Morgunblaðið - 25.11.1995, Blaðsíða 36

36 LAUGARDAGUR 25. NÓVEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
Hvað nefnist fjallið Olver
öðru nafni? ^
Hvaö
veist
L E I G A N
ÚTIVISTARBÚÐÍN
við Umferðarmiðstöðina,
símar 551 9800 og 551 3072.
PHILIPS
Verðhrun á samstæðum
sem þú verður að skoðal
PHILIPS FW25 2x25W3diska NÚ 24.900
Stgr.

Verð áður %
49.900
PHILIPS FW262X25W Nú 29.900
Stgr.
ft
Verð áður
JB3.100 r J
PHILIPS FW46 2x60W Nú 39.900 Stgr.
rc«p Heimilistæki hf
SÆTÚN S SÍMI S681500
til S4 man/\o/\ ;
____AÐSEIMPAR GREINAR_
Bindindisdagur
fj ölskyldunnar
EKKI fer milli mála
hversu samfélagið allt
líður á ýmsan veg fyr-
ir áfengisneyzlu, að
ekki sé um önnur
vímuefni talað. Það er
oft talað um áfengis-
gróðann, sem birtist
svo ljóslega í tölum
fjárlaganna. Sérhver
hugsandi maður ætti
þó að vita betur, ætti
að vita að í sömu ijár-
lögum finnast duldar
upphæðir undir ýims-
um útgjaldaliðum sem
á einn eða annan veg
eru beintengdar
áfengisneyzlunni og er þó hvergi
að finna þar aðrar upphæðir engu
lægri, sem einstaklingar sjálfir
bera í herkostnað Bakkusar.
Enn síður er unnt í upphæðum
slíkum að finna það böl sem
áfengisneyzlan ber með sér í heim-
ilisógæfu, ofbeldisverkum og af-
brotum öðrum allt yfir í mannslíf-
ið sjálft, því engu er eirt þegar
alvaran grimm gín við svo alltof
mörgum.
Það er einnig afar vinsælt nú
um stundir að misnota hið fagra
orð frelsi og fá það
tengt við alls kyns eft-
irgjöf allt yfir í upp-
gjöf í áfengismálum,
en forðast um leið að
minna á þá áþján sem
af getur leitt og alls
staðar má finna glögg
merki um allt í kring-
um okkur.
Og í þessu gíruga
gæsalappafrelsi felst í
raun frelsi fárra til að
græða á fjöldanum,
hvað sem það kostar
þann sama fjölda.
Áfengisauðvald
heimsins er óhemju
voldugt og angar þess teygja sig
um samfélög þjóðanna þar sem
aldrei er skeytt um skömm né
heiður. Hvarvetna fylgir í kjölfarið
verðmætasóun bæði í fjármunum
sem ekki síður í mannauði, en
„frelsis“postular sem fagurt gala
en flátt hyggja láta sig litlu varða
velferð og hamingju, ef auðtekinn
gróði er annars vegar.
Hérlendis fara þessir „frelsis"
postular mikinn og mæla fagur-
lega um frelsi einstaklingsins,
frjálsa farvegi áfengisins sem allra
Bindindi er leið til
betra lífs. Helgi Seljan
segir þá óteljandi sem
iðrist þess að hafa átt
Bakkus að ferðafélaga
á lífsleiðinni.
víðast, eng-
inn skal ós-
nortinn af
„frelsis“ást
þeirra og
aldrei er um
fylgifiskana
rætt, afleið-
ingarnar al-
/£>•* \^^^ varlegu sem
alls staðar
f blasa við
okkur.
Gróðafíknin býr að baki fjálg-
legu „frelsis“tali. Það er frelsi
gróðans sem gildir, annað skiptir
ekki máli. I einkavæðingaráherzl-
um dagsins ber áfengið eðlilega
ofurhátt, einkavæðing þess ofur-
gróða til örfárra þar sem aldrei
Helgi Seljan
Misskilningur
apótekara
AÐ GEFNU tilefni
vill heilbrigðis- og
tryggingamálaráðu-
neytið koma á framfæri
leiðréttingu vegna
greinar Benedikts Sig-
urðssonar apótekara í
Keflavík fimmtudaginn
16. nóvember sl. í
greininni er látið að því
liggja að ráðuneytið
beiti sér fyrir því að
sjúkrahús og stofnanir
á landsbyggðinni beini
viðskiptum sínum til
sjúkrahúsapóteka. í
greininni er einnig látið
í veðri vaka að stofnun
sjúkrahúsapóteka hafi
fylgt í kjölfar nýrra lyfjalaga.
Sj úkrahúsapótek
Hér skal bent á það að í 13. gr.
í lyfsölulögum nr. 30/1963 var
heimild fyrir ráðherra að veita
leyfi „sjúkrahúsi, heilsuhæli og
geðveikrahæli að starfrækja lyfja-
gerð og afgreiðslu lyfja fyrir sjúkl-
inga, starfsfólk og aðrar hliðstæð-
ar stofnanir“. Þessi heimild var
ekki nýtt. í lögum um lyfjadreif-
ingu 1982 var þessi heimild
þrengd og sjúkrahúsin máttu, að
fengnu leyfi ráðherra, annast
dreifingu lyfja til sjúklinga, sem
ekki voru inniliggjandi, þau lyf þar
sem skráning var bundin við notk-
un á sjúkrahúsi („S“ merkt lyf í
lyfjaskrá) eða sérfræðing („Z“
merkt lyf í lyfjaskrá) og óskráð
lyf. Þessi heimild var nýtt frá júní
1991 en reyndist mjög erfið í fram-
kvæmd og var til óhagræðis fyrir
sjúklinga þar sem sjúklingur þurfti
stundum að leita bæði til almenns
apóteks og sjúkrahúsapóteks
vegna sama lyfseðils.
I lyfjalögum nr. 93/1994 var
heimildin útvíkkuð þannig að
sjúkrahúsapótekin fengu heimild
til þess að afgreiða öll lyf til göngu-
deildarsjúklinga og sjúklinga sem
útskrifast. Leggja
ber áherslu á að þetta
ákvæði í lögunum
byggist á því að veita
sjúklingum _ sem
besta þjónustu. í dag
eru sjúklingar út-
skrifaðir fyrr en
áður, oft og tíðum
veikari og þurfa á
göngudeildarþjón-
ustu að halda í
tengslum við sjúkra-
húsin. Það er því tví-
mælalaust töluverð
hagræðing fyrir þá
að njóta slíkrar þjón-
ustu við útskrift og
við komu á göngu-
deildir. Slík þjónusta þykir sjálf-
sögð í nágrannalöndum okkar. Þess
má einnig geta að stjómir sjúkra-
húsa hafa heimild til þess að bjóða
út rekstur sjúkrahúsapóteka.
Lyfjakostnaður sjúkrahúsa
á landsbyggðinni
Benedikt Sigurðsson gagnrýnir
i grein sinni bréf sem ráðuneytið
sendi sjúkrahúsum og sjúkrastofn-
unum á landsbyggðinni. Tilefni
þess var það að héraðslæknir á
landsbyggðinni leitaði lausna hás
lyfjakostnaðar landsbyggðar-
sjúkrahúss vegna meðferðar
krabbameinssjúklinga. Sjúklingar
eru útskrifaðir af sérhæfðu sjúkra-
húsunum í Reykjavik og fá áfram-
haldandi meðferð á sjúkrahúsi eða
heilsugæslustöð í heimahéraði.
Lyfjakostnaður vegna þessara
sjúklinga er oft og tíðum mjög hár
og vegur þungt fyrir minni sjúkra-
hús á landsbyggðinni.
Þessu erindi var svarað af hálfu
ráðuneytisins á þá lund að þegar
krabbameinssjúklingar væru út-
skrifaðir af sjúkrahúsi í Reykjavík
gætu þeir fengið afgreiddan lyf-
seðil með sér frá viðkomandi
sjúkrahúsapóteki. Trygginga-
stofnun ríkisins tekur þátt í
Rannveig
Gunnarsdóttir
„S“ merkt lyf á ekki að
afgreiða, segir Rann-
veig Gunnarsdóttir,
frá öðrum apótekum en
sjúkrahúsapótekum.
greiðslu slíkra lyija ef sjúklingur
er meðhöndlaður á göngudeild.
Ef sjúklingur er hinsvegar með-
höndlaður á sjúkrahúsinu stendur
sjúkrahúsið straum af kostnaðin-
um. Samkvæmt lögum hafa þau
sjúkrahúsapótek, sem hafa fengið
afgreiðsluheimild, heimild til þess
að afgreiða lyf til göngudeildar-
sjúklinga sinna og sjúklinga sem
útskrifast.
„Ákveðin lyf“
í grein Benedikts er sagt „er
þeim bent á að semja við sjúkra-
húsapótekin í Reykjavík um að þau
(sjúkrahúsapótekin) hafi milli-
göngu um útvegun ákveðinna
lyfja.“ Hér er um að ræða krabba-
meinslyf sem eru yfirleitt „S“
merkt eða eru óskráð lyf sem flutt
eru inn á undanþágu. Bent skal á
að „S“ merkt lyf í lyfjaskrám eru
bundin við notkun á sjúkrahúsum
eða göngudeildum þeirra. Slík lyf
á ekki samkvæmt reglum að af-
greiða frá öðrum apótekum en
sjúkrahúsapótekum. Ráðuneytið
hefur veitt undanþágur til apóteka
til að afgreiða „S“ merkt lyf ef
ekki eru sjúkrahúsapótek til staðar
á staðnum. I bréfi ráðuneytisins
er bent á þann möguleika að sjúkl-
ingar geti fengið lyf sín afgreidd
með sér ef um er að ræða áfram-
haidandi meðferð í heimahéraði.
Þá var einnig bent á það hagræði
að sjúkrahús og stofnanir á lands-
byggðinni geti nýtt sér milligöngu
sjúkrahúsapótekanna með útveg-
un þessara lyfja þar sem þessi lyf
eru ekki fáanleg í almennum apó-
tekum.
Heilbrigðisyfirvöld hljóta á
hveijum tíma að benda á lausnir
sem leiða af sér betri þjónustu
fyrir sjúklinga og betri nýtingu
fjármuna skattgreiðenda.
Höfundur er lyfjnfræöitigur, sett-
ur skrifstofustjóri í heilbrigðis-
og tryggingamáluráðuneyti.