Morgunblaðið - 11.04.1996, Qupperneq 44

44 FIMMTUDAGUR 11. APRÍL 1996
MORGUNBLAÐIÐ
<
(
I
rTtwuí&ÓOÚMfc
Dýraglens
Tommi og Jenni
Ljóska
Smáfólk
Hver? Bróðir minn? Já, hann er
hérna einhvers staðar ...
Af hverju viltu tala við hann?
Hefurðu ekkert betra að gera?
Þetta var til þín, en ég fékk hana
ofan af því...
BREF
TIL BLAÐSINS
Kringlan 1 103 Reykjavík • Sími 5691100 • Símbréf 569 1329
• Netfang: lauga@mbl.is
Ríkistrú
- mannréttindi?
Frá Jóni Hafsteini Jónssyni:
Á FUNDI í Ráðhúsi Reykjavíkur
um aðskilnað ríkis og kirkju nú
fyrir skömmu örlaði hvergi á út-
tekt á því í hveiju það felst að
aðhyllast trúarbrögð yfirleitt hvað
já að aðhyllast þann rétttrúnað,
sem þjóðkirkjan boðar. Það er ekki
langt síðan ég heyrði einhvern boð-
bera svokallaðrar kvennaguðfræði
meðal þjóðkirkjunnar þjóna lýsa
>ví yfir í Ríkisútvarpinu, að sann-
færingin um upprisuna væri nauð-
synleg forsenda þess að geta talist
kristin manneskja. Hætt er við að
öll greining sýni trúna sem tíma-
skekkju og andóf gegn þeim við-
horfum, sem skilað hafa mannkyn-
inu framávið (a.m.k. á sögulegum
tíma) og skólunum er óbeint gert
að boða með því að fela þeim að
kenna fög eins og t.d náttúru- og
eðlisfræði. Það eru ekki nema
nokkrir áratugir síðan kirkjan í
Bandaríkjunum fór hamförum til
að fá bannað að kennt væri um
þróunarkenninguna í almennum
skólum og sé skyggnst ögn lengra
má í flestum löndum Evrópu finna
keimlík en hrollvekjandi fyrirbæri.
Sú tvöfeldni, sem birtist í því, að
líta á trúarbrögð sem sjálfsögð er
forkastanleg. Hún er m.a. móðgun
við börn og unglinga á mótunar-
skeiði og furðulegt að þetta skuli
ekki hafa verið tekið til meðferðar
í hinni fjörugu heimspekiumræðu
siðustu ára.
Hérlendis ríkir trúfrelsi, eða svo
er a.m.k. jafnan sagt. Sóknargjöld-
in, 4-5 þúsund krónur á mann á
ári, renna til þess trúfélags, sem
maður skráir sig^í. En trúfélag
skal það vera! og þann vafasama
heiður að teljast trúfélag hafa
nokkur þau samtök hlotið, sem um
það hafa sótt. Þjóðkirkjan hefur
þó þau forréttindi fram yfir önnur
trúfélög, að prestar hennar eru
starfsmenn ríkisins, þ.e. á ríkis-
launum.
Þeir, sem ekki eru nógu tvöfaldir
í roðinu til að aðhyllast (eða þykj-
ast aðhyllast) trúarbrögð af einum
eða öðrum toga, greiða einnig sín
sóknargjöld án þess þó að fá nokkru
um það ráðið til hvers konar (menn-
ingar)starfsemi þeirra gjöldum er
varið. Háskóla Islands með sína
guðfræðideild innanborðs er falið
það hlutverk. Hvers vegna leyfist
trúleysingjanum ekki að ráðstafa
sínum sóknargjöldum til þeirra
menningarmála, sem hann ber mest
fyrir bijósti? Það gæti til dæmis
verið bygging tónlistarhúss, flug-
björgunarsveitin eða eitthvað allt
annað. Fyrir nokkrum árum mælt-
ist hópur stúdenta í HÍ til þess að
velunnarar stofnunarinnar legðu
henni lið með því að segja sig úr
þjóðkirkjunni. Ekki veit ég hve
margir hlýddu því kalli, en það
gerði ég, og fyrirvarð mig fyrir að
hafa ekki stigið það skref ótilkvadd-
ur miklu fyrr. Það hvatti mig til
að láta af úrsögninni verða, að há-
skólarektor lét sér sæma að snupra
umrædda stúdenta í útvarpsviðtali.
Ég álít að stór hluti þeirra, sem
skráðir eru í þjóðkirkjuna hangi þar
af framtaksleysi (eins og ég gerði)
án þess að trúa stafkrók af þeim
furðusögum, sem eru forsenda þess
að kallast kristinnar trúar. Ég vil
benda þeim á að sóknargjöld þriðj-
ungs þjóðarinnar eru á bilinu 3 til
4 hundruð milljónir króna. HÍ mun-
ar um minna, herra rektor! Þó að
ég telji HI alls góðs maklegan vil
ég mælast til þess að fá sjálfur að
ráðstafa mínu framlagi og þeirra
réttinda finnst mér að allir ættu
að njóta. Skyldi þetta e.t.v vera
mál sem mannréttindadómstóll
myndi taka afstöðu til?
JÓN HAFSTEINN JÓNSSON,
fyrrv. menntaskólakennari.
Opið bréf til yfirmanna
ríkissj ónvarpsins
Frá Ólafi Jóhannssyni:
MIÐVIKUDAGSKVÖLDIÐ 3. áprfl
var að mínu mati farið yfir strikið
í Dagsljósi sjónvarpsins. Þar fór
fram gáleysisleg umfjöllun tveggja
ófyndinna spéfugla um dauðann og
trúarhugmyndir tengdar honum.
Upphafið bar vott um skort á
nærgætni gagnvart dauðvona
sjúklingum og aðstandendum
þeirra. Komast hefði mátt hjá slíkri
smekkleysu ef höfundar hefðu sett
sig í spor þeirra sem eiga um sárt
að binda vegna ólæknandi sjúk-
dóma.
Framhaldið var til þess fallið að
vekja sárindi og hryggð hjá mörgu
einlægu, kristnu fólki sem vill geta
treyst því að ekki sé fjallað um frels-
ara okkar og Drottinn á þann niður-
lægjandi hátt sem þar var gert.
Samfélag okkar hefur haft að
leiðarljósi að hveijum íslendingi sé
fijálst að iðka trú sína hindrunar-
laust en jafnframt að enginn skuli
hæðast að trú annarra eða særa
trúartilfinningar þeirra.
Ég harma umrædda dagskrá.
Vonandi er það ekki til marks um
almennan smekk ráðamanna ríkis-
sjónvarpsins að slíkt skuli sent út
í miðri dymbilviku, þegar í hönd
fara helgustu dagar kristinna
manna.
Með von um vandaðri vinnubrögð
framvegis!
SR. ÓLAFUR JÓHANNSSON,
Melhaga 15, Reykjavík.
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók verður framvegis varðveitt í
upplýsingasafni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu það-
an, hvort sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu
efni til birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.