Morgunblaðið - 19.04.1996, Blaðsíða 16

16 FÖSTUDAGUR 19. APRÍL 1996
ÚRVERINU
MORGUNBLAÐIÐ
Áætlað afurðaverðmæti
um 1,5 milljarðar króna
ERLENT
Reuter
Clinton lýkur sigur-
för til Asíuríkja
NÝ RÆKJUVERKSMIÐJA Fisk-
iðjusamlags Húsavíkur var form-
lega tekin í notkun síðastliðinn
föstudag. í tilefni af þeim tímamót-
um í sögu fyrirtækisins var gestum
sýnd verksmiðjan.
Tryggvi Finnsson, forstjóri Fisk-
iðjusamlagsins, rakti sögu rækju-
vinnslu á vegum fyrirtækisins og
útskýrði fyrir viðstöddum vinnslu-
feril nýju verksmiðjunnar.
Rækjuvinnsla hófst 1975
Rækjuvinnsla hófst í litlum mæli
hjá Fiskiðjusamlagi Húsavíkur árið
1975 og var aðallega unnið úr inn-
fjarðarrækju. Örugg þróun varð á
þessari framleiðslu og síðustu ár
hefur verið unnið úr um 4.500 til
5.000 tonnuni af hráefni. Verð-
mæti framleiðslunnar í fyrra nam
um 950 milljónum króna.
Á síðustu tíu árum hefur orðið
mikil tæknibylting í sambandi við
framleiðsluna og með henni náðst
betri nýting, aukin afköst og meiri
gæði. Rækjuiðnaðurinn hefur aukið
Ný rækjuverk-
smiðja formlega
opnuð á Húsavík
nýtingu hráefnis um 8-9% á síðustu
tíu árum. Miðað við að 60 þúsund
tonn af rækju verði pillaðar á þessu
ári má áætla að útflutningsverð-
mæti þeirrar afurðar fyrir allt land-
ið verði um þrír milljarðar.
Mikil breyting
Tryggvi gat þess að mikil breyt-
ing hefði orðið á útgerðarháttum á
Húsavík síðastliðin tíu til fímmtán
árin. Áður fyrr hefði verið blómleg
báta- og trilluútgerð, síðan hefðu
togarar bæst við og flotinn stundað
svo til eingöngu þorskveiðar. Um
þessar mundir séu allir stærri bát-
ar og tveir togarar á rækju, en
aðeins trillur og einn togari á botn-
fiskveiðum.
Þessar breytingar á aflasamsetn-
ingu urðu til þess að rækjuverk-
smiðjan þótti of lítil og illa stað-
sett. Fiskiðjusamlag Húsavíkur átti
lítið saltfiskverkunarhús í hafnar-
uppfyllingunni og ráðist var í að
breyta því og byggjá við það. Núna
er þar ein fullkomnasta rækjuverk-
smiðja á landinu. Gólfflötur verk-
smiðjunnar er 1.800 fermetrar og
byggingin með öllum tækjum kost-
ar 200 milljónir. Hún er tölvuvædd
og búin öllum helstu nýjungum í
rækjuvinnslu.
Alit að 7.500 tonn
unnin á ári
Áformað er að í nýju verksmiðj-
unni verði unnin 7.000 til 7.500
tonn á ári. Það væru, með núgild-
andi verði, verðmæti upp á 1.400
til 1.500 milljónir króna. Verksmiðj-
an myndi því velta sjöföldum fjár-
festingarkostnaði sínum á ári.
Fiskiðjusamlagið er einn af
stærstu vinnuveitendum á Húsavík
og veitir um 140 ársstörf. Þar af
vinna um 40 manns við rækju-
vinnslu.
VELHEPPNAÐRI opinberri
heimsókn Bills Clintons Banda-
ríkjaforseta til Japans lauk í gær,
en að skilnaðargjöf þáði hann eitt-
þúsund kirsuberjatrjágræðlinga.
Stjórnmálaskýrendur segja að
forsetinn hafi unnið pólitískan
sigur í þessari ferð til Asíuríkja.
í ræðu, sem hann flutti í japanska
þinginu, varaði Clinton við hætt-
unni af fækkun bandarískra her-
sveita í Asíu.
Clinton hvatti þingið til að
fylkja sér um samkomulag sem
þeir Ryutaro Hashimoto forsætis-
ráðherra undirrituðu um framtíð
bandarísks herafia í Japan. Varp-
aði hann þeirri spurningu fram
og bað Japani að íhuga hvað
kynni að taka við yrðu Banda-
ríkjamenn að kalla hersveitir sín-
ar heim.
„Það gæti leitt til kostnaðar-
sams vopnakapphlaups er græfi
undan stöðugleika í Norðaustur-
Asíu. Það torveldaði samstarf
okkar að því að viðhalda öryggi
í heimshluta sem varð að líða
mikið vegna seinna stríðsins og
svæðisbundinna átaka, heims-
hluta sem miklar breytingar eiga
sér nú stað í. Afl okkar til að
koma í veg fyrir að ríki á borð
við Norður-Kóreu ógni friðnum
minnkaði og sömuleiðis möguleik-
ar til að kljást við aðkallandi
hættur á borð við hryðjuverka-
starfsemi, alþjóðlega glæpastarf-
semi og fíkniefnasmygl," sagði
Clinton.
Clinton sagðist skilja vel
hvers vegna fjöldi Japana vildi
loka bandarískum herstöðvum.
Baðst hann afsökunar á „hrylli-
legum ofbeldisverknaði“ sem
þrír hermenn frömdu er þeir
nauðguðu barnungri stúlku í
Okinawa í fyrra, en það leiddi
til mikilla mótmæla gegn rekstri
bandarískra herstöðva í Japan
og veru bandarískra hermanna
þar.
Með samkomulagi Clintons og
Hashimotos er framtíð banda-
rískra herstöðva í landinu tryggð
og miðað við að lágmarksfjöldi
hermanna þar verði 47.000. Auk-
inheldur skuldbinda Japanir sig
til nánara samstarfs við Banda-
ríkjamenn um að tryggja frið í
Asíu.
Á myndinni er klappað fyrir
Clinton eftir að hann ávarpaði
japanska þingið. Við hlið hans
standa eiginkona hans Hillary og
Walter Mondale sendiherra.
VÉLASAMSTÆAÐA tínir úr með Ieisergeislum þær rækjur sem rækjupillunarvélin hefur ekki
hreinsað að fullu og afkastar verki sem tíu starfsmenn unnu við áður. Starfsmennirnir fara svo
yfir verk leisergeislavélarinnar því ekkert má fara í pakkningu sem er aðfinnsluvert.
KE A kaupir í Gunnarstmdi
KAUPFÉLAG Eyfirðinga hefur fest
kaup á hlutabréfum Stöðvarhrepps
í sjávarútvegsfyrirtækinu Gunn-
arstindi. „Við keyptum fyrir 33
milljónir að nafnvirði," segir Ari
Þorsteinsson, forstöðumaður sjáv-
arútvegssviðs KEA. „Það eru 26%
í fýrirtækinu.“
Hann segir að markmiðið með
kaupunum hafi verið að eignast
hlutabréf í öflugu félagi. Einnig
hafi verið eftirsóknarvert að komast
inn í starfsemi á Austfjörðum þar
sem menn hefðu aðgengi að loðnu
og síld.
Aðspurður um það hvernig rekst-
ur Gunnarstinds kæmi til með að
samræmast rekstri sjávarútvegs-
sviðs KEA sagði Ari að fyrsta skref-
ið væri að kaupa hlutabréfin. „Ég
hef í sjálfu sér lítið meira um fram-
tíðina að segja,“ bætir hann við.
„Það er bara nokkuð sem menn
þurfa að fara yfir í þessu fyrirtæki.“
294 milljóna króna hagnaður var
á rekstri Gunnarstinds í fyrra með-
al anars vegna sölu eigna. Fyrir-
tækið á frystihús, ísfisktogarann
Kambaröst og aflaheimildir upp á
1.300 þorskígildi.
Þúsundir kvemta þekkja SL TPA kremið.
Nú bjóðum vió þeint og nýjum viðskiptavinum
einstakt tilboð. Með hverri SL TPA 50 ml
kremkrukku fylgir glœsilegur kaupauki:
Verðmæti kaupaukans er ca. 2.950 kr. • Gildir meðan birgðir endast.
Bylgjan, Kópavogi; Brá, Laugavegi; Clara, Kringlunni; Snyrtivöruv. Glæsibæ; Hygea, Austurstræti; Sara, Bankastræti; Spes, Háaleitisbraut;
Amaró, Akureyri; Bjarg, Akranesi; Apótek Ólafsvíkur; Hilma, Húsavík; Krisma, Isafirði; Mosfellsapótek; Ninja, Vestmannaeyjum.
RUBINSTEIN
• Augnskuggar. tveir saman
• Varalitur
• Naglalakk
cC-
/uutáauhl
Biðja um ávít-
ur vegna
fjárlagahalla
Brussel. Reuter.
ÞYZK stjórnvöld hafa beinlínis beðið
framkvæmdastjórn Evrópusam-
bandsins um að staðfesta að fjár-
lagahalli sé meiri í Þýzkalandi en
Maastricht-sáttmálinn leyfir, áður
en framkvæmdastjórnarmenn snúa
sér að ríkjum þar sem ástand ríkis-
fjármála er ennþá verra.
Ástæðan fyrir því að Þjóðverjar
fara fram á ávítur framkvæmda-
stjórnarinnar með þessum hætti, er
sögð sú að þeir vilji sýna öðrum
aðildarríkjum Evrópusambandsins
að það sé engin skömm að því að
vera gagnrýnd af framkvæmda-
stjórninni, svo fremi að verið sé að
reyna að rétta hallann af.
Fóru 0,6% fram úr tnarkmiðinu
Samkvæmt Maastricht-sátt-
málanum má hallinn á fjárlögum
ESB-ríkja ekki vera meiri en 3% af
þjóðarframleiðslu, eigi þau að upp-
fylla skilyrði fyrir þátttöku í Efna-
hags- og myntbandalaginu (EMU).
Markmið þýzku stjórnarinnar á síð-
asta ári var 2,9% halli, en hann varð
í raun 3,5% af þjóðarframleiðslu.
Þjóðveijar lögðu gögn þessa efnis
fyrir fund framkvæmdastjórnarinn-
ar í Brussel á miðvikudag, en stjórn-
in hefur nú hafið árlega skoðun sína
evrópaA
á því hvernig aðildarríkjunum gangi
að uppfylla skilyrði Maastricht.
í fyrra leiddi sams konar skoðun
í ljós að á árinu 1994 uppfylltu ein-
göngu Þýzkaland, Lúxemborg og
Irland skilyrðin. Búizt er við að
Danmörk bætist í þennan hóp í ár,
en það skiptir litlu máli, þar sem
Danir hafa samið sig frá þátttöku í
EMU.
Sektir ef í nauðirnar rekur
Fjármálaráðherrar ESB munu í
bytjun júní ræða hvernig bregðast
beri við í þeim ríkjum, þar sem fjár-
lagahallinn er enn alltof mikill. Búizt
er við að síðar muni ráðherraráðið
samþykkja tillögur um hvernig ráða
megi bót á vandanum í hveiju landi
fyrir sig. Ef í nauðirnar rekur er
Evrópusambandinu heimilt að sektc
þau ríki, sem ekki taka ríkisfjármál-
in föstum tökum.