Morgunblaðið - 24.09.1996, Síða 6

6 ÞRIÐJUDAGUR 24. SEPTEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Ljósker við
þyrlnpall
skemmd
Á SUNNUDAGSKVÖLD var til-
kynnt til lögreglu að átta ljósker
af fjórtán hefðu verið brotin við
þyrlubjörgunarpallinn austan
Borgarspítalans. Ljóskerin eru til
þess að auka öryggi þyrlna í
sjúkraflugi og því um mikla ör-
yggishagsmuni að ræða að þau séu
í lagi. Samkvæmt upplýsingum frá
lögreglu gefa þessi skemmdar-
verk tilefni til að efast um geð-
heilsu sökudólganna en ekki ligg-
ur fyrir hverjir þarna voru að
verki.
Lögð er áhersla á að fljótt verði
skipt um ljósin.
Morgunblaðið/Golli

Nýjar viðvörunar-
merkingar á tóbaki
NÝJAR viðvörunarmerkingar hafa
tekið gildi á tóbaksvörum sem
ÁTVR dreifir í stað þeirra sem fyr-
ir voru. Myndir til áherslu um skað-
semi reykinga hafa fallið niður og
einnig er tjöru- og níkótíninnihald
nú tilgreint á hveijum umbúðum.
Breytingin er gerð samkvæmt
nýrri reglugerð um viðvörunar-
merki á tóbaksvörum sem gildi tók
í fyrra og var færð til samræmis
við evrópskar reglur að sögn Svövu
P. Bernhöft innkaupastjóra hjá
Áfengis- og tóbaksverslun ríkisins.
Aðlögunartími vegna nýju reglu-
gerðarinnar var gefinn til 1. ágúst
á þessu ári og segir Svava að birgð-
ir tóbaks með gömlu merkingunum
séu nú senn á enda. Er þegar tekið
að bera á tóbakspökkum með nýjum
merkingum.
Tjöru- og nikótíninnihald
tilgreint
Á hlið vindlingapakka skal prenta
upplýsingar um tjöru- og nikótín-
innihald viðkomandi tegundar.
Áletranir eru mismunandi eftir vöru-
tegundum og er ætlast til að þær
dreifist jafnt á mismunandi pakkn-
ingar, samkvæmt reglugerðinni.
Á vindlinga- og vafningstóbaks-
pökkum skal standa: „Reykingar
valda krabbameini", „Reykingar
valda hjartasjúkdómum", Reyking-
ar valda banvænum sjúkdómum",
Reykingar valda dauða“, „Reyking-
ar móður á meðgöngu skaða fóstr-
ið“, „Verndið börnin - látið þau
ekki anda að sér tóbaksreyk",
„Reykingar þínar eru heilsuspill-
andi fyrir þá sem eru nálægt þér“,
„Ef þú hættir að reykja dregur þú
úr líkum á alvarlegum sjúkdóm-
um“, „Reykingar valda fíkn“.
Djöflaeyjan
Frumsýn-
ing tefst
ekki
BROTIST var inn í skrifstofur
Islensku kvikmyndasamsteyp-
unnar við Hverfisgötu aðfara-
nótt laugardags. I innbrotinu
voru unnin skemmdarverk og
m.a. stolið tölvum, prenturum,
ryksugu, myndbandsupptökuvél,
sex ávísanaheftum og prók-
úrustimplum.
Kristinn Arason hjá íslensku
kvikmyndasamsteypunni segir
að tjónið sé áætlað nema um
tveimur milljónum króna. í tölv-
unum hafi verið geymdar upplýs-
ingar sem séu til arinars staðar
en talsverðan tíma taki að koma
þeim á tölvutækt form að nýju.
Þrátt fyrir innbrotið er vonast
til að Djöflaeyjan verði frumsýnd
skv. áætlun 3. október.
Morgunblaðið/Golli
GÖRAN Persson hefur hitt forystumenn lýðveldisins, Reykjavíkurborgar og Alþingis i opinberri
heimsókn sinni. Á sunnudag átti hann hins vegar stefnumót við íslenzka náttúru, er hann fór ásamt
íslenzku forsætisráðherrahjónunum og Anniku konu sinni austur á Vatnajökul, þar sem ekið var
á snjósleðum og siglt á Jökulsárlóni á Breiðamerkursandi. Hér standa þau fremst við borðstokkinn
í siglingunni um Iónið, Göran Persson, Annika Persson, Davíð Oddsson og Ástríður Thorarensen.
Göran Persson forsætisráðherra Svíþjóðar í opinberri heimsókn
Norðurlönd starfi
saman gegn ofþenslu
OPINBERRI heimsókn Görans Pers-
son, forsætisráðherra Svíþjóðar, lauk
í gær og fer ráðherrann til síns heima
í dag. Persson sagði á blaðamanna-
fundi þeirra Davíðs Oddssonar í Ráð-
herrabústaðnum í gær að mikilvægi
norræns samstarfs hefði aukizt þrátt
fyrir alþjóðavæðingu og hnattræna
þróun. Hann lagði til að Norðurlönd
ynnu saman að því að hindra of-
þenslu í efnahagslífinu, nú þegar
þeim hefði tekizt að vinna sig út úr
kreppunni.
Rætt hefur verið um að ísland og
Noregur geti notað norrænt sam-
starf til að koma sjónarmiðum sínum
á framfæri á vettvangi ESB, í gegn-
um norrænu aðiidarríkin. Morgun-
blaðið spurði Persson hvort hann
teldi að Svíþjóð ætti, sem norrænt
ríki, að gæta hagsmuna fslands á
ríkjaráðstefnu Evrópusambandsins.
forsætisráðherrann sagði að svarið
væri bæði já og nei. „Menn ættu
ekki að taka á sig ábyrgð annarra
ríkja. Við tölum fyrir hagsmunum
Svíþjóðar, en um leið er að finna
norræna vídd í Evrópusamstarfinu.
Þar tölum við fyrir öll norrænu ríkin.
Þröngt skilgreint er svarið við spum-
ingunni því nei; við getum ekki talað
fyrir neitt annað ríki á ríkjaráðstefn-
unni. Hins vegar er um hina norrænu
vídd að ræða og þar tala Svíþjóð,
Danmörk og Finnland öll fyrir nor-
rænum sjónarmiðum.“
Davíð Oddsson bætti því við að
af hálfu íslands og Noregs hefðu
menn óttazt að norrænt samstarf í
alþjóðastofnunum, til dæmis innan
Sameinuðu þjóðanna, myndi líða fyr-
ir ESB-aðild Svíþjóðar og Finnlands.
„Það er rétt að samstarfið er ekki
jafnmikið og öflugt og áður, en það
mikilvæga er að Island og Noregur
hafa fengið aðild að samstarfi ESB-
ríkjanna í SÞ og öðrum stofnunum,
með hjálp Svíþjóðar, Finnlands og
Danmerkur. Þar eru því engin stór
vandamál og við erum þakklát nor-
rænum vinum okkar. Þetta sýnir
sterkan vilja til norræns samstarfs
innan alþjóðlegra stofnana."
Sterkari norræn
samkennd
Persson sagði að stjórnmál og
efnahagsmál yrðu sífellt alþjóðlegri
og alþjóðastofnanir æ mikilvægari.
Menn kynnu að halda að við slíkar
aðstæður yrði mikilvægi norræns
samstarfs minna. „Hér höfum við
ákveðna þversögn. Því alþjóðlegri
sem stjórnmálin verða og efnahags-
þróunin hnattrænni, þeim mun meiri
þörf höfum við fyrir samfélag og
samkennd. Samkennd Norðurlanda
á sviði menningar, tungumáls og
samfélagsgerðar verður sterkari,
þótt stjómmálin verði alþjóðlegri. Ég
get tekið dæmi af sjálfum mér; ég
hef fundið fyrir mikilli hlýju og sam-
stöðu þegar ég hef farið að heim-
sækja norræna starfsbræður mína,
hvort sem það er Finni, íslendingur
eða Dani.“
Morgunblaðið spurði hvort stjórn-
málafylkingarnar, sem forsætisráð-
herrarnir tveir tilheyra, hægrimenn
og jafnaðarmenn, hefðu nálgazt I
velferðarmálum eftir umfangsmikla
uppstokkun og niðurskurð í velferð-
arkerfum norrænu ríkjanna á undan-
förnum árum. Davíð Oddsson sagði
að á öllum Norðurlöndunum, nema
ef til vill í Noregi, hefði tekizt að
veija velferðarkerfið þrátt fyrir efna-
hagskreppu og jafnframt að rétta
ríkisfjármálin af. Norðurlönd væru
því fyrirmynd margra annarra ríkja.
„Þetta hefur ekki verið auðvelt, en
það hefur tekizt,“ sagði Davíð.
Persson tók undir að mörg önnur
ríki öfunduðu Norðurlönd af árangri
þeirra. Á Íslandi ætti nú að leggja
fram hallalaus fjárlög, Svíþjóð
stefndi að hallalausum ríkisrekstri
1998 og hin norrænu ríkin hefðu
einnig náð jafnvægi í ríkisfjármálun-
um. „Við ræddum að Norðurlöndin
ættu ef til vill að starfa saman að
næsta skrefi. Það er auðvelt að sjá
hvað mun gera næst. Nú þegar þessu
erfiðleikaskeiði er lokið, mun fólk
telja að því beri að fá eitthvað í stað-
inn fyrir það, sem það hefur lagt á
sig; lægri skatta, aukin hlunnindi og
fyrst og fremst hærri laun. Á allt
það erfiða, sem við höfum gert til
að aðlaga efnahagslífíð, kann að
reyna að nýju vegna þess að fólk
vill fara að slaka á klónni. Danmörk
hefur nú þegar nokkra reynslu af
því hvernig eigi að takast á við þetta
stig í þróuninni, en ísland, Svíþjóð
og Finnland standa frammi fyrir
svipuðu ástandi í efnahagsmálum.
Það, sem getur gerzt í Svíþjóð, er
að margra ára aðhaldssemi í einka-
neyzlu hefur skapað margar þarfir
og óskir í heimilisrekstrinum, sem
menn vilja nú uppfylla; kaupa nýjan
bíl, standsetja húsið eða kaupa ný
hjól handa börnunum. Allt, sem
menn hafa sparað við sig, vilja þeir
nú fá vegna þess að þeir telja bjart-
ara framundan. Sumir kaupa það
ekki með peningum sem þeir hafa
unnið sér inn, heldur með lánsfé.
Þannig taka menn neyzlulán og þá
er hætta á að hagkerfið ofhitni. Þá
bætist verðbólguhættan við, svo
hækka vextir, fjárfestingar minnka,
atvinnuleysið eykst og loks verða til
vandamál í ríkisrekstrinum. Undan-
farið höfum við gengið í öfuga átt
við þetta, en hvernig getum við látið
staðar numið og tryggt að ekki fari
allt í sama farið?" sagði Persson.
„Þetta er sláandi dæmi um svið, þar
sem við ættum að vinna saman.“
Davíð Oddsson sagðist þeirrar
skoðunar að eftir lok kalda stríðsins
hefði hugmyndafræðilegur munur í
stjórnmálaumræðum minnkað. „Það
er hins vegar ekki svo að við höfum
ekki lengur þörf fyrir stjórnmál,"
sagði Davíð.
Nýtt meirihlutasam-
starf í Borgarbyggð
Nýr bæj-
arráðs-
formaður
kjörinn
tekist
og Sjálf-
Borgarnesi. Morgunblaðið.
Meirihlutasamstarf hefur
milli Framsóknarflokks
stæðismanna í Borgarbyggð. Felur
meirihlutinn í sér 7 af 9 fulltrúum
i bæjarstjórninni. Guðmundur
Guðmarsson fulltrúi framsóknar-
manna verður áfram forseti bæjar-
stjórnar og Sigrún Símonardóttir,
fulltrúi sjálfstæðismanna verður
formaður bæjarráðs. Núverandi
bæjarstjóri Óli Jón Gunnarsson
verður áfram.
Á sunnudagskvöld samþykkti
fulltrúaráð Framsóknarflokksins í
Borgarbyggð málefnasamning
Framsóknar- og Sjálfstæðisflokks
um meirihlutasamstarfið en full-
trúaráð sjálfstæðismanna hafði
samþykkt málefnasamninginn sl.
fimmtudag.
Aðspurður sagði Jenni R. Ólason
fuiltrúi Alþýðubandalagsins og frá-
farandi formaður bæjarráðs, að
hann myndi ekki á nokkurn hátt
koma til með að standa í vegi fyrir
því að breytingar yrðu í bæjarráðinu
og kosið yrði aftur til bæjarráðsins.
Kvaðst Jenni einnig hafa tilkynnt
Guðmundi Guðmarssyni forseta
bæjarstjórnar að kjósa mætti einnig
í allar nefndir sem Alþýðubandalag-
ið ætti fulltrúa í og hann væri tilbú-
inn að víkja úr stjórnum þeirra fyr-
irtækja sem hann hefði verið til-
nefndur í af bæjarstjórninni.
Beðið um stöðuyfirlit frá
endurskoðanda |
Að sögn Sigrúnar Símonardóttur |
vilja sjálfstæðismenn að tekið verði |
á öllum rekstrarþáttum bæjarfé- j
lagsins til hagræðingar og sparnað-
ar. „Allir rekstrarþættir verða skoð-
aðir, frá toppi til táar og bæjar-
stjórnin verður ekki undanskilin,"
sagði Sigrún. „Við viljum fá stöðu-
yfirlit frá endurskoðanda Borgar-
byggðar miðað við fjárhagsáætlun
og vinna út frá því.“ |
Sagði Sigrún að sjálfstæðismenn
væru samþykkir sparnaði og hag-
ræðingu í rekstri leikskólans Kletta- |
borgar en vildu fá að skoða það
mál nánar og ræða við starfsfólkið
um leiðir til sparnaðar. Einnig væru
sjálfstæðismenn sammála um að
sameina í starfsmannahaldi hita-
veitu, vatnsveitu og áhaldahús með
sparnað fyrir augum. En uppsagnir
þar tækju ekki gildi fyrr en 31.
maí á næsta ári, þannig að tími |
væri til að vinna að þeim málum
betur. „En það er alltaf sárt og |
viðkvæmt að þurfa að taka á svona I
málum“, sagði Sigrún að lokum.