Morgunblaðið - 08.03.1997, Qupperneq 50

. 50 LAUGARDAGUR 8. MARZ 1997
MORGUNBLAÐIÐ
Ferdinand

BREF
TIL BLAÐSINS
Kringlan 1103 Reykjavík • Sími 5691100 • Símbréf 569 1329
• Netfang: lauga@mbl.is
R-listinn hefur
fengið sitt tækifæri
1'1-ú Val ÞOr Norödahl
NÚ ÞEGAR rúmlega ár er eftir af
kjörtímabili R-listans, kemur upp í
hugann hvað hafí áunnist í atvinnu-
málum Reykvíkinga á þeim þrem
árum sem meirihlutinn hefur setið
að völdum. Fátt eitt er sýnilegt því
miður, félagslegu viðhorfín sem
þessir flokkar þóttust hafa að leið-
arljósi hafa sölnað, meðan valdastól-
amir hafa verið vermdir. í raun hef-
ur R-listinn skrifað uppá og sam-
þykkt þá hægri sinnuðu og kaldrana-
legu hagfræðikenningu að 4-5% at-
vinnuleysi sé nauðsynlegt. Það
mætti halda að þá kenningu hefði
frekar mátt heimfæra upp á Sjálf-
stæðisflokkinn, sem þó reyndi sitt í
svokölluðum atvinnuátaksverkefn-
um. Þetta þykir mér undarlegur við-
snúningur, vægast sagt. Borgar-
stjóri, frú Ingibjörg Sólrún, hefur
viðrað þá skoðun sína að þessi at-
vinnuátaksverkefni hafí verið of dýr
fyrir borgarsjóð og of gagnslítil til
handa þeim atvinnulausu. Fyrir þá
sömu hefur ekkert komið í staðinn
úr hinum félagssinnaða hugmynda-
banka, fólk er of dýrt, að ekki sé
talað um þá atvinnulausu.
Ekki hefur borgarstjóra skort
skýringar á atvinnuleysi, t.d. nefnt
einstæðar mæður með börn sem
lendi í fátæktargildru, þ.e. ekki borgi
sig að vinna vegna hinna lágu launa
sem annars byðust (hinum femen-
íska bogarstjóra láðist að geta karl-
manna) ekki hefur vantað hinar
skarplegu skilgreiningar, en minna
orðið úr einhverri framtíðarsýn og
raunverulegum úrlausnum fyrir at-
vinnulausa. Eftirtektarverð er líka
sú grafarþögn sem ríkt hefur úr
herbúðum R-listans um yfírstand-
andi kjarasamninga, ekki er tekið
neitt frumkvæði í að færa lægstu
taxtana eitthvað uppá við, því mega
aðrir beijast fyrir. Líklega eiga fé-
lagslegu viðhorfín ekki við þar, frek-
ar en endranær. Auðvitað kostar að
skapa atvinnutækifæri, en þó er
dýrara að gera það alls ekki.
Svik R-listans í atvinnumálum
borgarbúa eru augljós, líklega þykir
þeim vænlegra að salta þau í bili
og draga svo upp einskisnýt loforð
um breytta stefnu fyrir næstu kosn-
ingar, það hafí hreinlega ekki gefist
nógu vel að gera ekki neitt, vandinn
hafí ekki leyst að sjálfu sér, eins og
vonað hafi verið í góðærinu. Að sjálf-
sögðu mun minnihlutinn nýta sér
framtaksleysi R-listans í þessum
málum og upphefja mikinn loforða-
flaum eins og venja er til. Megi þeir
bera gæfu til að efna eitthvað af
þeim loforðum, ef R-listinn fellur,
sem margt bendir til. Að minnsta
kosti mun ekki skorta loforðin til
handa þeim 5% atvinnulausu. R-list-
inn hefur fengið sitt tækifæri í at-
vinnumálum og nýtt það illa.
VALUR ÞÓR NORÐDAHL
Hraunbæ 86 RVK.
Hugleiðingar um
sjómannasamninga
Frá Friðrik Björgvinssyni:
NÚ eru sjómenn búnir að fá úrskurð
um að tonn á móti tonni sé ólög-
legt, þá er hægt að fara að snúa sér
að samningamálunum. Hvort sjó-
mannafélögin eigi að eyða tíma í að
fara yfír það sem útgerðarmenn
geti gert við þessum dómi eða ekki
ætla ég ekki að tjá mig um.
Hvað innihald væntanlegra samn-
inga varðar myndi ég vilja að stemmt
yrði stigu við þeim útiverum sem
mikið hafa verið til umfjöllunar á
síðustu misserum. Farið verði yfir
alla samninga og þeir samræmdir
að svo miklu leyti sem hægt er. Fisk-
verð ætti að vera með lágmarks-
verði og allur fiskur ætti að fara í
gegnum markað. Lágmarksverð er
á flestum ef ekki öllum mörkuðum
erlendis sem selja físk, það gengur
bara ekki upp að aflaheimildir séu
reiknaðar inní fískverð eins og ný-
genginn dómur Félagsdóms ber vitni
um. Krafan um að allur fískur fari
á markað er í sjálfu sér ekki út í
bláinn og alls ekki óframkvæmanleg.
Með nútímatækni er fjarskiptamark-
aður mjög auðveld framkvæmd en
fjarlægðir eru aftur á móti stærri
þröskuldur sem þarf að yfírstíga.
Samningamir snerust ekki að þessu
sinni um kvótabrask heldur um
kjarabætur handa þeim sem ekki
hafa verið hjá þessum útgerðum sem
hafa stundað það sem er kallað
kvótabrask.
Skiptaverð er annar og enn stærri
þröskuldur með olíuverðtengingu
sem er alveg heil kómedía út af
fyrir sig. Sjómenn eiga sína hlut-
deild í öllum afla sem kemur í veið-
arfærin og kemur um borð. Útgerð
fer hins vegar með umboð áhafnar
við sölu aflans og sér um sölu hans.
Um leið og aflinn kemur um borð
skiptir máli hvort stríð er einhvers
staðar í heiminum eða kuldakast
og ræður hvað sjómaðurinn fær í
sinn hlut. í dag fara 27% af afla-
verðmætinu í olíuverðsviðmiðun
(kostnaðarhlutdeild) áður en til
skipta kemur, síðan er skipt sam-
kvæmt hlutdeild sjómanna í aflan-
um. Það skiptir ekki máli hvort
skipið eyði 1.000 lítrum eða
7-9.000 lítrum, prósentan er sú
sama í báðum tilfellum. Það er eng-
in hvatning til sjómanna að fara
vel með olíuna því hún er borguð
með þeim hluta launa þeirra sem
þeir ekki fá. Útgerð er fyrirtæki í
rekstri en sjómenn taka þátt í
rekstri fyrirtækisins með þessum
hætti án þess að eiga hlut í því.
Þeta er kannski frádráttarbært til
skatts, ekki þekki ég þau lög til að
tjá mig um það, en hver veit.
FRIÐRIK BJÖRGVINSSON,
vélstjóri á Sigurði VE.
Mér er illt í bakinu ... ég held „Leikskóla- ^að er krafist Við verðum að muna nöfnin
að ég sé með leikskólastreitu ... streitu?" mikils af okkar og allt...
okkur...
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt til að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
til birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.