Morgunblaðið - 31.10.1997, Blaðsíða 40

40 FÖSTUDAGUR 31. OKTÓBER 1997
MORGUNBLAÐIÐ
AÐSENDAR GREINAR
Skattlagðar upplýsingar
Skrefagjöld (sími) - Meðalsímtal netnotanda
30 mínútur á dagtaxta og 30 mínútur á næturtaxta, kr. með VSK
svar- Dag- Nætur-
skref taxti taxti Samtals Hækkun
Taxti okt. ’97 3,32 i,n 0,55 meðalsímtal meðalsímtals
Taxti nóv.’97 3,32 1,99 0,98 netnotanda netnotanda
M.v. okt. ’97 3,32 33,30 16,50 53,12
M.v. nóv. 1997 3,32 59,61 29,54 92,46 74%
Tafla 1
Skrefagjöld P&S af netnotendum 1997 og 1998
MiHjónir með VSK
1997 m.v. gjaldskrá okt. ’97 381.985.920
1997 m.v. gjaldskrá nóv. ’97 648.252.576
1998 m.v. spá INTÍS um notkun 934.449.192
Tafla 2
FYRIR ári gaf ríkis-
stjóm íslands út
skýrslu um framtíðar-
sýn sína um upplýs-
ingasamfélagið sem
nefndist „Framtíðar-
sýn ríkisstjórnar ís-
lands um upplýsinga-
samfélagið". Þar vom
fyrirheitin mörg og
fögur, en nú blasa
efndirnar við. 140%
hækkun á innanbæj-
arsímtölum á einu ári
er framkvæmdin á lof-
orðunum fögra.
Þar sem einstakl-
ingar fara flestir inn á
Netið með því að
hringja innanbæjarsímtal til upp-
hringiþjónustu er þessi hækkun í
raun 140% upplýsingaskattur á
íslenska Netbúa. Þar sem „einka-
fyrirtækið" Póstur og sími er í
100% „einkaeign“ ríkisins og undir
stjóm samgönguráðherra þá hlýtur
það að eiga að gera sitt til að fram-
fylgja þessari stefnu, eða hvað?
Yfirlýst stefna er samkvæmt
framangreindu plaggi: .....ásetn-
ing-ríkisstjórnarinnar [er] að ný
* upplýsinga- og fjarskiptatækni
verði sem best nýtt til að tryggja
vaxandi hagsæld í landinu svo
unnt verði að halda uppi velferðar-
kerfi og menningarstigi eins og
best gerist [erlendis]" en í fram-
kvæmd er reyndin önnur. Eða
hvernig ber að skilja 140% hækkun
á þeim einstaka þætti Netsins sem
fæstir komast hjá að greiða? Ég
sé ekki fyrir mér hvernig menn
ætla að skapa „hagsæld“ með því
að rúmlega tvöfalda kostnað ís-
-^iendinga við að taka þátt í upplýs-
ingabyltingunni.
A öðrum stað segir í sama
plaggi: ....hlutverk stjórnvalda
[er] að vísa upplýsingatækninni
veg og greiða framgang hennar á
sem flestum sviðum,
til hagsbóta fyrir
landsmenn." Þarna
em stjómvöld að skil-
greina hlutverk sitt
(og þar með Pósts og
síma) sem aðila sem
eigi að greiða fram-
gang þessara mála.
En að greiða fram-
gang næst ekki með
því að hækka gjöld og
skattleggja upplýs-
ingar
Eins segir: „Fá-
menni og fjarlægðir
teljast þannig vart
lengur markverðar
hindranir. Því ætti
upplýsingatæknin [lesist Netið] að
draga úr áhrifum dreifðrar búsetu
og landfræðilegrar einangmnar ís-
lands.“ Með einokun ríkisins í sím-
tölum og einhliða fyrirvaralausum
gjaldskrárhækkunum (skattlagn-
Takið afstöðu og látið
ekki ganga yfir ykkur á
skítugum skónum.
Bragi Halldórsson
hvetur alla til að mót-
mæla hækkun á gjald-
skrá Pósts og síma.
ingum) eru þetta marklaus orð, blá-
kaldur raunveraleikinn sýnir okkur
það.
Fastlínusamband (sem inn-
hringiþjónustur og önnur Netfyrir-
tæki tengjast Netinu með) er verð-
lagt af P&S eftir fjarlægð, í kíló-
metrum viðkomandi fyrirtækis frá
símstöð, eða öðrum föstum punkti
sem það tengist. Því er „dreifð
búseta“ skattlögð ef um Netfyrir-
tæki er að ræða og starfsumhverfi
Netfyrirtækja og samkeppnis-
möguleikar þeirra ráðast því mest
af fjarlægð annars vegar og ein-
hliða ákvörðunum P&S um gjald-
skrárhækkanir hins vegar. Því
kemur þessi svokallaði ,jofnuður“,
að gera ísland að einu gjaldsvæði,
þannig út í reynd að allir netverjar
borga það sama. Þeir borga allir
meira eftir breytingu en fyrir!
Og til þess að upplýsa fólk um
hvaða upphæðir er að ræða vil ég
vitna í nokkra útreikninga sem era
hér birtir með góðfúslegu leyfi
INTÍS:
Þegar hækkanir á gjaldskrá
P&S 1. nóv. 1997 eru kynntar
miðar P&S við 3ja mínútna meðal-
símtal. Talað er um u.þ.b. 40%
hækkun frá fyrra innanbæjarsím-
tali.
Meðalsímtal netnotenda hjá
innhringiþjónustu er um 30 mínút-
ur og meðaltengitími um 60 mín-
útur á dag. Áhrif hækkaðs mín-
útugjalds koma því af fullum
þunga á þessa notkun. Miðað við
30 mínútna símtal á dagtaxta og
30 mínútur á næturtaxta lítur
dæmið svona út fyrir meðalnetnot-
andann:
Sjá töflu 1.
Það er athyglisvert að skoða
áætluð heildarskrefagjöld P&S af
netnotendum m.v. notkun 1997 og
spá INTÍS fyrir 1998 og áætlaðar
heildartekjur grunnþjónustu síma-
félaga af netnotendum.
Sjá töflu 2.
Þetta eru tölurnar, þarna sjáið
þið „upplýsingaskattinn“ í krónum
og aurum og getur hver Netvetji
reiknað fyrir sig hvað þetta táknar
fyrir hann sjálfan.
Framkvæmd í raun
í þessari títtnefndu „Framtíðar-
sýn ríkisstjórnar íslands um upp-
lýsingasamfélagið" er kafli sem
heitir „Framkvæmd“. Þar gefur
að líta yfirlýsingar eins og: „Skil-
greind era eftirfarandi forgangs-
verkefni, sem er mikilvægasti þátt-
ur í að stefna stjórnvalda í málefn-
um upplýsingasamfélagsins nái
fram að ganga: ... Kostnaður al-
mennings og fyrirtækja af gagna-
flutningi verði í lágmarki.“ Svo
mörg voru þau fögru orð, 140%
hækkun á þessu eina ári síðan
Bragi
Halldórsson
þessi orð voru rituð er síðan raun-
veruleikinn þegar orðskrúðinu
sleppir.
Ríkisvaldið getur ekki skotið sér
á bak við að Póstur og sími sé
orðið hlutafélag, því það er að fullu
í eigu ríkisvaldsins sjálfs og skilar
stóram fjárapphæðum í ríkissjóð.
Þetta er því að fullu og öllu’ á
ábyrgð sitjandi ríkisstjórnar og
samgönguráðherra, Halldórs Blön-
dal. Ég vil því benda þeim á að
þeir einir geta, sem „stjórnar-
menn“ í þessu fyrirtæki sem þeir
eiga og reka, breytt þessari aðgerð
og tekið til baka þessar hækkanir.
Hér er komið tækifærið til að sýna
að þið voruð ekki bara að bulla í
þessari skýrslu heldur meintuð það
sem þið sögðuð. Eða eru orð ykkar
einskis virði?
En Netverjar mega heldur ekki
sitja aðgerðarlausir. Netverjar era
að nálgast það að verða helmingur
þjóðarinnar og verða þjóðin öll eft-
ir ekki svo langan tíma ef svo held-
ur fram sem horfir. Og ætlar þjóð-
in að leyfa þessum mönnum að
gera að engu möguleika fólks og
fyrirtækja á þessu landi til þess
að nýta sér þá atorku og þann
kraft sem frumkvöðlar Netvæðing-
arinnar á íslandi hafa fært henni?
Á að halda áfram að gera eins og
gert var við Pétur Þorsteinsson
skólastjóra sem þakklætisvott fyrir
að byggja upp Menntanetið, setja
hann á hausinn, hirða af honum
hræið, gefa Pósti og síma það og
veita síðan manninum fálkaorðuna
fyrir Netmál? Stendur kannski til
að veita Halldóri Blöndal fálkaorð-
una fyrir að eyðileggja framtíðar-
möguleika Netsins á Islandi?
„Vjer mótmælum allir“
Takið afstöðu og látið ekki
ganga yfir ykkur á skítugum skón-
um. Hvað getið þið gert? Á slóð-
inni „http://this.is/net" era Net-
verjar að safna liði og þar er upp-
lýsingum haldið til haga um þetta
mál og hvað hægt er að gera.
Höfundur er vefhönnuður og
Netverji.
Sjómannaskólahús?
TILLÖGUR menntamálaráð-
herra um flutning á starfsemi Sjó-
mannaskólans, þ.e.a.s. Vélskóla
Islands og Stýrimannaskólans í
Reykjavík, hafa vægast sagt fallið
^ í grýttan jarðveg meðal sjómanna
í landinu. Sumir tala um það að
aldrei áður hafi einum manni tek-
ist að særa og móðga heila stétt
svo gróflega með einni tillögu.
Þegar menn heyrðu fyrst um þessa
tillögu þá var þeim brugðið og
voru vægast sagt hissa en þegar
menn fóru að ná áttum aftur þá
braust út mikil reiði meðal þeirra.
Á virkilega að taka húsið sem
hefur svo lengi og vel þjónað sjó-
mannastéttinni þrátt
fyrir sín lélegu hús-
gögn, leka veggi og
þök í burtu frá sjó-
mönnum? Þetta hljóm-
ar kannski væmið en
þannig er mönnum
innanbijósts og þeir
ætla ekki að gefa hús-
ið sitt svo auðveldlega
eftir. Húsið sitt? Já
húsið okkar, í horn-
steini skólans er ritað
á skinn að húsið sé
eign sjómanna eða
eins og Sveinn Björns-
son ríkisstjóri sagði í
ræðu sinni á sjó-
mannadaginn 6. júní
1944 við vígslu hússins: „Dagur
sjómanna hefir verið valinn til
þessarar hátíðlegu athafnar. Það
á vel við. Því hér má líta ávöxt
af starfi íslenskra sjómanna. Og
byggingunni er ætlað að eiga mik-
Peysuúrvalið
er í Glugganum
Glugginn
Laugavegi 60 sími 551 2854
ilvægan þátt í að
halda merki íslensku
sjómannastéttarinnar
hátt á lofti.
Það era fremur öðr-
um íslenskir sjómenn
sem hafa aflað þess
fjár, sem gerir ríkinu
kleift að reisa þessa
myndarlegu byggingu.
Og enginn ágreiningur
mun vera um það, að
íslenska sjómanna-
stéttin hefir unnið til
hennar á einn eða ann-
an hátt. Með tápi sín-
um og dugnaði í sí-
felldri glímu sinni við
Ægi, hefir hún sýnt
og sannað að hún er verðug slíkrar
menntastofnunar. Ég geri ráð fyrir
því , að það eigi eftir að hlýja
mörgum sjómanni um hjartaræt-
urnar - og okkur hinum líka - er
stefnt er heilu í höfn í höfuðborg
ÞAK-0G
VEGGKLÆONINGAR
ÍSVAL-ÖORGA EHF.
HÖFÐABAKKA 9, 112 REYKJAVÍK
SÍMI 587 8750 - FÁX 587 8751
Jón Frímann
Eiríksson
íslands, að sjá háborg íslensku sjó-
mannastéttarinnar gnæfa við himin
hér á þessum stað.“ (Heimild Sjó-
mannabl. Víkingur 6.-7. tölublað
júní-júlí 1944.)
Nú er það ætlun menntamála-
ráðherra að færa okkur upp á
Sumir tala um það að
aldrei áður hafi einum
manni tekist, segir Jón
Frímann Eiríksson, að
særa og móðga heila
stétt svo gróflega með
einni tillögu.
Höfðabakka og breyta Sjómanna-
skólahúsinu í miðstöð háskóla á
uppeldisbrautum. Og voru þessar
tillögur kynntar á fundi af mennta-
málaráðherra og hans liði fyrir
skólameisturum Vélskólans og
Stýrimannaskólans, nemendafélög-
um beggja skólanna, formanni
Vélstjórafélagsins, formanni Far-
manna- og Fiskimannasambands
íslands, skólanefndum beggja skól-
anna ásamt tveimur þingmönnum,
þeim Guðmundi Hallvarðssyni og
Kristjáni Pálssyni sem höfðu sjálfir
sérstaklega óskað eftir að fá að
sitja fundinn. Og það kom sterklega
fram á fundinum að menn eru
ánægðir með núverandi húsnæði
og það sem þeir vilja er að lagðir
verði meiri peningar í rekstur og
viðhald Sjómannaskólans frekar en
að eyða fleiri hundruðum milljóna
króna í flutning skólanna en
menntamálaráðherra virðist ekki
hafa gert sér grein fyrir þeim
kostnaði sem fylgir flutningi skól-
anna. Til dæmis má nefna að þeg-
ar Vélskólinn færði aðstöðu sína
til vélsmíði, logsuðu og rennismíði
úr kjallara skólans út í verknáms-
hús, sem er á sömu lóð og Sjó-
mannaskólinn, þá kostaði það eitt
að færa rennibekk 20-30 milljónir
króna! í kjölfar þessarar aðstöðu-
breytingar kom Samskiptamiðstöð
heyrnarlausra í vesturálmu Sjó-
mannaskólans sem Stýrimanna-
skólinn hafði til afnota undir
kennslu í verklegri sjómennsku, og
þurfti að færa þessa aðstöðu í kjall-
arann. Við það missti Stýrimanna-
skólinn mikið pláss. Mörgum sveið
það að sjá nýja stofnun koma inn
í húsnæðið og sjá að ekkert var til
sparað við innréttingar á hús-
næðinu meðan Stýrimannaskólinn
og Vélskólinn hafa búið við fjár-
svelti. Kostnaðurinn við það að
breyta Sjómannaskólahúsnæðinu
fyrir þá starfsemi sem mennta-
málaráðherra ætlar skólanum
hljóðar upp á 600-700 milljónir en
kostnaðartölur vegna lagfæringa á
Sjómannaskólahúsnæðinu í núver-
andi mynd hljóðar upp á 200-300
milljónir.
Mergur málsins er sá að menn
eru ánægðir í Sjómannaskólahús-
næðinu og eru sáttir við kennslu-
stofur og kennslufyrirkomulag. Til
dæmis er turninn sem gnæfir yfir
holtinu kjörinn til ratsjárkennslu
og þar höfum við einnig mjög gott
útsýni yfir framtíðarstarfsvettvang
okkar, þ.e.a.s. sjóinn. Til dæmis
má nefna að sjómannaskólar á
Norðurlöndunum og í Þýskalandi
standa allir við sjóinn. Og ég tel
að ef Sjómannaskólabyggingin er
reisuleg þá hugsi ferðalangar með
sér að hér sé það sjávarútvegurinn
sem hafi byggt upp þessa borg.
En að lokum vil ég skora á sjó-
menn um allt land að standa vörð
um minnismerki sitt og standa
saman í því að halda merki sjó-
mennskunnar á lofti.
Höfundur er nemnndi 1. stigs
Stýrimannaskólans í Reykjavík.