Morgunblaðið - 15.12.1996, Qupperneq 16

16 SUNNUDAGUR 15. DESEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
____________LISTIR
Tæknilegur og
kraftmikill
Nýjar plötur
• Sanndreymi heitir nýr geisladisk-
ur eftir Paul Lydon með 13 lögum
án orða. Paul spilar á öll hljóðfæri,
m.a. rafmagnsgítar og blokkflautur.
Útgefandi er Nano. Paul hefur verið
búsettur í Reykjavík síðan 1988 og
hefur gefið út margar spólur og vin-
ilplötur, bæði sem helmingur dúetts-
ins Paul & Laura og sem trúbadora-
hljómsveitin Blek Ink. Nánari upp-
lýsingar finnast á Nano-vefsíðunni
http://www.treknet.is/nano.
• Kvartett Kristjönu Stefánsdótt-
ur hefur sent frá sér geislaplötu sem
ber nafnið „Ég verð heima umjól-
in:“Á plötunni eru tíu lög, þar af
níu erlend og eitt íslenskt þjóðlag.
Gestasöngvarar á plötunni eru Emil-
íana Torrini, Páll Oskar Hjálmtýsson
og Soffía Stefánsdóttir. Meðlimir
kvartettsins auk Kristjönu eru þeir
Gunnar Jónsson trommuleikari,
Smári Kristjánsson bassaleikari og
Vignir Þór Stefánsson píanóleikari.
Upptökur fóru fram í hljóðveri FÍH
og um upptökur og hljóðblöndun sá
Ari Dan. Kvartettinn gefur geisla-
plötuna út, en Japis annast dreif-
ingu.
• Nú er nýkominn út gospelgeisla-
diskur sem ber nafnið Söngur til
þín. Á þessum geisladiski syngur
Anna Júlíana Þórólfsdóttir 11
gospellög. Anna Júlíana er frá Ak-
ureyri og hefur stundað þar söng-
nám. Hún nýtur aðstoðar úrvals tón-
listarfólks á þessum diski. Óskar
Einarsson annaðist allar útsetningar
og stjórn upptöku auk þess að spila
á píanó og hljómborð. Hannes Pét-
ursson sló á trommurnar, Páll E.
Pálsson lék á bassa og Hjalti Gunn-
laugsson á gítar. Lofgjörðarhópur
Fíladelfíu, ásamt fjölda annarra tón-
listarmanna, kemur fram á þessum
diski. Óskar og Ari Daníelsson sáu
um hljóðblöndun. Upptökurfóru
fram íhljóðveri FÍH íseptember og
október. Lifandi vatngefurút.
TÖNLEIKAR
Djass
THOMASFRANCK
Flytjendur: Thomas Franck tenór-
saxófónn, Kjartan Valdimarsson
hljómborð, Þórður Högnason kontra-
bassi og Einar Valur Scheving
trommur. Veitingahúsið Jómfrúin.
Fimmtudagskvöld
12. desember 1996.
SÆNSKI saxófónleikarinn
Thomas Franck er af mörgum tal-
inn einn fremsti tenórsaxófónleikari
á Norðurlöndum - mat sem hann
fyllilega stendur undir. Hann hefur
um margra ára skeið leikið með
stórsveit danska útvarpsins og með
hljómsveit danska trompetleikarans
Jens Winther. Eftir hann liggja
nokkrar sólóplötur, þar á meðal
Thomas Franck in New York þar
sem hann leikur með Mulgrew Mill-
er, Kenny Washington og Billy
Drummond. Hann hefur verið áber-
andi í dönsku djasslífi um árabil.
Franck er hér í boði djassdeildar
skóla Félags íslenskra tónlistar-
manna og heldur námskeið í tón-
smíðum, snarstefjun og saxófón-
leik. En á Jómfrúnni lék hann fyrir
landann bíbopp og ballöður og
frumsamið efni. Það var strax ljóst
á fyrstu tónum að Franck kann sitt-
hvað fyrir sér og hefur stúderað
helstu áhrifavalda í djasstónlist. Á
efnisskránni voru standardar og
frumsamið efni í bland og hefði
I mátt vera öllu meira af frumsömdu
efni þann tíma sem rýnir staldraði
við. Ekki má skilja það á þann veg
að djasslögin gömlu hefðu verið
eitthvað til óþurftar. Þvert á móti
voru efnistökin nýstárleg. Green
Dolphin Street var frísklegt, í hröðu
tempói og ágætt upphitunarlag fyr-
ir sveitina sem hittist fyrst fjórum
tímum fyrir tónleikana. Here’s that
rainy Day var í löturhægu tempói
sem bauð upp á sérlega fallega
spunakafla hjá Franck og Kjartani.
Síðan komu tvö frumsamin lög,
það fyrra án titils, ballaða með lat-
ín rytma og hljómum, mjög per-
sónulegt og lagrænt lag með falleg-
um millikafla, og síðan Blues in the
Basement sem Franck tileinkar
Sophie Kælderen í Kaupmannahöfn
sem hefur boðið upp á djasstónlist
á sunnudagskvöldum um margra
ára skeið. Hratt bíbopp og Franck
vitnaði óspart í Coltrane og spilaði
dálítið fijálst í spunaköflum en
tímasetningar pottþéttar svo hann
svingaði alltaf.
Franck er mikill tenórsaxófónisti,
gríðarlega tæknilegur og kraftmikill
og ekki síður töluvert frumlegur.
Kjartan var síðan í hlutverki hins
einleikarans með skemmtilegu rho-
des sándi, ljóðrænn og lipur og skipti
svo yfir í hraðari spuna og var þá
stutt í fönkið. Meira jafnvægi hefði
mátt vera milli Kjartans og Franck
í lengd í einleiksköflum því Kjartan
er hreint ekki afleitur píanisti. Einar
Valur og Þórður voru þéttir í rytma
og héldu öllu vel gangandi.
Guðjón Guðmundsson
TEPPAMARKAÐUR
Glæsileg handunnin persnesk teppi
á frábæru verði.
Opnum í dag kl. 14.00 í Aðalstræti 6.
KARÓLÍNA LÁRUSDÓTTIR
DRAUMURINN UM GULLFOSS
Sýningunni lýkur í dag, opið kl. 14-18.
Athugið! Þrjú veggspjöld með myndum Karólínu, kr. 2000.
Ómar Einarsson og Tómas R. Einarsson
flytja ljúfa tóna - Léttar veitingar.
ANTIKVERSLUNIN
í Kringlunni er opin í dag kl. 13-18.
Troðfull verslun af húsgögnum, gjafavöru,
myndlist og handunnum munum.
Morgunblaðið/Þorkell
THOMAS Franck og Þórður Högnason.
Lokasýning
MYNPLIST
Gallerí Cmbra
LEIRLIST, MÁLVERK
O.FL.
Samsýning. Opið þriðjud.-laugard.
kl. 13-18 og sunnud. kl. 14-18 til
30. desember; aðgangur ókeypis.
ÞAU voru þung sporin að
lyklaborðinu í þetta skiptið, enda
tilefnið ákveðin endalok í sýning-
arhaldi í höfuðbprginni fremur
en sýningin sjálf. í raun má segja
að þessi grein sé á röngum stað
í blaðinu; hún ætti með réttu
heima meðal minningargrein-
anna, því hér er verið að minn-
ast fimm ára starfsemi á sýn-
ingarvettvangi myndlistarinnar,
sem nú er að leggjast af. Hvort
það er tímabundið hlé eða endan-
leg lokun getur tíminn einn leitt
í ljós.
Guðný Magpúsdóttir hefur
rekið Gallerí Úmbru samhliða
eigin vinnustofu undangengin
fimm ár í Turnhúsinu á Bern-
höftstorfunni, á besta stað í bæn-
um, en þar var Gallerí Langbrók
rekið á árum áður. I Úmbru hef-
ur verið hægt að ganga að ýms-
um áhugaverðum sýningum, en
alls munu þær telja sjötíu á þess-
um fimm árum, og á þeim hefur
mátt líta verk rúmlega áttatíu
listamanna og kvenna. Það er
umtalsvert úrval á ekki lengri
tíma. Á þessari lokasýningu er
að finna nokkuð sýnishorn af því
sem hluti þessa stóra hóps er að
fást við, en hér eru verk rúmlega
tíu listakvenna, sem hafa sýnt í
Úmbru gegnum árin ásamt verk-
um Guðnýjar sjálfrar.
Þessi lokasýning minnir
óþægilega á hversu erfitt hefur
reynst fyrir einstaklinga að
standa að rekstri sýningarstaða
fyrir myndlist hér á landi. Nú
hafa þrír slíkir hætt starfsemi á
síðustu mánuðum, og kann að
vera óvissa með fleiri; með sama
framhaldi verður áður en langt
um líður aðeins hægt að nálgast
myndlistina á opinberum söfnum
eða í sölugalleríum, sem hafa
takmarkaða möguleika til sér-
staks sýningarhalds. En litlir,
sjálfstæðir og oftar en ekki afar
áhugaverðir sýningarstaðir hafa
horfið hver á fætur öðrum hin
síðari ár - lotið í lægra haldi
fyrir þeim staðreyndum lífsins að
fjárhagslegur grundvöllur virðist
lítill, opinber áhugi og stuðningur
hverfandi, og sölutekjur af mynd-
list óvissar þegar best lætur en
engar þegar harðnar í ári.
Þannig hafa á nokkrum árum
horfið staðir eins og Nýhöfn,
Gallerí einn einn, Listmunahúsið,
Gallerí G 15, Gallerí Birgir Andr-
ésson, FÍM-salurinn, sýningarsal-
urinn í Listhúsinu í Laugardal,
Portið og síðar Við Hamarinn í
Hafnarfirði, og nú síðast Gallerí
Greip og loks Úmbra, svo nefnd-
ir séu helstu staðirnir sem koma
upp í hugann.
Þessi þróun hlýtur að vera
áhyggjuefni þeim sem hafa virk-
an áhuga á myndlist hér á landi
ekki síður en yfirvöldum sveitar-
félaga og ríkis, sem ættu að vita
að það er menningin en hvorki
hagtölur né aflabrögð, sem gerir
okkur að þjóð. í Reykjavík hlýtur
að þurfa að huga sérstaklega að
þessum málum í ljósi þess að
samkvæmt nýlegri könnun eru
borgarbúar almennt ánægðir með
stöðuna í menningarmálum, og
borgin hefur verið valin sem ein
af menningarborgum álfunnar
árið 2000; ef ekkert verður að
gert, eru líkur á að íbúarnir hafi
minna til að vera ánægðir með í
framtíðinni, og að myndlistarlífið
verði mun fátæklegra í menning-
arborginni eftir þrjú ár en það
er nú.
En þakka ber þeim sem þakkir
eiga skildar, og um leið og list-
unnendur eru hvattir til að líta
inni í Úmbru í síðasta sinn er
rétt að þakka Guðnýju Magnús-
dóttur fyrir það starf sem nú er
að taka enda: Takk fyrir mig!
Eiríkur Þorláksson
Morgunblaðið/Þorkell
FRÁ lokasýningunni í Gallerí Úmbru.