Morgunblaðið - 20.04.1997, Blaðsíða 18

18 SUNNUDAGUR 20. APRÍL 1997
MORGUNBLAÐIÐ
DÆGURTÓNLIST
SJÁLFSTÆÐ Ani DiFranco.
MEÐ MERKUSTU tón-
listarmönnum Banda-
ríkjanna síðustu ár er
söngkonan og lagasmið-
urinn Ani DiFranco.
Orðstír hennar barst
hingað til lands þegar
lagið Outta Me, Onto
You varð vinsælt og á
nýrri breiðskífu hennar,
Dilate, er grúi góðra
laga.
Ani DiFranco semur
öll sín lög og texta,
stýrir upptökum og velur
sér aðstoðarmenn, hljóð-
blandar plötuna og hann-
ar umslag, aukinheldur
sem hún gefur plöturnar
út sjálf. Hún segist
snemma hafa komist að
því að ekkert vit sé í að
semja við aðra, því þeir
hafi það eitt að leiðarljósi
að græða á listsköpun
hennar.
Ani DiFranco byrjaði
að troða upp sem bam
I takt við tímann
FAAR hljómsveitir hafa
notið eins mikillar vel-
gengni og breska dans- _
sveitin Depeche Mode. I
liðinni viku kom út tólfta
breiðskífa sveitarinnai',
Ultra, en fyrir árí hefði
enginn spáð þvi að hún ætti
eftir að gefa út aðra skífu,
hvað þá halda áfram.
T'vepeche Mode vai'ð til
JLJfyrir tæpum sautján
árum, stofnuð af þeim
Vince
Clarke,
Andy
Fletcher,
Martin
Gore og
Dave Ga-
.. : han. Eftir
erfiðleika,
MaHhlasson manna-
breytingar og annað kíf tók
Martin Gore við stjómvel-
ínum og stýrði fleyinu af
slíkri kúnst að Depeche
Mode varð að einni helstu
hljómsveit síðasta áratugar
vestan hafs. Undanfarin ár
LÍFSEIGIR Depeche Mode þrenningin.
hafa þó ekki verið eins
gjöful, ekki síst fyrir það að
hneigðir Gores hafa gert
texta sveitarinnar og tón-
list æ myrkari, aukinheldur
sem rokkstjömulífið var
nánast búið að gera útaf
við söngvara sveitarinnar,
Dave Gahan. Reyndar hafa
svakalegar sögur af heróín-
fíkn Gahans, villimanns-
legi'i hegðun hans og lausn
frá áþjáinni svo tröllríðið
tónlistarblöðum að platan
nýja hefur nánast gleymst.
Virðist hún þó ætla að
njóta ekki minni vinsælda
en fyrri skífur.
Aðal Martins Gores sem
lagasmiðs hefui- verið hve
naskur hann er á tíðarand-
ann. Þannig féll sveitin í
kramið hjá þunglyndum
unnendum síðrómantíkur
fyrri hluta níunda áratug-
arins, en seinni hlutann
orti hann fyrir lífsfirrta og
í lokin velti hann fyrir sér
allskyns afbrigðilegheitum
lífsnautnasþreytti-a uppa.
Reyndai- hafa sumir haldið
því fram að
lög Gores
haii verið
samin ekki
bara með
söngvar-
ann Dave
Gahan í
huga held-
ur líka
fíkniefna-
þrælinn og
nautna-
segginn.
Er mál
manna að
Gore hafi
enn og aft-
ur tekist að
færa
hljóðaheim
Depeche
Mode í
takt við
tímann,
eins og
heyra má á
síðustu
smáskíf-
unni af
plötunni, :
sem sver sig í ætt við
seinni tíma triphop.
Eins og getið er hefur
sukk og svínarí Gahans
verið heisti ft-éttamatur
fjölmiðlaþá Depeche Mode
hefur borið á góma undan-
i'arið og lá við að félagar
hans slitu samvistir við
hann þegar vinna hófst við
þarsíðustu skífu. Þeir
höfðu þá ekki barið hann
augum i á annað ár og við-
brigðin urðu svo mikil að
heimildir herma að sveitin
hafi hætt í nokkra daga.
Eftir japl, jaml og fuður
tóku menn upp þráðinn,
hljóðrituðu breiðskifu og
héldu ; alræmda tónleika-
ferð. Á henni gerðist sitt-
hvað eftirminnilegt;
Fletcher var lagður inn
vegna ofþreytu og þung-
lyndis, á blaðamannafundi
komst Gore að því að hann
væri flogaveikur og Gahan
sökk til botns í fíknafen.
Haft er til marks um sukk-
samt líferni Depeehe Mode
á þessum tíma að upphit-
unarsveít þeín'a, Primal
Scream, sem þótti gott að
totta pyttluna, hneykslað-
ist í bindindi eftir fyrstu
tónleikana.
Ferðinni ferlegu lauk
sumarið 1994 og eftir það
má segja að Depeche Mode
hafi verið afskrifuð, ef ekki
í orði þá á borði. Það var
ekki fyrr en Gahan reyndi
að svipta sig lífi að hann
náði áttum og tókst að
komast á réttan kjöl að
minnsta kosti um sinn.
Gore hafði samið af kappi á
meðan og úr varð að þeir
félagar ákváðu að taka upp
þráðinn og heyra má á
Ultra.
Þó Depeche Mode sé
komin af stað að nýju,
hyggjast liðsmenn ekki
leggjast í tónleikahald.
Gore segist hvað eftir ann-
að hafa afskrifað sveitina á
síðustu árum, reyndar hafa
átt von á að hana þryti ör-
endi hvað eftir annað sfð-
ustu tíu ár, og ekki rétt að
storka Örlögunum.
FRAMTfDARSVEIT Breska rokksveitin Mansun.
Varphænur og
sveitaprestar
í BRESKUM poppblöð-
um undanfarið hefur
mikið verið látið með
Gus Gus-flokkinn,
meira reyndar en dæmi
eru um íslenska sveit
síðan Sykurmolaniir
gáfu upp öndina. I nýj-
ustu heftum popprit-
anna Q, Vox og Select
og í síðasta tölublaði
vikuritsins New Musical
Express eru dómar um
breiðskífu Gus Gus og
nánast allir mjög já-
kvæðir. Reyndar virðist
eini neikvæði dómurinn
á því byggður að svo
mikið hafi sveitinni ver-
ið hampað að tími sé til
kominn að koma henni
niður á jörðina. Glöggir
hafa líka tekið eftir að
aðrir íslenskir listamenn
koma við sögu í plötu-
dómum þessara blaða,
því þar er getið breið-
skífu Ragnhildar Gísla-
dóttur og sveitar henn-
ar sem Jakob Magnús-
son skipar meðal ann-
arra. Platan er gefin út
undir nafninu Ragga
and the Jack Magic
Orchestra og fær lof-
samlega dóma, meðal
annars fýrir „sérís-
lenska geggjun", eins og
komist er að orði í einu
blaðanna.
og á þeim tíma hafi hann ekki
haft áhyggjur af því hvað
fólki kynni að finnast um
texta sem fjölluðu um varp-
hænur og sveitapresta. „Þó
ekki sé að sjá á yfirborðinu
eru textamir innihaldsríkir
og djúphugsaðir," segir hann
og bætir við að menn verði að
legga vel við hlustimar til að
ná inntakinu.
og átján ára var hún í þá
mund að semja við lítið
útgáfufyrirtæki. Þá seg-
ist hún hafa lesið samn-
inginn vandlega yfir og
áttað sig á því að hann
var alls ekki sanngjarn í
garð listamannsins; „ég
áttaði mig á því
að ég átti að selja
mig fyrir smá-
aura þar til ég
væri orðin nógu
mikil stjama til
að ná almenni-
legum samningi. Mér
fannst því eins gott að
stofna útgáfu sjálf og
gerði það.“ Fyrsta platan
seldist nóg til að borga
útgáfuna og vel það og
smám saman vann Ani
DiFranco sér orð í há-
skólum vestan hafs og
náði nægri hylli til að það
borgaði sig fyrir hana að
fara í tónleikferðir á milli
skóla, fyrst í smásölum,
BRIT-poppið hefur sung-
ið sitt síðasta og í þess
stað komið fjölmargar
stefnur aðrar. Sumar ný-
stárlegar og aðrar af-
leiddar, eins og má til að
mynda heyra á skífu
Mansun, sem er bjartasta
vonin austur í Bretlandi
um þessar mundir.
Mansun er kvartett írá
Chester, sem þykir
ekki fínt í Bretlandi.
Þrátt fyrir auvirðilegan
uppmna hefur sveitin
slegið rækilega í gegn þar
í landi, ekki síst fyrir tvær
afbragðs smáskífur, sem
meðal annars hafa notið
hylli hér heima. Tónlistin
en smám saman urðu
staðirnir stærri og plöt-
umar fóra að mokast út.
Ani DiFranco gefur enn
sjálf út sínar plötur vest-
an hafs, á útgáfuréttinn
að allri sinni tónlist og
segist kunna því vel;
ekki standi til að semja
við eitthvert stórfyrir-
tæki. Þegar kom að átt-
undu breiðskífunni, áð-
umefndri Dilate, gerði
hún aftur á móti dreif-
ingarsamning við bresku
útgáfuna Cooking Vinyl,
sem er meðal fárra al-
gjörlega óháðra fyrir-
tækja í Bretlandi og það-
an berst platan hingað
til lands um Hljómalind.
er kröftugt gítarpopp,
með glam-rokkkeim og
bragðmeiri fyrir vikið.
Breiðskífa sveitarinn-
ar, Attack of The Gray
Lantern, þykir um
margt vel heppnuð og
hefur fengið góða dóma
hvarvetna. Ekki heyr-
ist á þeirri plötu að
frumraun er á ferðinni,
enda hefur sveitin leik-
ið á 200 tónleikum á ári
síðustu ár, meðal ann-
ars til að læra almenni-
lega á hljóðfærin að
eigin sögn.
Forsprakki Mansun
er gítarleikarinn og
söngvarinn Paul Dra-
per, sem semur öll lög
og texta, en þeir þykja
sérkennilegir um margt
og afar breskir. Draper
segist hafa samið drjúgan
hluta textanna sem barn