Morgunblaðið - 22.06.1995, Blaðsíða 8

8 FIMMTUDAGUR 22. JÚNÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Ný lög um þingfararkaup afgreidd í gærkvöldi:.
- Jingforseti fær ráöherralaun, bíl og bílstjóra
3 iGrl^lUKJO
Ykkur er óhætt að taka pottlokin ofan strákar, þetta er á hæstvirtum þjóðarsáttar-nótum.,
Morgunblaðið/Atli Vigfússon
17 ára forystuær
Laxamýri. MorgunbJaðið.
FORYSTUÆRIN Bauga á Leifs-
stöðum í Öxarfjarðarhreppi varð
17 vetra í vor og er enn við góða
heilsu að sögn eiganda hennar,
Stefáns Rögnvaldssonar bónda. Þó
munu tennur vera horfnar og ullin
orðin þunn.
Bauga, sem er heimaalin, var
borin vorið 1978 og var síðasta
lamb Bildu á Leifsstöðum sem þá
var 13 vetra. Bauga hefur borið
14 sinnum og eignast 27 lömb og
af þeim eru tvær hreinræktaðar
forystuær á lífi í hjörð Stefáns.
Þótt nú sé hægt að nálgast
Baugu var hún aldrei sérlega gæf
og á yngri árum var hún aldrei
handsömuð í göngum. Gekk hún
jafnan í Þverárhymu þar sem auð-
velt var að striða gangnamönnum.
í sumar er Bauga á heimahög-
um og þiggur grasköggla úr lófa
dætra Stefáns, þeirra Sölu Rutar
og Si^ju Rúnar.
5,8% vinnuaflsins án atvinnu
Atvinnuleysi meðal
ungs fólks er 15%
Astandið í atvinnu-
málum skólafólks
Bjartsýni
og uggur
í bland
SIGURÐUR Eyjólfsson, fram-
kvæmdastjóri Atvinnumiðlunar
námsmanna, segir metfjölda at-
vinnurekenda hafa falast eftir
starfskröftum hjá Atvinnumiðlun-
inni í ár og hljóðið í mörgum at-
vinnurekendum gott.
Uggvænlegt væri aftur á móti,
að nú hefði fjöldi námsmanna á
skrá einnig slegið öll fyrri met, og
mjög margir námsmenn væru enn
atvinnulausir.
Það yki mönnum bjartsýni, sagði
Sigurður, að nú væri mjög mikið
að gera hjá Atvinnumiðluninni; það
stefndi í að henni tækist að miðla
fleiri vinnu nú en nokkru sinni.
Atvinnurekendumir sem leitað
hefðu til hennar væru nú nokkrum
tugum fleiri en á sama tíma í fyrra.
Sigurður sagðist vonast til að
þetta héldi svona áfram í sumar og
vildi sérstaklega vekja athygli at-
vinnurekenda á því að Atvinnumiðl-
unin væri starfandi alveg út sumar-
ið, andstætt útbreiddum misskiln-.
ingi.
Aukafjárveiting
Þetta góða hljóð í sumum at-
vinnurekendum breytir þó ekki
þeirri staðreynd, að fjölmargt skóla-
fólk er enn atvinnulaust; margir
óttist að verða jafnvel tekjulausir í
sumar.
Reykjavíkurborg hefur brugðizt
við þessu með aukafjárveitingu til
sumarverkefna skólafólks á vegum
borgarinnar, eins og kom fram í
fréttum í gær. Með þeim aðgerðum
fá 147 manns vinnu til viðbótar
þeim 2.388 sem þegar hafa verið
- ráðnir í sumarvinnu hjá borginni í ár.
Tekið var eftir því hjá Atvinnu-
miðlun námsmanna í kring um sjó-
mannaverkfallið, að þá jókst skrán-
ing fólks sem var vant að vinna á
sjó. Eins hafa, eftir að verkfall hófst
í Alverinu, borizt umsóknir frá fólki
sem annars á vísa vinnu þar.
ATVINNULEYSI meðal fólks á aldr-
inum 16-19 ára er 15,2%. Tæplega
þriðjungur þeirra sem voru atvinnu-
lausir í apríl hafði leitað að vinnu í
6 mánuði eða lengur. Þetta eru helstu
niðurstöður vinnumarkaðskönnunar
Hagstofunnar sem gerð var l.-ll.
apríl sl.
Samkvæmt könnuninni voru 5,8%
vinnuaflsins án vinnu, en það jafn-
gildir því að um 8.700 einstaklingar
hafí verið atvinnulausir. I samskonar
könnun í apríl í fyrra mældist at-
vinnuleysi 5,9% og í nóvember 1994
var atvinnuleysi 4,8%.
Hagstofan hefur í fimm ár gert
vinnumarkaðskannanir tvisvar á ári.
Könnunin náði til 4.371 manna og
fengust nothæf svör frá 3.933.
Atvinnuleysi er meira meðal karla
en kvenna eða 6% á móti 5,6%. Þá
er atvinnuleysi hlutfallslega meira á
höfuðborgarsvæðinu en í öðrum
landshlutum. Atvinnuleysi er 9,3%
meðal fólks sem aðeins hefur lokið
grunnskólanámi, 4,1% meðal fólks
með starfs- og framhaldsmenntun
og 1% hjá fólki með háskólapróf.
Atvinnuleysi er mest í iðnaði og
mannvirkjagerð eða 6,7%.
Tæplega þriðjungur atvinnulausra
hafði leitað að vinnu í 6 mánuði eða
lengur sem er svipað hlutfall og í
apríl 1994, en nokkru hærra en í
nóvember þegar þetta hlutfall var
um fjórðungur atvinnulausra.
18. alheimsmót skáta í Hollandi
Skátahreyfingin
er stærsta frið-
arhreyfing heims
Guðmundur Pálsson
HÓPUR íslenskra
skáta heldur til
Hollands seinni
hluta júlímánaðar í því
skyni að taka þátt í 18.
alheimsmóti skáta.
Tilgangurinn með
móti sem þessu er að
leiða saman ungt fólk,
óháð trúarbrögðum, lit-
arhætti eða öðru því sem
aðgreinir allt það fólk
sem jarðkringluna bygg-
ir. Markmið móta af
þessu tagi er að koma
ungu fólki í skilning um
að með gagnkvæmri
virðingu, þekkingu og
skilningi á ólíkum við-
horfum eiga jarðarbúar
möguleika á að lifa sam-
an í sátt og samlyndi. í
Hollandi dvelur íslenski
hópurinn í 11 daga við leik og
störf og munu skátar frá öllum
heimsálfum reisa tjaldborgir með
öllu því sem til þarf. Guðmundur
Pálsson verður fararstjóri fyrir
220 ungmennum sem fara utan
og á hann stóran þátt í undirbún-
ingi íslensku þátttakendanna.
- Að hverju þarf að huga áður
en svo fjölmennur hópur skáta
leggur upp í för sem þessa?
„Undirbúningsstarf hefur
staðið yfir í tvö ár, en mesta vinn-
an hefur staðið yfir síðan í haust.
íslenski hópurinn er dreifður um
allt land og því verður að sam-
hæfa allt undirbúningsstarf sem
hefur verið ákaflega margþætt.
Krakkarnir, skátar á aldrinum
14-18 ára, starfa í 40 manna
sveitum hvaðanæva af landinu.
Mikil áhersla hefur verið lögð- á
að krakkarnir kynnist vel inn-
byrðis, og ijáröflunarstarf af ólík-
um toga hefur sett mark sitt
undirbúninginn. Eins og gefur
að skilja kosta ferðir sem þessar
dágóðan skilding en krakkarnir
hafa verið iðnir við að afla pen-
inga til fararinnar"
- Hverjir mæta til leiks?
„Við komum á mótsstað þann
1. ágúst eftir að hafa eytt nokkr-
um dögum í Þýskalandi en við
áætlum að geta stillt saman
strengi þar í landi áður en við
mætum til mótsins. Þegar til Hol-
lands kemur sameinast íslenski
hópurinn u.þ.b. 25.000 ungmenn-
um hvaðanæva að úr heiminum,
frá Noregi og Nígeríu, Kóreu og
Kína.
Skátar frá 107 þjóð-
löndum mæta til móts-
ins. Það er sérlega
ánægjuleg staðreynd
að krakkar frá Austur-
Evrópulöndunum mæta til leiks
í fyrsta sinn. Skátastarf var
bannað í þeim löndum þar sem
kommúnískir stjórnarhættir voru
við lýði, æskulýðsstarf skyldi allt
vera á höndum „Flokksins". Nú
hefur þessu banni verið aflétt,
sem betur fer og nú geta austur-
evrópskir skátar tekið þátt í því
alþjóðlega æskulýðsstarfí sem
skátahreyfingin býður upp á, rétt
eins og jafnaldrar þeirra frá öðr-
um heimshlutum."
- Hvernig er tímanum varið
meðan á mótinu stendur?
„Fulltrúar frá hverri þjóð verða
með 10-15 mínútna dagskrá frá
sínu heimalandi, eins konar land-
kynningu, og við skorumst að
sjálfsögðu ekki undan þeirri
ábyrgð. Að auki verða skátar frá
Norðurlöndunum með dagskrá
um víkinga og þeirra menningú.
► Guðmundur Pálsson er fædd-
ur í Reykjavík árið 1963. Hann
lauk stúdentsprófi frá Mennta-
skólanum við Sund árið 1984
og stundaði nám við viðskipta-
fræðideild HI auk þess sem
hann hefur stundað nám í aug-
lýsinga- og markaðsmálum á
vegum Endurmenntunardeild-
ar Háskóla íslands. Árið 1993
hélt hann til starfa hjá Nýherja
þar sem hann starfar við aug-
lýsinga- og kynningarmál. Guð-
mundur gekk 9 ára til liðs við
skátahreyfinguna og hefur
gegnt foringja- og leiðbein-
endastörfum innan hennar.
Hann starfaði m.a. sem verk-
efnastjóri Bandalags íslenskra
skáta um 6 ára skeið þar til
hann tók við starfi skólastjóra
í skólabúðum skólaskrifstofu
Reykjavíkur að Úlfljótsvatni.
Hann hefur gegnt fjölda trún-
aðarstarfa fyrir hreyfinguna og
verður þetta í þriðja sinn sem
hann fer fyrir stórum hópi ís-
lenskra skáta á erlent skátamót.
Norðurlandabúarnir klæðast
hefðbundnum víkingafatnaði og
bjóða hinum krökkunum upp á
kynningu á íþróttum sem iðkaðar
voru til forna og má nefna afl-
raunir og glímu sem dæmi. Eins
og skáta er von og vísa verður
boðið upp á skemmtilega og þro-
skandi leiki, þrautarbrautir, rat-
leiki og siglingar, svo sitthvað sé
nefnt.“
- Hvaða þýðingu hafa mót
sem þessi fyrir skáta-
hreyfinguna á íslandi?
„Táningar eru mjög
hrifnæmir. Á unglings-
aldri mótast þær skoð- -
anir sem eiga eftir að
fylgja þeim eftir í lífinu. Sú upp-
lifun sem krakkarnir verða fyrir
situr djúpt í þeim, sjóndeildar-
hringurinn víkkar og þau verða
hæfari til að leiða íslenskt skáta-
starf. Þetta er ekki síst mikilvægt
þegar tekið er tillit til landfræði-
legrar einangrunar íslendinga.
Skátar hér á landi eru um
6000 talsins, þeir sem fara utan
miðla lífsreynslu sinni til þeirra
sem heima sitja. Alheimsmót af
þessum toga eru haldin á fjög-
urra ára fresti og þátttakendur
eru jafnan á aldrinum 14 - 18
ára. Því hefur hver og einn að-
eins eitt tækifæri til þátttöku,
tækifæri sem er ákaflega dýr-
mætt. Það viil gleymast að skáta-
hreyfingin er stærsta friðarhreyf-
ing í heimi, innan vébanda henn-
ar eru um 26 milljónir ungs fólks
út um allan heim.“
Skátar hér á
landi eru um
6000 talsins