Morgunblaðið - 03.09.1995, Blaðsíða 10

10 B SUNNUDAGUR 3. SEPTEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
SVO mikil var aðsóknin oft
að Glaumbæ að það mynduð-
ust raðir sem náðu út að Frí-
kirkjuvegi, að Miðbæjar-
barnaskólanum.
. Glaumbæ
seint
um haust...
GLAUMBÆR var sá
skemmtistaður er æska
Reykjavíkur og næstu
byggðarlaga sótti meira eða minna
allan sjöunda áratuginn og allt þar
til slökkvilið Reykjavíkur var kvatt
á vettvang, nóttina örlagaríku, árið
1971 er eldur kom upp í húsinu.
Þar brann flest er gerði Glaumbæ
að uppáhalds skemmtistað kynslóð-
ar sem nú, rúmum tuttugu árum
síðar, er enn að ylja sér við minning-
ar tengdar þessu eftirminnilega
húsi.
Hvað var það sem gerði
Glaumbæ svo sérstakan? Þeir sem
muna það andrúmsloft sem þar ríkti
telja að með Glaumbæ hafi horfíð
margt sérstakt sem ekki komi aftur
og verði tæplega endurtekið. Um
veitingahúsið hefur verið ortur óður
í dægurlagatexta og þar kemur
einnig fram söknuður, eftirsjá og
tregi.
Staðsetningin var auðvitað ein-
stök. Glaumbær var til húsa í mið-
borg Reykjavíkur, í næsta nágrenni
við Tjörnina, þar sem ungir elskend-
ur leiddust á síðkvöldum og hurfu
inn í Hljómskálagarðinn og settu
upp hringana á bekkjum til hliðar
við styttuna af þjóðskáldinu, Jónasi
Hallgrímssyni.
Þorsteinn Viggósson, veitinga-
maður, sem lengi hefur rekið veit-
ingahús í Kaupmannahöfn rak
Storkklúbbinn í því húsnæði þar
sem Glaumbær var síðar staðsett-
ur. Það var á síðari árum sjötta
áratugarins og í upphafi þess sjö-
unda og innleiddi Þorsteinn þar
ýmsar nýjungar í veitingahúsa-
rekstri.
Storkklúbburinn var einn af fínni
veitingastöðum borgarinnar. Þar
var hægt að fá góðan mat og fram
komu erlendir skemmtikraftar sem
voru þá oft á ferðinni um meginland
Evrópu, dægurlagasöngkonur' og
söngvarar, sem tróðu upp með inn-
lendum hljómsveitum.
í Storkklúbbnum voru haldin
jazzkvöld vikulega, á þriðjudögum,
þar sem íslenskir jazzleikarar komu
fram og þau héldu áfram þegar nýr
veitingamaður tók við af Þorsteini
Þar sem nú er til húsa
Listasafn íslands við
Fríkirkjuveginn var á
sjötta og sjöunda áratug
þeirrar aldar sem senn
er liðin rekið veitinga-
hús, skemmtistaður.
Upphaflega hét staður-
inn Framsóknarhúsið,
síðan Storkklúbburinn
og loks Glaumbær. 01-
afur Ormsson rifjar
upp stemmninguna í
Glaumbæ á sjöunda
áratugnum.
og hóf rekstur Glaumbæjar, Sigur-
björn Eiríksson. .
Hinn nýi veitingamaður var með
púlsinn á slagæð þjóðlífsins og
skynjaði þörfina fyrir nýjan og
ferskan skemmtistað fyrir unga
fólkið í miðborg Reykjavíkur. í mið-
borginni hafði allt verið með tiltölu-
lega óbreyttu sniði um árabil. Sig-
tún var á sínum stað við Austur-
völl, Hótel Borg, Naustið, Leikhú-
skjallarinn, Tjarnarbúð og stöku
sinnum var slegið upp balli í gamla
Iðnó.
Káetan, grillið,
nektardansmærin og
kyrkislangan Lulu
Á árunum upp úr 1960 fjöl-
menntu sælkerar í Káetuna og grill-
ið sem voru á efstu hæð, þriðju hæð
Glaumbæjar. Þar voru á boðstólum
ýmsar ljúffengar stórsteikur sem
gestir skoluðu niður með rauðvíni
eða gosdrykkjum og það var á þess-
um árum sem nektardansmærin,
Julie Mendes með kyrkislönguna
Lulu, skemmti gestum ásamt hljóm-
sveit Finns Eydals og Helenu. Þar
var einnig á ferð um líkt leyti önn-
ur nektardansmær, Sallý Randall,
„The Devil in the Virgin" og af
mynd að dæma í auglýsingu frá
Glaumbæ í dagblöðum hefur hún
líklega dansað á sviðinu nánast
nakin og þótt nýmæli í skemmtana-
lífí borgarinnar á þeim árum. Á
þriðju hæð var einnig innréttuð
baðstofa í þjóðlegum stíl og þar vár
dansgólf þar sem gestir gátu feng-
ið sér snúning.
Glaumbær var á margan hátt
óvenjulegur staður hvað varðar út-
lit og skipulagningu innan dyra.
Þegar inn var komið var fatahengi
á vinstri hönd og þaðan langur stigi
upp á aðra hæð. Þar uppi voru þrír
barir og danssalur er sneri út að
Fríkirkjuveginum. Þau árin þegar
ég sótti staðinn á sjöunda áratugn-
um hafði Sigurgeir Eiríksson, sem
ávallt var kallaður „Geiri“, yfirum-
sjón með dyravörslu, bróðir Sigur-
bjarnar veitingamanns og hans
hægri hönd með flest er varðaði
reksturinn. Aldrei kom ég öðruvísi
í Glaumbæ en að Geiri stæði sína
vakt við innganginn, meðalmaður á
hæð, þrekvaxinn, ljósskolhærður
með há kollvik. Hann gætti þess
vandlega að allt færi fram sam-
kvæmt settum reglum, stjórnaði
umferðinni við innganginn af mikl-
um skörungsskap, ávallt í góðu
skapi. Þá var þar einnig með Geira
í dyravörslunni um tíma Oskar
Mikaelsson, síðar sölumaður og
fasteignasali.
Ofan úr danssalnum á þriðju hæð
var langur gangur niður á fyrstu
hæð og alls konar krókar og kim-
ar. Aftan við hljómsveitarpallinn á
fyrstu hæð var raðað upp nokkrum
borðum. Innréttingar eins og kómið
væri í hlaðinn helli, höggvið gijót
á veggjum, dimmt og drungalegt
en rómantískt, enda áttu mörg
hjónabönd upptök sín í Glaumbæ á
þessum árum.
Svo mikil var aðsóknin oft að
Glaumbæ, að mynduðust raðir sem
náðu út að Fríkirkjuvegi, að Mið-
bæjarbarnaskólanum, og þótti ekk-
. . . og alltaf var einhver von
um að hitta draumadísina eða
draumaprinsinn.
ert mál að bíða á annan klukku-
tíma, því það var í Glaumbæ sem
svo ótal margt gerðist og alltaf ein-
hver von um að hitta draumadísina
eða draumaprinsinn.
„Og svo ertu í vangadansi
við þennan halanegra!“
Það var í Glaumbæ um miðjan
sjöunda áratuginn að ég varð vitni
að atburði sem maður gleymir ekki
svo auðveldlega, er ástfanginn mað-
ur, rafvirki, stökk niður af svala-
handriðinu á annarri hæð og niður
á dansgólfið á fyrstu hæð, sem
voru einir fjórir metrar. Hann kom
auga á unnustu sína í vangadansi
við óþekktan mann. Um leið og
hann stökk niður á dansgólfið hróp-
aði hann: „Af hveiju hringdir þú
ekki? Ég hef beðið við símann í
allan dag. Og svo ertu í vanga-
dansi við þennan-halanegra!" Piltur-
inn fótbrotnaði á öðrum fæti þegar
hann lenti á hörðu dansgólfinu og
var skömmu síðar fluttur út úr
húsinu á sjúkrabörum.
í Glaumbæ var hægt að hitta
ólíklegasta fólk; háskólastúdenta,
menntaskólanemendur, framhalds-
skólanemendur, iðnskólanema, rót-
tæklinga, Heimdellinga, guðspek-
inga, byltingarmenn, listamenn,
götusópara, verkamenn, sjómenn
og upprennandi snillinga. Þar hitti
ég eitt sinn á bar á annarri hæð
þijá kornunga menn sem allir eru
nú löngu þjóðkunnir; Davið Odds-
son, forsætisráðherra, Hrafn Gunn-
laugsson, kvikmyndaleikstjóra og
Þórarin Eldjárn, rithöfund. Þeir
voru þá með útvarp Matthildi og
voru sérlega skemmtileg ungmenni
og grunnt á húmornum. Þetta var
þannig stund, að húmorínn minnti
á þijúbíó í gamla daga.
Minnisstæðir menn
úr Glaumbæ
Úr Glaumbæ eru einnig minnis-
stæðir ýmsir menn sem nú, rúmum
aldarijórðungi síðar, setja vissulega
svip á þjóðlífið. Persónulega á ég
góðar minningar um Sigurjón Sig-
hvatsson, kvikmyndaframleiðanda
og fyrrum gítarleikara Ævintýris
og Flowers. Hann var kornungur
farinn að spila með bróður sínum,
Karli heitnum Sighvatssyni, og
þrátt fyrir þá athygli sem slíkir
menn nutu, er þeir stóðu í sviðsljós-
inu, fór Siguijón Sighvatsson ekki
í manngreinarálit. Fyrir honum
voru allir jafnir; di-ykkjumaðurinn,
dyra- vörðurinn, alþingismaðurinn,
stjórnleysinginn, eiginkonan eða
afgreiðslustúlkan í mjólkurbúðinni.
Siguijón var geðugur piltur og
minnisstæður fyrir mannkosti.
Arthur Björgvin Bollason, heim-
spekingur og fjölmiðlamaður, var
annað ungmenni sem vakti athygli.
Var þá líklega sautján, átján ára
og þrátt fyrir ungan aldur var hann
óvenju vel að sér um hin ólíkleg-
ustu málefni. Arthur Björgvin kom
oft í Glaumbæ, ljóshærður og hár-
prúður, hávaxinn, spekingslegur á
svip og var stundum eins og orða-
bók sem hægt var að fletta upp í
þegar umræðuefnið var bókmennt-
ir, listir, pólitík eða stefnur og
straumar í tónlist.
Þá var Pétur Einarsson, fyriver-
andi flugmálastjóri, nokkuð áber-
andi meðal gesta í Glaumbæ um
miðjan sjöunda áratuginn. Hann var
í þá daga í forystusveit ungra Fram-
sóknarmanna, vinstri sinnaður og
gagnrýninn á flokksforystuna,
Möðruveliingur í innsta hring
stuðningsmanna Olafs Ragnars
Grímssonar. Pétur stóð oft við bar-
inn hjá Ólafi Laufdal, barþjóni og
síðar umfangsmiklum veitinga-
manni, er á sínum starfsferli í
Glaumbæ átti ekki lítinn þátt í að
gera staðinn jafn vinsælan og raun
bar vitni. Pétur var með tískudrykk
þeirra ára í glasinu, genever í kók,
það glitraði á ísmolanna í glasinu
eins og demanta og þeir lýstu upp
umhverfið. Pétur var mikið snyrti-
menni, ljóshærður, sléttgreiddur
með brilljantín í hári, ávallt klædd-
ur samkvæmt nýjustu tísku, í klæð-
skerasaumuðum fötum og skyrtu
með litskrúðugu bindi.
Náði í yfirhöfnina
og hvarf heim á leið
Æskulýðsfylkingin hélt um árabil
upp á hátíðardag verkalýsðsins 1.
maí í Glaumbæ. Þar komu fram
leikarar og lásu baráttuljóð, einnig
ádeilusöngvarar, er léku á gítar og
sungu söngva 68-kynslóðarinnar. Á
einn slíkan fagnað mætti þjóðkunn-
ur listamaður, Sigurjón Olafsson,
myndhöggvari. Hann hafði tyllt sér
niður á stól við barinn á þriðju hæð
þegar ég átti þar leið um og heils-
^ði upp á þennan stórbrotna lista-
mann. Þarna sat hann eins og hann
væri að koma frá vinnustofunni, í
vinnuskyrtu, buxum og blússu og
með derhúfu á höfði. Hann sat einn
við barinn og var ekki beint glaðleg-
ur á svip, beinlínis þungbúinn og
engu líkara en að dagurinn hefði
litlu skilað og fátt gengið upp á
vinnustofunni. Ég man að ég ósk-
aði honum til hamingju með dag-
inn, baráttudag verkalýðsins. Lengi
vel lét hann sem ég væri ekki á
staðnum og spjallaði við barþjóninn
þar til hann sneri sér að mér greip
um hálsmálið á skyrtunni sem ég