Morgunblaðið - 16.08.1995, Blaðsíða 24
24 MIÐVIKUDAGUR 16. ÁGÚST 1995
MIIMIMINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
JÚLÍANA
SIG URJÓNSDÓTTIR
+ Júlíana Sigur-
jónsdóttir fædd-
ist á Skjöldólfsstöð-
um í Breiðdal i S-
Múlasýslu 26.
1917. Hún lézt í
Reykjavík 5. ágúst
síðastliðinn. For-
eldrar hennar voru
hjónin Guðrún
Guðnadóttir og Sig-
uijón Þorvarðarson,
sem síðar bjuggu á
Karlsstöðum í
Vöðlavík þangað til
þau brugðu búi og
fluttust til Eskifjarð-
ar á unglingsárum
Júlíönu. Þau eignuðust sex börn.
Fjögur þeirra létust í æsku. Eft-
irlifandi systir hennar er Björg.
Eftir dvöl í Vestmannaeyjum
og síðan flutning til Reykjavíkur
hóf hún sambúð með eftirlifandi
eiginmanni sínum þaðan, Þor-
steini Erlingssyni, vélvirkja-
meistara, sem í mörg ár rak
verktakafyrirtæki í Reykjavík.
Þau voru gefin saman 7. apríl
1941. Þeim varð þriggja barna
auðið: 1) Sigrún, skólafulltrúi,
f. 6. sept. 1937, gift
Helga Bjarnasyni
prentara. Börn
þeirra eru Þor-
steinn, Bjarni, Berg-
lind og Halla. 2)
Kristín, grunnskóla-
kennari, f. 12. ágúst
1943, gift Þórarni
Sigþórssyni tann-
Iækni. Börn þeirra
eru Sólveig og
Rannveig. Seinni
maður Kristínar er
Ólafur Mixa læknir.
Þau eiga Katrínu
Júlíu. Böm Ólafs frá
fyrra hjónabandi
em Már Wolfgang og Halla Guð-
rún, en Már ólst upp hjá þeim
Kristínu frá barnsaldri. 3) Örn,
myndlistarmaður, f. 28. apríl
1948, kvæntur Maríu Þórarins-
dóttur, deildarstjóra heimaþjón-
ustu. Börn þeirra em Högni
Þór, Hildur Sif og Hrand Yr.
Barnabarnabörn Júlíönu em 11
talsins.
Útför Júlíönu fer fram frá
Dómkirkjunni í dag og hefst at-
höfnin kl. 13.30.
UM ÞESSAR mundir lifir helst í
huga mér mynd af Júlíönu sitja við
kringlótta eldhúsborðið okkar, þegar
heim var komið úr vinnu, og segja:
„Ég er hér einsog vant er að flækj-
ast fyrir,“ um leið og hún var önnum
kafin við að létta undir við húsverk-
in. Milt, blítt og ögn glettið bros og
augnaráð, trygglynt fas, grásprengt
hár, virðuleiki.
Hún var manneskja gædd þeim
verðleikum, sem verður að minnast
> og halda á loft í hávaðasömu, sjálfs-
dýrkandi samfélagi nútímans, ein-
mitt vegna þess hve hún lifði í stað-
fastri og virðulegri mótsögn við allt
það glamur og tildur. Guði sé þökk
fyrir slíkar konur. Þess utan er hún
tákn um það hlutskipti, sem svo oft
einkenndi kjör alþýðufólks á íslandi,
þegar mikil er þráin eftir mennt og
fegurð, en engin tök að ljá henni
vængi vegna harðrar lífsbaráttu,
basls æskuáranna og uppflosnunar
fjölskyldu í veikindum og harðindum
og með því kröfu um að bjarga sér
sjálfur, óharðnaður, upp frá því. Slík
örlög voru oftar en hitt túlkuð sem
sönnun þess gefna viðhorfs, að alm-
úgafólk ætti ekki erindi í hátimbrað-
ar menntastofnanir elítunnar. Ég
þykist vita, að sviðið hafi undan
t KJARTAN SKÚLASON,
Grundarstíg 6,
Reykjavík,
andaðist í Borgarspítalanum 13. ágúst. Jarðarförin verður auglýst síðar.
Valgerður Hjörleifsdóttir,
Helgi Skúli Kjartansson, Keneva Kunz,
Burkni Helgason, Kári Helgason.
t
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir, amma og langamma,
SVANHILDUR SIGURÐARDÓTTIR,
Tunguheiði 4,
Kópavogi,
lést á Hrafnistu aðfararnótt 14. ágúst.
Sigurður Oddsson, Elín Andrésdóttir,
Gyða Oddsdóttir, Jóhann Guðmundsson,
Bryndís Oddsdóttir
og fjölskyldur.
t
SVAVAR BJARNASON
frá Seyðisfirði;
sföast til heimilis á Gullsmára 11,
Kópavogi,
sem andaðist 8. ágúst, verður jarðsunginn frá Fossvogskirkju
fimmtudaginn 17. ágúst kl. 13.30.
Lilja Hallgrfmsdóttir
og aðrir vandamenn.
t
HERMANN GUÐBJÖRNSSON
trésmiður,
Hátúni 6,
Reykjavik,
er lést 11. ágúst, verður jarðsunginn frá Fossvogskapellu fimmtu-
daginn 17. ágúst kl. 16.
Hreggviður Guðbjörnsson,
Lilja Viktoría Guðbjörnsdóttir,
Óskar Reykdal Guðbjörnsson.
þessum skorti á tækifærum til að
auðga andann og fegurðarþörfina
og það mótað tilveru Júlíönu og
gert hana jafnvel óþarflega ófram-
færna um þau mál, sem hún skildi
best flestra manna í hjarta sínu.
Þannig sat hún oft inni með þrár
sínar og viðhorf vegna þess að henni
var orða vant, og erill dagsins og
kringumstæður hindruðu framgang
þeirra. Því heldur ber að dást að og
minnast þess rismikla kúltúrs hjart-
ans og þeirrar látlausu vizku, sem
hún bjó yfir og risu langt uppyfir
lifanir ýmissa orðglaðra fræðinga.
Að mannþekkingu stóðu henni
fæstir á sporði. Hún sá gegnum
hismið, titlatogið og sérgæzkuna;
orðurnar og sjálfsævisögurnar og
leit beint á kjarnann. Sízt var hún
skoðanalaus og oft hispurslaus, en
aldrei vék hún frá sinni grundvallar-
elsku, umburðarlyndi og réttlætis-
kennd. Hún „hafði ekki vit á list-
um“. Hún skildi bara á óbrigðulan
hátt form og fegurð og gat einnig
þar skilið hismi tízkustefnanna frá
kjarnanum. Mannvit hennar var náð-
argáfa, fersk og ómenguð, sem
ómetanlegt var að fá að kynnast þau
ár, sem ég fékk að vera vinur
tengdamóður minnar, sem nú verður
til grafar borin. Skal það nú geymt
vel og þakkað.
Olafur Mixa.
Að Júlíönu Siguijónsdóttur mág-
konu minni látinni hlaðast upp
myndir og minningar úr sex áratuga
fjölskyldutengslum sem engan
skugga hefur borið á. Þorsteinn
bróðir minn og Júlíana hófu búskap
ung að árum á miðjum fjórða áratug
þessarar aldar, í heimskreppunni
miðri, fátæk að veraldargæðum en
þeim mun ríkari að áhuga, dugnaði
og bjartsýni. Með hagsýni ósérhlífni
og þrautseigju sóttu þau á brattann
þótt oft blési á móti á þessum tímum
atvinnuleysis og örbirgðar, og aldrei
minnist ég þess að þeim yrði verk-
efna vant. Þorsteinn lauk námi í
vélsmíði, sem hann hafði hafið
nokkrum árum fyrr en gert hlé á
um stund, og innan nokkurra ára
var hann orðinn verkstjóri í einni
af hinum stærri vélsmiðjum landsins.
Þegar Þorsteinn vegna starfa
sinna þurfti að vera langdvölum
fjarri heimili sínu við verkefni víða
um land, hvíldi heimilisstjórnin að
öllu leyti á herðum Júlíönu svo sem
vænta mátti. Því hlutverki gegndi
hún með sóma eins og öðru sem hún
bar ábyrgð á. Hún bjó fjölskyldu
sinni hlýlegt heimili, laust við pijál
og óþarfan íburð, sem bar hagsýni
hennar og listfengi fagurt vitni.
Mannheillar naut hún í ríkum mæli,
enda var hún gestrisin og veitul svo
af bar. Nú að leiðarlokum vil ég
mín vegna og íjölskyldu minnar
þakka Júlíönu sex áratuga trygga
vináttu og góðvild. Þorsteini og öðr-
um vandamönnum hennar færum
við Valgerður innilegar samúðar- og
saknaðarkveðjur á skilnaðarstund.
Gissur Ólafur.
Þá er komið að því. Hún elsku
amma mín hefur nú kvatt okkur
eftir langvinnan sjúkdóm. Enda þótt
við værum öll búin undir andlátið,
þá er missirinn mikill. Þannig er
þessu alltaf farið.
Þrátt fyrir sjúkdóminn og annað
sem hrjáir gamalt fólk svo oft, þá
stóðst amma raunina betur en ég
átti von á. Ég þykist vita ástæð-
una. Hennar sterka trú á það góða
í veröldinni, bæði af mannlegum og
yfirnáttúrulegum toga, á mestan
þátt í svona sterkum lífsvilja hjá
manneskju eins og ömmu, tel ég.
Amma mín var kristin kona og seg-
ir það allt sem þarf, því hún lifði
fyrir þann óendanlega kærleik sem
hún bjó yfir, - og gerir reyndar
enn, af því minningin um hana lifir
svo sterkt. Sál hennar er ólýsanleg.
Hún er yfirfull af trú og von, auk
kærleikans, en það er jú aðalá-
hersla kristindómsins. Sá sem lifir
fyrir að gera öðrum gott, þarf ekki
að kvíða neinu fyrir eða eftir dauð-
ann. Vegna þess að amma trúði svo
sterkt á guð, - hið góða, þá dó hún
í sátt við alla, ekki síst hann. Þótt
ég sé ekki aiveg á sama máli og
hún um trúna, þá er guð til á henn-
ar hátt. Það skiptir máli, ekki ein-
hveijar kennisetningar.
Ég vona innilega að ég gleymi
henni ömmu Júl aldrei. Til dæmis
þegar við lágum saman í rúminu
hennar og fórum með ýmsar bænir
og vers, flest sem hún kenndi mér,
eða þegar hún sagði mér dæmigerð-
ar ömmusögur frá liðinni tíð. Slíkar
minningar eru gulls ígildi.
Elsku mamma mín og afi, Örn
og Sigrún: Missirinn er mikill en
mestur hjá ykkur. Samúð mín
stendur ykkur næst. Aðrir syrgjend-
ur; fjölskyldumeðlimir, ástvinir og
vinir: Ég upplifi sorgaratburðinn
með ykkur. Þrátt fyrir veikindi
hennar var dauðinn ótímabær.
Með þessum orðum kveð ég elsku
hjartans ömmu mína, sem ég mun
alltaf sakna. Megi minningin lifa.
Þess óskar hennar elskandi dóttur-
dóttir,
Katrín Júlía.
Það var á vordögum 1955 sem ég
kom fyrst á heimili þeirra Júlíönu og
Þorsteins frænda míns í Skipasundi
31. Uppvöxtur minn hafði farið fram
utan höfuðborgarsvæðisins og sam-
band við ættingja mína fram að þessu
hafði nánast ekkert verið. Eldri bróð-
ir minn hafði tekið að sér að koma
mér í kynni við ættingja mína og
höfuðborgarlífið yfir höfuð. Kvöldið
áður höfðum við verið í Þórskaffi að
skemmta okkur, eins og það er kall-
að. Við vorum báðir fremur illa skó-
aðir bræður og höfðum farið í skó-
verslun til að bæta úr því. Ég, sveita-
maðurinn, hafði fjárfest í uppreimuð-
um, hvítum strigaskóm, taldi það
betri fótabúnað heldur en stífpússaða
blankskó. Þessir ágætu skór áttu
bæði þá og síðar eftir að verða upp-
spretta mikillar kátinu. Nýi frændinn
fór að sýna frændsystkinum sínum í
Skipasundinu, þeim Sigrúnu, Kiddu
og Öddu, hvernig hann dansaði í
Þórskaffi kvöldið áður. Hláturmildi
þessarar fjölskyldu var með ólíkind-
um og ávallt síðan var vitnað í svona
skótau sem fótboltaskóna hans Pét-
urs frænda.
Frá þessum degi var ég fósturson-
ur þessa heimilis. Af næmi og skiln-
ingi sem fáir geta jafnað, las Júlíana
þennan unga mann, sem með þessum
einkennilega hætti kom inn í fjöl-
skyldulífíð, nánast ofan í kjölinn. Hún
sá að þar gæti ýmislegt farið aflaga
ef ekki væri gát á höfð.
Fjölskyldan flutti brátt niður í
Barmahlíð 4, og alla tlð síðan hafa
þau Júlíana og Þorsteinn verið kennd
við Barmahlíðina. Leið mín lá út á
sjóinn, ég gerðist síðutogarasjómaður
og lagði jafnan leið inn í Hlíðar þeg-
ar í land kom. Ávallt mætti mér sama
hlýjan, sama móðurlega umhyggjan,
hvort sem ég kom með lúðulok eða
flakaða ýsu eða bara sjálfan mig í
hefðbundnu ástandi íslenska síðutog-
arasjómannsins þessara ára, alltaf
var ég jafnvelkominn á þetta heimili.
Við Júlíana áttum sameiginlegt
áhugamál, sem almennt gengur und-
ir skilgreiningunni andleg mál. Oft
gleymdist tíminn og við sátum í eld-
húsinu hennar langt fram á rauða
nótt og ræddum spíritisma, lífíð eftir
dauðann og öll hugsanleg afbrigði
þessa málaflokks. Meðal þess sem
við vorum næsta viss um að fmna
mætti hinum megin var það að þar
myndi örugglega vera mikið af falleg-
um_ blómum.
Ég er þess fullviss að þar sem
Júlíana er nú er mjög mikið af blóm-
um, sumir segja að í hveiju blómi
lifi lítið ljós, svo núna sér hún einnig
mikið af ljósum.
Ég votta bömum Júlíönu og Þor-
steins samúð vegna fráfalls hennar.
Þorsteini frænda mínum votta ég
einnig samúð mína. Mikil persóna er
horfm af .þessum vettvangi, hennar
mun lengi minnst, ég veit einnig að
það verður kaffí á könnunni áfram
í Barmahlíð 4 þótt hún sé gengin og
þannig vill hún að það verði.
Júlla mín, megi friður Guðs fylgja
þér inn í nýtt landnám.
Pétur Gissurarson.
Fyrir tuttugu árum skildu foreldr-
ar mínir. Skömmu síðar kvæntist
faðir minn Kristínu Þorsteinsdóttur.
Það var þannig sem ég, þá lítill
drengur, kynntist Júlíönu, móður
Kristínar. Hún skildi ekki aðeins vel
sársaukann, sem ég gekk í gegnum
á því tímabili, heldur gerði hún sitt
besta til að láta mér líða sem best
við hinar nýju aðstæður mínar. Strax
í upphafi lét hún mig vita, að hún
liti á mig sem hluta af sinni fjöl-
skyldu. Hún undirstrikaði, að hún
væri ekki að reyna að koma I stað
ömmu minnar, heldur myndi koma
fram við mig á sama hátt og hin
barnabörnin sín. Þessu fylgdi hún
alla tíð eftir. Innan skamms var ég
orðinn reglulegur gestur í hádegis-
mat hjá henni. Kássur og eggjasúpa
voru uppáhaldsréttir mínir þar.
Heimilisfólkinu til mikillar furðu
voru þeir réttir skyndilega bornir
fram minnst einu sinni í viku.
„Svona, stráknum finnst þetta gott,“
sagði hún. Alla tíð síðan hafa dyr
hennar staðið mér opnar. Sama hlýj-
an hefur stöðugt streymt frá henni.
Takk, Júlíana, fyrir allan kærleik-
ann, sem þú sýndir mér gegnum
árin. Hann mun ávallt lifa í hjarta
mínu.
Már W. Mixa. Tuscon,
Arizona, Bandaríkjunum.
• Fleiri minningargreiníir um
JúlíönuSigurjónsdóttur bíða birt-
ingar ogmunu birtast í blaðinu
næstu daga.
t
Útför elskulegs eiginmanns míns, föður okkar, tengdaföður og
afa,
SIGURBJÖRNS PÉTURSSONAR
frá Hjalteyri,
sem lést 10. ágúst sl., fer fram frá Fossvogskirkju föstudaginn
18. ágúst kl. 15.00.
Jónína Árnadóttir,
Þóra Sigurbjörnsdóttir, Þóröur Valdimarsson,
Snjólaug Sigurbjörnsdóttir, Magnús Guðmundsson,
Valrós Sígurbjörnsdóttir, Halldór Guðmundsson
og barnabörn.