Morgunblaðið - 17.01.1999, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 17. JANÚAR 1999 21
SÉÐ yfir grunn nýbyggingarinnar að Laugavegi 53b og yfir að húsi Jons Kjells, Elínar Ebbu
og sonanna þriggja. Grunnurinn fyllir næstum alveg út í lóðina.
komast á unglingsaldur: Æ, fyrir-
gefðu en þú varst slys, ég verð að
láta þig fara! Þetta er heimilið okk-
ar og það er hluti af okkur eins og
nöfnin okkar. Borgaryfirvöld verða
að taka ábyrgð á því að þau leyfðu
okkur að festa hér rætur,“ segir
Elín Ebba og hlær að öllu saman
enda þykir þeim hjónum að málið sé
orðið nokkuð farsakennt.
„Mér berast oft prufu-upptökur
af dægurlögum og er beðinn um að
útsetja þau,“ segir Jon Kjell en
hann er sjálfstætt starfandi tónlist-
armaður og semur, útsetur og
hijóðritar tónlist. „Mín fyrstu við-
brögð eru stundum „Oh, my God,
hvernig er nú hægt að búa til eitt-
hvað sæmilegt úr þessu?“ Sumir út-
setjarar myndu eflaust afskrifa sum
lögin strax en ég held alltaf að það
sé hægt að gera gott úr öllu. Málið
er bara að gefast ekki upp, að ham-
ast í þessu þangað til það ber árang-
ur. Það spaugilega við þetta er að
sum þau lög sem virtust sem von-
lausust við fyrstu hlustun urðu síðar
helstu smellirnir.“
Undir þetta tekur Elín Ebba sem
í sumar lauk meistai’anámi í iðju-
þjálfun frá háskóla í Flórída í
Bandaríkjunum. Iðjuþjálfun felst í
því að hjálpa fólki að koma undir sig
fótunum á ný eftir veikindi eða slys.
Bæði störfin krefjast þolinmæði og
þrautseigju og byggjast á því að
fólk trúi því að það sem virðist
ómögulegt sé framkvæmanlegt
engu að síður. „Ef ég heyri af ein-
hverju í vinnunni minni sem fólk
hefur almennt ekki trú á að takist
verð ég yfirleitt þeim mun spennt-
ari að takast á við það,“ segir hún.
Húsið stækkar
Tillögur að uppbyggingu á lóðinni
að Laugavegi 53b voru samþykktar
á fundi skipulags- og umferðar-
nefndar í lok mars árið 1997. Bygg-
ingarleyfi var síðan samþykkt í
bygginganefnd á fundi hennar 9.
júlí 1998. íbúar í húsunum að
Laugavegi 53a og Hverfisgötu 70
kærðu ákvörðun bygginganefndar-
innar til úrskurðamefndar skipu-
lagS; og byggingarmála mánuði síð-
ar. í úrskurði nefndarinnar, frá 12.
nóvember 1998, segir m.a. að af um-
sögn Borgarskipulags, sem dagsett
er 7. júlí 1998 og lögð var fyrir fund
bygginganefndarinnar tveimur dög-
um síðar, megi „ráða að fyrirhuguð
bygging á lóðinni hafi stækkað um
42 fermetra frá því sem ráðgert var
í þeirri tillögu, sem samþykkt hafði
verið í skipulags- og umferðar-
nefnd“. Þrátt fyrir það og áður-
nefnda ákvörðun borgaryfirvalda
um að heimila ekki nýbyggingar í
grónum hverfum fyrr en
deiliskiplag hefði verið samþykkt
var byggingarleyfið veitt á fundin-
um.
Aður höfðu íbúarnir kært ákvörð-
un skipulags- og umferðarnefndar
um að veita leyfi til þess að svo stórt
hús yrði byggt á lóðinni en þeirri
kæru var vísað frá þar sem ekki var
talið að ákvörðunin hefði verið kær-
anleg, eins og segir í úrskurðinum.
Það þykir Elínu Ebbu og Joni Kjell
nokkuð broslegt þar sem þeim var í
upphafi sagt af borgaryfirvöldum að
ef þau vildu eiga möguleika á að
hafa áhrif á það hvernig hús yrði
reist á lóðinni yrðu þau að gera
grein fyrir sínum sjónarmiðum áður
en málið væri tekið fyrir í bygginga-
nefndinni. Segja þau að íbúum við
Grettisgötu, sem ekki vildu una
ákvörðun bygginganefndar um
ákveðna húsbyggingu, hafi ekki
orðið ágengt vegna þess að málið
hafði, þegar þau hófu mótmæli sín,
verið afgreitt frá skipulagsnefnd-
inni og komið of langt í kerfinu.
„Það blés von í brjóst okkar því
við sáum fram á að við værum á
réttum tíma. Við höfðum samband
við foimann skipulagsnefndarinnar,
sem sagði okkur að hafa samband
við byggingaraðilann." Það gerðu
þau en komust að því að það var
hvorki rétta boðleiðin né vænlegt til
árangurs. Það virtist því ekki skipta
máli eftir allt saman hversu skammt
á veg málið var komið innan stjórn-
sýslunnar þegai' þau viðruðu hags-
muni sína í fyrsta sinn.
Á byrjunarreit
Úrskurðarnefnd skipulags- og
byggingarmála fjallaði um kæru
íbúanna að Laugavegi 53a og
Hverfisgötu 70 á fundi sínum
fimmtudaginn 12. nóvember og
felldi leyfið til að byggja umrætt
hús að Laugavegi 53b úr gildi. I nið-
urstöðum nefndarinnar kemur
skýrt fram að húsið sé um þriðjungi
of stórt til að það samrýmist aðal-
skipulagi. „Síðan úrskurðurinn var
kveðinn upp hefur fólk stöðvað okk-
ur úti á götu og óskað okkur til
hamingju með árangurinn. Það
heldur að við höfum sigrað í málinu
og vill lýsa ánægju sinni yfir því að
sættir skuli hafa náðst,“ segir Elín
Ebba. Jon Kjell bætir við: „En nú
stöndum við því miður á byrjunar-
reit aftur! Svo virðist sem borgaryf-
irvöld séu að reyna að finna leiðir til
að koma húsinu óbreyttu í gegnum
kei’fið í stað þess að taka mið af úr-
skurðinum og leita sátta við ná-
granna.“
Ójöfn barátta
„Á nýju teikningunum sem voru
lagðar fram í grenndarkynningu í
desember síðastliðnum er gert ráð
fyrir að húsið stækki um 40 fm
þannig að það hefur stækkað um
rúma 80 fermetra frá því það var
fyrst samþykkt í skipulagsnefnd.
Við áttum von á. að húsið myndi
minnka, sem væri eðlilegt miðað
við úrskurðinn frá í nóvember þar
sem byggingarleyfið er fellt úr
gildi. Úrskurðurinn vakti von hjá
okkur um að nú væri hægt að leysa
þetta mál á farsælan hátt en eftir
að nýju teikningarnar voru lagðar
fram búum við okkur því miður
undir að þurfa að kæra málið að
nýju til að láta á það reyna hvort
síðasta „leikflétta" borgaryfirvalda
standist lög. Flestir væru senni-
lega löngu búnir að gefast upp og
einhver sagði við okkur að kerfið
væri að þreyta laxinn. Við erum
laxinn."
Leikfléttan er sú, segja þau Elín
Ebba og Jon Kjell, að svo virðist
sem túlka megi byggingareglugerð-
ir á þann veg að hægt sé að undan-
skiija hluta af byggingunni frá
stærð hennar. í þessu tilfelli er það
bílageymslan undir húsinu sem
dregin er frá heildarflatarmáli húss-
ins og segja Elín Ebba og Jon Kjell
að það sé gert á þeim grundvelli að
nú er búið að teikna loftgöt á þá hlið
geymslunnar sem snýr að lóðinni
þeirra. Opið rými má samkvæmt
reglugerð draga frá heildarflatar-
máli byggingar og myndi það þá
lækka nýtingarhlutfall lóðarinnar.
„Við gerðum okkur strax grein
fyrir því að baráttan yi'ði mjög
ójöfn. Það er ekki nema eðlilegt á
þessu stigi málsins að borgaryfir-
völd reyni að verja eigin gerðir og
það er í raun hagsmunamál fyrir
þau að byggingin fari nánast
óbreytt í gegn,“ segja þau.
„Fyrir ári voru lagðar fram tillög-
ur, bæði af nágrönnum og Guðrúnu
Jónsdóttur, arkitekt sem þá átti
sæti í skipulagsnefndinni, þar sem
lagt var til að húsið yrði minnkað
um þriðjung,“ segir Jon Kjell og
bætir við að ef farið hefði verið að
þeim væri málið úr sögunni og húsið
risið. Tillögurnar voru m.a. á þá leið
„að þriðja hæð bakbyggingarinnar
verði ca 200 m2 minni en önnur hæð
og inndregin frá vestri," eins og
segir í bókun Guðrúnar á fundi
skipulags- og umferðamefndar frá
15. desember 1997. I sömu bókun
stendur einnig: „Með því móti stall-
ast húsið (nýbyggingin) niður að
íbúðarbyggðinni, þar með batna
birtuskilyrði og aðlögun öll til
muna.“ Hún vekur líka athygli á því
að íbúðir á þriðju hæð í framhúsi
höfðu verið stækkaðar eftir að
nefndin hafði samþykkt teikningu
af byggingunni.
„Það þarf ekki annað en ganga
niður Laugaveginn og líta yfir báru-
jámsgirðinguna til að sjá að bygg-
ingin er allt of stór. Við skiljum þó
vel sjónarmið byggingaraðilans um
að fá sem mest út úr fjárfestingu
sinni. Það er ágætt ef hún örvar við-
skiptalíf og stuðlar að framþróun
borgarinnar. Hér gerist það hins
vegar á kostnað þeirra íbúa sem
fyrir em og það hefðu byggingaryf-
irvöld átt að sjá strax í upphafi. Við
skiljum vel að þessi afgreiðslumáti
borgaryfirvalda hefur haft slæmar
afleiðingar fyrir byggingaraðilann
og okkur þykir það miður,“ segir
Jon Kjell enn fremur.
„Við emm ekki á móti uppbygg-
ingu við Laugaveg, þvert á móti.
Nálægðin við fjölbreytt miðborgar-
líf og blómlega verslun em einmitt
helstu ástæðurnar fyrir því að við
settumst hér að,“ segja hjónin.
Minnisvarði „litla mannsins"
„Því hefur verið haldið fram að þetta
mál sé einskonar prófmál á það
hvort hægt sé að stuðla að uppbygg-
ingu verslunar- og þjónustuhúsnæð-
is við Laugaveg. Okkm- þykja þessi
ummæli óskiljanleg því það er aug-
ljóst að verslun getur gengið vel án
þess að húsnæðið sé af þessari
stærð. Að okkar mati má á hinn bóg-
inn líta á þetta sem prófmál um það
hvort „litÚ maðurinn" hefur mögu-
leika á að verja heimili og nánasta
umhverfi sitt gegn framkvæmdum
sem munu skerða gæði þess. Erfið-
ast er að kyngja því að það er ekki
hægt að kenna kerfinu um hvernig
farið hefur. Nokkrir einstaklingar í
valdastöðum borgarinnar höfðu
mörg tækifæri til að koma málinu í
þann farveg að réttlætis hefði verið
gætt,“ segja Eh'n Ebba og Jon Kjell.
Þau segja einnig að baráttan hafi
dregið úr þeim mikla orku sem hefði
betur verið varið í heimilislífið og
með bömunum. „Okkur finnst hins
vegar ekki skemmtilegt að hugsa til
þess að bömin okkar fái brenglaðar
hugmyndir um siðferði með því að
alast upp í samfélagi þar sem vinnu-
brögð af þessu tagi em tekin góð og
gild. Kannski fáum við engu fram-
gengt í þessu máli. Ef svo verður er
það samt ofurlítil huggun að húsið
okkar mun standa eftir sem minnis-
varði um að jafnvel undir lok 20. ald-
arinnar var slík valdníðsla viðhöfð á
íslandi.“
hefst á mánudag kl. 9.00