Morgunblaðið - 29.12.1995, Blaðsíða 4

4 FÖSTUDAGUR 29. DESEMBER 1995
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
HRÍM á girðingxi í Bárðardal. Heimamenn segja þar hálfgert meginlandsloftslag, en innsti bærinn er í 400 metra hæð yfir sjó.
Óvenjulega langur frostakafli norðanlands með allt að 33 stiga frosti
Fólk heldur sig-
mest inni við
\ .
Norðlendingar eru orðnir þreyttir á langvarandi frosthörkum.
Fólk lét þó vel af sér þegar Helgi Bjarnason og Árni Sæ-
berg fóru um vetrarríkið í Bárðardal og Aðaldal í gær enda
segist það verða að búa sig undir töluvert frost.
BÓNDINN á Sunnuhvoli, Jón Gunnlaugsson, opnar hrímaðan glugga á fjósinu.
í AÐALDAL hefur verið 20 til 25 stiga frost
í viku og fremst í Bárðardal hefur frostið verið
25 til 33 stig. Þingeyingar eru ekki óvanir miklu
frosti dag og dag en það hefur staðið í óvenju-
lega langan tíma að þessu sinni. Ekki eru þó
mikil vandræði, húsin eru hlý og fólkið heldur
sig sem mest inni við. Hins vegar er erfitt að
koma bílum og dráttarvélum í gang og þau
útiverk sem ekki verða umflúin eru kaldsöm.
Meginlandsloftslag í Bárðardal
„Þetta er orðið óvenju langt. Hér hefur oft
verið mikið frost en varla svona lengi. Algeng-
ast er að það geri þíðu eftir svona mikið frost
en það ber ekki á henni nú,“ segir Jón Gunn-
laugsson, bóndi á Sunnuhvoli í Bárðardal. Þar
fór frostið í 23 stig einn morguninn og hefur
verið samfejlt um og yfír 20 stig og hærra á
morgnana. í fyrrakvöld sýndi hitamælirinn 14
stiga frost og hefur Jón ekki séð svo lága tölu
í rúma viku. „Það er fljótt að minnka þegar
eitthvað dregur á ioft,“ segir Jón.
Bárðardalurinn er hátt yfír sjávarmáli og
gengur langt inn í iandið. Innsti bærinn í sveit-
inni, Svartárkot, sem er uppi á Fljótsheiði, er
yfír 80 kílómetra frá botni Skjálfandaflóa og
í 400 metra hæð yfír sjávarmáli. Þar er því
hálfgert meginlandsloftslag, segir Tryggvi
Harðarson bóndi. Þegar hann leit á mælinn á
jóladagskvöld sýndi hann 33 gráðu frost og á
annan í jólum var frostið litlu minna. Telur
Tryggvi raunar að frostið hafi verið meira, því
betri mælir sem settur var upp við húsið á
annan í jólum sýndi 1-2 gráðum meira frost
en mælirinn sem er á húsinu.
Hitasveiflan er gríðarleg í Bárðardal því á
sumrin kemst hitinn upp í 28 gráður. Munar
því meira en 60 gráðum á mesta frosti og
mesta hita.
Elín Baldvinsdóttir, húsfreyja í Svartárkoti,
segir að lífíð gangi sinn vanagang. Að vísu
hafí orðið að fella niður jólamessu og jóla-
skemmtun barnanna vegna frostanna þvi érf-
itt sé að koma bílunum í gang. Segir hún að
það bjargi miklu hvað kyrrt sé í veðri eins og
alltaf þegar verulega frysti í Svartárkoti. Fros-
ið sé í hveijum krana ef einhver vindur hafi
verið. Tryggvi segir að snjófölin einangri svo
frostið hlaupi ekki eins í jörðu.
„Annars höfum við ekki yfir neinu að kvarta.
Okkur er hlýtt og fólkið frískt. Auðvitað getur
þetta valdið einhveijum vandræðum en það
hefur ekkert gerst hjá okkur. Það er miklu
betra að hafa frostið en stórhríð, við fengum
nóg af þeim í fyrravetur,“ segir Elín. Heimaraf-
stöð er í Svartárkoti og kemur fyrir að hún
stöðvast þegar mikið snjóar. Tryggvi segir að
verst sé að eiga við bílana. Brennsluolían renni
ekki á dísilbílunum og verði að hita þá með
rafmagnshitaofni í marga klukkutíma áður en
hægt er að koma þeim í gang. Þá eru hjól
bílanna og bremsubúnaður frosinn fastur og
verði að hita þau með gasi.
Gengið í fjóra sólarhringa
Einn mjólkurbíll frá Mjólkursamlagi KÞ á I
Húsavík er staðsettur á Lundarbrekku í
Bárðardal. Jónas Sigurðsson bílstjóri átti í erf-
iðleikum með að koma honum í gang eftir jól-
in. Það tókst þó að lokum og síðan hefur hann
gengið dag og nótt, eða stanslaust í fjóra sólar-
hringa. Jónas segist frekar vilja láta bílinn
ganga en lenda í vandræðum með að komast
af stað á morgnana. Hann segir að bíllinn sé
ágætlega útbúinn, er með olíuhitara og svo j
rennur brennsluolían ágætlega þegar bruna-
hvata hefur verið blandað saman við hana.
Jón á Sunnuhvoli segir að fólk láti frostið j
ekki trufla sig. „Þetta er bara það sem menn
þurfa að reikna með og búa sig undir," segir
hann. Helstu vandræðin eru með að koma
dráttarvélum og bílum í gang. Þegar keyptur
var pallbíl að Sunnuhvoli valdi Jón bensínvél
í stað dísil með tilliti til frosthörkunnar. Það
hefur komið sé vel nú, en Jón segir þó að fólk
• hreyfí sig ekki af bæ að nauðsynjalausu.
Vatnið fraus j
Frostið byijaði að harðna verulega 20. des- i
ember á Staðarhóli í Aðaldal og síðan hefur J
verið stöðugur gaddur. Samkvæmt upplýsing-
um Hermanns Hólmgeirssonar veðurathugun-
armanns fór frostið upp í 26,2 gráður á annan
í jólum. Hermann hefur annast veðurathugun-
anir á Staðarhóli í rúmlega 30 ár og á þeim
tíma hefur gert meiri frost en hann segist þó
ekki muna eftir svona löngum kafla með stöð-
ugu 20-25 gráða frosti.
„Þetta hefur ekki truflað daglega lífið. Menn
hafa farið allra sinna ferða yfír hátíðina, og f
komist í kirkju. Það er nú aðalmálið," segir )
Hermann. Lítill snjór er á jörðu og hefur að- j
eins borið á því að neysluvatn hefur frosið og
veit Hermann um fjóra bæi þar sem það hefur
komið fyrir. í öllum tilvikum tókst að hita
leiðslumar og koma rennsli á að nýju.
Hermann sagði að hestum væri gefíð úti á
nokkrum bæjum. Sagðist hann vera gagnrýn-
inn á það. Ekki geti verið að skepnunum líði
vel í svona miklum kulda.
0
ÁTJÁN gráða frost var á Staðarhóli um miðjan dag
í gær. Hermann Hólmgeirsson skoðar mæiinn.
TRYGGVI Harðarson í Svartárkoti hitar pallbílinn
með rafmagnshitablásara.
MJÓLKURBÍLLINN hefur gengið dag og nótt. Jónas
Sigurðsson þarf að þíða móttökubúnaðinn á morgnana.