Morgunblaðið - 11.04.1996, Síða 38

38 FIMMTUDAGUR 11. APRÍL 1996
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
GUÐLAUGUR
ÞOR VALDSSON
+ Guðlaugur Þorvaldsson
fæddist 13. október 1924 að
Jámgerðarstöðum í Grindavík.
Hann lést í Landspítalanum í
Reykjavík 25. mars síðastliðinn
og fór útförin fram frá Dóm-
kirkjunni 2. april.
Nú er Guðlaugur Þorvaldsson horf-
inn yfir móðuna miklu.
Hann markaði ekki einungis stór
I spor í þjóðlífi okkar sem lengi mun
. sjá stað heldur einnig í huga vina
sinna og samstarfsmanna. Eins og
að líkum lætur hefur mikið verið
skrifað um Guðlaug í dagblöðin. Þar
hafa ævi hans og störfum verið gerð
skil af vinum, samstarfsmönnum og
ýmsum félagasamtökum. Það er því
vissulega að bera í bakkafullan læk-
inn að auka við þau skrif. Á það
skal samt hætt enda mun hér einkum
vikið að þeim þáttum sem aðrir hafa
minna um fjallað.
Þegar góður vinur og félagi kveður
leitar hugurinn ósjálfrátt til upphafs-
ins, til fyrstu kynnanna. Haustið
1944 urðum við Guðlaugur samferða
á strandferðaskipi frá Reykjavík til
Vestfjarða. Hann var ráðinn tii
kennslu við Héraðsskólann að Núpi
en ég til íþróttakennslu í kauptúnun-
um.
Með í för voru nokkrir nemendur
sem ætluðu á Núpsskóla, m.a. ung
og falleg stúlka, Kristín Hólmfríður
Kristinsdóttir, sem síðar átti eftir að
verða lífsförunautur Guðlaugs.
Þrátt fyrir sjóveikina urðum við
Guðlaugur vel málkunnugir í þessari
ferð. Hann var ljúfur, ræðinn og lif-
andi sem jafnan síðan og stytti far-
þegunum stundir með því að efna til
eins konar spumingaleiks sem mikia
lukku gerði og fékk fólkið lti að
- gleyma sjóveikinni.
Þarna var sá Guðlaugur kominn
sem ég átti eftir að kynnast betur
síðar.
Um íþróttamálefni var hann mjög
fróður og fylgdist vel með íþróttavið-
burðum bæði hérlendis og erlendis.
Því var það engin tilviljun að hann
var einn í hópi nokkurra ungra
manna sem haustið 1949 hófu að
leika badminton í húsi íþróttafélags
Reykjavíkur við Túngötu en badmin-
ton var þá að ryðja sér til rúms hér
á landi. Þetta var upphafið að lang-
varandi félagsskap og íþróttaiðkun
sem nú á sér tæplega hálfrar aldar
sögu.
Fljótlega var ákveðið að setja þess-
um félagsskap lög og keppnisreglur.
- Hlaut hann nafnið „Fuglar". Er
skemmst frá því að segja að þessir
félagar hafa iðkað badminton kapp-
samlega allar götur síðan.
Fyrstu áratugina voru æfingar
tvisvar í viku auk þátttöku í keppnum
en síðari árin hafa menn látið sér
nægja að æfa eitt kvöld vikulega.
I þessum félagsskap starfaði Guð-
laugur af lífi og sál allt frá upphafi
og svo lengi sem heilsa og þrek leyfði.
Meðal badmintonfó'lks var þessi hóp-
ur gjarnan kallaður „Melaskólahollið"
þar sem hann æfði fyrstu árin í
íþróttahúsi Melaskóla.
Eftir vel heppnaða æfingu á
stjörnubjörtu haustkvöldi var oft
skemmtilegt og fróðlegt að staldra
við í skólaportinu og hlýða á Guðlaug
lýsa himinhvolfinu, stjömum þess og
stjömumerkjum. Um þau efni var
hann manna fróðastur.
En íþróttirnar voru ekki allt. Ann-
að kom til þar sem eiginkonurnar
urðu virkir þátttakendur. Þessi hópur
hefur þannig í áranna rás átt margar
fróðleiks- og ánægjustundir saman á
ferðalögum, í áfmælum og við ýmis
önnur tækifæri. Fljótlega var efnt til
skemmtikvölds í sambandi við árleg-
an aðalfund og sérstök afmælishátíð
haldin á fimm ára fresti.
Þetta og margt fleira hlýtur að
koma upp í hugann er við kveðjum
vin okkar og félaga Guðlaug Þor-
valdsson.
Hann lagði líka sitt af mörkum ti!
að ýmis skemmtileg atvik gleymist
ekki.
í bókinni okkar góðu eru allmargar
tækifærisvísur eftir Guðlaug. Hann
var lipur vísnagerðarmaður þótt því
væri ekki flíkað nema í þröngum
vina- og kunningjahópi.
Eftir fráfall Guðlaugs er „Fugla-
hópurinn" ekki samur og áður og
verður aldrei. Ég veit að ég mæli
fyrir okkur alla sem eftir stöndum
og eiginkonur okkar þegar ég segi
að hryggð og söknuður fylli hugann
við missi góðs vinar, félaga og dreng-
skaparmanns.
Sísí og fjölskyldunni votta ég
dýpstu samúð.
Kristján Benediktsson.
Við félagar í Cosmos minnumst
nú fallins félaga. Þetta er óformlegt
félag viðskiptafræðinga sem eru út-
skrifaðir frá Háskóla Íslands 1971-
1973. Starfsemin er mjög fastmótuð-
um en er hvorki stórbrotin eða flók-
in. Afrakstur hvers starfsárs er
kynntur félagsmönnum á hátíðar-
stundu sérstakan dag ár hvert. Til
þessara funda okkar höfum við ávallt
boðið nokkrum fyrrverandi og núver-
andi prófessorum deiidarinnar og var
Guðlaugur gestur okkar frá upphafi.
Arði, sem ávallt er í formi gleði,
hlýju og góðrar samveru er úthlutað.
Þessara stunda naut Guðlaugur og
var ávallt viðstaddur utan þeirrar síð-
ustu en þá átti hann ekki heiman-
gengt sökum veikinda. Hann var
gerður að heiðursfélaga fyrir, nokkr-
um árum. Á fundum félagsins flutti
Guðlaugur ávallt tölur þar sem hann
miðlaði bæði í gamni og alvöru, af
sinni ótrúlega fjölbreyttu þekkingu á
mannlegum samskiptum og reynslu.
Hann hafði orð á því í hvert skipti
hversu vænt honum þætti um þennan
hóp og hversu einstakur hann væri.
Öll virtum við hann að verðleikum.
Og við fundum gjörla hve það kom
við kvikuna á honum að ávarpa hóp-
inn. í okkar huga var það aðeins
tákn um þann hug sem hann bar ti!
okkar. Við sem vorum svo heppin að
njóta leiðsagnar hans á mótunarárum
okkar og síðar að verða honum sam-
ferða í leik lífsins erum honum þakk-
lát og kveðjum hann með söknuði.
Um ókomna daga munum við halda
uppi heiðri Guðlaugs Þorvaldssonar
og minnast hans með virðingu.
Aðstandendum vottum við okkar
dýpstu samúð.
Cosmosfélagar.
Kveðja frá
félagsmálaráðuneyti
Þegar Guðlaugur Þorvaldsson tók
við embætti ríkissáttasemjara árið
1979 hafði hann gegnt margháttuð-
um trúnaðarstörfum á vegum hins
opinbera og hlotið á þeim vettvangi
margvíslega þjálfun í mannlegum
samskiptum sem auðvelduðu honum
hið ábyrgðarmikla starf. Það var þó
ekki einungis menntun og starfs-
reynsla sem menn geta aflað sér sem
gerðu Guðlaug að hinum mikla
mannasætti heldur engu síður hans
miklu mannkostir, prúðmennska og
réttsýni sem gerðu hann að hvers
manns hugljúfa.
Embætti ríkissáttasemjara heyrir
stjómsýslulega undir félagsmála-
ráðuneytið, en hins vegar er embætt-
ið sjálfstætt og óháð ráðuneytinu að
öðru leyti. Formleg samskipti starfs-
fólks félagsmálaráðuneytisins við
Guðlaug lutu því einkum að eiginleg-
um rekstri embættisins. Þar var allt
til fýrirmyndar og kom glöggt fram
í öllu þekking og hæfíleikar Guðlaugs
á sviði rekstrar og fjármála. Óform-
legu samskiptin voru einkar ánægju-
leg og það var ætíð tilhlökkunarefni
þegar Guðlaugur lagði leið sína í
ráðuneytið og tækifæri gafst til að
spjalla um lífíð og tilveruna. Oft voru
þegin góð ráð og ábendingar. Guð-
laugur var sannkallaður mannasættir
og lagði gott til allra mála. Það em
því bjartar minningar sem við í ráðu-
neytinu eigum um Guðlaug.
Að leiðarlokum skulu færðar fram
af hálfu ráðuneytisins þakkir fyrir
farsæ! störf í erfiðu og vandasömu
embætti og þakkir fyrir langt sam-
starf sem aldrei féll skuggi á. Jafn-
framt era eiginkonu, sonum,
tengdadætram og öðrum aðstandend-
um Guðlaugs fluttar innilegar samúð-
arkveðjur.
Berglind Ásgeirsdóttir.
Nú er látinn eftir langvarandi veik-
indi Guðlaugur Þorvaldsson fyrrum
ríkissáttasemjari. Guðlaug þarf ekki
að kynna fyrir íslendingum. Hvert
mannsbarn þekkti hann og virti fyrir
farsæl störf í þágu lands og þjóðar
á liðnum áratugum. Guðlaugur lék
badminton í marga áratugi og var
félagi í Tennis- og badmintonfélagi
Reykjavíkur. Hann sat í stjórn félags-
ins á árunum 1958-1960, þar af var
hann kosinn formaður TBR á árunum
1959-1960. Þessi ár voru viðburða-
rík í sögu félagsins. Badmintoníþrótt-
UNA
ÞÓRÐARDÓTTIR
+ Una Þórðardóttir fæddist á
Norðfirði 4. október 1926.
Hún lést 28. mars síðastliðinn og
fór útförin fram frá Landakirkju
í Vestmannaeyjum 6. apríl.
Mig iangar með nokkrum fátæk-
legum orðum að minnast mágkonu
minnar, Unu Þórðardóttur, sem var
j til moldar borin laugardaginn 6.
apríl sl.
Ekki hvarflaði það að mér þegar
ég heimsótti Unu fyrir nokkra, að
þetta væri í síðasta skipti sem við
„ Áittumst.
Okkar fyrstu kynni hófust þegar
Gæi bróðir minn og Una trúlofuðust,
. en þá var ég aðeins barn að aldri.
) Ég man hvað mér fannst spennandi
’ þegar þau vora að flytja í litlu kjall-
i araíbúðina í Brautarholti, þar sem
‘ þau byijuðu sinn búskap, og hvað
, það var alltaf gaman að heimsækja
j wau. Alltaf tók Una vel á móti manni
t og þar voru margar gómsætar kök-
urnar sem maður sporðrenndi við eld-
húsborðið hjá henni, enda Una sér-
lega gestrisin kona. Þá var ekki síður
gaman þegar elsta barnið, Ragnar,
fæddist og ég fékk að passa hann úti
í vagninum sem Gæi bróðir hafði
keypt í útlöndum.
Una og Gæi bjuggu lengst af héma
í Vestmannaeyjum og eignuðust þau
6 börn. Gæi andaðist langt um aldur
fram, 8. maí 1983. Sl. haust lést
yngsti sonur þeirra, Sverrir, í Namib-
íu. Var þá stórt skarð höggvið í
barnahópinn og náði Una sér aldrei
eftir það áfall.
Una átti aldrei mikið af veraldleg-
um auði, sem mölur og ryð fær grand-
að, en hún átti þeim mun meira af
kærleika. Una var einstaklega góð
móðir, og nutu börn hennar, barna-
böm og barnabarnabarn kærleika
hennar og umhyggju fram á síðustu
stundu. Hún bar velferð íjölskyldunn-
ar ætíð fyrir bijösti, og kunni fjöl-
skyldan vel að meta það. Reyndust
bömin hennar og barnabörn móður
sinni og ömmu vel alla tíð. Fyrir
nokkrum áram gekk Una í gegnum
mjög erfið veikindi, en með elju og
þrautseigju hafði hún sig upp úr þeim.
Una átti mun auðveldara með að
gefa en að þiggja. Hún var ekki sú
manngerð sem vildi láta aðra hafa
fyrir sér, og sennilega hefur hún ver-
ið búin að fínna fyrir veikindum þeim,
sem drógu hana til dauða, í nokkurn
tíma, þótt enginn vissi um það. Aldr-
ei kvartaði hún.
Elsku Una mín, ég þakka þer fyr-
ir samfylgdina gegnum árin. Ég trúi
því að þér líði vel núna, nú þegar þú
hefur hitt Gæa og elsku Sverri þinn
aftur. Þeir hafa örugglega tekið vel
á móti þér.
Ég sendi börnum hennar, tengda-
börnum og‘ijölskyldum þeirra, svo
og aldraðri móður og tengdamóður
mínar innilegustu samúðarkveðjur.
Megi algóður Guð styrkja ykkur í
sorg ykkar.
Nú legg ég augun aftur,
ó, Guð, þinn náðarkraftur,
mér veri vörn í nótt.
Æ, virst mér að þér taka,
mér yfir láttu vaka,
þinn engil, svo ég sofi rótt.
(S. Egilsson)
Hólmfríður Sigurðardóttir.
in var í miklum uppgangi og tók
Guðlaugur þátt í ýmsum nýjungum
á vegum félagsins. Hann tók þátt í
að semja reglur um húsbyggingasjóð
TBR, sem urðu síðan grannurinn að
þeirri uppbyggingu sem síðan hefur
átt sér stað hjá félaginu. Hann samdi
einnig reglur um keppnir milli bad-
mintonhópa sem notaðar vora um
árabil. Á þessum áram var staðið
fyrir heimsókn heimsfrægra bad-
mintonsnillinga til landsins, og má
segja að íþróttin hafi með því verið
flutt til nútímans. Guðlaugur keppti
einnig í mótum fyrir TBR. Hann
komst upp í meistaraflokk og keppti
þar um árabil. Hann var í hópi bad-
mintonmanna sem kölluðust „Mela-
hollið" og síðar fengu þeir nafnið
„Fuglarnir". Þetta var hópur sem
myndaður var rétt fyrir 1950, og
byijaði að æfa í ÍR-húsinu gamla.
Síðar áttu þeir tíma í Melaskóla og
víðar, en þeir iðkuðu íþrótt sína síð-
ustu áratugina í Breiðagerðisskóla.
Þessi árin var æft tvisvar í viku.
Áhuginn var svo mikill að menn fórn-
uðu því að sofa út á sunnudags-
morgnum en mættu þess í stað á
æfíngu og léku hver við annan. Og
þegar menn höfðu fengið nóg af
íþróttinni var haldið áfram með söng
og kveðskap. Guðlaugur var fímur
spilari og sériega leikinn með bolt-
ann, einkum frammi við netið. Hann
var líflegur á velli og keppti af brenn-
andi áhuga í badminton. Þannig var
hann reyndar í öllu því sem hann tók
sér fyrir hendur. Badmintonmenn í
Tennis- og badmintonfélagi Reykja-
víkur minnast Guðlaugs með þökk
fyrir góðan félagsanda og fyrir fórn-
fiíst starf í þágu félagsins.
Tennis- og Badmintonfélag
Reylgavíkur, _
Sigfús Ægir Árnason,
framkvæmdastjóri.
Guðlaugi kynntist ég þegar ég var
á fjórtánda ári og við Steinar elsti
sonur þeirra Sísíar urðum vinir.
Guðlaugur hafði sérstakt lag á að
umgangast okkur unglingana sem
sóttum í Skaftahlíðina. Hann spjall-
aði við okkur um lífið og tilveruna
og leiðbeindi okkur oft á krákustígum
unglingsáranna, með þeim hætti að
það var vandalaust að þiggja ráð
hans, hann hvorki lítillækkaði okkur,
né hóf sjálfan sig á stall.
Guðlaugur unni mjög íslenskri
náttúra og lagði sitt af mörkum til
að við fengjum tækifæri til að njóta
hennar. Þau voru ófá skiptin sem
hann skutlaði okkur tii Þingvalla um
helgar ef rútan var farin þegar við
voram búin að vinna, þrátt fyrir að
vera önnum kafinn og þurfa jafnvel
sjálfur að fara í vinnu til að ljúka
verkefnum þegar hann kæmi til baka.
í þessum bíltúrum var spjallað um
allt milli himins og jarðar og alltaf
stigum við einhvers vísari út á leiðar-
enda. Sérstaklega eru mér minnis-
stæð samtöl um þjóðfélagsmálin, sem
við höfðum ákveðnar skoðanir á. Þau
samtöl opnuðu okkur sýn inn í ís-
lenskt þjóðfélag og sýndu okkur að
það_ era margar hliðar á öllum málum.
Ég minnist sérstaklega einnar
ferðar þegar við Steinar og Magga
ákváðum eftir bíóferð að áliðnu sum-
arkvöldi að skreppa í heimsókn til
þeirra hjóna upp í Skorradal, þrátt
fyrir að við ættum að mæta til vinnu
daginn eftir. Allir voru í fasta svefni
þegar þangað kom. Við vöktum Guð-
laug, sem tók þessu uppátæki með
jafnaðargeði og sendi okkur út á bát
til að njóta sumarnæturinnar og
fylgjast með sólarupprásinni. Við
skyldum síðan koma og fá okkur
kakó og brauð og leggja okkur smá-
stund áður en við þyrftum að halda
í bæinn.
Ef allir foreldrar ættu jafngott með
að umgangast börn sín og vini þeirra
og Guðlaugur og Sísí væri varla þörf
á jafningjafræðslu, sem svo mikið er
talað um í dag og full þörf virðist á.
Við unglingarnir urðum fullorðnir
en vinskapurinn við Guðlaug og Sísí
hélst og þau hafa lagt sitt af mörkum
til að tryggja að vináttuböndin milli
okkar unglinganna slitnuðu ekki.
Um leið og ég þakka Guðlaugi fyr-
ir allt það sem hann gaf af sér í sam-
skiptum við okkur unglingana sendi
ég Sísí, sonum þeirra og íjölskyldum
þeirra hlýjar samúðarkveðjur.
Jón.
GUÐMUNDUR
FINNBOGASON
+ Guðmundur Finnbogason
fæddist 21. mars 1910 á Búð-
um í Staðarsveit á Snæfellsnesi.
Hann lést á Hrafnistu í Reykja-
vík 15. mars síðastliðinn og fór
útförin fram frá Fossvogskirkju
25. mars.
Kær vinur lézt 15. marz, en viku
síðar lézt móðir mín, Sigríður J. Ás-
geirsdóttir, og er því stutt í millum
þeirrar kynslóðar, sem ól okkur upp.
Faðir minn, Ingimar Haraldsson
byggingarmeistari, og Guðmundur
voru samtíðamenn í byggingu hins
nýja hverfis sem byggt var í landi
Reykjahlíðar, þar sem Gestur og
Guðrún réðu ríkjum, en þeir byggðu
hvor sitt húsið efst í Mávahlíðinni.
Guðmundur númer 44 og faðir minn
45, og ennfremur Vilhjálmur Þórð-
arson , útgerðarmaður leigubíla á
Hreyfli, í númer 42.
í lok fjórða áratugarins náði
byggðin ekki austar, að frátöldu
Smáíbúðahverfi, en þar sem Stakka-
hlíð stendur og allt austur að Háaleit-
ishverfi voru græmetis- og kartöflu-
lendur, með gamla golfvöllinn til suð-
urs. Þetta var nýlenda okkar sem
þama ólumst upp.
Guðmundur var alla tíð mjög léttur
í skapi og dagfarsprúður, þrátt fyrir
að hann stæði á sínu, ef til kastanna
kom, en ljúfmennið í honum náði í
flestum tilvikum þeirri ætlan að um-
gengni við samborgarana varð
snurðulaus. Þó man ég að hann skipti
skapi, en það var þegar ég og Finni
tókum stóran þvottabala traustataki
og héldum upp að lítilli tjöm, neðan
við gamla golfvöllinn og þar skyldi
siglt. Þarna dvöldumst við lengi dags,
við siglingu balans, en tímaskyn okkar
var ekki mikið; heima biðu áhyggju-
fullir foreldrar. Að endingu fann Guð-
mundur okkur siglandi á tjöminni, og
þar bratust út ótti og áhyggjur, og
var það í fyrsta skipti sem ég man
hann skipta verulega skapi.
Þessir frumkvöðlar era flestir farn-
ir, en minna má á þátt þeirra í upp-
byggingu Reykjavíkur, Guðmundur
með viðamikil verkefni fyrir Hitveitu
Reykjavíkur, Mjólkursamsöluna, Hót-
el Sögu, Hótel Holt, að ógleymdum
uppsetningum á mælagrindum og
lögnum, þar sem áður höfðu verið
kola- ellegar oliukyndingar.
Lögbijótur var Guðmundur, þar
sem hann kenndi okkur Finna að aka
bíl á fáförnum vegum við Elliðavatn
þess tíma. Hins vegar má segja að
framkvöðullinn hafí ráðið mestu þar
um, og búum við Finni að þessari
reynslu til þessa. Þó má segja að eft-
ir búsetu mína í Bandaríkjunum, þar
sem sami háttur er hafður á, sanni
hvernig hann skildi uppeldisatriði.
Olga Dalberg, fyrri kona Guðmund-
ar, var einstök og umhyggjusöm;
gædd þeirri náðargáfu að geta farið
í duliðsheima. Ég má til að minnast
hennar,- vegna gæzku og umburðar-
lyndis, en móðir mín og hún áttu
margt sameiginlegt í andlegum mál-
efnum, og vora ætíð trúnaðarvinkon-
ur. Húsmóðir var Olga góð, enda stóð-
um við pottormarnir ævinlega löngum
stundum, er hun var við suðu á slátri
ellegar annarri gómsætri matargerð,
sem var henni einkar lagið.
Svölu Eggertsdóttur, seinni konu
Guðmundar, kynntist ég síðar, og
átti með þeim skemmtilegar stundir
í sumarbústaðnum við Elliðavatn, þar
sem oft var glatt á hjalla, spilað á
gítara og sungið.
Ég minnist Guðmundar sem hins
hógværa séntilmanns, sem umbar
okkar æskubrek, og var óþreytandi
við að aka okkur í Skátabúðir Jóms-
víkinga, harmoníkutíma hjá Karli
Jónatans, ellegar í danstíma hjá Her-
manni Ragnars.
Beztu þakkir fyrir allt og allt og
hafðu þökk okkar allra, sem fengum
að umgangast þig.
Svölu, Finnboga, Þórði, ættingjum
og vinum, sendi ég mínar beztu kveðj-
ur.
Haraldur E. Ingimarsson.