Morgunblaðið - 08.09.1998, Blaðsíða 39
MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 8. SEPTEMBER 1998 39 V
AÐSENDAR GREINAR
Hvar eru öryrkjar staddir í
hug'arheimi stjórnar og þings?
STEFNA núverandi
ríkisstjórnar er óhag-
stæð afkomu öryrkja.
Ef vitnað er í grein
Orra Haukssonar, að-
stoðarmanns forsætis-
ráðherra, sem hann
skrifar í Morgunblaðið
3. júlí 1998, þar segir
hann m.a.: „Við þetta
má svo bæta að undan-
farin þrjú ár hafa bæt-
ur til lífeyrisþega, sem
engar tekjur hafa aðrar
en úr almannatrygg-
ingakerfinu, aukist um
20%.“ Þetta er ekki
satt hjá honum, síðast-
liðin tvö til þrjú ár hef-
Sigurður
Magnússon
ur Tryggingarstofnun 1711; tekjur
sumra þessara hópa samanlagt um
20% á ýmsan hátt.
I grein sem birtist í „Bréf til
blaðsins" fyrir skömmu var fyrir-
sögnin: Hver getur lifað af 53.000
kr? Það er ljóst að það er ekki hægt
fyrir þá sem þurfa að leigja sér hús-
næði. Þá er eina leiðin að biðja um
fjárhagsaðstoð frá sveitarfélaginu.
Eg hef ekki heyrt annað en fólki sé
hjálpað í slíkum tilfellum og er það
gott að eiga svo góða að þar sem fé-
lagslega aðstoðin er. En skoðum
dæmið betur. Fái öryrki 50.000 kr. í
styrk frá félagslega kerfinu er
styrkurinn skattlagður næsta ár.
Það þýðir að öryrkinn neyðist til að
biðja um enn meiri styrk næsta ár
til að borga ríkinu skattinn og svona
veltir þetta upp á sig og spurningin
er hvar og hvernig endar þetta?
Eftir því sem félagslega kerfið veit-
ir hærri styrki fær ríkissjóður enn
fleiri krónur frá styi’k-
þegum og sveitarfélög-
um í sinn sjóð. Það er
greinilegt að peningar
þeir sem félagsmála-
stofnun lætur af hendi,
fara nokkuð sjálfkrafa
til fjánuálaráðuneytis-
ins aftur að hluta til.
Sé þessi röksemda-
færsla rétt þá er skilj-
anlegt af hverju ríkis-
sjóður telur óheppilegt
að hækka skattleysis-
mörk öiyi’kja.
Þarft væri að maður
eins og Orri Hauksson
færi í spor öryrkja,
eins og eitt ár. Leigði
sér íbúð og hefði 53.000 kr. sér til
framfærslu og sannreyndi hvernig
lífi fólk verður að lifa við slíkar að-
stæður. Um leið gæti hann hugsað
til sinnar eigin fullyrðingar um 20%
bótahækkun lífeyrisþega sem eng-
ar tekjur hafa nema frá Trygginga-
stofnun sbr. orð hans í Morgun-
blaðinu 3. júlí 1998. Annað dæmi:
Öryrkjar sem eru eignalausir eins
og þeir eru flestir, sumir hafa getað
unnið eitthvað framan af ævinni og
við það öðlast nokkrar krónur í líf-
eyrissjóð og njóta auk þess húsa-
leigubóta. Þeir fá þessa peninga
ekki óskerta, ónei. Ríkisjóður tekur
sín prósent. Satt að segja finnst öll-
um (nema fjármálaráðuneytinu)
þetta mikið óréttlæti. Sveitarfélag-
ið sendir okkur umtalsverða pen-
ingaupphæð í formi húsaleigubóta
en um 40% hverfa í ríkissjóð á leið-
inni til öryrkjans. Þessi upptaka á
hluta húsaleigubótanna er gerð
Hætta þarf tvísköttun
hluta lífeyrissjóðs, seg-
ir Sigurður Magnús-
son, hækka tekjutrygg-
ingu og falla frá skerð-
ingu húsaleigubóta.
samkvæmt lögum frá Alþingi. Hvað
peningana frá lífeyrissjóðnum
snertir þá fer á sömu leið með þá,
það hverfa um 40% í ríkissjóð á
leiðinni til okkar. Þetta er enn nöt-
urlegri aðgerð en sú fyrri vegna
þess að við lögðum þessa peninga í
lífeyrissjóðinn okkar á sínum tíma
og greiddum í hann ákveðinn hund-
raðshluta af laununum (þá 4%) sem
við höfðum greitt skatta og útsvar
af. Þeir sem gátu lögðu fyrir á
bankabók eða ávöxtuðu sinn eiginn
lífeyrissjóð á hagkvæman hátt, þeir
borga 10 prósent í fjármagnstekju-
skatt af þeim vöxtum þess lífeyris.
Eg spyr hina vitru menn, háttvirta
alþingismenn og hæstvirta ráð-
herra sem stjórna nú í dag 11. sept-
ember 1998 íslenska lýðveldinu, eni
svona vinnubrögð samkvæmt ís-
lensku stjórnarskránni? Við öryrkj-
ar skorum á ríkisstjórnina og al-
þingismenn að tekin verði nú þegar
ákvörðun um að hækka skattleysis-
mörk okkar öryrkjanna í að
minnsta kosti 90.000 krónur á mán-
uði. Það mundi leysa vanda margra.
Það gerði það að verkum að húsa-
leigubætur kæmu óskertar og þeir
sem hafa aðeins fáar krónur úr líf-
Greiðsluáskorun
Innheimtumenn ríkissjóðs skora hér með á gjaldendur eftirtalinna gjalda að gera skil nú þegar eða í síðasta lagi
innan 15 daga frá dagsetningu áskorunar þessarar: Gjöldin eru: Staðgreiðsla og tryggingagjald til og með 7. tb.
1998, með eindaga 15. ágúst 1998, og virðisaukaskattur til og með 3. tb. 1998, með eindaga 5. ágúst 1998, og
aðrar gjaldfallnar álagningar og ógreiddar hækkanir, er fallið hafa í gjalddaga fyrir 16. ágúst sl., á staðgreiðslu,
tryggingagjaldi og virðisaukaskatti, virðisaukaskatti í tolli, áfengisgjaldi, launaskatti, aðstöðugjaldi, þróunarsjóðs-
gjaldi, kirkjugarðsgjaldi, bifreiðagjaldi, slysatryggingagjaldi ökumanna, föstu árgjaldi þungaskatts, þungaskatti skv.
ökumælum, viðbótar- og aukaálagningu söluskatts vegna fyrri tímabila, skemmtanaskatti og miðagjaldi, virðisauka-
skatti af skemmtunum, tryggingagjaldi af skipshöfnum ásamt skráningargjöldum, vinnueftirlitsgjaldi, vörugjaldi af
innlendri framleiðslu, vörugjaldi af ökutækjum, eftirlitsgjöldum, aðflutningsgjöldum og útflutningsgjöldum, skila-
gjaldi á umbúðir, verðbótum á ógreiddan tekjuskatt og verðbótum á ógreitt útsvar, skipulagsgjaldi, skipagjaldi, fisk-
sjúkdómagjaldi og jarðarafgjaldi.
Gjöld sem á voru lögð 1998 með gjalddaga til og með 15. ágúst 1998 og álögðum opinberum gjöldum fyrri ára sem
í eindaga eru fallin, sent eru:
tekjuskattur, útsvar, sérstakur tekjuskattur manna, eignarskattur. sérstakur eignarskattur, slysatryggingagjald
vegna heimilisstarfa, tiyggingagjald, iðnaðarntálagjald, markaðsgjald, gjald í framkvæmdasjóð aldraðra, skattur
af verslunar- og skrifstofuhúsnæði, búnaðargjald, iðgjald til lífeyrissjóðs bænda. ofgreiddar barnabætur, ofgreidd-
ur barnabótaauki og ofgreiddar vaxtabætur.
Ennfremur kröfur sem innheimtar eru á grundvelli samnings milli Norðurlandanna um aðstoð í skattamálum,
sbr. lög nr. 46/1990, sbr. auglýsingu nr. 16/1990 og auglýsingar nr. 623/1997 og nr. 635/1997.
Fjárnáms verður krafist án frekari fyrirvara að þeim tíma liðnum fyrir vangoldnum eftirstöðvum gjaldanna ásamt
dráttarvöxtum og öllum kostnaði, sem af innheimtu skuldarinnar kann að leiða, á kostnað gjaldenda.
Athygli skal vakin á því að auk óþæginda hefur fjárnám í för með sér verulegan kostnað fyrir gjaldanda. Fjárnáms-
gjald í ríkissjóð er allt að 11.500kr. fyrir hvert fjárnám. Þinglýsingargjald er 1.200 kr. og stimpilgjald 1,5% af heild-
arskuldinni, auk útlagðs kostnaðar eftir atvikum. Eru gjaldendur hvattir til að gera full skil sem fyrst til að forðast
óþægindi og kostnað.
Þá mega þeir gjaldendur, sem skulda staðgreiðslu, tryggingagjald, vörugjald, afdreginn fjármagnstekjuskatt og virð-
isaukaskatt, búast við því að starfsemi þeirra verði stöðvuð án frekari fyrirvara.
Tollstjórinn í Reykjavík
Sýslumaðurinn í Kópavogi
Sýslumaðurinn í Hafnarfirði
Sýslumaðurinn í Kellavík
Sýslumaðurinn á Keflavíkurflugvelli
Sýslumaðurinn á Akranesi
Sýslumaðurinn í Borgamesi
Sýslumaðurinn í Stykkishólmi
Sýslumaðurinn í Búðardal
Sýslumaðurinn á ísafirði
Reykjavík, 8. september 1998.
Sýslumaðurinn í Bolungarvík
Sýslumaðurinn á Patreksfirði
Sýslumaðurinn á Hólmavík
Sýslumaðurinn á Siglufirði
Sýslumaðurinn á Sauðárkróki
Sýslumaðurinn á Blönduósi
Sýslumaðurinn á Akureyri
Sýslumaðurinn á Húsavík
Sýslumaðurinn á Ólafsfirði
Sýslumaðurinn á Seyðisfirði
Sýslumaðurinn á Neskaupstað
Sýslumaðurinn á Eskifirði
Sýslumaðurinn á Höfn
Sýslumaðurinn í Vestmannaeyjum
Sýslumaðurinn á Selfossi
Sýslumaðurinn [Vík
Sýslumaðurinn á Hvolsvelli
Gjaldheimta Vestfjarða
Gjaldheimta Austurlands
Gjaldheimtan í Vestmannaeyjum
eyrissjóði eða sjóðum myndu fá
þær krónur óskertar og ekki tví-
skattlagðar. Að því yrði mikil hag-
ræðing fyrir félagsmálastofnun,
ríkissjóð og mest fyrir öryrkjann.
Það ætti að lagfæra þetta strax hjá
þeim öryrkjum sem hafa hlotið
þann ömurlega dóm að vera úr-
skurðaðir með varanlega 75% ör-
orku, fólk sem á enga von um bata.
Mannúðlegri kjör létta þeim lífið,
sérstaklega þeim sem eru bundnir
við rúm, hjólastól eða herbergið sitt
og geta lítið hreyft sig. Flestir í
þessum hópi, sennilega allflestir,
lifa neðan fátæki-amarka meðal
annars vegna lágra skattleysis-
marka. Þessir öryi’kjar geta ekki
keypt heilbrigði sitt. Ég leyfi mér
að nefna nýlegt dæmi sem birtist á
forsíðu DV. laugardaginn 22. ágúst.
Þar er fyrirsögnin: „Missti báðar
hendur í vinnuslysi." Myndin á for-
síðunni er af ungum myndarpilti
sem hefur misst báða handleggi.
Það er augljóst að það sem hann
vantar fæst ekki fyrir peninga. En
peningar geta gert honum lífið eitt-
hvað léttara eins og öðrum öryrkj-
um. Þeir geta t.d. keypt fyrir pen-
inga.: Ymis hjálpartæki, aðgang að
sjónvarpsrásunum, dagblöðin, tölvu
og þá um leið aðgang að tölvunet-
kerfi alheimsins sem gerir okkur
kleift að stytta okkur stundirnar og
vera í sambandi við umheiminn.
Það gæti gefið einhverjum okkar
tilfinningu fyrir tilgangi okkar og
möguleika á að vera virkari í lífinu
en ella. Einnig er það mikilvægt að
hafa síma sem við höfum efni á að
nota. Það er svo með símann að
varla má snerta hann án þess að
símakostnaður sé kominn í tugi
þúsunda.
Ef hæstvirtur forsætisráðherra
fer eftir ábendingum aðstoðar-
manns síns Orra Haukssonar fær
hann ekki rétta hugmynd um
hvernig kjör öryrkjar búa við.
Ég bið hann að kynna sér þessi
mál og vinna á sem skjótastan hátt
að úrbótum til þess að kjör okkar
öryrkja verði lagfærð nú þegar.
Ef stjórnmálamenn dagsins í dag
vita það ekki þá erum við öryrkjar
manneskjur með tilfinningar, vonir
og þrá efth’ betra lífi rétt eins og
annað fólk. Þess vegna biðjum við
þá um að veita okkur betri tekju-
tryggingu og hætta að skerða húsa-
leigubætur og tvískatta hluta líf-
eyrissjóðs þeirra sem eru svo
heppnir að eiga örfáar krónur í
slíkum sjóð. Það vekur eftirtekt að
stjórnarliðar láta ekki í ljós skoðan-
ir sínar á kjörum okkar öryrkjanna.
Háttvirtir þingmenn, hafið þið
gleymt okkur?
Höfundur er fyrrv. yfirrafmagnseft-
irlitsmaður
HEFUR ÞÚ KYNNT ÞÉR...
ARBONNE
INTERNATIONAL
Jurtasnyrtivörur
án ilmefna
fyrir húð og hár.
Útsölustaðir um land allt
Diza kynnir HOMEMAKER RUG KITS ^
(smyrna)
Fæst bara í póstverslun, hver pakki
inniheldur ailt sem þú þarfit til
verksins: Handmáiaður strammi,
smyrnanál, garnið tilklippt, íslenskar
leiðbeiningar og frágangsefni.
Póstlistinn kostar kr. 400, sem
endurgreiðist við fyrstu pöntun.
Kynningardlboð/pöntunarsími og fax 564 4131.
IZCl J Pöntunarsími og fax 564 4131.
Kennsla í
byrjenda- og
framhalds-
flokkum hefst
dagana 21. til
26. september
nk. 10 vikna
námskeið.
Skákskóli
í S L A N D S
Alþjóðlegir
titilhafar
annast alla
kennslu.
Kennt verður frá kl. 17.00-19.00 alla virka daga
og frá kl. 11.00-12.30,12.30-14.00 og 14.00-16.00
um helgar.
Kennslubókin Skák og
mát eftir Anatoli Karpov,
FIDE-heimsmeistara, er
innifalin í námskeiðs-
gjaldi í byrjendaflokkum.
Kennslubækur inniíaldar
í öilum flokkum.
Nánari upplýsingar og skráning alla virka daga fi'á
kl. 10.00-13.00 ísíma 568 9141.
Athugið systkinaafiláttinn