Morgunblaðið - 02.11.1995, Qupperneq 60

OPIN KERFI HF.
Sími: 567 1000
HpVectraP^

Arl l&sönair lacif liánsmi'-!!
1®- >
RISC System / 6000
CB> NÝH ERJI
1
MORGUNBLAÐID, KRINGLAN I, 103 REYKJAVÍK, SÍMl 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181,
PÓSTHÓLF 3040, NETFANG MBL(á>CENTRUM.IS / AKUREYRI: HAFNARSTRÆTI 85
FIMMTUDAGUR 2. NÓVEMBER 1995
VERÐ í LAUSASÖLU 125 KR. MEÐ VSK
Afar fágæt skildingabréf á uppboði
Hvort bréf metið
á tvær milljónir
TVÖ skildingabréf frá árinu 1874
verða seld á uppboði hjá Northland
Auctions uppboðsfyrirtækinu í New
York-fylki í Bandaríkjunum 18.
nóvember næstkomandi og er hvort
þeirra metið á um tvær milljónir
króna sem lágmarksboð.
Innan við 20 skildingabréf eru á
frjálsum markaði í heiminum og er
afar sjaldgæft að þau séu boðin til
kaups. „Það er mjög sjaldgæft að
skildingabréf komi á markaðinn en
ég man eftir að eitt slíkt var selt í
Sviss fyrir um tveimur árum á 3,5
milljónir króna,“ segir Magni R.
Magnússon kaupmaður.
Bréfín koma úr dánarbúi Rogers
A. Swansons, bandaríks safnara
sem átti einstakt safn íslenskra frí-
merkja, en hann lést árið 1988.
Auk skildingabréfanna verður seld-
ur á uppboðinu tugur s.k. aurabréfa
sem tóku við af skildingabréfunum
og mikið af öðrum frímerkjum ís-
lenskum, mörg hver einstök í sinni
röð. Þar á meðal er fjórblokk með
grænum fjögurra skildinga þjón-
ustufrímerkjum frá árinu 1873, en
aðeins eru til tvö eintök í heiminum.
Lágmarksboð í hana er um 650
þúsund krónur.
Lágmarksboð í mörg önnur ís-
lensk frímerki á uppboðinu eru á
milli 120 og 450 þúsund krónur.
■ Lágmarksboð/4

STYRMIR lagðist að bryggju á Flateyri síðdegis í gær.
Morgunblaðið/Þorkell
Nýr línu-
bátur til
Flateyrar
Hafrannsóknastofnun kannar mögnleika á að veiða tvær vannýttar tegundir
Útbreiðsla túnfisks og
smokkfisks rannsökuð
Japanir væntanlegir til skrafs og
ráðagerða um túnfiskveiðar
HAFRANNSÓKNARSTOFNUN
hefur hug á því að gangast fyrir
rannsóknarleiðangri á næsta ári í
því skyni að kanna útbreiðslu tún-
físks djúpt suður af landinu. Jóhann
Siguijónsson, aðstoðarforstjóri Haf-
rannsóknastofnunar, segir að ekkert
sé þó ákveðið í þessum efnum og
málið sé á frumstigi. Þá skýrði sjáv-
arútvegsráðherra frá því á þingi
I gær að möguleikar á smokkfisk-
veiðum hefðu verið kannaðir að und-
anfömu.
„Útbreiðsla túnfísks hér við land
hefur ekki verið skoðuð fyrr, en við
höfum fullan hug á því að gera það.
Eina leiðin til þess er að fara langt
suður fyrir ísland, að minnsta kosti
100 til 200 sjómílur," sagði Jóhann
Siguijónsson. „Við höfum mjög litla
reynslu af túnfiskveiðum en við ætt-
um að geta komist upp á lag með
þær eins og aðrir, ef þessi möguleiki
er þá á annað borð fyrir hendi.“
Jóhann segir að túnfiskur gangi
norður á bóginn einhvern hluta árs
en ekki sé vitað, hversu langt hann
gangi inn í lögsöguna. íslandsmið
séu hins vegar á jaðarsvæði hans.
Japönsk túnfískveiðiskip hafa ver-
ið að veiðum utan við lögsögu ís-
lands að undanförnu og hafa þau
komið í höfn í Reykjavík í haust.
Túnfiskur er uppsjávarfiskur sem
gengur í torfum. Vegna þess hve
víða fiskurinn gengur og hve lítið
er vitað um atferli hans er erfítt að
meta stærð og ástand stofnanna.
Flestar túnfísktegundir eru taldar
fullnýttar nú þegar. Á árinu 1993
veiddust 3,2 milljónir tonna af tún-
fiski um heim allan en talið er, að
aflinn verði kominn í 4,1 milljón
tonna um aldamótin.
Von er á japönskum útgerðar-
mönnum, sem hafa gert út á tún-
fisk, hingað til skrafs og ráðagerða.
Tilraunir með
smokkfiskveiðar í troll
Kristján Pálsson, þingmaður Sjálf-
stæðisflokksins, spurði sjávarútvegs-
ráðherra á Alþingi í gær um hvað
stjómvöld hefðu gert til að kanna
möguleika á smokkfiskveiðum. Krist-
ján sagði ýmislegt benda til þess að
smokkfískur væri í miklu magni í
námunda við ísland en litlar rann-
sóknir hefðu farið fram á því. Þama
gæti verið um mikilvæga auðlind að
ræða sem útgerðarmenn hefðu hug
á að nýta sér.
Þorsteinn Pálsson sjávarútvegs-
ráðherra sagði að samkvæmt upplýs-
ingum Hafrannsóknastofnunar hefði
aðeins tvívegis á síðustu tveimur ára-
tugum orðið vart við veiðarlegar
göngur af beitusmokkfiski hér við
land. Þá hefðu verið gerðar veiði-
tiiraunir með flotvörpu.
í haust hefðu aftur verið gerðar
tilraunir á vegum Hafrannsókna-
stofnunar um borð í togaranum Ör-
fírisey á karfamiðum út af Grindavík-
urdjúpi og allt austur að Hornafjarð-
ardjúpi. Notað hefði verið sérútbúið
troll og í það fengist beitusmokkur
og aðrar tegundir smokkfiska en af-
raksturinn hefði ekki verið mikill eða
10-15 kíló á togtíma. Hins vegar
benti margt til þess að mun meira
væri af smokkfíski en veiðin gæfí til
kynna. Af djúpslóð sunnan við landið
bærust fréttir af skipum sem fengið
hefðu mikið af smokkfíski. Mikil hva-
lagengd á þessum slóðum benti einn-
ig til þess að þar væri mikið um
smokkfísk. Þorsteinn sagði brýnt að
gera frekari kannanir og yrði leitast
við að stuðla að því að svo gæti orðið.
Flateyri. Morgnnblaöid.
LÍNUBÁTURINN Styrmir kom
til Flateyrar í gær, en Fiskvinnsl-
an Kambur hefur nýlega keypt
hann frá Suðurnesjum. Með
kaupunum á honum og línubátn-
um Jóhannesi ívari hefur Kamb-
ur tvöfaldað kvóta sinn. Styrmir
er 190 tonn að stærð. Um borð
verða 15 menn, þar af 5 frá Flat-
eyri. Styrmir á að halda til veiða
á morgun. Atvinnulíf á Flateyri
hefur farið hægt af stað enda
er stór hluti Flateyringa í
Reykjavík til að fylgja þeim sem
fórust í snjóflóöinu til grafar.
Fiskvinnslan klárar í dag það
hráefni sem til var áður en flóð-
ið féll, en gert er ráð fyrir að
hún kaupi afla af mörkuðunum
til að halda vinnslu áfram þar til
skip Kambs koma með afla. Hin-
rik Kristjánsson, framkvæmda-
sljóri Kambs, sagði að margir
hefðu haft samband við sig og
óskað eftir vinnu. Hann sagði að
um væri að ræða fólk, sem væri
án vinnu og vildi gjarnan hlaupa
í skarðið fyrir þá sem farnir
væru. Enn væri óljóst hve marg-
ir myndu koma aftur til starfa.
Frækilegur sigur á Rússum
ÍSLENSKA handknattleiksliðið fagnar Þorbjörn Jensson þjálfari
sigraði Rússa 20:18 í fyrri leik lið- mönnum sínum eftir leikinn.
anna í undankeppni Evrópumóts -------------------------------------
iandsliða í Kaplakrika í gær. Hér ■ Sætur sigur/B5
Tjón á hafnarmannvirkj-
umtalið 100 milljónir
TALIÐ er að kostnaður vegna tjóns
á hafnarmannvirkjum að undan-
förnu nemi um 100 milljónum króna,
að sögn Hermanns Guðjónssonar
vita- og hafnamálastjóra. Átta full-
trúar embættisins voru sendir út af
örkinni í byijun þessarar viku til að
kanna skemmdir á þeim 15 stöðum
sem tilkynnt hafa um tjón á höfnum
og sjóvarnargörðum.
Hermann segir að mest virðist
tjónið vera á Bakkafirði og talsvert
á Ólafsfirði, en einnig hafi skemmd-
ir orðið í Garði, Njarðvík, Vogum,
Ólafsvík, Bolungarvík, á Suðureyri,
ísafirði, Sauðárkróki, Siglufirði,
Raufarhöfn og Vopnafirði, svo eitt-
hvað sé nefnt.
Leitað til Viðlagatryggingar
og Hafnarbótasjóðs
„Hafnirnar eru í eigxi sveitarfélaga
og flest hafnarmannvirki eru tryggð
hjá Viðlagatryggingu íslands. Stofn-
unin tryggir þó eingöngu viðlegu-
mannvirkin og nær tryggingin ekki
yfír ytri skjólgarða, sem eru oft í
mestri hættu þegar veður lætur til
sín taka,“ segir Hermann.
Til að greiða skemmdir á þessum
mannvirkjum er hægt að leita til
Hafnarbótasjóðs sem er í vörslu Vita-
og hafnamálastofnunar og á lögum
samkvæmt að bæta tjón af völdum
náttúruhamfara. Hermann segir að
því megi segja að sjóðurinn og Við-
lagatrygging greiði þennan kostnað
að mestu, en sveitarfélögin sleppi þó
sjaldnast alveg við margvíslegan
kostnað.
„Þegar rætt er um tjón er þó vert
að hafa í huga að sum þessara mann-
virkja sem urðu fyrir tjóni áttu stutt-
an líftíma eftir eða voru komin á
áætlun um endurbyggingu á næstu
árum. Áhlaup sem þetta flýtir því í
raun fyrir endurbyggingu þeirra, en
ríkið styrkir gerð nýrra hafnarmann-
virkja og þá gildir sú regla að við
gerð ytri brimvarna eru 90% greidd
en 60% af kostnaði við bryggjur.
Meti menn stöðuna svo að mannvirk-
in hafí lokið llftíma sínum, verða
sveitarfélögin þá að greiða sinn hlut
í þeim kostnaði," segir Hermann.