Morgunblaðið - 15.10.1995, Blaðsíða 14

14 B SUNNUDAGUR 15. OKTÓBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
KVIKMYNDIR/Háskólabíó, Laugarásbíó og Borgarbíó á Akureyri sýna kvikmynd-
ina Apollo 13 með Tom Hanks í aðalhiutverki. Myndin Qallar um tunglferð sem
fór úrskeiðis vegna bilunar í tunglflauginni Apollo 13 með þrjá menn innanborð.
Bilun
um borð
GEIMFARARNIR þrír um borð í tunglflauginni Apollo 13.
GENE Krants (Ed Harris) stjórnar aðgerðum hjá NASA
Apollo 13 endurskapar leik-
stjórinn Ron Howard af
mikilli nákvæmni mistök
sem áttu sér stað í þriðju tungl-
ferð geimferðastofnunar Banda-
ríkjanna, NASA, og björgun
geimfaranna þriggja sem voru
um borð í tunglfiauginni. Tromp-
ið sem Howard spilar út er ósk-
arsverðlaunahafinn Tom Hanks,
sem leikur geimfarann Jim Lo-
vell sem er við stjórnvölinn um
borð í tunglflauginni.
Árið er 1970 og aðeins níu
manuðir eru liðnir frá því sögu-
leg för Apollo 11 til tunglsins
var farin, og fólk er farið að
efast um að það sé þess virði
að eyða skattpeningum Banda-
ríkjamanna í það að safna gijóti
á tunglinu. Fáir leggja því leið
sína til Kennedyhöfða þegar
tunglflauginni er skotið á loft.
En hvað varðar tunglfarana þrjá,
fjölskyldur þeirra og allt tækni
liðið hjá NASA þá er ekkert leið-
inlegt eða vanabundið í sam-
bandi við ferð til tunglsins.
Harmleikurinn um Apollo 1 þeg-
ar þrír geimfarar létust í slysi
sem varð þegar skjóta átti tungl-
flauginni á loft, er mönnum enn
í fersku minni. Lovell, sem fór
umhverfis tunglið í Apollo 8,
dreymir um að stíga fæti á tungl-
ið, og eiginkonu hans (Kathleen
Quinlan), dreymir um ófarir í
geimnum og ergir hún sig yfir
skyndilegri ákvörðun um að eig-
inmaður hennar taki þátt í för-
inni með tunglflauginni sem ber
óhappatöluna 13.
Lovell gengur undir mánaða
þjálfun með félögum sínum Ken
Mattingly (Gary Sinise) og Fred
Haise (Bill Paxton), en aðeins
örfáum dögum áður en stóra
stundin á að renna upp er Matt-
ingly kippt út úr hópnum vegna
þess að hann hefur greinst með
mislinga. Varamaður hans, Jack
Swigert (Kevin Bacon), kemur
því í hans stað og á að fara tii
tunglsins. Á þriðja degi tungl-
ferðarinnar skeður svo óhappið.
Lághitatankur um borð í flaug-
inni springur og skortur verður
bæði á eldsneyti og súrefni um
borð. Áhöfnin og sérfræðingarn-
ir hjá NASA verða því að finna
leið til að varðveita nægilegt
magn af súrefni og eldsneyti til
að koma flauginni til baka til
jarðar.
Tom Hanks fer sem fyrr segir
með hlutverk Jims Lovells, og
er skemmst að minnast hans úr
óskarsverðlaunamyndinni Forr-
est Gump, sem skilaði rúmlega
300 milljónum dollara í tekjur í
Bandaríkjunum einum. Hanks
setti met þegar hann vann til
óskarsverðlaunanna fyrir túlkun
sína á einfeldningnum Forrest
Gump, en það var annað árið í
röð sem hann hlaut verðlaunin,
því árið áður hafði hann hlotið
þau fyrir hlutverk sitt í Phila-
delphia. Hanks hlaut jafnframt
Golden Globe verðlaunin fyrir
bæði þessi hlutverk, en fyrstu
Golden Globe tilnefninguna og
óskarstilnefninguna hlaut hann
fyrir hlutverk sitt í Big þar sem
hann lék strákpatta sem skyndi-
lega fær aðsetur í líkama fullorð-
ins manns. Hann var útnefndur
besti leikari ársins 1988 fyrir
þetta hlutverk og frammistöðu
sína í Punchline af samtökum
kvikmyndagagnrýnenda í Los
Angeles. Aðrar myndir sem
Hanks hefur leikið í eru m.a.
Sleepless in Seattle, A League
of Their Own, Joe- Versus the
Volcan'o og Burbs.
Kevin Bacon er vaxandi leik-
ari og þykir geta brugðið sér í
hvaða hlutverk sem er. Hann
hefur leikið jafnt á sviði sem í
kvikmyndum og hefur hann hlot-
ið Obie verðlaun fyrir sviðsleik.
Meðal mynda sem hann hefur
leikið í eru Quicksilver, Foot-
loose, Diner, Flatliners og Murd-
er in the First sem Regnboginn
frumsýnir á næstunni, en alls
hefur Bacon leikið stór og smá
hlutverk í um 30 kvikmyndum.
Bill Paxton þykir einn af ævin-
týralegri leikurunum í Hollywood
en hann hefur hatrammlega bar-
ist gegn því að festast í einhveij-
um ákveðnum rullum og þekkja
kvikmyndahúsagestir hann því
úr myndum af margvíslegu tagi.
Hann hóf feril sinn í kvikmynd-
um sem umsjónarmaður leikbún-
inga í myndinni Big Bad Mama
sem Roger Corman leikstýrði,
en með hlutverki sínu í Apollo
APOLLO 13 er tíunda kvik-
myndin sem Ron Howard leik-
stýrir, en einnig hefur hann
leikstýrt fimm sjónvarpsmynd-
um. Gerð Apollo 13 ogallur
undirbúningur myndarinnar er
með því því erfiðasta og flókn-
asta sem Howard hefur tekið
sér fyrir hendur sem leik-
stjóri. Hvert einasta skot
myndarinnar er ósvikið, því
hvergi var notast við kvik-
myndir af hinum raunverulega
atburði sem myndin greinir frá
eða öðrum geimferðum. Flest
vandamálin sem sköpuðust
voru vegna staðfestu Howards
að endurskapa á trúverðugan
hátt lífið um borð í tunglflaug-
inni og I stjórnstöðvum NASA
á jörðu niðri, en það krafðist
ótrúlegrar nákvæmni í sam-
bandi við öll þau ótal smátriði
sem gera myndina jafn raun-
verulega og raun ber vitni.
Ron Howard hefur auk þess
að leikstýra leikið í fjölda
mynda sjálfur, skrifað kvik-
myndahandrit og framleitt
myndir. Hann þreytti frum-
raun sína sem leikari á sviði
þegar hann var 18 ára gamall,
en sem barn lék hann í sjón-
varpsmyndaflokknum The
Andy Griffith Show og The
KEN Mattingly (Gary Sinise)
komst ekki með í ferðina.
13 hefur hann náð því að leika
öll draumahlutverkin því hann
hefur leikið kúreka, löggur, her-
menn og nú síðast geimfara.
Skemmst er að minnast hans í
Music Man. Hann hlaut síðar
lof fyrir leik sinn í American
Graffiti og The Shootist.
Þegar Howard var 23 ára
gamall árið 1978 leikstýrði
hann fyrstu kvikmyndinni, en
það var Grand Theft Auto. Hún
sló í gegn og sömu sögu er að
segja um myndirnar sem
fylgdu í kjölfarið en meðal
þeirra eru Night Shift, Splash,
Cocoon, Gung Ho, Willow og
Parenthood, sem varð áttunda
aðsóknarmesta myndin árið
hlutverki bílasala í True Lies, en
hann hlaut einnig mjög mikið lof
fyrir hlutverk sitt sem smábæjar-
lögga í One False Move. Meðal
annarra mynda sem hann hefur
1988 og skilaði að lokum ríf-
lega 100 milljónum dollara í
tekjur. Árið 1991 leikstýrði
hann Backdraft sem naut mik-
illa vinsælda og hlaut auk þess
fernar tilnefningar til óskars-
verðlauna. Ári síðar leikstýrði
hann svo Far and Away með
þeim Tom Cruise og Nicole
Kidman í aðalhlutverkum og
tveimur árum síðar leikstýrði
hann The Paper með Michael
Keaton og Glenn Close í aðal-
hlutverkum.
Ieikið í eru Tombstone, Predator
2, Boxing Helena og Indian Sum-
mer.
Gary Sinise hefur sýnt hæfi-
leika sína bæði sem leikari og
leikstjóri, en hann varð heims-
þekktur fyrir hlutverk sitt á móti
Tom Hanks í Forrest Gump og
hlaut fyrir það tilnefningu til
óskarsverðlauna og Golden Globe
verðlauna. Aðrar kvikmyndir
sem hann hefur leikið í eru The
Quick and the Dead, Jack the
Bear, A Midnight Clear og Of
Mice and Men, en það er önnur
tveggja mynda sem hann hefur
leikstýrt.
Hin myndin er Miles from
Home, með Richard Gere, Kevin
Anderson og John Malkovich í
aðalhlutverkum. Sinise hefur
einnig leikið talsvert á sviði og
var meðal stofnenda Steppenwolf
Theater Company í Chieago 18
ára gamall árið 1976.
Ed Harris sem leikur Gene
Krantz, stjórnanda tunglferðar-
innar á jörðu niðri, á að baki
hlutverk í rúmlega 30 kvikmynd-
um og einnig hefur hann leikið
talsvert á sviði. Meðal mynda sem
hann hefur leikið í eru China
Moon, Needful Things, The Firm,
The Abyss, The Right Stuff og
Just Cause.
Kathleen Quinlan sást síðast á
hvíta tjaldinu í hlutverki leigu-
morðingja í myndinni Trial By
Jury, en einig fór hún með stórt
hlutverk á móti Val Kilmer í The
Doors. Hún hefur leikið í fjölda
sjónvarpsmynda og meðal kvik-
mynda sem hún hefur leikið í eru
I Never Promised You a Rose
Garden, Sunset, American Graf-
fiti og Airport ’77.
Það flóknasta á ferlinum
ntm
RON Howard