri stefnu.
í Reykjavík var þó ganga með
hefðbundnum hætti. - Eða þó.
Lúðrasveit verkalýðsins var á sínum
stað. Svo og Svanurinn. Á eftir
þeim blakti fáni Alþýðusambands
Islands og svo fánar verkamanna-
og iðnaðarmannafélaganna. En það
sem sló áhorfandann var, hve fá-
mennt var kringum þessa fána -
oft bara örfáir menn, hugsanlega
launaðir starfsmenn viðkomandi
félaga. Á eftir aðildarfélögum Al-
þýðusambandsins komu svo tveir
fánar Alþýðúbandalagsins. Þétt á
eftir þeim var borið merki Banda-
lags starfsmanna ríkis og bæja, svo
Starfsmannafélags ríkisstofnana og
fleiri félaga sem tilheyra BSRB.
Þessi hluti göngunnar var mun fjöl-
mennari en alþýðusambandsmenn,
sýndist mér. Kröfuspjöld þeirra
voru öll handmáluð, ekki prent-
smiðjuunnin eins og undir rauðu
fánunum. Þetta voru heldur ekki
menn í bestu fötum sínum. Þetta
voru menn sem fundu ekki til gleð-
innar sem samstaðan veitir. Þeirra
1. maí var frekar dagur gremjunn-
ar. Með látbragði vildu þeir sýna,
að kjörum þeirra mætti líkja við
kjör þræla, og að nú væri tími kom-
inn til að þrælar kasti af sér hlekkj-
um.
Þegar ég horfði á þessa sýn 1.
maí, fór ég að hugsa, hvort hreyf-
ingin undir rauðu fánunum væri
orðin svo steinrunnin, að hún varði
enga nema starfsmenn sem þiggja
laun af þessum félögum. Og hvort
1. maí mun í huga barna minna
verða baráttudagur hinna bláu fána
ríkisstarfsmanna. - Og hvað skyldi
vera orsökin? Hafa flestir verka-
menn það svo gott, að engin þörf
sé að sýna samstöðu út á við? Eða
eru menn í erfiðisvinnu orðnir svo
fáir, að ekki er hægt að mynda
almennilega kröfugöngu af þeim?
Eru ríkisstarfsmenn orðnir fjöl-
mennasta stétt þjóðarinnar? Eru
þeir öreigar nú- og framtíðar? Gilda
hér markaðslögmál, sem segja að
of mikið framboð - í þessu tilviki á
ríkisstarfsmönnum - leiðir til verð-
iækkunar?
Og hvað gera hinir flokkarnir?
Láta þeir þessa fjölmennu stétt
Alþýðubandalaginu orðalaust í té?
Lýsandi dæmi um þetta er að einn
aðalræðumaðurinn í hátíðardag-
skrá „Rauður 1. maí“ var Elna
Katrín Jónsdóttir, formaður Hins
íslenska kennarafélags. Eigum við
ekki að breyta nafninu í „Blár 1.
maí“?
MARJATTAISBERG,
Miklubraut 58, Reykjavík.
Vorleikur fyrir
viðskiplavini Kringlunnar
27. apríl - 5. maí 1995
Ef þú verslar lyrir 2.000 krónur eða mcira á einum stað í Kringlunni,
þá fylgir einn Ilappadráttarmiði. Þú fyllir iniðann út og setur
í llappadráttarkassa sem eru við aðalútganga Kringlunnar.
100 góðir vinniiigar frá fyrirtækjum Kringlunnar
Aðalvinningurínn en
þúsund krúna verslunarferð í Kríngluna
Stærsti vinningurinn er verslunarferð í Kringluna þar sem
vinningshafinn verslar í glæsilegum verslunum og þjónustu-
fyrirtækjum Kringlunnar fyrir samtals 300 þúsund krónur.
Bylgjan sér uni kyiiningu
og útdrátt daglcga kl. 14.
Daglega er dregið um Qóra góða vinninga og tíu aukavinninga
og nöfn hinna heppnu lesin upp á Bylgjunni. Síðasta daginn
fara allir miðarnir í stóra pottinn. Aðalvinningurinn, 300 þúsund
króna vöruúttekt, verður dreginn út laugardaginn 6. maí kl. 14.00.
Komdu í Kringluna og kynntu þcr nánar lcikrcglumar
I RINGW
-heppilegur staöur-
Afgreiðslutími Kringlunnar. Máuudaga - fininitudaga 10-18:30
föstudaga 10-19 laugardaga 10-16
HÓTEL ALEXANDRA AUGLÝSINGASTOFA