Morgunblaðið - 30.08.1995, Blaðsíða 6
6 MIÐVIKUDAGUR 30. ÁGÚST 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Félagsmálaráðherra um brottflutning Islendinga
Landflóttatalið orðum aukið
„LANDFLÓTTATALIÐ er orðum
aukið og fyrst og fremst búið til
í gúrkutíðinni," segir Páll Péturs-
son félagsmálaráðherra. Hann
segist hafa aflað sér upplýsinga
frá Hagstofunni um brottflutning
úr landinu undanfarin ár og að í
ljós hafi komið að þeir sem flutt
hafa úr landi að undanförnu séu
síst fleiri en á undanfömum ámm.
„Fyrstu sex mánuði þessa árs
er ekki kominn helmingur að tölu
til af burtfluttum umfram að-
flutta, miðað við það sem var á
öllu árinu í fyrra,“ segir Páll.
Hann segir að þess vegna sé alls
ekki hægt að tala um stóra sveiflu
í þessu sambandi eða fólksflótta
úr landinu-og bendir á að á árinu
1990 hefðu t.d. áberandi fleiri flutt
úr landi en líkur væru á að færu
úr landi á þessu ári.
„Það er atyglisvert að núna era
Danmörk og Noregur í tísku. Und-
anfarin tvö ár hefur Noregur verið
ofarlega á blaði og þar áður Sví-
þjóð en nú fara sárafáir til Svíþjóð-
ar.
Margir þeirra sem flytja til út-
landa fara um þessar mundir Jót-
lands, og er það breyting frá því
sem verið hefur undanfarin ár. Það
er vafalaust staðreynd að fólk
hefur fljótt á litið hærra kaup og
rýmra úti en það er hins vegar
umhugsunarefni að í Danmörku
er atvinnuleysið 11% eða mun
meira en hér á landi,“ segir Páll.
„Það er skaði að þessu fólki sem
er að fara en vonandi kemur margt
af því heim aftur, eftir að hafa
aflað sér fjár og frama. Menn
hafa farið í víkingaferðir allt frá
landnámsöld," sagði félagsmála-
ráðherra að lokum.
Aðalfundur SSA á Austurlandi
Vilhjálmur Egilsson alþingismaður
Búvörur fhittar
út undir erlend-
um vörumerkjum
VILHJÁLMUR Egilsson alþingis-
maður sagði á aðalfundi Lands-
sambands kúabænda í gær að ís-
lenskur mjólkuriðnaður ætti að
leita eftir því að taka upp sam-
starf við erlend fyrirtæki í mjólk-
uriðnaði um að mjólkurafurðir
yrðu framleiddar hér og fluttar
út undir erlendu vöramerki.
Óskar H. Gunnarsson, forstjóri
Osta- og smjörsölunnar, sagði að
þetta væri til skoðunar. Hann
sagði að útflutningur á mjólkuraf-
urðum væri mjög erfiður, ef ekki
útilokaður meðan nágrannaþjóðir
okkar láta mikla fjármuni í út-
flutningsbætur á mjólk og verja
heimamarkaði sína með háum toll-
um.
Vilhjálmur sagði ljóst að staða
íslenskra bænda væri önnur og
verri en bænda í nágrannalöndum
sem flytja út mjólkurvörar með
útflutningsbótum. Hann sagðist
telja rétt að jafna þessa aðstöðu
á þann hátt að greiddar yrðu bein-
greiðslur til bænda óháð því hvort
mjólkin færi á innlendan eða er-
lendan markað. Hann sagðist hins
vegar alls ekki vilja taka upp hefð-
bundnar útflutningsbætur að nýju.
Óskar sagði að talsverður áhúgi
væri erlendis á því að flytja inn
mjólkafurðir til Islands enda væri
neysla á mjólk og mjólkurafurðum
óvíða jafnmikil og á íslandi. Hann
sagði að áhuginn beindist ekki síst
að innflutningi á ostum. Óskar
sagði að neysla á ostum og viðbiti
hefði aukist mikið á síðustu áram
hér á landi og framleiðsla á þess-
um vörum væri því orðin mjög
stór hluti af mjólkurvörumarkað-
inum. Því væri mikilvægt að reyna
að veija ostamarkaðinn.
Vilhjálmur sagði nauðsynlegt
fyrir íslenska bændur að nota að-
lögunartímann að GATT vel. Þró-
unin í átt til frjálsari viðskipta
með landbúnaðarvörar yrði ekki
stöðvuð. Mikilvægt væri að bænd-
ur kæmust út úr þeirri varnarbar-
áttu sem þeir hefðu verið í og
byggju sig undir sókn. Aðalfundi
Landssambands kúabænda lauk í
gær. Guðmundur Lárusson var
endurkjörinn formaður sambands-
ins.
Gert við Odda
UNNIÐ er að viðgerðum á hús-
næði Háskóia íslands, Odda. Að
sögn Brynjólfs Sigurðssonar for-
manns bygginganefndar hússins
er hér um eðlilegt viðhald að
ræða. „Nokkrar skemmdir eru í
steypunni þar sem bindivír er
sums staðar of utarlega en að
öðru leyti er hér um eðlilegt við-
hald að ræða og verður sett ein
umferð af málningu á húsið. Síð-
ast var málað fyrir 10 árum“,
sagði Brynjólfur.
Ein skólaskrifstofa
fyrir Austurland
Egilsstöðum. Morgunblaðið
Á aðalfundi Sambanös sveitarfélaga
í Austurlandskjördæmi sem haldinn
var á Menntaskólanum á Egilsstöð-
um báru málefni um grunnskólann
hæst á góma. Rædd voru ný grunn-
skólalög og flutningur skólans yfir
til sveitarfélaganna og þær breyting-
ar sem því fylgja. Þingfulltrúar sam-
þykktu að mæla með því við allar
sveitarstjórnir á Austurlandi að ein
skólaskrifstofa verði sett á laggirnar
sem þjóni öllum skólum á svæðinu.
í grunnskólalögum er gert ráð fyrir
að allt að 27 skrifstofur geti verið
starfræktar á Austurlandi. Enn-
fremur samþykkti fundurinn að
mæla með því að starfsemi Fræðslu-
skrifstofu Austurlands verði fram-
lengd um eitt ár eftir flutning grunn-
skólanna yfir til sveitarfélaganna.
Efling í atvinnumálum
Málefni Atvinnuþróunarfélags
Austurlands voru rædd og hafa ver-
ið til umræðu hugmyndir um eflingu
á starfsemi félagsins m.a. vegna
ferðaþjónustu. Ennfremur sam-
þykkti fundurinn að leggja til við
aðildarsveitarfélög Atvinnuþróunar-
Morgunblaðið/Anna Ingólfsdóttir
Á AÐALFUNDI SSA var rætt
um flutning grunnskólans til
sveitarf élaganna.
sjóðs Austurlands að útfæra aðild
hans að fjárhagslegri þátttöku í
þriggja ára tilraunaverkefni til efl-
ingar atvinnuþróunarstarfi á Aust-
urlandi svo fremi sem Byggðastofn-
un komi til sem aðili að verkefninu.
Nýr formaður var kjörinn Broddi
Bjamason, Egilsstöðum en hann tók
við af Alberti Eymundssyni á Höfn.
Morgunblaðið/Kristinn
Fjölbreytni innlendrar grænmetisframleiðslu hefur stóraukist á síðustu árum
Sclfossi. Morgnnblaðið. GARÐ-
YRKJUBÆNDUR eru fylgjandi
GATT-samningnum svo framarlega
sem hann tryggi réttláta aðstöðu við
framleiðslu og viðskipti með græn-
meti og blóm á milli landa. Garð-
yrkjubændur benda á að samkvæmt
faglegri úttekt eru um 25% af fram-
leiðsluverði grænmetis niðurgreidd
innan ESB auk þess sem óhemju
magni sé fieygt til að halda uppi
verði grænmetis innan bandalagsins.
Þetta eru atriði sem garðyrkjubænd-
ur leggja sérstaka áherslu á vegna
þeirrar umræðu sem fram hefur far-
ið um framkvæmd GATT-samnings-
ins og verðlag á íslensku grænmeti.
Á kynningarfundi sem haldinn var
í tveimur garðyrkjustöðvum á Flúð-
um I gær fóru málsvarar garðyrkju-
bænda yfir helstu áhersluatriði sín
vegna garðyrkjuframleiðslunnar.
Verð á íslensku grænmeti
hefur lækkað
Garðyrlqubændur leggja áherslu
á það að verð á grænmeti fari eftir
framboði og eftirspurn og þess
vegna sé ekki óeðlilegt að íslenskt
grænmeti sé dýrara þegar það kem-
ur fyrst á markað og framboð sé
takmarkað en eftirspum mikil. Þetta
Iögmál um hátt verð í upphaft upp-
skerutímabils gildi einnig í öðrum
löndum þar sem framboð og eftir-
Yerðið fer eftir fram-
boði og eftirspum
spurn ráða ferðinni. Þá leggja bænd-
ur áherslu á að verð á íslensku græn-
meti hefur lækkað á undanförnum
árum. Síðasta ár var hins vegar
óvenjulegt að þessu leyti vegna mik-
ils framboðs miðað við eftirspurn
enda verðið í sumum tilfellum lægra
en hið lægsta í Evrópu. Þá leggja
bændur áherslu á að fjölbreytni ís-
lensku framleiðslunnar hefur aukist
mjög á síðustu árum.
Góð grænmetisborð auka
söluna
Georg Ottósson garðyrkjumaður
á garðyrkjustöðinni Jörva á Flúðum
og formaður Sölufélags garðyrkju-
bænda sagði að sala á grænmeti
hefði verið góð á þessu ári og neysl-
an mikil. Hann lagði á það áherslu
að aukin gæði grænmetisins héldust
I hendur við aukna sölu og það væri
greinilegt samband miklli vel fram-
settra grænmetisborða í verslunum
og söluaukningar. „Það er greinilegt
Morgunblaðið/Sig. Jóns.
GRÆNMETI er gæðafæða. Frænkurnar Ragnheiður Georgs-
dóttir, 9 ára, á Jörfa og Hildur Sigurðardóttir, 7 ára, frá Reykja-
vík voru sammála um að grænmeti væri mjög gott og hollt.
Þær standa hér við borð sem sýnir þær tegundir grænmetis sem
framleiddar eru hér á landi.
að salan á grænmeti eykst í þeim
verslunum þar sem vel er hugsað
um grænmetisborðið. Það ánægju-
lega er að það er orðinn metnaður
hjá kaupmönnum að vera með gott
grænmetisborð," sagði Georg. Hann
sagði gæðaátak stöðugt í gangi hjá
garðyrkjubændum og passað væri
upp á að grænmetið kæmist ferskt
í verslanirnar. Á fundinum kom
fram að manneldisfræðingar telja
að íslendingar þyrftu að tvöfalda
neyslu sína á grænmeti enda borði
þeir helmingi minna af því en aðrar
Evrópuþjóðir. Þeir benda á að græn-
meti sé ekki hlutfallslega dýrara hér
en annarstaðar í heiminum miðað
við önnur matvæli.
Vilja sömu starfsskilyrði
Garðyrkjubændur leggja á það
ríka áherslu að garðyrkjubændur hér
á landi fái að búa við sömu starfs-
skilyrði og erlendis og að verðmynd-
unin sé samskonar. Kjartan Ólafsson
formaður Sambands garðyrkju-
bænda sagði mikilvægt í því efni að
aðföng til greinarinnar væru á svip-
uðu verði og erlendis svo sem vegna
lýsingar og annarra þátta. Hann
sagði að garðyrkjubændur legðu á
það áherslu að 83% framleiðslu-
kostnaðar blóma og 85% fram-
leiðslukostnaðar grænmetis á íslandi
byggðust á innlendum aðföngum.