Morgunblaðið - 09.06.1995, Page 34

34 FÖSTUDAGUR 9. JLINÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ

MINNIIVIGAR
+ Björn Gunnars-
son var fæddur
2. maí .1903 að
Skógum í Öxarfirði.
Hann lést á Hjúkr-
unarheimilinu
Skjóli aðfaranótt
29. maí sl. Foreldr-
ar hans voru Gunn-
ar Árnason, bóndi á
Skógum í Öxarfirði,
og Kristveig
Björnsdóttir, hús-
móðir. Systkini
hans eru Rannveig
(d. 1991), Sigurveig,
Arnþrúður (d.
1977), Árni (d. 1937), Sigurður,
Jón Kristján (d. 1938), Þórhalla
og ÓIi. Björn kvæntist Ólöfu
Guðrúnu Krisljánsdóttur, f.
12.5. 1892, d. 17.7. 1969, 20.
júní 1925. Þau eignuðust tvær
SÓLIN gengur til viðar og afi kveð-
ur þennan heim. Hjá honum er
nýtt upphaf eins og hjá blómunum
á vorin. í dag erum það við sem
kveðjum hann, sem var stór hluti
af lífi okkar. Margar minningar
ikoma upp í hugann og er amma
okkar Guðrún, samofín þeim. Þau
hófu sinn búskap árið 1925 að Vík-
ingavatni í Kelduhverfi og bjuggu
þar í fjögur ár. Þaðan fluttu þau
að Skógum í Öxarfirði og áttu þar
skamma dvöl. Afí byggði reisulegt
hús á Kópaskeri, Steinnes, og kom
fjölskyldan sér þar vel fyrir, afi,
amma og dæturnar tvær. Ekki
höfðu þau búið þar lengi er veikindi
ömmu hófust, árið 1935. Þau þurftu
að koma dætrum sínum tveimur í
jóstur og flytjast suður til Reykja-
víkur. Amma var lömuð og eftir
tveggja og hálfs árs þrautagöngu
sameinaðist fjölskldan á ný er dæt-
umar komu til Reykjavíkur og fjöl-
skyldan stofnaði heimili á Fjölnis-
vegi 13. Erfitt er að setja sig í spor
þessara hjóna og ímynda sér hvem-
ig lífið var eftir þessi miklu um-
skipti. Alla þá erfíðleika sem mættu
þeim og þau þurftu bæði að ganga
í gegn um. Einstaklingarnir í þess-
ari litlu fjölskyldu, hjónin og dæt-
umar tvær hafa svo sannarlega
verið hetjur hvunndagsins.
dætur, þær Krist-
veigu, f. 1926 og
Ástu, f. 1927. Krist-
veig giftist Jóhanni
Finnssyni tann-
lækni, d. 1973 og
eignuðust þau 4
börn, Björn, Sigríði,
Svein og Guðrúnu.
Ásta giftist Haraldi
Guðjónssyni lækni
og eignuðust þau
einn son, Gunnar.
Þau skildu. Barna-
barnabörn Björns
eru átta talsins.
Björn var lengst af
starfsmaður Sambands _ ís-
lenskra samvinnufélaga. Útför
Björns fer fram frá Áskirkju i
dag og hefst athöfnin klukkan
13.30.
Þegar dæturnar voru uppkomnar
var ákveðið að fá tilbreytingu í lífið
og voru fest kaup á lóð í Mosfells-
sveit. Á hverju vori fluttumst við
barnabömin fjögur með foreldrum
okkar og afa og ömmu upp í sumar-
bústað og dvöldum þar í þrjá mán-
uði ár hvert. Það eru mikil forrétt-
indi að hafa sem börn búið með
þeim í sumarbústaðnum öll þessi
sumur. Þarna vom kynslóðirnar
þrjár saman við leik og störf og afí
og pabbi sóttu vinnu til Reykjavík-
ur. Afí undi hag sínum mjög vel í
sveitinni og var sumarbústaðurinn
honum mikils virði. Ásta móður-
systir okkar annaðist afa og ömmu
af mikilli alúð og umhyggju alla tíð
og hélt síðan heimili með afa frá
árinu 1969 er amma dó, þar til
hann fluttist á hjúkrunarheimilið
Skjól fyrir fjómm árum. Kunnum
við henni ómetanlegar þakkir fyrir
það.
Afi var mikill hagleiksmaður og
þúsundþjalasmiður. Hann skar út í
tré, batt inn bækur og vann ýmiss
konar handavinnu. Hann safnaði
frímerkjum til margra ára og var
það aðaláhugamál hans. Reglusemi
og snyrtimennska einkenndi hann
alla tíð. Hann var nýtinn mjög og
engu mátti henda. Það má glöggt
sjá í litla vinnuherberginu hans í
sumarbústaðnum. Þar var öllu hag-
anlega komið fyrir. Ekki vorum við
nú alltaf sammála um hvað ætti
að geyma en á tímum endurvinnslu
og umhverfísverndar má okkar kyn-
slóð ýmislegt læra af honum afa
okkar.
Afi var ekki mannblendinn mað-
ur en alltaf þótti honum vænt um
að fá heimsóknir. Hann var mjög
skrafhreifínn við barnabörnin sín.
Hann sýndi barnabarnabömum sín-
um alltaf mikinn áhuga og spurði
ætíð frétta af þeim. Hann var í
nánu sambandi við Guð og voru öll
andleg mál honum mjög hugleikin.
Hann las mikið um andleg og trúar-
leg málefni og var mjög fróður um
ýmislegt sem ritað hefur verið í
þeim efnum. Áttum við oft löng
samtöl um lífíð og tilveruna. Afi las
bækur, dagblöð og fylgdist með
fréttum í fjölmiðlum allt fram að
síðustu viku lífs síns. Hann var allt-
af vel með á nótunum um hvað var
að gerast í heiminum hverju sinni.
Það er mikils virði að fá að halda
slíkri meðvitund um umhverfi sitt
eins lengi og hann gerði.
Afí hefur lengi þráð að fá að
yfirgefa þennan heim og ganga inn
í hinn heiminn þar sem hann var
viss um að hitta ömmu og alla hina
ættingjana. Eitt sinn dreymdi afa
draum. Hann var staddur í eyði-
mörk. Móða var yfir öllu. Allt í einu
sá hann hvítan blett í mikilli fjar-
lægð. Hann stækkaði smám saman
og færðist nær honum. Þetta var
mannvera og dróst hann að henni
og hún að honum. Hún var hvít-
klædd og breiddi faðminn á móti
honum og hann mót henni. Á næsta
augnabliki voru þau í undurljúfum
faðmlögum. Hann fann og vissi
hver hún var. Konan hans. Loksins
hefur afa orðið að ósk sinni. Við
erum sannfærð um að endurfundir
hans og ömmu urðu jafn fagrir og
þeir birtust honum í drauminum.
Guð blessi minningu afa okkar.
Barnabörnin.
Ég get ekki látið hjá líða að minn-
ast með örfáum orðum Bjöms
Gunnarssonar móðurbróður míns,
sem nú er látinn.
Björn ólst upp í Skógum sem í
þá tíð voru mikið menningarheimili
og alltaf mjög mannmargt og öllum
opið, sem leið áttu um. Húsmóðirin
spilaði á orgel — og var mikið sung-
ið og glaðværð í hávegum höfð. í
þessu umhverfi ólust bömin upp og
mótuðust mikið í foreldrahúsum,
þannig að þau bjuggu að því allt
sitt líf. Þau vom öll vinnusöm, vand-
virk og lagin til verka, enda ekki
langt að sækja það, öll sveitin leit-
aði til afa Gunnars ef eitthvað fór
úrskeiðis á þeirra heimilum.
Eftir að Björn giftist flyst hann
til Guðrúnar að Víkingavatni og þau
stunda þar búskap. Árið 1930
ákveða þau að hætta búskap og
Björn fer með konu og dætur heim
í Skóga. Þau ákveða að reisa hús
á Kópaskeri og reisti Björn það að
mestu sjálfur, með góðra manna
hjálp, á einu sumri þannig að strax
um haustið 1930 tekst þeim að
flytja í nýja húsið sitt. Hann fær
síðan vinnu hjá Kaupfélaginu, bæði
við vélavörslu og allskonar viðgerð-
ir á hinum ýmsu tólum og tækjum
enda var Björn laginn með afbrigð-
um og sannkallaður þúsundþjala-
smiður. Lagni Björns og iðjusemi
áttu síðan eftir að koma að góðu
gagni við frímerkjasöfnun sem var
hans helsta hugðarefni í fjöldamörg
ár.
Um haustið 1935 dynur óskap-
legt áfall yfir okkur öll. Guðrún
veikist af lömunarveiki og lamast
svo til alveg. Hún liggur svo heima
þar til í desember að læknir ákveð-
ur að senda hana á Landspítalann.
Þá var ekki um annað að ræða en
skipsferð því ekki voru flugvélar til
taks. En skipið sem hún fer með
fær aftakaveður á leiðinni, hún fár-
veikist, fær lungnabólgu, alltaf sjó-
veik og var vart hugað líf í heila
viku. Svo vont var veðrið að skipið
beið heila viku á Siglufírði á leið
suður. Alltaf var Björn við hlið
hennar og gerði allt til að létta
henni lífíð. Guðrún kemst á Land-
spítalann og er þar í tvö og hálft
ár, fékk lítinn bata, þó löguðust
hendumar þannig að hún gat saum-
að og prjónað, þó sumir vöðvar
væru lamaðir.
Mér verður hér tíðrætt um Guð-
rúnu, en það var nú svo, að allt líf
Bjöms á þessum árum snerist um
hana. Hann var óþreytandi við að
hjálpa henni á allan hátt og var hjá
henni öllum stundum. Um þessar
mundir fær hann vinnu hjá SÍS og
er þar, þar til hann hættir vegna
aldurs.
Árið 1938 ræðst hann í að leigja
og síðar kaupa sér íbúð í húsinu
nr. 13 við Fjölnisveg í Reykjavík.
Þangað flytja þau svo og dæturnar
ásamt vinnukonu að norðan. Þetta
var mikil breyting á þeirra högum,
loksins gat fjölskyldan verið saman
á ný, sem þau höfðu svo sannarlega
þráð.
Þetta var auðvitað ekkert auð-
velt fyrir Björn. Þarna varð hann
að bera Guðrúnu úr stólnum í rúm-
ið og úr rúminu í stólinn á hveijum
einasta degi. Síðan var hann óskap-
lega duglegur við að keyra hana
um allt, meira að segja norður, um
Suðurland og hér um næsta ná-
grenni og enn þetta sama, alltaf
varð hann að bera hana úr stólnum
í bílinn og aftur til baka. En svona
var Björn, hann taldi aldrei eftir
sér að gera allt sem hann gat fyrir
hana. Hann hafði ekki mörg orð
um hlutina, hann var rólegur,
þrautseigur og traustur.
Á Fjölnisveginum var mjög gest-
kvæmt, þar var húsmóðirin hrókur
alls fagnaðar og vel heima í öllu,
en hann var rólegur að vanda og
sagði minna.
Þegar ég flutti suður, bjó ég lengi
vel hjá þeim hjónum í góðu yfír-
læti. Við dætur þeirra og ég höfum
alltaf verið eins og systur og erum
enn. Fyrir þennan tíma er ég þakk-
lát.
Eftir að Guðrún lést árið 1969
kaupir Björn íbúð í húsinu nr. 2 við
Stigahlíð og þangað flytjast þau
Ásta og hann og þar hugsaði hún
síðan um pabba sinn í öll þessi ár
og lét sér annt um hann eins og
henni er lagið. Einnig höfðu þau
bæði mikla stoð og styrk af Krist-
veigu og öllum hennar börnum. 13.
maí 1991 flyst Björn svo á Skjól
þar sem hann bjó síðan.
Nú er þessi öðlingsmaður horfinn
af sjónarsviðinu, þessi maður sem
aldrei hafði sig í frammi og fórnaði
sér fýrir aðra um áraraðir. Hann
kvartaði aldrei en gerði það sem
fyrir lá og var aðdáunarvert hversu
vel hann stóð sig og hversu lengi
kraftarnir entust, eftir allt sem á
undan var gengið. Ég held að dauð-
inn hafí verið honum kærkominn,
hann var sárlasinn síðustu árin og
þráði hvíldina.
Ég þakka Birni frænda mínum
fyrir öll liðnu árin og vona og veit
að vel hefur veirð tekið á móti hon-
um í nýju heimkynnunum.
Elsku Kristveig og Ásta, ég og
mín fjölskylda sendum ykkur, börn-
um og bamabörnum, okkar innileg-
ustu samúðarkveðjur. Minningin
um góðan mann mun lifa um ókom-
in ár.
Gunnþórunn Björnsdóttir.
BJORN
GUNNARSSON
GUÐMUNDUR BJÖRN
HARALDSSON
GUÐMUNDUR
Björn Haralds-
son var fæddur 26.
desember 1953 á
FJateyri. Hann lést
á Flateyri 28. maí
sl. Foreldrar hans
voru Haraldur
Jónsson, f. 30. sept-
ember 1924, d. 20.
október 1988, og
Gróa Guðmunda
"^jörnsdóttir, f. 27.
desember 1926.
Eftirlifandi systkini
Guðmundar eru
Guðbjörg Kristín, f.
3. júlí 1955, Jóna Guðrún, f. 22.
ÞÓ AÐ flestum okkar
fínnist dauðinn sjálf-
sagður hlutur er það
alltaf jafn sorglegt
þegar ungt fólk deyr.
Mig langar að minnast
í örfáum orðum
Gumma bróður, sem
lést 28. maí sl.
Það er huggun
harmi gegn að hugsa
sér að nú sé hann í
skjóli venslafólks sem
áður hefur horfíð, sem
hlúir að honum og
styrkir. Lífið er ekki
alltaf gjöfult og þar
skiptast á skin og skúrir. Þetta átti
nóvember 1956, Gunnhildur
Halla, f. 29. mars 1958, Gróa
Guðmunda, f. 25. ágúst 1961,
og Hinrik Rúnar, f. 19. ágúst
1966. Eftirlifandi sambýliskona
hans er Gróa Kristín Helgadótt-
ir. Útför Guðmundar Björns fer
fram frá Neskirkju í dag. og
hefst athöfnin kl. 13.30.
Hreinsum upp og gerum við eldri legsteina.
Höjum einnig legsteina og krossa til sölu.
Fjölbreytt úrvaL
Góðfiislega hafið samband i sima 566-6888.
Steinaverksmiðjan Korpó
ekki síst við hjá bróður mínum og
því var ekkert ljúfara en heyra að
vel gengi.
Ein af mínum fýrstu minningum
af Gumma var þegar við systkinin
fengum skauta í jólagjöf sem hægt
var að festa á gúmmístígvél. Við
fórum strax út að prófa og eftir
smástund vildi hann endilega kalla
á Eirík frænda og sýna hvað litla
systir var orðin flink á skautunum,
svona var Gummi, átti gott með
að gleðjast með öðrum.
Eg man líka eitt sinn er við vor-
um að fara á ball á næsta fjörð,
hann 19 ára og ég 16 ára, að við
fengum lánaðan jeppa hjá mömmu
og pabba. Þegar við vorum komin
neðan við Breiðadalsbæ sá Gummi
að lamb var fast í girðingu, bað
hann mig að losa það sem ég og
gerði, en þegar ég kom aftur að
jeppanum og sagði honum að allt
hefði gengið vel sagði hann „gott“
og keyrði aðeins áfram og yfir fót-
inn á mér, þegar ég kallaði og sagði
honum hvað hefði gerst, bakkaði
hann aðeins og aftur yfír fótinn,
svona hrakfallabálkur gat hann
verið.
Það er ekki hægt að minnast
Gumma án þess að segja frá hvað
hann var mikill dýravinur. Minnist
ég þess er hann kom heim með
hvolp, læsti sig og litla bróður okk-
ar inn í herbergi og sagðist ekki
koma út fyrr en mamma og pabbi
gæfu leyfí fyrir honum, seinni part
dags gáfust þau upp og það er
skemmst frá því að segja að hvolp-
urinn sem var gefið nafnið Kolur
varð allra ýndi. Gummi átti alltaf
hunda og ketti, og frekar svalt
hann heldur en að geta ekki gefið
fuglunum og dýrunum sínum að
borða. En nú er hann horfínn frá
okkur, orð fá engu um það breytt.
Ég vona að þú höndlir hamingjuna
hinum megin, elsku bróðir.
Man ég æskuárin
yndisbros og tárin
gleði og sviðasárin
sól og daga langa
vinarhönd á vanga
(Stefán frá Hvítadal)
Elsku Stína mamma, systkini og
fjöiskyldur, góður guð veiti ykkur
styrk og græði sárin.
Jóna G. Haraldsdóttir og
fjölskylda.
Lífshlaup okkar mannanna er
með ólíkindum misjafnt. Guð-
mundur Björn, eða Gummi frændi,
eins og hann var einatt kallaður í
okkar fjölskylduhópi, er látinn að-
eins rúmlega 41 árs gamall. For-
eldrar okkar bjuggu hlið við hlið á
Grundarstígnum á Flateyri. Haddi
frændi og Ninna mamma okkar
voru ennfremur fóstursystkini og
bræðrabörn. Fjölskylduböndin
voru því afar sterk og mikil sam-
skipti milli fjölskyldnanna á upp-
vaxtarárum okkar. Forlögin haga
því hins vegar þannig til að lífs-
hlaup okkar mannanna verður með
misjöfnum hætti og eftir að námi
í barnaskóla lauk, hafa leiðir okkar
ekki legið jafn náið saman og áður.
Guðmundur Björn leitaði hins veg-
ar ætíð eftir því að viðhalda frænd-
semis- og vinaböndum, en uppskar
kannski ekki alltaf eins og sáð var.
Það er ekki hvað síst þegar
menn ganga á vit feðra sinna á
besta aldri, að þá vakni fjölmargar
spumingar í huga okkar eftirlif-
enda. Hvers vegna höguðu örlaga-
dísirnar til dæmis málum þannig,
að Gummi þurfti að glíma við þau
fjölmörgu vandamál sem raun bar
vitni, allt frá unglingsárum? Þegar
Gummi lést, vegna veikinda, var
hann nýkominn úr aðgerð og var
auk þess reiknað með að hann
yrði að fara í aðra aðgerð fljót-
lega. Veikindi mannanna eru af
misjöfnum toga spunnin og leggj-
ast misþungt á fólk. Það er hins
vegar ekki okkar mannanna að
dæma bræður okkar og systur, því
okkur reynist undantekningarlítið
erfitt að greina bjálkann í eigin
auga, á meðan við hrópum og köll-
um vegna flísarinnar sem við
greinum í auga náungans.
I hugskoti Guðmundar voru
bernskuminningar ljóslifandi og
ekki laust við að maður tryði því
stundum, þegar hann rifjaði upp
liðna atburði, að hann berði sjálf-
viljugur í bresti minninganna - svo
nákvæmlega gat hann lýst orðum
og athöfnum okkar frá barnsaldri.
Reyndar höfum við oft spurt sjálfa
okkur að því hvort ekki megi von-
ast til þess að eigin minningar
komi skýrar fram þegar aldur og
ár færast yfir okkur. Minningar-
brotin eru samt sem áður fjölmörg,
sem bijótast fram þegar leiðir
skilja með svo ósanngjörnum og
snöggum hætti, svo sem þau fjöl-
mörgu skipti sem við fórum með
Hadda og Gumma að vitja rauð-
maganetanna á vorin. í minning-
unni er ekkert nema birta yfir
þeim ferðum og gleði. Hér er hins
vegar ekki staður né stund til að
tilgreina slíkt í smáatriðum.
Þessum fátæklegu orðum okkar
viljum við ljúka á bljúgri bæn til
guðs um að hann taki Gumma
frænda okkar opnum örmum, um-
vefji hann elsku sinni og veiti hon-
um sæluvist í hinni eilifu hirð sinni.
Sambýliskonu Guðmundar Björns,
móður hans, systkinum og vensla-
fólki öllu vottum við fyrir hönd fjöl-
skyldna okkar, okkar dýpstu sam-
úð. Megi guð blessa Guðmund
Bjöm Haraldsson að eilífu.
Eiríkur Finnur og Hinrik
Greipssynir.