Morgunblaðið - 16.06.1995, Qupperneq 10

10 ■ FÖSTUDAGUR 16. JÚNÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
I
FRÉTTIR
Lagning Garðskagavegar í bígerð
U mh verfisáhrif-
in verði metin
Morgunblaðið/Kristinn
Morgunblaðið/Sig. Jóns.
RÍKISSALUR Votta Jehóva í byggingu á Selfossi.
Vottar Jehóva byggja
í Keflavík og á Selfossi
Selfossi. Morgunblaið
VEGAGERÐ ríkisins hefur fengið
verkfræðiskrifstofuna Hönnun til
að meta umhverfisáhrif vegna
lagningar Garðskagavegar. Gert
er ráð fyrir því að vegurinn verði
lagður í tveimur áföngum.
Fyrst er áætlað að leggja veg
milli Reykjanesbrautar og núver-
andi vegar til Garðs með tveimur
hringtorgum sem koma vestan við
Rósaselsvötn og við Mánagrund
suðaustan hesthúsa Keflvíkinga. I
seinni áfanga er ráðgert að leggja
veg frá hringtorgi við Reykjanes-
braut að Víknavegi til Sandgerðis,
en nokkurra ára bið verður þar á.
Minni umferð gegnum
Keflavík-Njarðvík
Markmið vegargerðarinnar er
að bæta samgöngur og umferðar-
öryggi á svæðinu en áætlað er að
umferð milli höfuðborgarsvæðis
og Sandgerðis og Garðs muni
færast frá byggð í Keflavík-Njarð-
vík. Lög um mat á umhverfis-
áhrifum komu til framkvæmda 1.
mai 1994 og hefur Skipulag ríkis-
ins umsjón með framkvæmd
þeirra. Lögunum er, eins og nafn-
ið bendir til, ætlað að tryggja að
metin séu áhrif tiltekinna fram-
kvæmda á umhverfið, svo sem á
lífríki, vatn, andrúmsloft, lands-
lag, fornminjar, mannlíf og fleira.
Skýrslan kynnt á skrifstofum
sveitarfélaganna
Á vegum framkvæmdaraðila,
sem þessu tilviki er Vegagerð
ríkisins, er skrifuð matskýrsla en
í henni er gefíð yfirlit yfir fram-
kvæmdina og umhverfísáhrif
hennar metin. Skýrslan er síðan
tekin til athugunar hjá Skipulagi
ríkisins þar sem hún er m.a. kynnt
almenningi sem getur komið fram
með athugasemdir.
Matsskýrsla um Garðskagaveg
liggur frammi til kynningar á
skrifstofum sveitafélaganna á
svæðinu. Einnig óskar Skipulag
ríkisins umsagnar viðkomandi
sveitarstjórna og ýmissa ríkis-
stofna s.s. Náttúruvemdarráðs,
Þjóðminjasafns og Hollustuvernd-
ar. Kynningartíma fyrir almenn-
ing vegna Garðskagavegar lýkur
17. júlí og þurfa athugasemdir að
hafa borist Skipulagi ríkisins fyrir
þann tíma en úrskurður skipulags-
stjóra liggur fyrir í síðasta lagi
8. ágúst í sumar.
I gogginn
LÍFSBARÁTTAN getur verið
hörð á Tjörninni eins og annars
staðar og tekið á sig margvísleg-
ar myndir. Margur bitinn hverf-
ur í gogg fuglanna úr höndum
mannfólksins, sem seint fær leið
á að fylgjast með fuglalífinu.
-----» ♦ ♦----
Karlremb-
ur safna liði
Hveragerði. Morgunblaðið
KARLREMBUR landsins eru boðn-
ar velkomnar til Hveragerðis nk.
sunnudag en þá fer fram fyrsta
karlrembuhlaupið.
Að sögn Gísla Garðarssonar, eins
aðalforsprakka karlrembuhlaups-
ins, er ætlunin að vega uppá móti
kvennahlaupinu sem ráðgert er á
sama tíma. „Karlrembum líkar illa
þegar þær eru skildar útundan eins
og konur hafa gert í kvennahlaup-
inu undanfarin ár og munum við
núna koma með krók á móti bragði
og hlaupa öfugan hring og mæta
konunum á miðri leið.“
Karlrembur í Hveragerði vonast
til þess að skoðanabræður þeirra í
nágrannsveitarfélögum komi og
taki þátt í hlaupinu. Skráning fer
fram í Sundlauginni í Laugarskarði
og er þátttökugjald 700 kr. og er
bolurinn innifalinn í því.
VOTTAR Jehóva reistu Ríkissal sinn,
sem er samkomuhús þeirra, við Miðt-
ún 1 á Selfossi á þremur dögum.
Annað sams konar hús var reist í
Keflavík.
Húsið á Selfossi er 143 fermetrar
að fiatarmáli sem í er samkomusalur
fyrir 60 manns. Húsið er byggt af
Vottum Jehóva á íslandi með aðstoð
trúbræðra og -systra frá Noregi.
Efniviður í húsið er að langmestu
leyti gjöf Norðmannanna sem sáu
um efnisöflun og skipulagningu
byggingarinnar og sendu 120 sjálf-
boðaliða til að byggja húsin á Sel-
fossi og í Keflavík. 160 íslenskir sjálf-
boðaliðar komu líka að byggingunum
og alls unnu 140 manns á hvorum
stað.
Kjell Geelnard, einn sjálfboðalið-
anna á byggingastaðnum á Selfossi,
sagði að bygging hússins væri áætl-
uð þriggja daga verk en þar sem
ísienskir staðlar gerðu meiri kröfur
en þeir norsku tæki það tveimur
dögum lengri tíma að ganga frá
húsinu. Hann sagði að öll vinnan
væri mjög vel skipulögð. Fólkið ynni
í ákveðnum hópum við viss verkefni
og húsið yrði fullklárað ásamt því
að gengið yrði frá lóðinni.
Bygging hússins vakti eftirtekt
vegfarenda en þeir sem fóru framhjá
byggingastaðnum að morgni urðu
steinhissa er þeir komu aftur að
kvöldi því þá var húsið risið. Áform-
að er að sýna húsið sunnudaginn 18.
júní.
€i
i
<§
K
<
í
Hugmyndir OECD til að sporna við áhrifum vegna fjölgunar lífeyrisþega
Hærri eftirlaunaaldur
- hert skilyrði til bóta
HÆKKUN eftirlaunaaldurs,
lækkun lífeyrisbóta og hert skil-
yrði til bóta eru meðal hugmynda
sem koma fram í nýlegri greinar-
gerð Efnahags- og þróunarstofn-
unarinnar (OECD), og eiga að
miða að því að sporna við þeim
áhrifum sem hærra hlutfall lífeyr-
isþega og hækkandi meðalaldur
hefur á hagkerfíð.
Bolli Þór Bollason, skrifstofu-
stjóri í fjármálaráðuneytinu, segir
að þessar hugmyndir séu meðal
þeirra sem eru til umræðu hér á
Iandi. Á vegum ríkisstjórnarinnar
séu nú starfandi vinnuhópar sem
í lok júní eigi að skila sameigin-
legu áliti varðandi spamað í ríkis-
rekstrinum.
Benedikt Davíðsson, forseti Al-
þýðusambands íslands, segir þess-
ar hugmyndir OECD ekki eiga
heima hérlendis. Allt aðrar að-
stæður séu fyrir hendi hér en í
hinum aðildarlöndum OECD.
Fjórar megin-
hugmyndir
Alls eru í greinargerðinni nefnd-
ir fjórir aðalpunktar sem eiga að
sporna við aukningu ríkisútgjalda
í kjölfar hækkandi meðalaldurs.
Fyrstan ber að nefna fjölgun laun-
þega á vinnumarkaði með því að
hverfa frá aðgerðum sem stuðla
að fækkun hlutastarfa.
Einnig mælir OECD með að
eftirlaunaaldur hækki. Það sé
raunhæft því meðalaldur fari
hækkandi og fólk komi seinna úr
námi á vinnumarkaðinn en áður.
Með þessu móti lækki lífeyrissjóðs-
greiðslur og framlög í lífeyrissjóði
aukist. Einnig væri hægt að lækka
bætur eða herða skilyrði til bóta.
Loks er bent á að koma beri á
sjóðakerfi til lífeyrisgreiðslna, en
mörg OECD-ríkjanna búa við svo-
kallað gegnumstreymskerfi þar
sem samtímaskattar eru notaðir
til bótagreiðslna, líkt og í al-
mannatryggingakerfínu hér á
landi.
Hugmyndirnar ræddar hér
Bolli Þór segir að allir þessir
punktar séu til umræðu hér á
landi. „Þetta er viðkvæmt mál og
verður ekki gert í neinum stökk-
um,“ segir hann. „Rauði þráðurinn
í ábendingum OECD er að ríkið
eigi að draga sig sem mest út úr
afskiptum af atvinnurekstri."
Hann segir að hækkun á eftir-
launaaldri og breyting á aðgangi
að lífeyrisgreiðslum séu atriði sem
eigi jafnt við okkur sem aðra.
Hins vegar hvað varði uppbygg-
ingu sjóðakerfis, þá sé það þegar
gert í lífeyrissjóðakerfinu hér á
landi.
„Vandamálið í lífeyrismálum er
fyrir hendi hér á landi,“ segir
hann. „Sérstaklega hjá hinu opin-
bera. Að því leyti erum við að
glíma við svipuð vandamál og aðr-
ar þjóðir."
Hann segir að eftirlaunaaldur
hafi upphaflega verið lækkaður í
öðrum OECD-ríkjum til að reyna
að minnka atvinnuleysi. Þessi leið
hafi einungis aukið halla ríkissjóðs
og ekki minnkað atvinnuleysi. Því
hafi þróunin snúist við.
„Það er almennt viðurkennt að
þetta er ekki leið til að minnka
atvinnuleysi,“ segir hann. „Hins
vegar dregur halli í ríkisfjármálum
úr hagvexti og skapar atvinnu-
leysi.
Bolli segir tvennt unnið við að
hækka eftirlaunaaldurinn. Annars
vegar lengist tímabilið sem laun-
þegar eru virkir í atvinnulífinu og
góðir skattgreiðendur. Það þýði
siðan meiri pening í kassann hjá
ríkinu.
Hins vegar styttist sá tími sem
lífeyrisþegar eru á bótum frá rík-
inu. Bolli segir að þetta tvennt
vegi upp á móti neikvæðum áhrif-
um, sem til dæmis fælust í auknu
atvinnuleysi.
Óraunhæfar hugmyndir
Benedikt Davíðsson kveður
fæstar þessara hugmynda OECD
eiga við hér á landi. „Við höfum
þegar byggt upp okkar lífeyris-
sjóði, andstætt því sem er í öðrum
löndum sem búa við gegnumstrey-
miskerfi," segir hann.
Hann segir það vera grundvall-
aratriði að koma fleirum á vinnu-
markaðinn þannig að ekki sé at-
vinnuleysi. „Að öðru Ieyti held ég
að yfirfærsla á þessum tillögum
frá OECD þurfi skoðunar við í
hverju einstöku tilfelli fyrir sig.
Hér eru allt aðrar aðstæður,“ seg-
ir hann. „Bregðast verður við
hærri útgjöldum til heilbrigðis- og
lífeyrismála með auknum tekjum
en ekki með því að skerða réttindi
þess fólks sem er að hverfa út af
vinnumarkaðinum. “
Hvað varði hækkun eftirlauna-
aldurs, segir Benedikt það ekki
vera fýsilegan kost. „Það getur
verið rétt og eðlilegt þar sem
starfslokaaldur er kominn niður í
60 ár eða eitthvað slíkt,“ segir
hann. „Hér er starfslokaaldurinn
hins vegar um 70 ár og er því nær
að lækka hann fremur en lenga.
Það er ekki hægt að flytja inn
svona tillögur heldur verður að
skoða íslenskar aðstæður."
I
I;
I
€
€
i