Morgunblaðið - 23.11.1996, Qupperneq 36

36 LAUGARDAGUR 23. NÓVEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
20.maí fyrir meðhöndlun 28.maí eftir meðhöndlun
Húðkrem dr.
Guttorms
Hernes frá
Bodo í
Noregi er
nú aftur
fáanlegt.
Útsölustaðir: Blómaval, Sigtúni 40. Blómaval, Akureyri.
Islensk hönnunr
vönduð íslensk smíð
Úrval áklæða. Verðfrá 246.745 kr.
húsgögn
Ármúla 44
sími 553 2035
I
AÐSENDAR GREINAR
Lán fyrir láni
Á UNDANFÖRN-
UM vikum hefur mikið
verið rætt um Lánasjóð
íslenskra námsmanna,
LÍN. Námsmenn hafa
lagt frá sér bækumar
og skundað á útifundi
um land allt, ríkis-
stjórnin hefur fjallað
um LÍN og þingheimur
aljur hefur íjallað um
LÍN. Allir virðast sam-
mála um að breyta
þurfi þeim iögum sem
nú giida um Lánasjóð
íslenskra námsmanna.
En menn eru ekki sam-
mála um það hverju
eigi að breyta. Mennta-
málaráðherra er sammála náms-
mönnum um það að lækka þurfi
endurgreiðsluhlutfallið en þegar
rætt er um mánaðarlegar útborgan-
ir er hann hreint ekki sammála þeim.
Hvers vegna? Því verður ekki svarað
hér, en það er alveg ljóst að kostnað-
urinn LIN við mánaðarlegar útborg-
anir er ekki eins mikill og mennta-
málaráðherra segir, en kostnaður
lánþega er aftur á móti mun meiri
en hann heldur fram.
Dæmi mennta-
málaráðherra
þurft að greiða 11.156
kr í vexti til bankans.
Þegar viðbótarláni LÍN
(vaxtaábót) hefur verið
dregið frá upphæðinni
stendur eftir að hann
þarf að borga kr. 5.350.
Einstætt foreldri
með tvö börn
Heildarlán til náms-
mannsins er 930.960
krónur. Heildar vaxta-
kostnaður er því kr.
18.853, vaxta(bót) frá
LÍN er kr. 13.514.
Námsmaðurinn þarf því
að borga til bankans úr
eigin vasa kr. 5.339.
Hér er munurinn ekki svo mikill á
milli námsmannanna miðað við 100%
námsárangur. Hins vegar ef náms-
maður, sem er með tvö börn á fram-
færi, nær ekki öllum prófum og fær
Námsmenn krefjast
þess, segir Stefán J.
Arngrímsson, að mán-
aðarlegar útborganir
verði teknar upp.
Stefán J.
Arngrímsson
Menntamálaráðherra hefur haidið
því fram að vaxtakostnaður lánþega
sem fengi 400.000 kr. í lán frá LIN
væri einungis 1.500 krónur. Þetta
er einfaldlega ekki rétt. Einstakling-
ur í leiguhúsnæði sem á von á
400.000 kr. láni frá LÍN þarf að
borga 8.100 kr. í vexti á ári, taki
hann lán í banka tii þess að fram-
fleyta sér. Vissulega fær hann, frá
LÍN, vaxtaábót að láni sem nemur
5.806 krónum, en eftir stendur að
hann þarf að borga 2.294 kr. til
bankans og þá upphæð fær hann
ekki bætta.
Námsmaðurinn þarf því að borga
8.100 kr. í vexti á ári, sama hvernig
litið er á málið. Þessi kostnaður
miðast við námsmann sem nær öllum
prófum, fær einkunnir á réttum tíma
og lendir ekki í neinu basli við LIN.
Ef þessi námsmaður hefði fallið í
einu prófi, veikst eða ient í ófyrirséð-
um áföllum hefði bankakostnaður
hans aukist verulega, hann hefði
75% lán hjá LÍN, þá þarf sá hinn
sami að borga kr. 12.450 í vexti til
bankans. Heildar vaxtakostnaður hjá
þessum óheppna námsmanni er sam-
tals 25.964 krónur.
Því sem menntamálaráðherra hef-
ur gleymt þegar hann talar um
kostnað námsmanna vegna banka-
lána er að vaxtaábótin er viðbót á
lánið sem námsmaðurinn tekur hjá
lánasjóðnum og það þarf að greiða
til baka eins og önnur lán. Eini
munurinn fyrir námsmanninn er að
hann borgar vaxta(ábótina) eftir að
námi lýkur í stað þess að borga
bankanum alla upphæðina.
Af ummælum menntamálaráð-
herra að dæma virðist sem hann sé
kominn í stúdentapólitíkina aftur og
nú eins og áður er fyrirliði Röskvu
helsti andstæðingurinn. Og í því
skyni er því haldið fram að orð for-
manns Stúdentaráðs séu einungis
sögð til að gera menn hlægilega og
gefur í skyn á aðgerðir námsmanna
séu skipulagðar til þess að ná áhrif-
um á pólitískum vettvangi. Heldur
menntamálaráðherra virkilega að
krafan um mánaðarlegar útborganir
séu einkamál formanns Stúdenta-
ráðs? Nei, svo er aldeilis ekki. Allar
námsmannahreyfíngarnar hafa sett
fram þessa kröfu. Námsmenn allir
krefjast þess að mánaðarlegar út-
borganir verði teknar upp. Það er
sanngjarnt og réttlátt að þurfa ekki
að framfleyta sér á bankalánum
milli útborgunardaga LÍN.
Höfundur er varaformaður BISN.
í bókinni er litið yfir æviferil nýkjörins forseta íslands, Ólafs
Ragnars Grímssonar. Fjallað er um uppvöxt hans á ísafirði,
skólagöngu í MR og Manchester, fjölmiðlamanninn Ólaf Ragnar
og fræðimanninn. Meginefni bókarinnar er þó leið hans til áhrifa
innan íslenskra stjórnmála, ur Framsóknarflokknum í gegnum
Möðruvallahreyfinguna og Samtök frjálslyndra og vinstri manna
yfir í Alþýðubandalagið. Þar var hann óvænt kjörinn formaður
flokksins og settist fljótlega í stól fjármálaráðherra. Að lokum
er aðdraganda forsetakosninganna lýst ítarlega.
BÓKAFORLAG
SÍMI588S225.FAX58872XÍi
BÓKIN ER RITUÐ AF PÁLMA JÓNASSYNI SAGNFRÆÐINGI. KEMUR ÚT Á FULLVELDISDAGINN 1. DESEMBER
HERRA
forseto
OLAFUR RAGNAR
GRÍMSSON
PáimJ /ónasson